Kamunun Finans Haberleri Merkezi
Kamunun Finans Haberleri Merkezi
admin
26.02.2008 tarihli ve 26799 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 108 seri no.lu Katma Değer Vergisi Genel Tebliğiyle; seyahat acentelerinin geceleme hizmetleri için verdikleri aracılık hizmetleri ve konaklama tesislerindeki yiyecek içecek hizmetlerinde katma değer vergisi uygulaması ile bazı malların tesliminde tevkifat uygulaması hakkında düzenleme ve açıklamalar yapılmıştır. Tebliğde yapılan düzenleme ve açıklamalar bültenin konusunu oluşturmaktadır.
26.02.2008 tarihli ve 26799 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 108 seri no.lu Katma Değer Vergisi Genel Tebliğiyle;
– Seyahat acentelerinin geceleme hizmetleri için verdikleri aracılık hizmetleri ile konaklama tesislerindeki yiyecek içecek hizmetlerinde katma değer vergisi uygulaması,
– Pamuk, tiftik, yün, yapağı, ham post ve deri ile büyük ve küçükbaş hayvan etlerinin tesliminde tevkifat uygulaması,
– Tebliğle tevkifat kapsamına alınan işlemlerde tevkifatın sınırı, bildirim zorunluluğu ve müteselsil sorumluluk,
hakkında açıklama ve düzenlemeler yapılmıştır.
Aşağıda bu açıklama ve düzenlemeler açıklanmıştır.
1. Konaklama Tesislerinde KDV Uygulaması
1.1. Seyahat Acentelerinin Geceleme Hizmetleri İçin Verdikleri Aracılık Hizmetleri ve Seyahat Acentelerince Düzenlenecek Faturalar
30.12.2007 tarihli ve 26742 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 2007/13033 sayılı Bakanlar Kurulu kararı eki (II) sayılı listenin (B) bölümünün 25. sırasında yer alan düzenlemeyle; otel, motel, pansiyon, tatil köyü ve benzeri konaklama tesislerinde sunulan geceleme hizmetlerinde KDV oranı 01.01.2008 tarihinden geçerli olmak üzere % 8 olarak belirlenmiştir. Bu düzenlemeye ilişkin açıklamalar 107 seri no.lu Katma Değer Vergisi Genel Tebliğinde yapılmıştır.
08.02.2008 tarihli ve 26781 sayılı Resmi Gazete’de yayınlanan 2008/13234 sayılı Kararnameyle, 2007/13033 sayılı kararın yukarıda belirtilen 25. sırasına; “1618 sayılı Kanun hükümlerine göre Kültür ve Turizm Bakanlığından işletme belgesi almış seyahat acenteleri tarafından müşteriye aktarılan geceleme hizmet tutarı ve bu hizmete ilişkin aracılık bedellerine de konaklama tesislerinde verilen geceleme hizmetlerinin ait olduğu oran uygulanır.” ibaresi eklenmiştir. Buna ilişkin açıklamalar da 108 seri no.lu Katma Değer Vergisi Genel Tebliğinde yapılmıştır.
107 seri no.lu Katma Değer Vergisi Genel Tebliğinde; seyahat acentelerinin geceleme hizmeti verilmesine aracılık ettikleri, geceleme hizmetinin seyahat acenteleri aracılığıyla verilmesi halinde hizmeti veren konaklama tesislerinin faturayı seyahat acentelerine düzenleyebildiği, seyahat acentelerinin de hizmeti alan kişi veya kuruluşlara ayrıca bir hizmet faturası düzenlediği belirtilerek, bu işlemlerde KDV uygulaması açıklanmıştır.
2008/13234 sayılı kararla yapılan düzenleme sonrasında;
– 09.02.2008 tarihinden itibaren geceleme hizmet bedelinin seyahat acentesi tarafından hizmeti fiilen alan kişiye aktarılmasında, aktarılan geceleme hizmeti ve buna ilişkin komisyon toplamı % 8,
– Acentenin geceleme hizmetine aracılık karşılığında konaklama tesisine fatura düzenlemesi halinde bu faturada gösterilen bedel % 8,
– Acentelerin müşteriye düzenlediği faturada yer alan toplam tutarın, geceleme hizmeti ile buna ilişkin komisyon ücreti dışındaki kısmı ise % 18,
oranında KDV’ye tabi hale gelmiştir.
