Kamunun Finans Haberleri Merkezi
Kamunun Finans Haberleri Merkezi
admin
TAŞINIR MAL İŞLEMLERİNDE YENİ SİSTEM: TAŞINIR MAL YÖNETMELİĞİ
I-GİRİŞ:
5018 Sayılı Kanun gereğince hazırlanan Taşınır Mal Yönetmeliği 18/01/2007 tarih ve 26407 sayılı Resmi Gazete yayınlanarak yürürlüğe girmiştir.
Bu yönetmelikle, geçmiş yıllarda taşınır işlemleriyle ilgili düzenlemeler içeren Ayniyat Talimatnamesi yürürlükten kaldırılmıştır.
Taşınır Mal Yönetmeliği (TMY) ile taşınırların kamu kurumlarınca takip işlemlerinde önemli değişiklikler yapılmıştır.
Bu yazıda Taşınır Mal Yönetmeliği ile getirilen yenilikler ele alınacaktır.
II- TAŞINIRMAL YÖNETMELİĞİ İLE GETİRİLEN YENİLİKLER:
A-TAŞINIR MAL YÖNETMELİĞİNİN ÇIKARILIŞ AMACI:
Ayniyat talimatnamesinin yürürlükte olduğu dönemde taşınırların kayıt ve takip işlemlerinde önemli ölçüde aksaklıklar olmaktaydı.
Taşınırların kayıtları muhasebe birimlerinde tutulmamakta, bazı taşınır işlemleriyle ilgili (bedelsiz devir vs) düzenlemeler yeterli düzeyde olmadığı için taşınır kayıt işlemleri dar kapsamlı olarak yürütülmekteydi. Taşınırların kayıt ve takip işlemleri muhasebe birimlerince takip edilmemekteydi.
Bu çerçevede;
1-Kaynağına ve edinme yöntemine bakılmaksızın kamu idarelerine ait taşınır malların kaydı,
muhafazası ve kullanımı ile yönetim hesabının verilmesi,
2-Merkez ve taşrada taşınır yönetim sorumlularıyla bunlar adına görev yapacak olanların belirlenmesi,
3-Kamu idareleri arasında taşınırların bedelsiz devrine ilişkin esas ve usullerin belirlenmesi amacıyla TMY yayınlanmıştır.
B- TAŞINIR MAL YÖNETMELİĞİ DIŞINDA TAKİP EDİLECEK TAŞINIRLAR:
1-Türk Silahlı Kuvvetleri (Jandarma Genel Komutanlığı ve Sahil Güvenlik Komutanlığı dahil), Milli İstihbarat Teşkilatı ve Emniyet Genel Müdürlüğünün savunma ve güvenlik amaçlı taşınır malları,
2- Kapsamdaki idarelerin bünyesinde bulunan fabrika, imalathane ve benzeri üretim yerlerinde kullanılan ilk madde ve malzemeler ile yarı mamul ve mamul maddeler,
3- Kamu idarelerinin görevleri gereğince herhangi bir işlemin sonuçlanmasına veya bir kararın verilmesine kadar muhafaza edilmek üzere alınan emanet taşınır mallar TMY kapsamında değildir. Dolayısıyla bu taşınır mallarla ilgili yönetmelikte belirtilen işlem ve süreçler uygulanmayacaktır.
C-ÇEŞİTLİ TANIMLAR
TMY’ nin yürürlüğe girmesi ile beraber Ayniyat Yönetmeliğinde yer alan çeşitli kavramlar (ayniyat saymanı gibi) devre dışı kalmıştır.
TMY’ de yer alan çeşitli tanımlamalar 5018 sayılı Kanun ekseninde düzenlenmiştir.
1-Harcama Birimi: Kamu idaresi bütçesinde ödenek tahsis edilen ve harcama yetkisi bulunan merkez birimi ile ödenek gönderme belgesiyle harcama yetkisi verilen merkez dışı birimi ifade eder.
Kamu idaresinin teşkilat şemasında ayrı bir birim olarak gösterilmesine rağmen, bütçesinin kurumsal sınıflandırmasında, ayrı ödenek tahsis edilmeyen yada bütçesinin kurumsal sınıflandırmasında ayrı ödenek tahsis edilen birimin üst yöneticisi tarafından ödenek ödenek gönderilmek suretiyle harcama yetkisi verilmeyen birimler bu yönetmeliğin uygulanmasında harcama birimi olarak kabul edilmez.
