- Orta Vadeli Mali Plan
Bütçe hazırlık sürecinde yer alan ikinci doküman Orta Vadeli Mali Plandır. 5018 sayılı Kanuna göre Orta Vadeli Mali Plan, Orta Vadeli Program ile uyumlu olmak üzere, gelecek üç yıla ilişkin toplam gelir ve gider tahminleri ile birlikte hedef açık ve borçlanma durumu ile kamu idarelerinin ödenek teklif tavanlarını içeren bir belgedir. Maliye Bakanlığı tarafından hazırlanan Orta Vadeli Malî Plan, Haziran ayının onbeşine kadar Yüksek Planlama Kurulu tarafından karara bağlanarak Resmî Gazetede yayımlanmaktadır.
Orta Vadeli Mali Planda yer alacak en önemli unsur, kurumlara ilişkin olarak verilecek olan ödenek tavanlarıdır. Bilindiği üzere ödenek tavanları mali sistemimize 2002 yılında girmiş bir unsurdur. Ülkemizde “tavan” uygulaması henüz kurumsallaşmamıştır. Tavan uygulaması ile ilgili olarak “tefrik edilmesi kesin olan ödenek miktarı” şeklindeki yanlış kanaat yerine doğru bir yaklaşımın yerleşmesi gerekmektedir. Belirlenmiş olan tavan; söz konusu kurumun verebileceği hizmetler için ayrılmış olan maksimum kaynağı ifade etmekte olup, kurumun bütçe teklifinde belirteceği hizmetlere ihtiyaç duyulup duyulmamasına göre bu kaynağın tamamı tahsis edilebilir veya edilmeyebilir.
Tavan uygulamasını mali sistemine yerleştirmiş ve kurumsallaşmayı sağlamış olan ülkelerden biri olan Japonya bu alanda iyi bir örnektir. Japonya’da harcamacı daireler için verilmiş olan tavanın % 85-90’ı bütçeye ödenek olarak tefrik edilmektedir. Tavanın bu kadarının tefrik edilmesi de önemli bütçe müzakereleri sonunda gerçekleşmektedir. Ülkemizin bu seviyelere gelmesi, bütçenin esnekliği dediğimiz bütçe içindeki ihtiyari harcama oranının, yükselmesi ile yakından ilgilidir. Ülkemiz mali yapısında son yıllarda meydana gelen düzenlemeler önümüzdeki yıllarda bütçe esnekliğinin artacağını ve tavan uygulamasının yerli yerine oturmasının gerekliliğini göstermektedir.
