SIFIR EMLAK VERGİSİ UYGULAMASI NEDİR?
I- GİRİŞ :
Emlak Vergisinin mevzuu 1319 sayılı Emlak Vergisi Kanununun 1. maddesinde belirlenmiştir. Buna göre Türkiye sınırları içinde bulunan binalar Emlak Vergisi Kanunu hükümlerine göre Bina Vergisine tabidir.
Bina vergisini, binanın maliki, varsa intifa hakkı sahibi, her ikiside yoksa binaya malik gibi tasarruf edenler öder.
Bir binaya paylı mülkiyet halinde malik olanlar, hisseleri oranında mükelleftirler. Elbirliği mülkiyette malikler vergiden müteselsilen sorumlu olurlar.
Emlak Vergisi Kanununun 8. maddesinde yer alan düzenlemeye dayanarak Bakanlar Kurulu 20.12.2006 tarihinde aldığı 2006/11450 sayılı Karar ile 2007 yılı ve müteakip yıllar için, hiçbir geliri olmayanlara ait 200 m2’yi geçmeyen tek konutun emlak vergisi oranını sıfır(0) olarak belirlemiştir.
Bina vergisinde indirimli(sıfır) vergi uygulaması sözkonusu Kanunun 8. maddesinin ikinci fıkrasında yer almaktadır yer almaktadır. Sözkonusu fıkra şu şekildedir.
(5378 sayılı “Özürlüler ve Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun”un 22. maddesi ile değişik fıkra) Bakanlar Kurulu, kendisine bakmakla mükellef kimsesi olup onsekiz yaşını doldurmamış olanlar hariç olmak üzere hiçbir geliri olmadığını belgeleyenlerin, gelirleri münhasıran kanunla kurulan sosyal güvenlik kurumlarından aldıkları aylıktan ibaret bulunanların, gazilerin, özürlülerin, şehitlerin dul ve yetimlerinin Türkiye sınırları içinde brüt 200 m2’yi geçmeyen tek meskeni olması (intifa hakkına sahip olunması hali dahil) halinde, bu meskenlerine ait vergi oranlarını sıfıra kadar indirmeye yetkilidir. Bu hüküm, yukarıda belirtilenlerin tek meskene hisse ile sahip olmaları halinde hisselerine ait kısım hakkında da uygulanır. Muayyen zamanda dinlenme amacıyla kullanılan meskenler hakkında bu hüküm uygulanmaz. Geliri olmadığını belgelemenin usul ve esaslarını belirlemeye Maliye Bakanlığı yetkilidir.
5378 sayılı Özürlüler ve Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılması Hakkında Kanunun 22. maddesi ile, Emlak Vergisi Kanununun 8 inci maddesinin ikinci fıkrasında yer alan indirimli bina vergisi oranına ilişkin hükme, özürlüler ifadesi eklenmiş, böylece özürlülerin de indirimli bina vergisi oranı uygulamasından yararlanmaları sağlanmıştır.
Kanun metninde 4962 sayılı Kanunla yapılan düzenlemeyle, eski düzenlemeden farklı olarak, indirimli bina vergisi uygulamasından, gelirleri münhasıran kanunla kurulan sosyal güvenlik kurumlarından aldıkları aylıklardan ibaret bulunanların yanı sıra, hiçbir geliri olmadığını belgeleyenler de (kendisine bakmakla mükellef kimsesi olup onsekiz yaşını doldurmamış olanlar hariç olmak üzere) yararlanabileceklerdir. Ayrıca Türkiye sınırları içinde bulunan tek mesken şartına brüt 200 m2’yi geçmeme şartı getirilmiş ve tek mesken üzerinde intifa hakkına sahip olanlara da uygulamaya dahil edilmiştir. Geliri olmadığını belgelemenin usul ve esaslarını belirlemeye Maliye Bakanlığı yetkili kılınmıştır.
Sözkonusu yetkiye istinaden ndirimli(sıfır) bina vergisi uygulamasına ilişkin usul ve esaslar, Maliye Bakanlığı’nca38, 39, 43,44 ve 45 seri nolu Emlak Vergisi Kanunu Genel Tebliğleri ile yapılmıştır.