2-Taşınır: Çeşitleri ile kod numaraları Yönetmeliğe ekli Taşınır Kod Listesinin (A) ve (B) bölümlerinde gösterilen taşınırları,
3-Tüketim malzemeleri: Belirli bir hizmetin üretilmesinde kullanılan, kullanımı sonucunda tükenen veya bir süre kullanıldıktan sonra ilk özelliklerini kısmen veya tamamen kaybederek bir daha kullanılamayacak duruma gelen, çeşitleri ile kod numaraları Taşınır Kod Listesinin (A) bölümü 150 hesap detayında yer alan malzemeleri,
4-Dayanıklı Taşınırlar: Taşınır Kod Listesinin (B) bölümünde gösterilen makine ve cihazlar ile taşıtlar ve demirbaşları,
5-Makine ve Cihazlar: Çeşitleri ile kod numaraları Taşınır Kod Listesinin (B) bölümü 253 hesap detayında yer alan, üretim ve hizmet amacıyla kullanılan her türlü makine, cihaz ve aletleri,
6-Taşıtlar: Yolcu ve yük taşımacılığında kullanılanlar ile özel amaçlı kullanımlar için muhtelif cihazlarla donatılmış bulunan ve çeşitleri ile kod numaraları Taşınır Kod Listesinin (B) bölümü 254 hesap detayında gösterilen taşıtları,
7-Demirbaşlar: Belirli bir hizmete tahsis amacıyla edinilen, belli bir süreye tâbi olmaksızın uzun süre kullanılabilen ve kullanılmakla yok olmayan, çeşitleri ile kod numaraları Taşınır Kod Listesinin (B) bölümü 255 hesap detayında yer alan taşınırları,
8-Ambar: Kamu idarelerine ait taşınırların kullanıma verilinceye kadar veya kullanımdan iade edildiğinde muhafaza edildiği yeri,
9-Harcama Yetkilisi: Harcama biriminin en üst yöneticisini,
10-Malî Hizmetler: Kanunun 60 ıncı maddesinde sayılan görevleri
11-Taşınır Konsolide Görevlisi: Kamu idaresinin taşınır kayıt ve kontrol yetkililerinden aldığı harcama birimi taşınır hesaplarını konsolide ederek taşınır hesap cetvellerini hazırlamak ve biriminin bir üst teşkilattaki taşınır konsolide görevlisine vermekle sorumlu olan görevlileri,
12-Üst Yönetici: Bakanlıklarda müsteşarı, Milli Savunma Bakanlığında bakanı, diğer kamu idarelerinde en üst yöneticiyi, il özel idarelerinde valiyi, belediyelerde belediye başkanını, ifade eder.
13-Rayiç Bedel: Taşınırların değerleme günü ve yerindeki normal alım ve satım değerini
14-Strateji Geliştirme Birimi: Strateji geliştirme başkanlıkları, strateji geliştirme daire başkanlıkları, strateji geliştirme ve malî hizmetlerin yerine getirildiği müdürlükleri, mahalli idarelerde ilgili mevzuatında yer alan hükümler çerçevesinde kurulacak birimleri ve strateji geliştirme birimi kurulmayan idarelerin mevcut yapılarında malî hizmetlerini yürüten birimleri
15-Taşınır Kayıt Ve Kontrol Yetkilisi: Harcama yetkilisi adına taşınırları teslim alan, koruyan, kullanım yerlerine teslim eden, bu Yönetmelikte belirtilen esas ve usullere göre kayıtları tutan ve bunlara ilişkin belge ve cetvelleri düzenleyen ve bu hususlarda hesap verme sorumluluğu çerçevesinde harcama yetkilisine karşı sorumlu olan görevlileri,
16-Taşınır Kodu: Taşınırın kayıtlarda detaylı izlendiği, taşınır hesap kodu ile taşınır I ve II nci düzey detay kodu ve sonraki düzey detay kodlarının birleşiminden oluşan kodu,
Örnek : Taş.Hs.Kodu + Taş.I Düz.Det.Kod.+ Taş.II Düz.Det.Kod….
Bu çerçevede Taşınırların kayıtları;
Muhasebe Kayıtları 2’ inci düzeyde kaydedilecek, envanter kayıtları (harcama birimlerinde ambarlarda) taşınırlara verilecek 4’ üncü düzey ve daha ileriki kodlarda takip edilecektir.
Ancak envanter kayıtları 2’ inci düzey detay kodunda konsolide edilerek muhasebe kayıtlarıyla karşılaştırmak suretiyle kontrole tabi tutulacaktır.
Taşınırların muhasebe hesap kodlarıyla bağlantısı, harcama birimlerince;
150- İlk Madde ve Malzemeler hs.
253- Tesis, Makine ve Cihazlar hs.
254- Taşıtlar hs.
255- Demirbaşlar hs. kodlarından yapılacak alımlar, bu kodlar çerçevesinde taşınır olarak kayıt edilecek ve bu yönetmelik çerçevesinde işlem görecektir.
