Nikahsız birlikteliğimden olan bir kızım var 2003 doğumlu. Ama babanın bir önceki eşinden 3 çocuğu var. Babası 2 sene önce vefat etti. Kızımın babasından yetim aylığı bağlatmak için benim ne yapmam gerekiyor? Çocuğumuz doğduğunda, babasıyla ikimiz doğum kağıdıyla nüfusa gittik. Aramızda resmi nikah olmadığı için babasının soyadını alamaz dediler. Babasının ismini benim soyadımı aldı. SGK’ya gittik onlar babasının nüfus kağıdındaki kişi olduğu tespit edilip baba soyadını alırsa ancak bu şekilde maaş alır dediler. Ne yapmalıyım? (İsmi saklı)
ANNE SOYADI YAZILIR
Medeni Kanun gereğince çocuk ile anne arasında soy bağı doğumla kurulur. Çocuk ile baba arasında soy bağı ise anne ile evlilik, tanıma veya hakim hükmüyle kurulur (MK 282). Evlilik dışında doğan çocuk anne ve babasının birbiriyle evlenmesi halinde kendiliğinden evlilik içinde doğan çocuklara ilişkin hükümlere tabi olur.
Evlilik dışında doğan çocuklar annenin aile kütüğüne annenin bekarlık soyadıyla kaydedilir. Evlilik dışında doğan çocuk babası tarafından tanınırsa yani babası olduğunu kabul ederse, baba ismi yazılarak annenin nüfus hanesine yazılır. Yani çocuk, anne ve baba evli değilse annenin (bekarlık) soyadını taşır.
Yukarda gördüğünüz üzere baba sağlığında çocuğun kendisinden olduğunu kabul etmiş, tanımış ve nüfusa kendi adıyla evladı olarak kaydedilmesini talep etmiş. Bu sebeple babanın kütüğünde (resmi nikahlı olmadığınızdan) görünemez. Kanun gereğince baba adı doğru yazılarak, sizin kütüğünüzde görünüyor. Soyadı da aranızda nikah olmadığından sizin soyadınız oluyor.
5510 sayılı Kanun gereğince, (md 34)
“… Bu Kanun’un 5’inci maddesinin birinci fıkrasının (a), (b) ve (e) bentleri hariç bu Kanun kapsamında veya yabancı bir ülke mevzuatı kapsamında çalışmayan veya kendi sigortalılığı nedeniyle gelir veya aylık bağlanmamış çocuklardan;
1) 18 yaşını, lise ve dengi öğrenim görmesi halinde 20 yaşını, yüksek öğrenim yapması halinde 25 yaşını doldurmayanların veya,
2) Kurum Sağlık Kurulu kararı ile çalışma gücünü en az yüzde 60 oranında yitirip malul olduğu anlaşılanların veya,
3) Yaşları ne olursa olsun evli olmayan, evli olmakla beraber sonradan boşanan veya dul kalan kızlarının her birine yüzde 25’i,
c) (b) bendinde belirtilen çocuklardan sigortalının ölümü ile anasız ve babasız kalan veya sonradan bu duruma düşenlerle, ana ve babaları arasında evlilik bağı bulunmayan veya sigortalının ölümü tarihinde evlilik bağı bulunmakla beraber ana veya babaları sonradan evlenenler ile kendisinden başka aylık alan hak sahibi bulunmayanların her birine yüzde 50’si oranında aylık bağlanır.
Sigortalı tarafından evlat edinilmiş, tanınmış veya soy bağı düzeltilmiş veya babalığı hükme bağlanmış çocukları ile sigortalının ölümünden sonra doğan çocukları, bağlanacak aylıktan yukarıda belirtilen esaslara göre yararlanır…”
YAZILI BAŞVURUN!
Devletle yazışmayla iletişime geçilir, ağızla değil. Siz de yazılı olarak kızınız adına yetim aylığı talep edin. Son cümlede göreceğiniz üzere, babası tarafından tanınmış çocuklar da normal çocuklar gibi babasının aylığından yararlanır. Siz başvurun, SGK bağlamazsa da bana gelin gereğini yerine getiririz.
Merhaba Ali Bey, Devlet memuruyum ve emekli sandığına tabiyim. Eylül 1998’de işe başladım. 16 yıl, 5 ay hizmetim var. Herhangi bir ücretsiz izin kullanmadım. 58 yaşını beklemeden emekli olmak istiyorum.
Bunun için kaç yıl hizmet yapmış olmak gerekiyor? Erken emekli olduğum zaman maaş ve ikramiye alacak mıyım? (Deniz Döndü Küpeli)
Hanımefendi, Eylül 1998 memuriyet başlangıcınız ile 55 yaşında memuriyetten emekli olacaksınız. Ancak var olan 16 yılı da en az 20 tam yıla tamamlamanız gerekir. Şayet şimdi işi bırakırsanız 61 yaşında emekli olursunuz. Ancak her hal ve şartta (memuriyetten atılmadığınız sürece) 15 tam yıldan çok hizmetiniz olduğundan emekli olduğunuzda ikramiyenizi alırsınız.
Allah başınıza vermesin ama başınıza bir hal gelir de özürlü-engelli olur ve yüzde 40’dan fazla raporunuz olursa erken emekli olabilirsiniz.