Kamunun Finans Haberleri Merkezi
Kamunun Finans Haberleri Merkezi
admin
Geleneksel maliyet sistemlerinin yetersizliği sonucu geçerli maliyet bilgilerinin elde edilememesi işletme yöneticilerini alacakları kararlarda sıkıntıya sokmuş ve yeni bir maliyet sistemine gereksinim duyulmuştur. Bu sebeple genel üretim gideri olarak ortaya çıkan maliyetleri işletmede belirlenen faaliyetlere bağlı olarak çeşitli maliyet taşıyıcıları vasıtasıyla dağıtan bir maliyet sistemi olarak faaliyet tabanlı maliyet sistemi geliştirilmiştir. Faaliyet tabanlı yönetim, işletme faaliyetleri üzerine odaklanarak müşterilerine sunulan mal ve hizmetlerin kalitesini, performansını, fonksiyonelliğini, müşterilerin tatmin düzeyini ve işletme karlılığını artırmada uygulanan en önemli yönetim metotlarından biridir(Maccarrone, 1999:136). İşletme faaliyetleri üzerine odaklanarak elde ettiği bilgiyle işleme yöneticilerinin dikkatini sürekli iyileşme yönünde doğru alanlara çeviren faaliyet tabanlı yönetim metodu şekil 1’de gösterilmiştir (Gunasekaran, Mcneil, Sıngh,2000:393). FTM Sistemi kullanıcısı olan işletmelere faaliyetlerin daha doğru analiz edilmesi, elde edilen geçerli maliyet bilgilerinin bütçelerde kullanılması, ürün ve müşteri karlılıklarının hesaplanması gibi çeşitli konularda yardımcı olmuştur. Ancak son yıllarda birçok yöneticinin FTM Sistemini uygulama maliyetlerinin yüksek olması ve çalışanlarının tedirginliğinden dolayı kullanmaktan vazgeçtiği belirtilmektedir (Kaplan ve Anderson, 2004:1). Çünkü FTM Sisteminin güncellenmesi faaliyetlerin yeniden analiz edilmesini çalışanlarla yapılan görüşmeler sonrasında yeni faaliyetler için ne kadar süre harcadıklarının tekrar belirlenmesini zorunlu kılmakta bu durum ise gerek maliyet gerek zaman gerekse doğruluk açısından uygun olmayan sonuçlara neden olmaktadır (Bruggeman ve Moreels, 2003:1).
FTM, geçtiğimiz 15 yıl içerisinde yöneticilere her cironun iyi ciro ve her müşterinin de karlı müşteri olmadığını göstermiştir. Ancak, geleneksel FTM sistemlerinin uygulanmasında ve güncellenmesinde yaşanılan zorluklar bu türde sistemlerin ciddi ölçekte yaygın olarak kabulünün önüne geçmiştir. İşletmelerin ancak % 50’si FTM yaklaşımını uygulayabilmiştir. Sürece Dayalı FTM bu zorlukları ortadan kaldırarak, uygulanması ve güncellenmesi çok daha kolay, şeffaf ve ölçeklenebilir bir teknoloji sunmaktadır. Müşteri, ürün ve siparişlerin karlılığını, süreçlerinin kapasite kullanımını ve maliyetleri belirlemeleri için patrik ve düzenli bir seçenek sağlamaktadır (Kaplan ve Anderson, 2007:6-7). Yaklaşımın en önemli özelliği kapasitenin dinamik şekilde hesaplanıp, faaliyet maliyetlerine yansıtılabilmesi ve atıl kapasite maliyetinin ayrıştırılabilmesidir. İşletme bünyesinde mevcut veri tabanlarından her bir sipariş, süreç, tedarikçi, ürün ve müşteri ile ilgili spesifik özelliklerden yararlanılabilmektedir. FTM artık karmaşık, pahalı bir finansal-sistem uygulaması değildir. Geliştirilen Sürece Dayalı FTM kavramı işletme yöneticilerine daha anlamlı maliyet ve karlılık bilgilerini, daha hızlı ve daha ucuza sunmaktadır
Sürece Dayalı FTM Sistemi bu tür problemleri ortadan kaldırmak üzere geliştirilmiş bir sistem olarak tanımlanmaktadır. Sürece Dayalı FTM Sistemi, Geleneksel FTM Sistemine oranla daha kolay bir şekilde daha ucuza daha hızlı kurulan ve geliştirilen aynı zamanda daha basit ve esnek bir sistem olarak açıklanmaktadır (Kaplan ve Anderson, 2004:8; Cleland, 2004:2). İşletme yöneticileri bu sistem sayesinde kapasite ile ilgili daha doğru kararlar alabilmekte aynı zamanda ortaya çıkan kullanılmayan kapasite miktarını hesaplayabilmektedirler. Böylece işletme de ortaya çıkan faaliyetlerin ve personelin verimliliği hakkında bilgi sahibi olan yöneticiler kaynak planlamasını daha doğru yapabilmektedirler.
Geleneksel FTM Sisteminin çok daha geliştirilmiş bir sistemi olan Sürece Dayalı FTM Sisteminin özellikle farklı şekillerde hizmet gerektiren farklı sayıdaki müşteri, farklı şekillerde tasarlanması gereken ürünler, farklı şekillerde kullanılan kaynak, fazla sayıda tedarikçi ve işlemlere sahip şirketler tarafından belirgin bir şekilde talep edildiği açıklanmaktadır. Dolayısıyla bu türde eğilim gösteren işletmelerin daha doğru bilgilere ulaşabilmeleri için Sürece Dayalı FTM Sistemini benimsemeleri kaçınılmaz olduğu görülmektedir.