D-TAŞINIR İŞLEMLERİNDE YETKİ, GÖREV ve SORUMLULUKLARI BULUNAN GÖREVLİLER:
TMY ile taşınır işlemlerine ilişkin süreçlerde yer alan görevliler, yönetmelikte teker teker sayılmış, görev ve sorumlulukları TMY’ nin 5’ inci maddesinde belirtilmiştir.
1-Harcama Yetkilileri:
Taşınırların etkili, ekonomik, verimli ve hukuka uygun olarak edinilmesinden, kullanılmasından, kontrolünden ,
Kayıtlarının bu Yönetmelikte belirtilen esas ve usullere göre saydam ve erişilebilir şekilde tutulmasını sağlamaktan,
Taşınır yönetim hesabını ilgili mercilere göndermekten sorumludur.
Harcama Yetkilileri taşınır kayıtlarının bu Yönetmelik hükümlerine uygun olarak tutulması ve taşınır yönetim hesabının ilgili mercilere gönderilmesi sorumluluğunu Taşınır Kayıt ve Kontrol Yetkilileri aracılığıyla yerine getirir.
2- Taşınır Kayıt ve Kontrol Yetkilileri: Harcama yetkilisi adına taşınırları teslim alan, koruyan, kullanım yerlerine teslim eden, bu Yönetmelikte belirtilen esas ve usullere göre kayıtları tutan ve bunlara ilişkin belge ve cetvelleri düzenleyen ve bu hususlarda hesap verme sorumluluğu çerçevesinde harcama yetkilisine karşı sorumlu olan görevlilerdir.
(Eski sistemde; ayniyat saymanı olarak ifade edilebilir. Taş.Kay.ve Kont. Yetkilisi memuriyet kadro ünvanı olmayıp bir görev unvanıdır.Dolayısıyla farklı kadrodaki memurlar Taş.Kay.ve Kont. Yetk. olarak atanabilir )
Görev ve Sorumlulukları:
-Harcama birimince edinilen taşınırlardan muayene ve kabulü yapılanları cins ve niteliklerine göre sayarak, tartarak, ölçerek teslim almak, doğrudan tüketilmeyen ve kullanıma verilmeyen taşınırları sorumluluğundaki ambarlarda muhafaza etmek,
-Muayene ve kabul işlemi hemen yapılamayan taşınırları kontrol ederek teslim almak, bunların kesin kabulü yapılmadan kullanıma verilmesini önlemek,
-Taşınırların giriş ve çıkışına ilişkin kayıtları tutmak, bunlara ilişkin belge ve cetvelleri düzenlemek ve taşınır yönetim hesap cetvellerini konsolide görevlisine göndermek,
-Tüketime veya kullanıma verilmesi uygun görülen taşınırları ilgililere teslim etmek,
-Taşınırların yangına, ıslanmaya, bozulmaya, çalınmaya ve benzeri tehlikelere karşı korunması için gerekli tedbirleri almak ve alınmasını sağlamak,
-Ambarda çalınma veya olağanüstü nedenlerden dolayı meydana gelen azalmaları harcama yetkilisine bildirmek,
-Ambar sayımını ve stok kontrolünü yapmak, harcama yetkilisince belirlenen asgarî stok seviyesinin altına düşen taşınırları harcama yetkilisine bildirmek,
-Kullanımda bulunan dayanıklı taşınırları bulundukları yerde kontrol etmek, sayımlarını yapmak ve yaptırmak,
-Harcama biriminin malzeme ihtiyaç planlamasının yapılmasına yardımcı olmak,
-Kayıtlarını tuttuğu taşınırların yönetim hesabını hazırlamak ve harcama yetkilisine sunmak,
-Taşınır kayıt ve kontrol yetkilileri sorumluluklarında bulunan ambarları devir ve
teslim etmeden görevlerinden ayrılamazlar,
-Taşınır kayıt ve kontrol yetkilileri, sorumlulukları altında bulunan ambarlarda kasıt, kusur, ihmal ve tedbirsizlikleri nedeniyle meydana gelen kayıp ve noksanlıklardan sorumludur
-Sorumluluklarında bulunan ambarları devir ve teslim etmeden görevlerinden ayrılamazlar.
-Yaptıkları kayıt ve işlemlerin usulüne uygunluğundan dolayı idari açıdan harcama yetkililerine karşı sorumludurlar.
-Giriş ve çıkış kaydı mutlaka belgeye dayanmalıdır,
-Harcama yetkilisince belirlenen asgari stok seviyesinin altına düşen taşınırlar, harcama yetkilisine bildirmelidir,
-Harcama biriminin malzeme planlaması yapılmalı ve harcama yetkilisine öneride bulunulmalıdır.
-Kefalet kanununa göre kefalet kesintisi yapılması gerekir.
