TÜRK BORÇLAR KANUNU’NDAKİ TAHLİYE SEBEPLERİ NELERDİR
T.C.
YARGITAY6. HUKUK DAİRESİE. 2015/4496K. 2015/6451T. 25.6.2015 • TÜRK BORÇLAR KANUNU’NDAKİ TAHLİYE SEBEPLERİ ( Konut ve Çatılı İşyerlerinin Kanunda Belirtilen Tahliye Sebeplerinin Sınırlandırıldığı/Feshi İhbar Nedeniyle Kiralananın Tahliyesi İstemi – Dava Yoluyla Kira Sözleşmesinin Sona Erdirilmesine İlişkin Hükümler Kiracı Aleyhine Değiştirilemeyeceği/TBK’nunda ve Özel Kanunlarda Gösterilen Haller Dışındaki Sebeplerle Tahliye Kararı Verilemeyeceği )
• FESHİ İHBAR NEDENİYLE KİRALANANIN TAHLİYESİ İSTEMİ ( TBK’nun Konut ve Çatılı İşyerleri Hakkındaki Hükümler Kiralayana Sözleşme Maddesine Dayanarak Feshi İhbar Nedeniyle Akdi Fesih Hakkı Tanımadığı – TBK’nunda ve Özel Kanunlarda Gösterilen Haller Dışındaki Sebeplerle Tahliye Kararı Verilemeyeceği )
• TAHLİYE İSTEMİ ( Feshi İhbar Nedeniyle – TBK’nunda ve Özel Kanunlarda Gösterilen Haller Dışındaki Sebeplerle Tahliye Kararı Verilemeyeceği/Davada 6098 S. Türk Borçlar Kanununda Yazılı Olan Tahliye Sebeplerinden Hiçbirine Dayanılmadığına Göre Davanın Reddi Gerektiği )
• ÇATILI İŞYERİ VASFINDAKİ KİRALANANIN TAHLİYESİ İSTEMİ ( Dava Yoluyla Kira Sözleşmesinin Sona Erdirilmesine İlişkin Hükümler Kiracı Aleyhine Değiştirilemeyeceği – Kiracı Kira Süresinin Bitiminden En Az On Beş Gün Önce Kiralananı Tahliye Edeceğini Kiralayana Yazı İle Bildirmek Suretiyle Sözleşmeyi Feshetmediği Takdirde Sözleşme Aynı Şartlarla Bir Yıl Daha Uzamış Sayılacağı )
• TAHLİYE İSTEMİ ( Feshi İhbar Nedeniyle Kiralananın Tahliyesi İstemi – TBK’nun Konut ve Çatılı İşyerleri Hakkındaki Hükümler Kiralayana Sözleşme Maddesine Dayanarak Feshi İhbar Nedeniyle Akdi Fesih Hakkı Tanımadığı – TBK’nunda ve Özel Kanunlarda Gösterilen Haller Dışındaki Sebeplerle Tahliye Kararı Verilemeyeceği )
6098/m. 347, 354
ÖZET : Dava, feshi ihbar nedeniyle kiralananın tahliyesi istemine ilişkindir. Dava konusu edilen işyerine ilişkin, taraflar arasında akdedilen kira sözleşmesi konusunda bir uyuşmazlık bulunmamaktadır. Kira sözleşmesinin 3. maddesinde iki ay önceden yazılı olarak haber vermek kaydıyla kiracı veya kiraya verenin dört yılı beklemeksizin sözleşmeyi feshedebileceği ve ilgili fesih durumunda tarafların müspet-menfi zararlarına ilişkin herhangi bir hak talebinde bulunamayacağı kararlaştırılmıştır. Kiralanan çatılı işyeri vasfında olduğundan 6098 sayılı TBK.nın Konut ve Çatılı İşyeri Kiraları hükümlerine tabi olup, kanunda belirtilen tahliye sebepleri sınırlıdır. Aynı Yasanın 354. maddesine göre dava yoluyla kira sözleşmesinin sona erdirilmesine ilişkin hükümler kiracı aleyhine değiştirilemez, 347. maddesi gereğince kiracı kira süresinin bitiminden en az on beş gün önce kiralananı tahliye edeceğini kiralayana yazı ile bildirmek suretiyle sözleşmeyi feshetmediği takdirde, sözleşme aynı şartlarla bir yıl daha uzamış sayılır. TBK.nın Konut ve Çatılı İşyerleri hakkındaki hükümler kiralayana sözleşme maddesine dayanarak feshi ihbar nedeniyle akdi fesih hakkı tanımaz.Türk Borçlar Kanununda ve özel kanunlarda gösterilen haller dışındaki sebeplerle tahliye kararı verilemez. Bu halde sözleşmenin 3. maddesi kiraya verene tek taraflı olarak akdi feshetme hakkı vermez. Davada 6098 sayılı Türk Borçlar Kanununda yazılı olan tahliye sebeplerinden hiçbirine dayanılmadığına göre, davanın reddine karar verilmesi gerekir.
