PUL VE DEĞERLİ KAĞITLARIN BAYİLER VE YETKİLİ MEMURLAR VASITASI İLE SATTIRILMASINA VE BAYİLERE SATIŞ AİDATI VERİLMESİNE DAİR YÖNETMELİK
(8 Haziran 1988 tarih ve 19836 sayılı Resmi Gazete’ de yayınlanmıştır.)
Amaç ve Kapsam
Madde 1- Bu yönetmelik; özel kanunları uyarınca bastırılan damga ve harç pulları ile değerli kağıtların 3468 sayılı Kanun ile 1512 sayılı Kanunun 118 inci ve 2108 sayılı Kanunun 2 nci maddesine göre bayi (noter ve mahalle muhtarları dahil) ve yetkili memurlar eliyle sattırılması, bayilere satış aidatı ve ruhsat tezkeresi verilmesine dair esas ve usulleri kapsar.
Tanımlar
Madde 2- Bu Yönetmelikte geçen deyimlerden;
a)Bakanlık: Maliye ve Gümrük Bakanlığını;
b)Bayi: Peşin para ile malsandıklarından Bakanlıkça belirlenen pul ve değerli kağıtları alıp satan kişi ve kuruluşları (noterler ve mahalle muhtarları dahil);
c) Yetkili memur: Görevleri gereği veya görevlendirilmeleri nedeniyle malsandıklarından zimmetle pul ve değerli kağıt alıp satan nüfus, tapu, icra, emniyet, adliye ve ticaret sicili memurları ile maliye veznedarları gibi memurları;
ifade eder.
Ruhsat Tezkeresi
Madde 3- Bayilere, malsandıklarından peşin para ile pul ve değerli kağıt alıp satabilmeleri için illerde defterdar, ilçelerde malmüdürleri tarafından onaylanmış bir ruhsat tezkeresi verilir. Ruhsat tezkeresinin bir örneği de her bayi için açılacak dosyada saklanır.
Noter ve muhtarların ruhsat tezkeresi almasına gerek yoktur.
Ruhsat tezkeresinde; bayiinin adı, soyadı veya unvanı, işyeri adresi ile yapılan işin niteliği belirtilir. Gerçek kişilere verilen ruhsat tezkeresinin resimli olması şarttır. Bayiler, malsandıklarından her pul ve değerli kağıt satınalma talebinde ruhsat tezkerelerini ibraz etmek zorundadırlar.
Ruhsat tezkereleri 492 Sayılı Harçlar Kanunu hükümlerine göre yıllık harca tabidir. Harcını yatırmayan bayilere malsandıklarınca pul ve değerli kağıt verilmez.
Bayi Olabilme Şartları
Madde 4- Pul ve değerli kağıt bayiliği yapabilmek için;
a)Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı olmak
b) Sabit bir işyerinde ticari faaliyette bulunmak,
c) Yapılan iş ile bayiliğin birlikte yürütülmesinde sakınca bulunmamak,
d) Kamu hizmetlerinden veya belirli bir mesleğin icrasından geçici veya sürekli olarak yasaklanmış olmamak ve sabıka kaydı bulunmamak,
gerekir.
Bayilik Müracaatı
Madde 5- Bayilik yapacak olanların, ruhsat tezkeresi alabilmesi için bir dilekçe ve eki, mahalli Cumhuriyet Savcılığından alınmış sabıkasızlık kaydını gösteren belge ile illerde defterdarlığa, ilçelerde ise malmüdürlüğüne başvurmaları gerekir. (Banka ve benzeri kuruluşlar için dilekçe veya yazı yeterlidir.) Bu başvuru üzerine ilgiliden, 3468 Sayılı Kanun ve bu Yönetmelik hükümlerine uyulacağına dair bir taahhüt senedi alınarak kendisine ruhsat tezkeresi verilir.
Ruhsat tezkeresi verildikten sonra, bir ay içerisinde ilgilinin yaptığı işin bayilikle birlikte yürütülmesinde sakınca olup olmadığı ve sabit bir iş yerinde ticari faaliyette bulunup bulunmadığı defterdarlık veya malmüdürlüğünce araştırılır. Kendileri ile iş yapan müşterilerinin işlemlerini kolaylaştırmak için bayilik isteminde bulunan banka ve benzeri kuruluşlar için bu araştırmaya gerek yoktur.
