Staj, öğrencilerin meslek uyumu ve iş hayatını tanıması açısından çok önemli avantajlar sağlayan bir dönemdir.Staj döneminde öğrenciler hem çalışma hayatını yakından tanımakta hem de teorik bilgilerini uygulamayla ile pekiştirmektedirler. Bu nedenle ekonomik kalkınmanın anahtarlarından birisi de staj uygulamalarının teşvik edilmesi ve meslek yüksek okullarının çeşitli yöntemlerle teşvik edilmesidir.
Mesleki eğitim, çalışma hayatının geleceği için hayati öneme sahiptir. Sadece teorik bilgiler temelinde değil, sürdürülebilir bir mesleki eğitim için mutlaka pratik bilgiye de ihtiyaç vardır. Bu anlamda öğrencilerin işletmelerde “staj” yaparak bu ihtiyacı karşılamalarına destek olmak gerekiyor. Bilindiği üzere on ve daha fazla personel çalıştıran işletmeler, çalıştırdıkları personel sayısının yüzde beşinden az olmamak üzere mesleki ve teknik eğitim okul ve kurumu öğrencilerine beceri eğitimi, mesleki ve teknik ortaöğretim okul ve kurumu öğrencilerine staj ve tamamlayıcı eğitim yaptırmak zorundadır.
Yine işletmelerde mesleki eğitim gören öğrenciler ile mesleki ve teknik ortaöğretim okul ve kurumlarında staj veya tamamlayıcı eğitim gören öğrencilere asgari ücretin net tutarının;
– Yirmi ve üzerinde personel çalıştıran işyerlerinde yüzde otuzundan,
– Yirmiden az personel çalıştıran işyerlerinde yüzde on beşinden, aday çırak ve çırağa yaşına uygun asgari ücretin yüzde otuzundan aşağı ücret ödenememektedir.
Ancak 2016-2017 öğretim yılına özgü yapılan düzenleme ile stajyer ücretlerinin personel ayrımı yapılmaksızın Asgari Ücretin Net Tutarı X yüzde 30 şeklinde ödeneceğine karar verilmiş; bu tutarın yirmiden az çalışanı olan işletmeler için 2/3 ü, yirmi ve üzerinde personel işletmeler için 1/3 ü stajyer devlet katkısı olarak İşsizlik Sigortası Fonu’ndan karşılanmasına karar verilmiştir.
2016-2017 öğretim yılına özgü olarak verilen stajyer desteğinin süresi 18 Eylül itibariyle sona ermişti. 3308 Sayılı Kanun’da stajyer desteğinin 5 eğitim ve öğretim yılına kadar uzatılmasına ilişkin yetki Bakanlar Kurulu’na verilmiştir. Gerek işletmeler gerekse okullar tarafından desteğin devam edip etmeyeceği merak ediliyordu.
Bu yetki gereğince 20.10.2017 tarih ve 30216 Sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan 2017/10834 Sayılı Bakanlar Kurulu Kararıyla stajyer desteğinin 2017-2018 eğitim-öğretim yılı sonuna kadar uygulanmasına karar verilmiştir. Böylece stajyer desteği 1 yıl süre ile uzatılmıştır.
Düzenlemeye göre stajyerlere net asgari ücretin yüzde otuzu kadar ücret miktarı banka kanalıyla ödenmek zorunda. Bu tutar 2017 yılı asgari ücreti dikkate alındığında 381.23 TL’dir. Bu tutarın yirmiden az çalışanı olan işletmeler için 2/3 ü, yirmi ve üzerinde personel işletmeler için 1/3 ü stajyer devlet katkısı olarak ödenmektedir.
Dolayısıyla yirmiden fazla personeli olan işyerleri için destek tutarı 127.08 TL, yirmiden az personeli olan işyerleri için destek tutarı 254.15 TL olacaktır.
Özellikle çoğu zaman sorulan bir soruyu da açıklamakta fayda var. Meslek liselerinde ödenen sigorta primleri iş kazası, meslek hastalığı ve hastalıkla ilgili olduğu için emeklilik açısından sigorta başlangıcı kabul edilmez ve toptan ödeme yapılmaz. İbrahim Işıklı