108 seri no.lu Katma Değer Vergisi Genel tebliğinde, seyahat acentelerinin indirimli oran uyguladıkları tutarların, konaklama işletmesinin acenteler tarafından müşteriye aktarılan hizmet bedeli ile buna ilişkin aracılık hizmet bedeli olduğu ve bu işlemlerle ilgili olarak acentelerin KDV Kanununun (29/2) maddesi kapsamında iade talebinde bulunmalarının mümkün olmadığı açıklanmıştır.
Konaklama bedelinin seyahat acentesi tarafından aynen aktarıldığı durumda, konaklama işletmesinin acente adına, acentenin de müşteri adına düzenlediği hizmet faturalarında yer alan katma değer vergisi tutarları, matrah ve oranın aynı olması nedeniyle eşittir. Dolayısıyla indirimli orana tabi bu işlemle ilgili olarak KDV Kanunu’nun 29/2. maddesi kapsamında herhangi bir iade söz konusu olamayabilir. Ancak seyahat acentelerinin geceleme hizmetlerine aracılık faaliyeti çerçevesinde yaptıkları hizmetler de indirimli orana tabidir ve bu işlemler nedeniyle yüklendikleri ancak indiremedikleri verginin iadesini engelleyen yasal bir düzenleme yoktur. Bu nedenle Tebliğde yer alan bu yöndeki açıklamaya katılmak mümkün değildir.
Tebliğle ayrıca, seyahat acentelerinin düzenleyecekleri faturaların içeriği ile ilgili olarak açıklamaların yer aldığı 107 seri no.lu KDV Genel Tebliğinin (C/2.3) bölümünün dördüncü paragrafı yürürlükten kaldırılmıştır. Söz konusu paragrafta, acentenin müşteriye düzenlediği geceleme hizmeti bedelinin de bulunduğu faturada, hizmetin satın alındığı konaklama tesisinin acente adına düzenlediği faturanın tarih ve numarasına atıfta bulunan bir açıklamanın yer alması, bu açıklamanın yer almadığı faturalarda, yansıtılan geceleme hizmeti için indirimli oranda KDV uygulanmasının mümkün olmadığı düzenlemesi yer almaktaydı.
İndirimli oran uygulamasını, düzenlenecek faturada bulunması gereken bir açıklamaya bağlayan bu düzenlemenin kaldırılması isabetli olmuştur. Bu düzenleme sonrasında, acentenin müşteriye düzenlediği geceleme hizmeti bedelinin de bulunduğu faturada, gerekli fatura bilgileri dışında ayrıca bir açıklama yapılmasına gerek kalmamıştır.
1.2. Konaklama Tesislerinin Bünyesindeki Hizmet Birimlerinde KDV Uygulaması ve Hizmet Birimlerinin Niteliğine İlişkin Belgelerin İbrazı
2007/13033 sayılı Bakanlar Kurulu kararı eki (II) sayılı listenin (B) bölümünün 24. sırasında yer alan düzenlemeyle; kahvehane, kır kahvesi, çay bahçesi, çay ocağı, kıraathane, kafeterya, pastane, ayakta yemek yenilen yerler, yemeği pakette satan veya diğer şekillerde yemek hizmeti sunan yerler (hazır yemek şirketleri dâhil), lokanta, içkili lokanta, kebapçı ve benzeri yerlerde verilen hizmetlerde KDV oranı 01.01.2008 tarihinden geçerli olmak üzere % 8 olarak belirlenmiştir. Bu düzenlemeye ilişkin açıklamalar 107 seri no.lu Katma Değer Vergisi Genel Tebliğinde yapılmıştır.
