Kamunun Finans Haberleri Merkezi
Kamunun Finans Haberleri Merkezi
admin
Ponzi sisteminin ne olduğuna gelirsek onu şu şekilde tanımlayabiliriz. “Ponzi sistemi, sisteme dâhil edilen insanların kendi yatırımlarıyla veya sonraki katılımcılardan gelen paralarla ödemenin yapıldığı bir dolandırıcılık yöntemidir.” Daha açık anlatmak gerekirse sen sisteme girdiğinde sana ödenen para aslında sisteme senden sonra dâhil olan kişinin verdiği para. Sistem bir şey üretmediği için sadece yeni gelen adamların verdiği paralarla dönüyor. Ne zaman yeni kişi gelmedi veya yeni gelenler daha önce gelenlerin paralarını veremedi işte o zaman sistem çöküyor. Aynı çiftlik bankta veya Charles Ponzi’ye olan durum gibi.
Peki, insanlar buna neden inanıyor? İlk baştakiler para hırsıyla bu çarka girerken sonradan girenler koyun psikolojisi ile giriyor. Eminim görmüşsünüzdür bir kadına soruyorlar neden çiftlik banka girdiniz diye o da bu kadar insan aptal olamaz diye düşündük diyor ve bakınız ki o kadar insan aptal oluyor. Çoğunluk aynı şeyi düşünüyor diye o şey doğru olacak diye bir kaide yok. İstisnalar da kaideyi bozmadığına göre buraya subliminal mesaj verebiliriz. Neyse konuyu dönelim.
Çiftlik bank haberleri çıktıktan sonra ülkemizdeki yine buna benzer diğer ponzi sistemleri de çökmeye başladı. Örneğin süt bank diye bir oyun daha varmış ancak bundan çok haberimiz olmadı. Duymamamızın nedeni devlet televizyonununda reklamı yapılmamış olması olabilir ama iyi ki duymadık yoksa daha fazla insan bu tuzağa düşebilirdi.
Ufkunuzun açıldığına umarak bu yazımı bitiriyorum. İnşallah bu ve bu tür tuzaklara düşmeden önce birkaç defa daha düşünürsünüz. Herkese geçmiş olsun.
Ponzi şeması, adını Charles Ponzi ‘ den almıştır. Kısacası bu tekniği 1910 yılında uygulayan ilk kişinin isminden gelmektedir. Aslında türklere Ponzi ‘nin ne olduğunu anlatmak çok zor değildir. Türkiye’de yıllar önce bir TİTAN saadet zinciri kurulmuştu. Ve devlet tarafından el konulup kapatılmıştı. Neydi bu adamların gelir modeli ? Sisteme 10bin euro civarından bir para veriyorsunuz ve sonra her ay size 3000-5000 euro gibi bir para ödeniyordu. yatırdığınız paraya faiz veriyorlardı yani.
Ancak bu faiz herhangi bir yerden gelmiyordu. para işletilmiyordu. Para borsada veya forexte işletilmiyordu. Sistemdeki insanların aylık aldığı faizler, sisteme yeni katılan insanların ödedikleri giriş parasından gelmekteydi. Yani bir gün sisteme yeni üye girişi duraksadığı zaman sistem çökecek. Ve olan son giren kişilere olacak 
Ki bu sistemlerde hep en büyük kaymağı ilk girenler yemektedirler. Para bir şekilde işletilse bu tamamen yasal olacak. Çünkü bir değer artışından ötürü bir geliriniz olmuş oluyor.
Yani siz paranızı altına bastığınızda 2 ay sonra sattığınızda 100TL kazandığınızda, devlet baba size kızmaz. Çünkü o 100TL nin nerden geldiği bellidir. “Değer Artışından ötürü Kazanç” olarak nitelendirilir. Şahıslar için 20.000TL’den aşağı olursa eğer herhangi bir vergiye tabii değildir. Ancak daha üst rakamlara ulaştığınızda devlet %20 stopaj kesmektedir. Yine de yasaldır sonuçta. Ancak Ponzi yöntemi uygulandığında gelen gelir, herhangi bir değer artışı değil, başkasının parasını alıp haberi olmadan bir başkalarına pay edilmiş olur. Ve bu da tamamen yasa dışıdır.
