Tam ve Dar Mükellefiyet Nedir?
TAM YÜKÜMLÜ (TAM MÜKELLEF) KİMDİR?
Aşağıda yazılı gerçek kişiler Türkiye içinde ve dışında elde ettikleri kazanç ve iratlarının tamamı üzerinden vergilendirilirler:
* Türkiye’de yerleşmiş olanlar,
* Resmi daire ve müesseselere veya merkezi Türkiye’de bulunan teşekkül ve teşebbüslere bağlı olup adı geçen daire, müessese, teşekkül ve teşebbüslerin işleri nedeniyle yabancı memleketlerde oturan Türk vatandaşları (GVK. mad. 3).
İkametgâhı Türkiye’de bulunanlar ve bir takvim yılı içinde Türkiye’de devamlı olarak altı (6) aydan fazla oturanlar tam yükümlülük kapsamına girmektedir (geçici ayrılmalar Türkiye’de oturma süresini kesmez).
TÜRKİYE’DE YERLEŞMİŞ OLMADAN NE ANLAMALIYIZ?
Aşağıda yazılı kimseler Türkiye’de yerleşmiş sayılırlar:
* İkametgâhı Türkiye’de bulunanlar,
* Bir takvim yılı içinde Türkiye’de sürekli olarak altı aydan fazla oturanlar (geçici olarak yurtdışına çıkmalar Türkiye’de oturma süresini kesmez).
Örnek: İtalya uyruklu bir kişi ticari faaliyeti nedeniyle 01.04.2001 tarihinde Türkiye’ye giriş yapmış; 10.10.2001 tarihinde Türkiye’den ayrılmış ise; bu kişi “altı aydan fazla Türkiye’de kalmış olması nedeniyle” tam yükümlü sayılır.
DAR YÜKÜMLÜ (DAR MÜKELLEF) KİMDİR?
Türkiye’de yerleşmiş olmayan gerçek kişiler sadece Türkiye’de elde ettikleri kazanç ve iratlar üzerinden vergilendirilirler.
Dar yükümlülüğe tabi ticari kazançlarda, kazanç sahibinin Türkiye’de işyerinin olması veya daimi temsilci bulundurması ve kazancın bu yerlerde veya bu temsilciler aracılığı ile sağlanmış olması gerekir (GVK. mad. 6-7).
Örnek: Fransız uyruklu bir kişi 01.06.2002 tarihinde Türkiye’ye giriş yapmış, geçici olarak “gayrimenkul alımsalımı” ile uğraşmış; 05.07.2002 tarihinde Türkiye’den ayrılmış ise; Türkiye’deki kazançları nedeniyle “dar yükümlü” sayılır.