3- Taşınır Konsolide Görevlileri:
-Kamu idarelerinin merkez teşkilatlarında strateji geliştirme birimi yöneticisine bağlı malî hizmetleri yürüten birimin bünyesindeki taşınır kayıt işlemlerinden sorumlu yöneticidir.
-İlçe, il veya bölge teşkilatlarında ise taşınır konsolide görevlisi, bu teşkilatların en üst yöneticileri tarafından belirlenir
-Kamu idarelerinin merkez ve taşra harcama birimlerinin taşınır hesaplarının, ilçe, il, bölge, dış temsilcilik ve merkez teşkilatları itibarıyla konsolide edilmesi işlemlerini yürütmek üzere merkez, bölge, il ve gerek görülmesi halinde ilçe teşkilatlarında birer taşınır konsolide görevlisi belirlenir.
-Merkezdeki taşınır konsolide görevlileri, harcama birimleri ile dış temsilciliklerden ve taşradaki taşınır konsolide görevlilerinden aldıkları Taşınır Hesap Cetvellerini konsolide ederek, idarenin Taşınır Kesin Hesap Cetveli ile Taşınır Hesabı İcmal Cetvelini, üst yönetici adına hazırlamakla yükümlüdür.
.
4- Muhasebe Yetkilileri:
Taşınır işlemlerine ilişkin muhasebe kayıtları, Genel Yönetim Muhasebe Yönetmeliğine dayanılarak çıkarılmış ilgili muhasebe düzenlemeleri ve bu Yönetmelik hükümleri çerçevesinde muhasebe yetkilileri tarafından yapılır.
Muhasebe yetkilileri, harcama birimlerince hazırlanan Harcama Birimi Taşınır Yönetim Hesabı Cetvelinde gösterilen tutarların muhasebe kayıtlarıyla uygunluğunu kontrol ederek onayladıktan sonra, harcama yetkilisine göndermekle görevli ve sorumludurlar.
Taşınır işlemlerine ilişkin muhasebe kayıtlarının, dayanağı belgelere uygunluğu ile harcama birimlerince hazırlanan Harcama Birimi Taşınır Yönetim Hesabı Cetvellerini inceleyip onaylayarak harcama yetkilisine vermekle sınırlıdır.
5- Muhafaza İle Görevli Olan Ve Kullanılmak Üzere Taşınır Teslim Edilen Görevliler:
Kamu idarelerine ait taşınırların muhafazası ile görevli olan veya kendilerine kullanılmak üzere taşınır teslim edilen kamu görevlileri bu taşınırları en iyi şekilde muhafaza etmek, gerekli bakım ve onarımlarını yapmak veya yaptırmak, veriliş amacına uygun bir şekilde kullanmak ve görevin sona ermesi veya görevden ayrılma halinde iade etmek zorundadırlar.
6- Zimmetle Dayanıklı Taşınır Teslim Edilenler:
Zimmetle teslim edilen dayanıklı taşınırlar, kullanıcıları tarafından başkasına devredilemez.
Kullanıcılarının görevden ayrılması halinde söz konusu taşınırların ambara iade edilmesi zorunludur. Bu şekilde teslim yapılmadan personelin kurumla ilişiği kesilmez.
III-SONUÇ
2007 yılında yürürlüğe giren Taşınır Mal Yönetmeliği ile Ayniyat Talimatnamesi yürürlükten kaldırılmış, taşınırların kayıt, takip ve kontrolünde 5018 sayılı kanuna paralel olarak ayniyat saymanlarının görev ünvanı, Taşınır Kayıt ve Kontrol Görevlileri şeklinde değiştirilmiş ve taşınırlarla ilgili önemli sorumluluklar harcama yetkililerine verilmiştir. Ayrıca taşınırların kayıt ve takibatı konusunda bir çok yenilikler yapılmış, yeni defter ve belgeler ihdas edilmiştir.
Taşınır Mal Yönetmeliği ile taşınırların takibi yalnızca harcama birimlerince değil, muhasebe birimlerince de takip edilmesi amaçlanmıştır.
Taşınır Mal Yönetmeliği ile geçmiş yıllarda yaşanan aksaklıklar giderilmeye çalışmıştır.
adminBugün anonim şirkеtlеrе yönеlik bir ankеt çalışması yapılsa, büyük olasılıkla, birçok anonim şirkеttе pay dеftеrinin tutulmadığı ortaya çıkar. Hatta, kanımızca, bu şirkеtlеrin yönеticilеrinin büyük bir çoğunluğu, pay dеftеrinin varlığından, sorulan…
adminKira geliri elde eden şahıslar, elde ettikleri gayrimenkul sermaye iradından aşağıda belirtilen tutarı indirdikten sonra kalan tutar üzerinden gelir vergisi hesaplamaları gerekmektedir…. 2019 Yılı Gayrimenkul Sermaye Geliri istisna tutarı aşağıda…