Internet üzerinde şuan kendilerini HYIP sitesi diye tanıtıp ancak arka planda Ponzi uygulayan firmalar mevcuttur. Ve bunlar tespit edildikçe hükümetler tarafından kapatılmaktadır.
Ponzi Sistemi ya da Ponzi Düzeni, (İngilizce: Ponzi Scheme), yatırımcılara kendi paralarından geri dönenle veya sonraki yatırımcılardan gelen paralarla ödemenin yapıldığı bir dolandırıcılık yöntemidir.
İktisadi olarak iyi konumda olan bir ülkede faiz oranları oldukça düşüktür. Bu bir nedenle fona ihtiyacı olan kişiler için ucuz borçlanma demek olduğu kadar birikimlerini değerlendirmek için faiz geliri talep edenler için de düşük kazanç demektir. İşte bu noktada kişi, finansal kurumların vaadettiğinden daha fazla faiz getirisi önererek yatırımcı kazanmaya çalışır. Örneğin ülkedeki faiz oranı %3 ise Ponzi Oyunu oynayan kişi yatırımcılara %10 faiz önerir. Ardından %10 faiz getirisi vaadettiği kişilerin parasını ödemek için yeni yatırımcılara %11 faiz önerir. Aynı şekilde %11 faiz önerdiği kişilerin parasını ödemek için yatırımcılara daha yüksek faiz önerir. Bu döngü sayesinde -ülkede finansal istikrar sürdüğü sürece- hem oyunu oynayan kişi hem de yatırımcılar kazanmış olur.
Tarihte bilinen ilk ponzi oyunu, bu sisteme adını veren Charles Ponzi tarafından 1920 yılında gerçekleştirilmiştir. Ponzi, bu oyun sayesinde kısa sürece 10.000 yatırımcıyı posta pullarını kullanarak bir arbitraj karı elde ettiğine inandırmış; ancak aslında ortada olmayan bu karlar nedeniyle oyun daha fazla sürdürülememiş ve sistem kısa sürede çökmüştür.
Türkiye’de saadet ve titan zinciri adıyla bilinen yöntemler ponzi oyununa örnek olarak verilebilir.
1920’li yıllarda ilk olarak Charles Ponzi tarafından ortaya çıkan bu dolandırıcılık yöntemi günümüzdede sıkça kullanılmakta özellikle Ponzi ile Bitcoin’in sık sık bir araya gelmesi Dünyanın ilk kripto parası Bitcoin’e de kötü etki etmekte.
Dükkanının kapısına, ’45 günde % 50, 90 günde % 100 kar’ yazan Charles Ponzi, tarihin ilk Ponzi oyununu da başlatmış olur! İlk gelen yatırcılara sonraki yatırımcılardan gelen kâr payları eksiksiz yatırılınca dükkanının önünde kuyruklar oluşmaya başlar, kısa süre içinde Charles Ponzi’nin dükkanının önünde kuyruklar oluşur. 1 milyon dolar tahsilatın ardından, Ponzi şube açmaya karar verir.
Yatırımcılar, posta pulları üzerinden kâr elde ettiklerini sanarken gerçek Charles Ponzi’nin ortadan kaybolması ile ortaya çıkar.
Pramit sistem , saadet zinciri , Ponzi oyunu hepsi aynı kapıya çıkıyor. Saadet zincirinin başındakiler sistemi kurar, bu (sözde) şirket, yeni çıkacak olan bir (sözde) Kripto Para veya madencilikle uğraşan bir kuruluş olabilir. İnsanlara herhangi bir uğraş vermeden yatırım yaparak veya referans yöntemi ile para kazanma gibi durumlar fazlasıyla cazip geldiği için ponzi sistem kısa sürede yayılır.