İndirimli(sıfır) Bina Vergisi imkanından faydalanmak için ilgililerin bir çok belgeyi tamamlayıp ilgili Belediyeye vermesi gerekmekteydi. Ancak 44 seri nolu Emlak Vergisi Kanunu Genel Tebliği ile belge karmaşası kaldırılmış olup yükümlülük bir taahhüt belgesine bağlanmıştır.
38 Seri nolu Emlak Vergisi Kanunu Genel Tebliğinde; Türkiye’de brüt yüzölçümü 200 m2 yi geçmeyen tek meskeni olan veya tek meskenin intifa hakkına sahip bulunan ve hiçbir geliri olmadığını belgeleyenler ile gelirleri münhasıran kanunla kurulan sosyal güvenlik kurumlarından aldıkları emekli, dul, yetim, ölüm ve malûliyet aylığından ibaret bulunanların indirimli (sıfır) bina vergisi oranından yararlanacağı ve sosyal güvenlik kurumlarından emekli, dul, yetim, ölüm ve malûliyet aylığı alanların, bu aylıkları dışında başka gelirlerinin bulunması halinde ise bunların meskenlerine indirimli (sıfır) vergi oranının uygulanmayacağı belirtilmiştir.
Kamuoyunda aylıklarını bankaya yatıranların durumunun ne olacağı haklı olarak gündeme getirilmiştir. İndirimli (sıfır) bina vergisinden yararlanmak için gerekli şartları taşıyan emekli, işsiz ve ev hanımını mağdur eden uygulamaya çözüm getirmeye çalışan 45 seri no.lu Emlak Vergisi Kanunu Genel Tebliği ile sorunlar giderilmiştir. Buna göre gelirin sürekli olması özelliği de dikkate alınarak hiçbir geliri olmadığını belgeleyenler ile geliri münhasıran kanunla kurulan sosyal güvenlik kurumlarından aldıkları aylıktan ibaret bulunanların elde ettikleri ve yıllık tutarı toplamı bina vergisi indiriminden yararlanılan yıldan bir önceki yılda geçerli olan Gelir Vergisi Kanununun 103. maddesinde yazılı tarifenin ikinci gelir diliminde yer alan tutarı geçmeyen her türlü menkul sermaye iradı gelirleri, indirimli (sıfır) bina vergisi oranından yararlanmaya engel teşkil eden gelirler arasında değerlendirilmeyecektir.
II- İNDİRİMLİ (SIFIR ORANLI) BİNA VERGİSİ UYGULAMASI :
A- İndirimli (Sıfır Oranlı) Vergiden Yararlanacaklar
Bakanlar Kurulunca belirlenecek indirimli vergi oranından, Türkiye’de brüt yüzölçümü 200 m2’yi geçmeyen tek meskeni olan veya tek meskenin intifa hakkına sahip bulunan;
– Kendisine bakmakla mükellef kimsesi olup 18 yaşını doldurmamış olanlar hariç olmak üzere hiçbir geliri olmadığını belgeleyenler,
– Gelirleri münhasıran kanunla kurulan sosyal güvenlik kurumlarından aldıkları emekli, dul, yetim, ölüm ve maluliyet aylığından ibaret bulunanlar,
– Gaziler,
– Şehitlerin dul ve yetimleri,
– Özürlüler
yararlanacaklardır.
B- İndirimli (Sıfır Oranlı) Vergiden Yararlanma Süresi
43 seri no.lu Emlak Vergisi Kanunu Genel Tebliği ile hiçbir geliri olmayan ve brüt 200 m2’yi geçmeyen tek mesken sahibi olan mükelleflerin bu meskenlerine ait indirimli (sıfır) bina vergisi oranından faydalanmak için yukarıda belirtilen belgeleri, 38 seri no.lu Emlak Vergisi Kanunu Genel Tebliği ekinde yer alan “Hiçbir Geliri Olmadığını Belgeleyenlerin Tek Meskenlerine Ait Form” ekinde ilgili belediyelere verme süresi 2004 yılı için 31.05.2005 tarihi mesai saati bitimine kadar uzatılmış, ayrıca 2004 yılında mesken sahibi olan ve 2005 yılı için indirimli vergi oranından faydalanma şartlarını taşıyan mükelleflerin istenilen belgeleri ilgili belediyelere verme süresi de 31.12.2005 tarihi olarak belirlenmiştir.
