Maliye Bakanı Naci AĞBAL Bakanlık olarak titiz çalışmalar yürüttüklerini aktarırken her yıl Vergi Harcaması Raporu yayımlayacaklarını vurguladı.
Ağbal, “İnşallah gelecek sene Eylül ayında ilk vergi harcaması raporunu yayınlayacağız. Ondan sonra da her yıl bu vergi harcaması raporu yayınlanacak. Vergi harcaması raporu bize ne söyleyecek? Tüm mevzuatta sayılı olan vergi, resim, harç istisnasının kapsamını sosyal ve ekonomik amacını ve bu kapsamda vazgeçilen vergi miktarını ilgili kurumlardan da bilgi alarak raporlamış olacak. Bence kamu maliyesinin şeffaflığı açısından son derece yararlı bir yarar olacağını düşünüyorum” değerlendirmesinde bulundu.
Vergi Harcama Raporu Nedir?
Muafiyeti istisna ve belli imtiyazlar nedeniyle toplanamayan vergi gelirlerine denir.
Türkiye’de de 2001 ve 2007 yıllarında vergi harcama raporları yayınlanmıştır. 2006 yılından itibaren de her yıl vergi harcama tahminleri yayımlanmaktadır. 5018 sayılı Kanun’un yürürlüğe girmesi bütçe hesaplarında saydamlığın ön plana çıkmasına ve bütçe eki olarak vergi harcama raporlarının kamuoyuna sunulmasını sağlamıştır.
Vergi harcamaları raporu hazırlanmasını yasal olarak zorunlu tutan OECD ülkeleri arasında Avusturya, Belçika, Fransa, Almanya, Portekiz, İspanya, Türkiye ve ABD yer almaktadır. Buna ek olarak bu ülkelerin birçoğu vergi harcama raporları ile bütçe süreci arasında açık bir şekilde bağlantı oluşturmaktadır.
En son Gelir Politikaları Genel Müdürlüğü tarafından 2007 yılında yayımlanan Vergi Harcama Raporu aşağıdaki linkte yer almaktadır.
GEP Vergi Harcamları Raporu 2007
Vergi harcaması kapsamında değerlendirilebilecek bazı indirim, muafiyet ve istisnalar şunladır.
A-Gelir Vergisi Kanunu’nda Yer Alan Vergi Harcamaları
1-Vergiden Muaf Esnaf (Madde 9)
2-Ticari ve Zirai Kazançlarda Yatırım İndirimi İstisnası (Madde 19)
3-Eğitim ve Öğretim İşletmelerinde Kazanç İstisnası (Madde 20)
4-Ücretlerde İstisnalar (Madde 23/1-2-3-5-6-7-8-9-10-12-13-14-15)
5-Değer Artış Kazançları (Mükerrer Madde 80)
6-Arizi Kazançlar (Madde 82)
B-Kurumlar Vergisi Kanunu’nda Yer Alan Vergi Harcamaları
1-Muafiyetler (Madde 4.Ç-D-I-İ-J-K-L-N)
2-İstisnalar (Madde 5.C-E-F-H-I)
3-Yatırım İndirimi İstisnası.
C-Katma Değer Vergisi Kanunu’nda Yer Alan Vergi Harcamaları
1-Araçlar, Kıymetli Maden ve Petrol Aramaları ile Ulusal Güvenlik Harcamaları ve Yatırımlarda İstisna (Madde 13.A-B-C-D)
2-Sosyal ve Askeri Amaçlı İstisnalarla Diğer İstisnalar (Madde 17.1-B,4-G-K-L-M-RS)
3218 Sayılı Serbest Bölgeler Kanunu (Geçici Madde 3.A-B-C).
4691 Sayılı Teknoloji Geliştirme Bölgeleri Kanunu (Geçici Madde 2)
5084 Sayılı Yatırımların ve İstihdamın Teşviki İle Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun (Madde 3.A-B)
1479 Sayılı Esnaf ve Sanatkarlar ve Diğer Bağımsız Çalışanlar Sosyal Sigortalar Kurumu Kanunu (Madde 49)
Kaynak: Gelir Politikaları Genel Müdürlüğü Raporu, memurlar.net, Gelir Vergisi Açısından Vergi Harcamalarının Analizi: Türkiye Ve Bazı OECD Ülke Örnekler (Yrd.Doç.Dr.Gül KAYALIDERE, Arş.Gör.Pelin MASTAR ÖZCAN Celal Bayar Üniversitesi,İktisadi ve idari Bilimler Fakültesi, Maliye Bölümü)