Aile masrafının miktarı nasıl hesaplanır?
6245 sayılı Kanunun 44 üncü maddesine göre; aile masrafı, aile fertlerinden her biri için memur veya hizmetlilerin bu kanuna göre müstehak oldukları taşıt ücreti ile gündeliklerinden oluşur.
Ancak özel taşıt kiralanması suretiyle gidilmesi zorunlu olan yerlere memur veya hizmetli ile birlikte seyahat eden aile fertleri için ayrıca taşıt ücreti ödenmez.
6245 sayılı Kanuna göre kimlere harcırah verilebilir?
6245 sayılı Kanunun 4 üncü maddesi uyarınca:
a. Bu Kanun kapsamına giren kurumlarda çalışan memur ve hizmetliler ile aile fertlerine ve aynı kurumlarda fahri olarak çalışanlara;
b. Memur veya hizmetli olmamakla beraber kurumlarca geçici bir vazife ile görevlendirilenlere;
c. Kadrosuzluk dolayısıyla açıkta kalan memurlara ve bunların aile fertlerine;
d. Hizmetlilerden cezaen olmamak üzere vazifelerine son verilenlere ve bunların aile fertlerine;
e. Memur veya hizmetlinin vefatında aile fertlerine, çocuklara refakat ettirilecek memur ve hizmetlilere;
f. Hükümlü, tutuklu veya gözetim altında bulundurulanların sevkinde ya da refakatle görevlendirilen erbaş ve erlere;
g. Milli ve resmi spor temasları dolayısıyla seyahat edecek sporcu ve idarecilere;
h. Birlik halinde yabancı memleketlere gönderilecek Türk Silahlı Kuvvetleri mensuplarına ve bunların Türkiye’de bırakacakları aile fertlerine;
i. Aile ile birlikte oturulması yasak edilen bölgelerdeki askeri şahısların aile fertlerine;
j. Bu Kanunda belirtilen özel hallerde askeri öğrenciler ile erbaş ve erlere;
Harcırah verilir.
İşte BÜMKO’nun görüşü…
T.C.
BÜTÇE VE MALİ KONTROL GENEL MÜDÜRLÜĞÜ
Harcırah ve Taşıt Dairesi
(Başbakanlık İletişim Merkezi)
BİMER TARİH VE SAYIS : 24/10/2012 / 648877
Sayın …
Bilindiği üzere, 6245 sayılı Harcırah Kanununun üçüncü maddesinde “Aile fertleri; Memur ve hizmetlinin, harcırah verilmesini gerektiren olay sırasında evlilik bağıyla bağlı olduğu eşi ile bakmakla yükümlü olduğu usul ve füruu ile erkek ve kız kardeşlerini;… ifade eder.” şeklinde tanımlanmıştır.
Anılan Kanunun 10 uncu maddesinde de, yurt içinde sürekli bir göreve naklen atanan memur ve hizmetlilere yol gideri, gündelik, aile gideri ve yer değiştirme gideri olmak üzere sürekli görev yolluğu verileceği, 45 inci maddesinde ise, yurt içinde yer değiştirme masrafının değişken unsurunun, memur veya hizmetlinin her kilometre veya denizmili başına yalnız kendisi için yurt içi gündeliğinin yüzde beşi olarak hesaplanacağı, harcıraha müstehak memur veya hizmetlinin eski görev mahallinden yeni görev mahalline atanan memur veya hizmetli eşi için ise bu şekilde hesaplanacak miktarın yarısının ödeneceği hükme bağlanmıştır.
İncelenmesinden de görüleceği üzere, söz konusu maddede; eski görev mahallinden yeni görev mahalline atanan memur veya hizmetlinin eşi için yer değiştirme masrafının değişken unsurunun yarısının ödeneceği hükme bağlanmış, bu atamanın aynı zamanda veya farklı zamanlarda yapılmasına bağlı olarak yer değiştirme masrafının değişken unsurunun tamamının ödenmesi yönünde bir hükme yer verilmemiştir.
Buna göre, her ikisi de memur veya hizmetli olan eşlerin aynı yere naklen atanmış olmaları halinde (atamalarının farklı zamanlarda olup olmadığına bakılmaksızın), bunlardan birisine yer değiştirme masrafının değişken unsurunun tamamının, diğer eşe ise yarısının ödenmesi gerekmektedir.
Ancak,
a) Eşlerden sadece birisinin memuriyet mahallinin değişmesi,
b) Eşlerin, farklı memuriyet mahallerinden aynı memuriyet mahalline atanmaları,
c) Eşlerin aynı memuriyet mahallinden farklı memuriyet mahallerine atanmaları,
d) Eşlerin, farklı memuriyet mahallinden farklı farklı memuriyet mahallerine atanmaları,
durumunda harcıraha müstehak eşlerin her biri için yer değiştirme masrafının değişken unsurunun tam olarak ödenmesi mümkün olabilmektedir.
Diğer taraftan, harcıraha müstahak olan memurun eşinin memur veya hizmetli olması durumunda bu kişinin harcırahının kendi kurumunca ödenmesi gerekmektedir. Bununla birlikte, eşin her hangi bir nedenle harcırah alamaması durumunda memura eşi için aile ferdi kapsamında harcırah ödenmesi mümkün bulunmaktadır. Sürekli görev yolluğu ödemelerinde aile fertleri için memura harcırah ödenebilmesi bunların memur ile birlikte götürülmesi şartına bağlı bulunmaktadır. Dolayısıyla, memurun eşi için aile ferdi kapsamında harcırah ödenmesi için aile ferdinin memur ile birlikte götürülmesi gerekmekte olup, bu fert için harcırah ödendikten sonra memurun eşine kendi kurumundan ikinci kez harcırah ödenmesi mümkün bulunmamaktadır. Memura eşi için aile ferdi kapsamında harcırah ödenmemesi durumunda, memur veya hizmetli eşin görevine başladıktan sonra eşinin yeni görev yerine atanması durumunda kendisine yukarıda yapılan açıklamalar çerçevesinde görev yaptığı kurum tarafından harcırah ödenmesi mümkün olabilecektir.
Bilgilerini rica ederim.
Bakan a.