Sürece Dayalı FTM Sistemi de tıpkı Geleneksel FTM gibi işletme kaynaklarının faaliyetler tarafından, faaliyetlerin ise ilgili maliyet objesi tarafından kullanıldığı bir maliyet sistemi olarak açıklanmaktadır (Gremco ve Gremco, 2007:7). Bir başka kaynakta ise faaliyetlerin yerine getirilmesi için gereken süre ile kapasite birim süre maliyeti yardımıyla her bir işlem, ürün veya müşterinin kaynak talebinin tahmin edilmesine yardımcı olan geleneksel FTM’nin geliştirilmiş hali olarak ta tanımlanmaktadır. Bununla beraber Sürece Dayalı FTM Sistemini, geleneksel FTM’ye göre özel kılan tek bir maliyet taşıyıcısının yani “zamanın” kullanılması olarak belirtilmektedir (Gremco ve Gremco, 2007:2). Bu sebeple iki sistemin genel mantıkları aynı olduğu halde işleyişlerinde belli farklılıkların olduğu düşünülmektedir.
Geleneksel FTM Sisteminde ilk aşamada işletmede ortada çıkan çeşitli faaliyetleri yerine getiren personel ile yapılan görüşmeler neticesinde hangi personelin zamanının ne kadarını hangi faaliyet için harcadıkları belirlenmektedir. Daha sonra yapılan ise her faaliyet için belirlenen maliyet toplamının faaliyeti kullanım sayısına göre ürün, hizmet, müşteri veya kanallara dağıtılması olarak açıklanmaktadır (Max, 2004:3). Oysaki Sürece Dayalı sistem, işletmede ortaya çıkan endirekt giderleri her faaliyet için kullanılan aktif işgücü süresine bağlı olarak dağıtmaktadır. Dolayısıyla sunulan hizmet veya üretilen ürünler farklı süreçlerden geçtikleri ve farklı zamanlar harcadıkları için kaynakları da değişik boyutta tükettiği düşünülmektedir. Bu sebeple çalışanların, çalışma zamanlarına göre yapılan hesaplama ile ilgili maliyetler ürün ve hizmetlere dağıtılmaktadır
Sonuç olarak, Sürece dayalı FTM; zamana dayalıdır, bir dakika maliyetinin hesabını esas alır. Daha basit, maliyeti düşük ve uygulaması daha hızlı olduğu için Geleneksel FTM’nin birçok kısıtını ortadan kaldırır. Birimin gerçek kapasitesi üzerine odaklanarak, bir birimin ilgili kapasite ile yapılma maliyetini ve kapasitenin hangi faaliyetler ve ürünler ile ilgili olduğu üzerine temellenir.
FTM Yönetiminin kullanıldığı ve fayda sağladığı alanlardan bir diğeri bütçeleme ve sapma analizi olarak açıklanmaktadır (Hixon, 1995: 31). FTM Yönetiminin bir parçası ve FTM Sisteminin bir uzantısı olarak düşünülen faaliyet tabanlı bütçeleme kısaca kaynakların belirlenen faaliyetlere göre bütçelenmesi olarak tanımlanmaktadır (Karcıoğlu, 2001:16). Böylelikle bütçelenmiş olan faaliyetler gerçekleşen tutarlarla karşılaştırılarak hangi süreçlerin, faaliyet veya faaliyetlerin verimsiz olduğu hususunda bilgi sahibi olunabilecek ve gerekli iyileştirmeler yapılabilecektir (Tanış, 2005: 43-44).
FTM Sistemi sonucu hazırlanmış bütçeler geleneksel yöntemlerde sabit nitelikli düşünülen çeşitli maliyetleri değişken maliyetlere dönüştürdüğü için maliyet ve karlılık ile ilgili geleceğe yönelik stratejik kararların alınabilmesini sağlamaktadır. Bir başka kaynağa göre faaliyet tabanlı bütçeleme, faaliyetler için ihtiyaç duyulan kaynakların ilgili bölümlere tahsisi için hazırlanmış planlar olarak tanımlanmakta geleneksel yöntemlere göre hazırlanmış bütçelere oranla daha doğru bilgiler sunan daha önemli bir planlama aracı olduğundan bahsedilmektedir (Öker, 2003: 80).
Sürece Dayalı FTM Sistemi, Geleneksel FTM Sistemine oranla daha kolay bir şekilde daha ucuza daha hızlı kurulan ve geliştirilen aynı zamanda daha basit ve esnek bir sistem olarak açıklanmaktadır (Kaplan ve Anderson, 2004: 8; Cleland, 2004: 2).
adminDanıştay İdari Dava Daireler Kurulu, Devlet Memurları Yer Değiştirme Suretiyle Atanmalarına İlişkin Yönetmelikteki değişiklik üzerine açılan davada Danıştay Onaltıncı Dairesince verilen yürütmenin durdurulması isteminin reddine ilişkin karara yapılan itirazda iki…
adminİDARE TARAFINDAN YÜKLENİCİYE VERİLEN MALZEMENİN, İŞ DENEYİM BELGESİ TUTARININ TESPİTİ KARŞISINDAKİ DURUMU I-GİRİŞ İş deneyim belgeleri, ihaleye katılacak olan firmanın, ihale konusu işi daha önce yaptığını ve bu konuda deneyimi…
