YAKLAŞIK MALİYETİN HAZIRLANMASI
Yaklaşık Maliyet;
- Ödenek miktarının belirlenmesi,
- İhalenin eşik değer altı veya üstü olması,
- İhale ilan sürelerinin belirlenmesi,
- Yerli istekli veya yerli malını sunan yerli istekli lehine fiyat avantajı sağlanması,
- Yeterlik değerlendirmesinde istenilecek belgelerin tespiti, açısından belirleyicidir.
Ayrıca tekliflerin değerlendirilmesi aşamasında bir mukayese noktası olarak dikkate alınır.
İdareler, ihale konusu işin yaklaşık maliyetini dikkate alarak ihalenin eşik değerlerin altında kalıp kalmadığını belirler.
Yaklaşık maliyet, Uygulama Yönetmeliklerinde belirlenen esas ve usuller uyarınca ayrıntılı miktar ve fiyat araştırması yapılmak suretiyle gerçekçi biçimde tespit edilir ve dayanaklarıyla birlikte bir hesap cetvelinde gösterilir.
Yaklaşık Maliyet Katma Değer Vergisi hariç olarak belirlenir.
İdarelerce, ihale öncesi tespit edilen yaklaşık maliyet ilan edilmez ve bu bilgiye onay belgesi ve eki hesap cetveli dışında hiçbir belgede yer verilmez.
Belirlenen yaklaşık maliyetin ilk oturumda açıklanması gereken zamana kadar gizliliğinin korunması zorunludur.
Yaklaşık maliyetin idarelerce hesaplanması esastır. Ancak, işin özelliğinden dolayı, idarelerce hazırlanmasının mümkün olmaması sebebiyle teknik şartnamenin danışmanlık hizmeti alınarak hazırlatılması durumunda, bu kapsamda yaklaşık maliyet de aynı danışmanlık hizmet sunucusuna hesaplatılabilir.
Danışmanlık hizmet sunucuları da yaklaşık maliyetin gizliliğini korumak ve yaklaşık maliyeti gizlilik içerisinde idareye bildirmek zorundadır.
Yaklaşık maliyetin tespiti çalışmalarına katılan veya bu bilgiye sahip olan kişiler yaklaşık maliyetin gizliliğini korumak zorundadır. Bu gizlilik esasını ihlal edenler hakkında 4734 sayılı KİK’ in 61 inci maddesinde belirtilen yaptırımlar uygulanır.
Yaklaşık maliyetin, hesaplandığı tarihten itibaren ihalenin ilk ilan veya davet tarihine kadar güncelliğini kaybettiği durumlarda, işi oluşturan unsurlara ilişkin maliyetler idarelerce, Türkiye İstatistik Kurumu aylık ÜFE Genel Endeksi (2003=100 Üretici Fiyatları Endeksi G satırındaki endeks) üzerinden güncellenir.
İhale komisyonu tarafından teklif zarflarının incelenmesinin ardından, teklif zarfları açılmadan önce yaklaşık maliyet açıklanacaktır. Ancak, isteklilerce sunulan teklif zarflarının hiçbirinin Kanunun 30 uncu maddesinin birinci fıkrasına uygun olmadığının anlaşılması halinde yaklaşık maliyet açıklanmayacaktır.
Ancak, pazarlık usulü ihalede, son yazılı fiyat teklifini sunmayan isteklilerin ilk teklifleri son teklifi olarak kabul edileceğinden, son yazılı tekliflerin verilip verilmediğine, teklif zarfları ve tekliflerin usulüne uygun olup olmadığına bakılmaksızın, son yazılı fiyat tekliflerinin verileceği tarih ve saatte yaklaşık maliyet açıklanacaktır.
Kısmi teklif verilmesine imkan tanınan ihalelerde, ihale komisyonu, yaklaşık maliyetin açıklanacağı aşamada, toplam yaklaşık maliyet tutarı ile her bir kısım için belirlenen yaklaşık maliyet tutarını ayrı ayrı açıklayacaktır.
Kısmi teklif verilmesine izin verilen mal alımı ihalelerinde, ihale komisyonu her bir kısma ilişkin yaklaşık maliyet tutarını okuyarak açıklayabileceği gibi her bir kısmın yaklaşık maliyet tutarının yer aldığı bir çizelgenin fotokopisini dağıtmak suretiyle de yaklaşık maliyet tutarlarını açıklayabilir.
Yaklaşık maliyetin ilk oturumda açıklanması bu tutarın yanlış hesaplandığı yönündeki şikayet başvurularını artıracaktır.
3.1. Hizmet Alımlarında Yaklaşık Maliyet
– İdareler, yaklaşık maliyetin hesaplanabilmesi için öncelikle ihale konusu hizmeti oluşturan iş kalemlerini veya gruplarını ve bunlara ilişkin miktarları tespit ederler.
– Personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımları
– Diğer hizmet alımları
Yaklaşık maliyetin hesaplanmasına esas fiyatların tespiti:
- a) Kamu kurum ve kuruluşlarınca işin niteliğine göre belirlenmiş fiyatlar,
- b) İhaleyi yapan idare veya diğer idarelerce gerçekleştirilmiş aynı veya benzer işlerdeki fiyatlar,
- c) İlgili odalarca belirlenmiş fiyatlar,
ç) İhale konusu işi oluşturan iş kalemlerine veya gruplarına ilişkin olarak piyasadan yapılacak fiyat araştırması kapsamında elde edilecek fiyat tekliflerinin aritmetik ortalaması alınmak suretiyle ya da konusunda uzman bilirkişi ve ekspertizlerden soruşturularak oluşturulan fiyatlar
İdareler yaklaşık maliyete ilişkin fiyatların tespitinde, (a), (b), (c), (ç) ve (d) bentlerinde belirtilen fiyatların birini, birkaçını veya tamamını herhangi bir öncelik sırası olmaksızın kullanabilirler.
Özelliği bulunan hizmet alımlarında; önceki yıllarda bitirilmiş benzer nitelikteki işlerde oluşan fiyatların piyasa fiyatları ile karşılaştırılması suretiyle bulunan fiyatlar veya benzer nitelikteki hizmetlerde uzmanlık ve deneyimini kanıtlamış kamu ve özel sektör kuruluşları ile gerçek kişilerden soruşturularak oluşturulan fiyatlar kullanılabilir. Yapılan her türlü araştırmaya rağmen fiyatın tespit edilemediği veya tespit edilen fiyatların rayiçleri yansıtmadığının anlaşıldığı durumlarda; idarece re’sen fiyat belirlenir ve gerekçesi yaklaşık maliyet hesap cetvelinde gösterilir.