Türkiye Ekonomisinin Petrole Bağımlılığı

Petrol-1

  • Türkiye Ekonomisinin Petrole Bağımlılığı

Türkiye’nin toplam ithalatının yaklaşık %9’u ham petroldür. GSMH’nin %2’sinden biraz fazlası, net petrol ithalatı için harcanmaktadır. Yerli üretim giderek azalmakta ve yurt içinde tüketilen petrolün yaklaşık %90’ı ithal edilmektedir.

Tablo 8: Petrol İthalatının Toplam İthalat İçindeki Payı

YIL TOPLAM İTHALAT (MİLYON DOLAR) PETROL İTHALATI (MİLYON DOLAR) PETROL İTHALATININ PAYI
1996 43.627 3.416 7,83
1997 48.559 3.194 6,58
1998 45.921 2.084 4,54
1999 40.671 2.755 6,77
2000 54.503 4.208 7,72
2001 41.399 3.878 9,37
2002 44.756 4.088 9,13

Kaynak: DTM

Türkiye’nin petrol ithalatının toplam ithalatı içindeki payı 1996-1998 boyunca azalarak 1998 yılında yüzde 4,5’a düşmüş, daha sonra artarak 2001 yılında yüzde 9,4 ve 2002 yılında yüzde 9,1 olarak gerçekleşmiştir. Bu trend, doğrudan petrol fiyatlarına bağlı olarak açıklanabilir. 2003 yılı Ocak-Nisan döneminde geçen yılın aynı dönemine göre petrol ithalatı %38,0 ve toplam ithalat %32,3 oranında artmış, petrol ithalatının toplam ithalat içindeki payı %7,9’dan %8,3’e yükselmiştir.

Tablo 9: GSMH’den Net Petrol İthalatına Ayrılan Pay

PETROL İTHALATI PETROL İHRACATI NET PETROL İTHALATI GSMH PETROLE AYRILAN PAY
YIL ($) ($) (MİLYON $) (MİLYON $) (YÜZDE)
1996 3.415.917.157 0 3.416 183.969 1,86
1997 3.194.145.235 489.058 3.194 196.991 1,62
1998 2.083.860.763 2.596.432 2.081 212.014 0,98
1999 2.754.939.437 5.125.634 2.750 190.878 1,44
2000 4.208.259.899 4.650.189 4.204 200.157 2,10
2001 3.877.952.681 2.928.444 3.875 148.198 2,61
2002 4.087.774.602 3.216.989 4.085 179.898 2,27

Kaynak: DTM

Türkiye, Gayri Safi Milli Hasılası’nın, Batı Teksas petrol fiyatlarının 14 dolara düştüğü 1998 yılında %0,98’ini, 30,5 dolara çıktığı 2001 yılında ise %2,61’ini petrol ithalatı (net= ithalat-ihracat) için dışa aktarmıştır. Bu oran, ABD ve Japonya için %0,5 iken, petrole bağımlı Güney Kore için %3,5 değerindedir.

Tablo 11: Tüketilen Petrol İçinde İthalatın Payı

YIL TOPLAM YERLİ ÜRETİM (TON) İTHAL EDİLEN HAM PETROL (TON) TOPLAM HAM PETROL DIŞA BAĞIMLILIK
1997 3.457 23.324 26.781 87,09%
1998 3.224 23.791 27.015 88,07%
1999 2.940 22.837 25.777 88,59%
2000 2.749 21.363 24.112 88,60%
2001 2.551 23.142 25.693 90,07%

Kaynak: TPAO & DTM

İç pazarda tüketilen petrol içinde ithal edilen ham petrolün payı, 1997-2001 boyunca genel olarak artmış ve 1997 yılında tüketilen petrolün yüzde 87’si ithal iken 2001 yılında bu oran yüzde 90’a çıkmıştır. Petrol fiyatlarından bağımsız olarak, tüketilen petrol içinde yerli üretim miktarının payı düşerken, ithalatın payı artmaktadır. Bunun nedeni, 1999 ve 2000 yıllarında artan petrol fiyatlarına tepki olarak ithal edilen miktarın azalmasına rağmen, Türkiye’deki üretimin de 1997-2001 boyunca azalmış olmasıdır.

Related Posts

İş Sahibi İdare ile Alt Yüklenici Arasındaki İlişkinin Hukuki Niteliği

İş Sahibi İdare ile Alt Yüklenici Arasındaki İlişkinin Hukuki Niteliği I. GİRİŞ, II. BORÇLAR HUKUKU YÖNÜNDEN İŞ SAHİBİ İLE ALT YÜKLENİCİ ARASINDAKİ HUKUKİ İLİŞKİ, III. KAMU İHALE HUKUKU YÖNÜNDEN İŞ…

Avrupa Hesaplar Sistemi (ESA 95) Nedir?

AVRUPA HESAPLAR SİSTEMİ (ESA 95) I-GİRİŞ Avrupa Birliği ile yürütülmekte olan müzakereler çerçevesinde, AB müktesebatına uyumun gereklerinden birisi de genel yönetime ait hesapların Avrupa Hesaplar Sistemine (ESA 95) uygun olarak…

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

Bu site, istenmeyenleri azaltmak için Akismet kullanıyor. Yorum verilerinizin nasıl işlendiği hakkında daha fazla bilgi edinin.

Kaçırdığın Haberler

İş Deneyim Belgesinin Noter Onayı ve Apostil Tasdik Şerhi (Kik Kararı)

  • By admin
  • Kasım 15, 2024
  • 2 views
İş Deneyim Belgesinin Noter Onayı ve Apostil Tasdik Şerhi (Kik Kararı)

İş Sahibi İdare ile Alt Yüklenici Arasındaki İlişkinin Hukuki Niteliği

  • By admin
  • Kasım 15, 2024
  • 2 views
İş Sahibi İdare ile Alt Yüklenici Arasındaki İlişkinin Hukuki Niteliği

Avrupa Hesaplar Sistemi (ESA 95) Nedir?

  • By admin
  • Kasım 15, 2024
  • 1 views
Avrupa Hesaplar Sistemi (ESA 95) Nedir?

Dernek ve Vakıf Arasındaki Farklar Nelerdir?

  • By admin
  • Kasım 15, 2024
  • 4 views
Dernek ve Vakıf Arasındaki Farklar Nelerdir?

Gayri Sahih Vakıflar ve Hazinenin Mirasçılık Durumu

  • By admin
  • Kasım 15, 2024
  • 2 views
Gayri Sahih Vakıflar ve Hazinenin Mirasçılık Durumu

Ekap nedir? Ekap’ a Kayıt ve Ekap İşlem Süreçleri Nelerdir?

  • By admin
  • Kasım 15, 2024
  • 6 views
Ekap nedir? Ekap’ a Kayıt ve Ekap İşlem Süreçleri Nelerdir?