DAVA : Mahalli mahkemesinden verilmiş bulunan yukarıda tarih ve numarası yazılı tahliye davasına dair karar, davalı tarafından duruşmalı olarak süresi içinde temyiz edilmiş, ancak davanın niteliği itibari ile duruşmaya tabi olmadığından duruşma isteminin reddine karar verildikten sonra dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği görüşülüp düşünüldü:
KARAR : Dava, feshi ihbar nedeniyle kiralananın tahliyesi istemine ilişkindir. Mahkemece; davanın kabulüne karar verilmiş, hüküm, davalı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Davacı dava dilekçesinde, davalı ile aralarında 1.12.2013 tarihli 4 yıl süreli kira sözleşmesi imzalandığını, sözleşmenin Hususi Şartlar 3. Maddesi gereği iki ay önceden yazılı olarak haber vermek kaydıyla kiracı veya kiraya verenin dört yılı beklemeksizin sözleşmeyi fesih hakkı olduğunu, bu maddeye dayanarak düzenlenen 09.06.2014 tarihli ihtar ile sözleşmenin 09.06.2014 tarihinde feshedileceğinin davalıya bildirilmesine rağmen tahliyenin gerçekleşmediğini belirterek kiralananın tahliyesini istemiştir. Davalı, sözleşme hükmünün fesih nedeni olamayacağını belirterek davanın reddini savunmuştur. Mahkemece, basiretli bir tacir olan davalının sözleşme yapıldığı sırada özgür iradesi ile sözleşmede yazılı şartı kabul ettiğini, bu şartın ise sözleşme serbestisi kapsamında değerlendirildiğinde geçerli olacağını belirterek süresinde açılan davanın kabulüne karar verilmiştir.
Dava konusu edilen işyerine ilişkin, taraflar arasında akdedilen 1.12.2013 başlangıç tarihli ve 4 yıl süreli kira sözleşmesi konusunda bir uyuşmazlık bulunmamaktadır. Kira sözleşmesinin 3. maddesinde iki ay önceden yazılı olarak haber vermek kaydıyla kiracı veya kiraya verenin dört yılı beklemeksizin sözleşmeyi feshedebileceği ve ilgili fesih durumunda tarafların müspet-menfi zararlarına ilişkin herhangi bir hak talebinde bulunamayacağı kararlaştırılmıştır. Kiralanan çatılı işyeri vasfında olduğundan 6098 sayılı TBK.nın Konut ve Çatılı İşyeri Kiraları hükümlerine tabi olup, kanunda belirtilen tahliye sebepleri sınırlıdır. Aynı Yasanın 354. maddesine göre dava yoluyla kira sözleşmesinin sona erdirilmesine ilişkin hükümler kiracı aleyhine değiştirilemez, 347. maddesi gereğince kiracı kira süresinin bitiminden en az on beş gün önce kiralananı tahliye edeceğini kiralayana yazı ile bildirmek suretiyle sözleşmeyi feshetmediği takdirde, sözleşme aynı şartlarla bir yıl daha uzamış sayılır. TBK.nın Konut ve Çatılı İşyerleri hakkındaki hükümler kiralayana sözleşme maddesine dayanarak feshi ihbar nedeniyle akdi fesih hakkı tanımaz.Türk Borçlar Kanununda ve özel kanunlarda gösterilen haller dışındaki sebeplerle tahliye kararı verilemez. Bu halde sözleşmenin 3. maddesi kiraya verene tek taraflı olarak akdi feshetme hakkı vermez. Davada 6098 sayılı Türk Borçlar Kanununda yazılı olan tahliye sebeplerinden hiçbirine dayanılmadığına göre, davanın reddine karar verilmesi gerekirken yazılı gerekçe ile tahliye kararı verilmesi usul ve yasaya aykırıdır.
Hüküm bu nedenle bozulmalıdır.
SONUÇ : Yukarıda açıklanan nedenlerle temyiz itirazlarının kabulü ile 6100 sayılı HMK.ya 6217 Sayılı Kanunla eklenen geçici 3.madde hükmü gözetilerek HUMK.nın 428.maddesi uyarınca hükmün BOZULMASINA, istek halinde peşin alınan temyiz harcının temyiz edene iadesine, 25.06.2015 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.