Araştırma sonucunda yapılan işin verilen bayilikle bağdaşır nitelikte olmadığı tesbit edilmesi halinde verilmiş olan ruhsat tezkeresi iptal edilir.
Bayilikleri Uygun Görülmeyen Veya Bayilikleri İptal Edilenlerin İtirazı
Madde 6- Bayilik yapmaları uygun görülmeyenler ile bayilikleri iptal edilenlerin itirazları birinci derecede illerde defterdar, ilçelerde malmüdürleri tarafından mahallen incelettirilerek karara bağlanır. Malmüdürleri tarafından birinci derecede verilen kararlar itiraz üzerine ikinci derecede defterdarlarca, defterdarların birinci derecede verdikleri kararlar ise ikinci derecede Bakanlıkça evrak üzerinde sonuçlandırılır.
Bayiliğin İptali
Madde 7- Pul ve değerli kağıt bayilerinden;
a) 4 üncü maddede sayılan şartlardan birisini kaybedenlerin,
b)İşyerlerinde satmalarına izin verilen her cins pul ve değerli kağıt bulundurmayanların,
c) Bayiliği bırakanların,
d) İşyerlerini belirsiz bir süre kapatanların,
e) Görevli maliye memurlarına istenildiğinde sattıkları pul ve değerli kağıtları ibraz etmeyenlerin,
bayilikleri illerde defterdar, ilçelerde malmüdürleri tarafından iptal olunur.
Aldıkları pul ve değerli kağıtları, üzerindeki değerinden fazla bedelle sattığı tesbit olunanlardan 3468 sayılı Kanunun 5 inci maddesi uyarınca birinci defasında fazla bedelle sattığı pul ve değerli kağıt bedellerinin 5 katı ve tekerrürü halinde 10 katı ceza alınarak bayilerin ruhsat tezkereleri iptal edilir ve bir daha kendilerine bayilik verilmez.
Bayilerin Sorumluluğu
Madde 8- Bayiler, işyeri adresleri ile yaptıkları işin niteliğinde meydana gelen değişiklikleri önceden defterdarlık veya malmüdürlüklerine bildirmek zorundadırlar.
Belirli bir işyeri için verilmiş olan ruhsat tezkeresi ile başka bir iş yerinde bayilik yapılamayacağı gibi ruhsat tezkereleri başkalarına devredilemez.
Bayilere Yapılacak Ödeme
Madde 9- Damga pulu ve değerli kağıt satışından dolayı bayilere 3468 sayılı Kanunun 3 üncü maddesinin Bakanlığa verdiği yetki uyarınca %4 oranında satış aidatı verilir.
Noterlere 1512 Sayılı Noterlik Kanununun 118 inci maddesi hükmü gereğince tahsil ettikleri vergi, resim ve harç tutarları üzerinden %3 noter hissesi ödenir.
2108 Sayılı Muhtar Ödenek ve Sosyal Güvenlik Yasasının 2 nci maddesi gereğince şehir ve kasaba mahalle muhtarlarının harçların tahsilinde kullanmak üzere malsandıklarından peşin para ile aldıkları harç pulu bedellerinin % 25 i kendilerine prim olarak ödenir.
Yukarıda belirtilen satış aidatları, noter hisseleri ve primler ilgililerin ibraz ettikleri alındılar karşılığında tahakkuk ettirilerek ödenir. Malsandıklarınca yapılan bu ödeme ayda iki defadan fazla olamaz.
Bayi ve Yetkili Memurlara Verilecek Pul ve Değerli Kağıt Miktarları
Madde 10- Bayilere peşin para ile her defasında satılacak en az pul ve değerli kağıt tutarı ile yetkili memurlara zimmetle verilecek en az ve en çok pul ve değerli kağıt tutarı mahallin şartlarına göre her mali yılbaşında defterdarlarca belirlenerek ilgili saymanlıklara duyurulur.
Yetkili memurların göreve başlamaları sırasında isim, unvan ve tatbiki imzaları dairelerince malsandıklarına bildirilir.
Geçici Madde : 3468 Numaralı ve 20.06.1938 tarihli Kanunun sureti tatbikine dair talimatname hükümleri uyarınca bayilik almış olanların faaliyetleri ruhsat tezkereleri yenilenmeksizin bu yönetmelik hükümlerine göre devam eder.