Buna göre, otel, motel, pansiyon, tatil köyü ve benzeri konaklama tesislerinin bünyesindeki;
– Lokanta, restaurant, restaurante,
– Alakart lokantası,
– Kahvaltı salonu,
– Açık yemek alanı,
– Yemek terası,
– Kafeterya, snack bar, vitamin bar,
– Pasta salonu,
– Lobi
gibi mekanlarda verilen hizmetlerde KDV oranı % 8’dir. Bu yerlerde alkollü içecek servisinin de bulunması halinde, hizmetin alkollü içeceklere ilişkin kısmına % 18 KDV oranı uygulanması gerekmektedir. Bu durumda, toplam hizmet bedeli içinde alkollü içeceklere ilişkin olan ve olmayan kısmın hesaplanarak faturada ayrıca gösterilmesi, alkollü içeceklere isabet eden kısım üzerinden %18, diğer kısım üzerinden ise % 8 KDV hesaplanarak KDV tutarının ayrı ayrı ve toplam olarak faturada gösterilmesi gerekmektedir. Buna ilişkin açıklamalar daha önce yayımlanan 107 seri no.lu KDV Genel Tebliğinin (C/1.1.) bölümünde yer almaktadır.
Konaklama tesislerinin bünyesinde yer alan ve yukarıda indirimli orana tabi olarak sayılanlar dışında kalan mekânlarda verilen hizmetler genel oranda katma değer vergisine tabidir.
Dikkat edileceği üzere, otel, motel, pansiyon, tatil köyü ve benzeri konaklama tesislerinin bünyesindeki mekânların niteliğine bağlı olarak, buralardaki bazı teslim ve hizmetler indirimli oranda katma değer vergisine tabidir. Bu mekanların niteliğinin belirlenmesi uygulanacak KDV oranının belirlenmesi açısından önemli olup, 107 seri no.lu KDV Genel Tebliğinin (C/1.1) bölümünde, konaklama tesislerinin Kültür ve Turizm Bakanlığı veya ilgili Belediyeye başvurarak, bünyelerinde bulunan yiyecek ve içecek sundukları mekanların niteliğine ilişkin bir yazı alarak bağlı oldukları vergi dairesine ibraz etmeleri öngörülmüştür.
Bu defa 108 seri no.lu KDV Genel Tebliğiyle, turizm işletmesi belgesine sahip konaklama tesislerinde, Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından verilen söz konusu belgede, yiyecek ve içecek sunulan mekânların açıkça belirtilmiş olması dikkate alınarak, Bakanlıktan ayrıca bir yazı alınması zorunluluğu kaldırılmıştır. Buna göre, turizm işletme belgesine sahip konaklama tesislerince vergi dairesine turizm işletmesi belgesinin bir örneğinin ibraz edilmesi yeterli olup, Kültür ve Turizm Bakanlığından ayrıca bir yazı alınmasına gerek kalmamıştır.
Turizm işletmesi belgesine sahip olmayan mükelleflerin, kendilerine ruhsat veren yerel yönetim biriminden alacakları bir yazıyı vergi dairesine ibraz etmeleri zorunluluğu devam etmektedir.
107 seri no.lu Katma Değer Vergisi Genel Tebliğinde yapılan açıklamaya göre; 01.01.2008 tarihi itibariyle faaliyette bulunan konaklama tesislerinin, 29.02.2008 tarihine kadar Bakanlıktan veya belediyeden temin edecekleri yazıyı, yazının geçerlilik tarihinden itibaren en geç 1 hafta içerisinde bağlı oldukları vergi dairesine vermeleri gerekmektedir. 108 seri no.lu Tebliğde, turizm işletme belgesine sahip olanların, bu belgenin bir örneğini ibraz etmeleri yeterli bulunmuş ancak bu belgenin ibraz süresi konusunda bir açıklama yapılmamıştır. Buna göre, bu belgenin de 29.02.2008 tarihinden itibaren 1 hafta içerisinde, yani 07.03.2008 tarihine kadar vergi dairesi verilmesi gerekmektedir.
Konaklama tesislerinin veya bünyelerindeki bu tür hizmet birimlerinin 01.01.2008 tarihinden sonra işletmeye açılması halinde, işletmeye açılmadan önce, turizm işletme belgesinin veya ilgili yerel yönetim biriminden alınan yazının vergi dairesine verilmesi zorunludur.