Ancak, Maliye Bakanlığına yapılan başvurular üzerine, mükelleflere kolaylık sağlamak amacıyla hiçbir geliri bulunmayan ve Türkiye sınırları içinde brüt 200 m2’yi geçmeyen tek meskene sahip olan mükelleflere Tebliğ ekinde yer alan taahhüt belgesini ilgili belediyeye vermeleri halinde bu meskenleri için 2004 yılından itibaren indirimli (sıfır) bina vergisi oranının uygulanması uygun görülmüştür. Bu durumda, hiçbir geliri olmayan mükelleflerin 2005 yılı için indirimli vergi oranından faydalanabilmeleri için en geç 31.12.2005 tarihine kadar 44 seri no.lu Emlak Vergisi Kanunu Genel Tebliği ekinde yer alan taahhüt belgesini ilgili belediyeye vermeleri gerekmektedir.
Bu durumda, söz konusu taahhüt belgesinin verilmesi yeterli olup, ayrıca mükelleflerin ikametgahlarının bulunduğu yer vergi dairesinden gelir vergisi mükellefi olmadıklarına ve T.C. Emekli Sandığı, Bağ-Kur ve Sosyal Sigortalar Kurumu Genel Müdürlüklerinin ilgili birimlerinden aktif sigortalı bulunmadıklarına dair belge almalarına gerek bulunmamaktadır.
Hiçbir geliri olmadığını taahhüt eden mükelleflerin, indirimli vergi oranından yararlanabilmeleri için, gelir vergisine tabi hizmet karşılığı elde edilen ücret, ticari, sınai, mesleki ve zirai faaliyet geliri ile menkul ve gayrimenkul sermaye iradı, faiz ve temettü veya benzeri bir gelirinin olmaması gerekmektedir.
Mükelleflerin, yukarıda belirtilen türden bir gelir elde etmeleri veya ikinci bir meskene sahip olmaları halinde, bu değişikliği mükellefiyetlerinin bulunduğu belediyeye bildirmeleri zorunludur.
Öte yandan, indirimli vergi oranından yararlanma şartlarını taşımadığı halde, gerçek dışı taahhütte bulunmak suretiyle indirimli vergi oranından yararlanan mükellefler ile durumunda meydana gelen değişikliği bildirmeyen mükelleflerden alınması gereken vergi, cezalı olarak ve gecikme faizi ile birlikte alınacaktır.
C – Taahhüt Belgesi
44 seri nolu Emlak Vergisi Kanunu Genel Tebliği ekinde yer alan “Taahhüt Belgesi” şu şekildedir.
HİÇBİR GELİRİ OLMAYANLARIN TEK MESKENLERİNE AİT
TAAHHÜT BELGESİ
Tarih: ../../….
……………….. BELEDİYE BAŞKANLIĞINA
Emlak Vergisi Kanununun 8’inci maddesi uyarınca aşağıda özellikleri açıklanan meskenime indirimli vergi nispeti uygulanmasını talep ediyorum.
– Hiçbir gelirim ve gelir vergisi mükellefiyetim bulunmamaktadır. Ayrıca, T.C. Emekli Sandığı, Bağ-Kur ve Sosyal Sigortalar Kurumuna bağlı aktif sigortalı olarak çalışmamaktayım.
– Türkiye sınırları içinde hisseli veya tam mülkiyet kapsamında brüt yüzölçümü 200 m2’ yi geçmeyen tek meskenim dışında başka meskenim bulunmamaktadır.
– Bu meskenimi muayyen zamanlarda dinlenme amacıyla değil, daimi olarak kullanmaktayım.
Yukarıdaki bilgilerin doğruluğunu beyan ve taahhüt eder, gereğini arz ederim.
ADRES: MÜKELLEF
Adı ve Soyadı
(İmza)
GAYRİMENKULÜN:
Bina Vergisi Sicil No : ……………………………………………………………………………….
Belediyenin Adı : ………………………………………………………………………………………….
Mahallesi : …………………………………………………………………………………………..
Cadde ve Sokağı : …………………………………………………………………………………………..
Kapı ve Daire No : …………………………………………………………………………………………..