1) Kimler yabancı dil tazminatından faydalanabilir?
375 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin 2 inci maddesinde, yabancı dil tazminatından yararlanabilecek personelin kapsamı çizilmiştir. Buna göre, aylıklarını 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu, 926 sayılı Türk Silahlı Kuvvetleri Personel Kanunu, 3269 sayılı Uzman Erbaş Kanunu, 3466 sayılı Uzman Jandarma Kanunu, 2802 sayılı Hakimler ve Savcılar Kanunu ve 2914 sayılı Yükseköğretim Personel Kanunu hükümlerine göre almakta olan personele, (kadro karşılık gösterilmek suretiyle sözleşmeli olarak çalışan personel dahil) yabancı dil tazminatı ödenebilir.
Aylıklarını 2802 sayılı Hakimler ve Savcılar Kanununa göre almakta olan hakim ve savcılar için durum biraz karışıktır: 2802 sayılı Kanunda, 29/6/2006 tarihli ve 5563 sayılı Kanunla yapılan değişiklikle birlikte, hakim ve savcıların aylık sistemi değiştirilmiş ve hakim ve savcıların aylıkları en yüksek devlet memurunun (ki kendisi Başbakanlık müsteşarıdır) aylığının oranı şeklinde hesap edilmeye başlanmıştır. Hakim ve savcıların aylık sistemlerinde değişiklikler kapsamında, 2802 sayılı Kanunun ‘Yargı ödeneği ve ek ödeme’ başlıklı 106 ıncı maddesi, 29/6/2006 tarihli ve 5563 sayılı Kanunun 3 üncü maddesi ile değiştirilmiş ve 2802 sayılı Kanunun 106 ıncı maddesinin beşinci fıkrasında, “
Bu maddeye ve 103 üncü maddeye göre ödeme yapılanlara; 375 sayılı Kanun Hükmünde Kararname kapsamında yapılan ödemeler ile temsil, makam ve yüksek hâkimlik tazminatları ödenmez ve 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 152 nci maddesi uyarınca ödeme yapılmaz. ” hükmü yer almıştır.
Bu hüküm uyarınca, hakim ve savcılara, 375 sayılı KHK kapsamında yapılan ödemelerin (ki yabancı dil tazminatı da bu kapsamdadır) yapılmasına imkan kalmamıştır. Öte yandan, yabancı dil tazminatına ilişkin açılan davalar sonucunda, Anayasa Mahkemesi 20/11/2008 tarihli ve E: 2007/104; K: 2008/164 sayılı Kararı ile;
“…375 sayılı Kanun Hükmünde Kararname kapsamında yapılan ödemeler…” bölümünü
sadece yabancı dil tazminatı yönünden iptal etmiştir.
Özetle, mevcut hükümler uyarınca aylıklarını 2802 sayılı Kanun hükümlerine göre almakta olan hakim ve savcılar da yabancı dil tazminatından faydalanabilmektedir.
2) Yabancı dil tazminatı neye göre ödenir?
Yabancı dil tazminatına hak kazanabilmeniz için, KPDS sınavına girmeniz ve bu sınav sonucuna göre A, B veya C seviyelerinden birini elde etmeniz gerekmektedir. TOEFL, IELTS veya benzeri sınav sonuçlarına göre, kamuda yabancı dil tazminatı ödemesi yapılmamaktadır.
3) Yabancı dil tazminatı hangi diller için ödenir?
Mevcut mevzuat hükümlerimiz uyarınca yabancı dil tazminatı ödenen diller şunlardır: Almanca, Arapça, Bulgarca, Çince, Danimarkaca (Danish), Ermenice, Farsça, Fransızca, Gürcüce, Hollandaca (Dutch), İngilizce, İspanyolca, İtalyanca, Japonca, Korece, Lehçe, Macarca, Portekizce, Rumence, Rusça, Sırpça, Ukraynaca ve Yunanca. Bunların dışındaki herhangi bir dil için yabancı dil tazminatı ödenmesi mümkün değildir.
Yabancı dil tazminatı ödenecek yabancı dillerin güncel listesine, ‘Kamu Personelinin Yabancı Dil Bilgisi Seviyesinin Tespitine Dair Esas ve Usuller Hakkında Yönetmelik’ in 4 üncü maddesinde her zaman için ulaşabilirsiniz.
4) İkinci bir dil için yabancı dil tazminatı alınabilinir mi?
Yukarıda saymış olduğum dillerden herhangi bir için KPDS sınavına girmeniz ve A, B, veya C seviyesinde başarı elde etmeniz kaydıyla, girilen bütün diller için (ister 1, ister 5) yabancı dil tazminatı ödenmektedir.
5) Bulgarca için ödenen yabancı dil tazminatı ne kadardır?
19/11/2008 tarihinden önce, Bulgarca için maktu (sabit bir tutarda) ve oldukça düşük bir yabancı dil tazminatı ödenmekteydi. Ancak 19/11/2008 tarihinden itibaren Bulgarca da standart kapsama alınmış ve Bulgarca için ödenen yabancı dil tazminatı büyük ölçüde artırılmıştır. Buna göre, bir kimse İngilizce için ne kadar yabancı dil tazminatı almakta ise artık Bulgarca için de aynı seviyede yabancı dil tazminatı almaktadır.