Paramızı ödeyen sistem ponzi değildir, ödeme yapıyorsa güvenilir gibi yanlış algılar özellikle bu tuzağa düşmüş kişilere ve çevresine daha fazla zarar veriyor. Bu oyunu kuranlar ilk etapda daha fazla kullanıcı çekmek adına üyelerin gönlünü hoş tutar ödemeler sıkıntısızdır, çeşitli (tatil, araba, ev) kariyer ödülleri ile ilk giren kullanıcıların daha fazla referans toplaması için cezbederler. Oyunun farkında olmayan kurbanlar ailesinden eşi , dostu kim varsa sisteme dahil eder. Zaman geçtikce şirketin vaadettiği şeylerin tutarsızlaşması , ödemelerde aksama , kullanıcıları suçlama gibi durumlar ortaya çıkar ve oyunun kurucuları topladıkları binlerle lira ile ortadan kaybolur. Piramit yıkılır, altında kalanlar maddi ve manevi anlamda ciddi zarar görür.
Temel saadet zinciri işleyişi bu şekilde anlaması kolay gibi gözüküyor değil mi ? Ancak günümüzde bu oyunun öyle kılıflara sokuyorlar ki bilinçli bilinçsiz birçok kişi bu tuzağa düşüyor. Bu noktada dikkat etmeniz bazı durumlar var.
Network Marketing ülke, bölge distribütörleri, toptancılar ve diğer ara satış elemanlarının devreye girmediği, ürün satışının doğrudan yapıldığı bir sistem. Bu yöntemde herhangi bir aracı olmadığı için yanlızca ürünün satışını yapan kişi kâr sahibi olur. 3’lü, 5’li, 10’lu alt basamak modelleri ile komisyondan da kazanılır.
İşte saadet zinciri de, bu yapıların kazanç modellerini esas alır. Ancak ortada bir ürün yoktur, yalnızca sisteme giren para ve komisyon dağılımı üzerinden bir pay dağıtımı uygulanır. Bu noktada dikkat etmeniz gereken şirketin size nasıl bir kazanç modeli vadettiği, günümüz koşullarında daha çok ürün satışından ziyade sanal ortamda bulunan değerlerin pazarlandığını düşünürsek riskin dahada arttığı ortada.
90’lı yılların ortalarında, ortada herhangi bir ürün de olmaksızın yalnızca para yatırılan ve sonrasında üye yapılan her kişi başına komisyon alınan bir oluşum yaygınlaşmaya başladı. Titan Saadet Zinciri, giriş ücretinin 2500€ olduğu bir sistemdi, kısa süre içinde 35 bin üyeye ulaştı.
Sistemin kurucularından Kenan Şeranoğlu, izmir Hilton Otelde 31. yaş kutlaması videosunun basına sızması sonrasında dikkatleri üzerine çekmişti. Ardından birçok kişinin şikayetçi olduğu Şeranoğlu ve Titan’ın üst yöneticileri, 1998’de hapis cezasına çarptırıldı.
Şimdiye kadar Türkiyede ve dünyada yaşanan Ponzi oyunları saymakla bitmez ancak bu oyun hala insanların parasını hayallerini ve itibarını zedelemeye devam ediyor. Bir sisteme dahil olurken yaptığı işi gözünüzle görseniz dahi bunun bir garantisi olmadığını unutmayın ve çevrenizdeki insanları bir işe dahil ederken kararınızı buna göre verin.
kaynak:hürrtiyet, teknochain.com, belgeci.com
adminPaket haline getirilmiş veya iple bağlanmış aynı tür veya aynı kategorideki gönderi topluluğu. Liyas paket anlamına gelmektedir. Liyas bir postacılık kavramıdır…. Konuyla ilgili olarak posta literatüründe yer alan açıklamalar aşağıda…
adminTeşmil etmek arapça kökenli bir kelimedir… Anlamı; kapsamını genişletmek, kapsamına almak anlamına gelmektedir. Teşmil kelimesi sözlük anlamı ile “Kapsamına alma, genişletme, yayma”dır. Teşmil etmek ise “Kapsamını genişletmek, kapsamına almak” anlamına…