6) Yabancı dil tazminatı nasıl hesaplanır?
Yabancı dil tazminatının hesaplanması oldukça kolaydır.
375 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin 2 inci maddesinde, kapsam dahilindeki personelden, yapılan yabancı dil seviye tespiti sonunda her bir dil için (A) düzeyinde başarılı olanlara 1500, (B) düzeyinde başarılı olanlara 600, (C) düzeyinde başarılı olanlara 300 gösterge rakamının memur aylık katsayısı ile çarpımı sonucu bulunan tutarı geçmemek üzere Maliye Bakanlığının teklifi ve Başbakan onayı ile belirlenecek miktarlarda aylık yabancı dil tazminatı ödenebileceği hükmüne yer verilmiştir. Bu hüküm uyarınca da 11/4/1997 tarihli Başbakan Onayı uygulamaya konmuştur.
Yukarıda yer verdiğim mevzuatı bir kenara koyup, yabancı dil tazminatının nasıl hesaplandığına geçelim: Diyelim ki KPDS’ye girdiniz ve (A), (B), ya da (C) düzeylerinde birinde bir başarı elde ettiniz. Öncelikle, yabancı dilinizden, kurumunuzca yararlanıldığına dair, ita amirinizden alınmış bir onayınız var mı? Eğer varsa, aşağıda yer verilen tablonun sarı renkli satırında belirtilen gösterge rakamlarını esas alınız. Eğer yoksa, aşağıda yer verilen tablonun mavi renkli satırında belirtilen gösterge rakamlarını dikkate alınız.
Şimdi aşağıdaki tabloda, yabancı dil bilginizden kurumunuzca yararlanıldığına dair ita amirinden onayınızın bulunup bulunmadığına göre, kendi seviyenize karşılık gelen gösterge rakamını bulun:
YABANCI DİL TAZMİNATI GÖSTERGELERİ
(Değişik: 19/11/2008 tarihli Başbakan Onayı)
|
(A) DÜZEYİ |
(B) DÜZEYİ |
(C) DÜZEYİ |
96 – 100 PUAN |
90 – 95 PUAN |
1-Yabancı Dil Bilgisinden Kurumlarınca Yararlanılan Personele Bildiği Her Bir Dil İçin |
1200 |
900 |
600 |
300 |
2- Diğer Personele Bildiği Her Bir Dil İçin |
750 |
750 |
500 |
250 |
Gösterge rakamını buldunuz. Şimdi de bu gösterge rakamını yılı aylık katsayısı ile çarpınız. (Yılı katsayılar her yıl Bakanlar Kurulu Kararıyla belirlenmektedir ve 2011 yılı için bu katsayı: 0,057383’tür.) Elde ettiğiniz rakam, sizin TL cinsinden hak ettiğiniz yabancı dil tazminatıdır.
Bu hesaplamayı bir örnekle açıklamama izin verin: örneğin, memur Ahmet, İngilizce dilinden KPDS’ye girmiş ve (B) seviyesinde başarı elde etmiş olsun. Memur Ahmet’in elinde yabancı dilinden kurumunca yararlanıldığına ilişkin bir ita amiri olmadığından, memur Ahmet tablonun mavi sütununa bakacak ve (B) düzeyi için 500 gösterge rakamına ulaşacak. Daha sonra 500 gösterge rakamı ile aylık katsayısını çarpacak (500 x 0,057383) ve 28,69 TL’ye ulaşacak.
Hesaplamalarınızı yaparken, elde ettiğiniz rakamlardan damga vergisinin düşülmesi gerektiğini ve hesapladığınız sonuçların, oldukça yakın olmakla birlikte, damga vergisi nedeniyle bordronuzda göreceğiniz net rakamlar ile örtüşmeyebileceğini unutmayınız.
Eklemek istediğim son husus ise şu: bir takım görevlilerin, ita amirlerinden alınmış bir onayları bulunup bulunmadığına bakılmaksızın, yabancı dil bilgisinden kurumlarınca yararlanıldığı kabul edilmiştir. Bunlar; ve savcılar, mülki idare amirleri, Dışişleri Bakanlığı meslek memurları, Daire Başkanı ve daha üst yönetim görevlerinde bulunanlar (Türk Silahlı Kuvvetleri için yarbay ve daha üst rütbelerde bulunanlar), üniversite öğretim elemanları, öğretmen kadrosuna atanmış olanlar ile mütercim ve tercümanlardır. Eğer bu görevlerden birinde bulunuyorsanız ve KPDS’ye girip (A), (B) ya da (C) düzeylerinden birinde başarılı olduysanız, kurumunuzca yabancı dil bilginizden yararlanıldığına ilişkin ita amirinizden bir onayınız olmasa dahi, sizin için yukarıda yer verilen tabloda sarı renkle gösterilen satırda belirtilen gösterge rakamları uygulanacaktır.