2. Tevkifat Uygulaması
2.1. Pamuk, Tiftik, Yün ve Yapağı ile Ham Post ve Deri Teslimlerinde Tevkifat Uygulaması
107 seri no.lu KDV Genel Tebliğinin (A/2) bölümünde yapılan düzenlemeyle, 2007/13033 sayılı Bakanlar Kurulu kararı eki (II) sayılı listenin (B) bölümünün 1 ve 2. sıraları kapsamına giren ürünlerin tesliminde 05.01.2008 tarihinden geçerli olmak üzere, 1/2 oranında KDV tevkifatı getirilmiştir.
Bu defa 108 seri no.lu KDV Genel Tebliğinde yapılan düzenlemeyle, yukarıda tevkifat kapsamına alındığı belirtilen mallarda tevkifat oranı, bu Tebliğin yayımını izleyen günden (27.02.2008) başlamak üzere % 90 olarak yeniden belirlenmiştir.
Bu düzenleme çerçevesinde tevkifat uygulaması kapsamına, kütlü ve elyaf pamuk, linter pamuk, pamuk lifi döküntüleri, natürel veya tops haldeki tiftik, yün ve yapağı ile Türk Gümrük Tarife Cetvelinin 41.01 pozisyonundaki sığır ve atların, 41.02 pozisyonundaki koyun ve kuzuların (astragan veya karakul, persaniye, breitschwanz ve benzerleri, Hint, Çin, Moğolistan ve Tibet kuzuları hariç), 41.03 pozisyonundaki keçi ve oğlakların (Yemen, Moğolistan ve Tibet keçi ve oğlakları hariç) ham post ve derilerinin teslimi girmektedir.
2.2. Büyük ve Küçükbaş Hayvan Etlerinin Teslimlerinde Tevkifat Uygulaması
107 seri no.lu KDV Genel Tebliğiyle, büyük ve küçükbaş hayvanların etlerinin (sakatat ve bağırsak dahil) teslimlerinde, 27.02.2008 tarihinden başlamak üzere 1/2 oranında tevkifat uygulanması getirilmiştir.
Daha önce yayımlanan tebliğlerden farklı olarak bu Tebliğde, tevkifat uygulaması ve hangi aşamadaki teslimlerde tevkifat yapılacağına ilişkin bir belirleme yapılmamıştır. Böyle olmakla birlikte, tevkifat uygulamasının bir müessese haline geldiği, Tebliğde belirtilmese de uygulamanın aynı paralelde olması gerektiği düşünülmektedir. Bu çerçevede, Tebliğle vergi tevkifatı kapsamına alınan malların gerçek usule tabi mükellefler arasında her el değiştirilişinde ve daha önceki tebliğlerde yapılan açıklamalar çerçevesinde tevkifat uygulaması yapılması gerekir.
Tebliğde yapılan açıklamaya göre, bu kapsamdaki tevkifat uygulamasından doğan iade talepleri, 107 seri no.lu KDV Genel Tebliğinin (A/2) bölümünde yer alan iade uygulamasına ilişkin açıklamalar çerçevesinde yerine getirilecektir.
Buna göre, satıcıların tevkifat uygulamasından doğan KDV alacaklarının iadesinde, mal ihracında iade uygulamasına ilişkin usul ve esaslar geçerli olacaktır. İade talebi bir dilekçe ile yapılacak, dilekçeye;
– Tevkifata tabi ürünlerin satış faturalarının dökümünü gösteren liste,
– İade talebinin yapıldığı döneme ilişkin indirilecek KDV listesi,
eklenecektir.
İade yapılabilmesi için alıcının bu tevkifatla ilgili 2 no.lu KDV beyannamesini vergi dairesine vermiş olması gerekmektedir.
2.3. Tevkifatın Sınırı
108 seri no.lu KDV Genel Tebliğiyle bazı malların tesliminde tevkifat uygulaması getirilmiş, Tebliğin B/3 bölümünde ise söz konusu tevkifat uygulamasına iki sınırlama öngörülmüştür.
Yapılan düzenlemeye göre;
– KDV Kanunu’nun 17/1. maddesinde sayılan kurum ve kuruluşların (tarımsal amaçlı kooperatifler hariç), sermayelerinin % 51 veya daha fazlası kamuya ait işletmelerin ve özelleştirme kapsamındaki kuruluşların yukarıda belirtilen teslimlerinde,
– Faturada gösterilen işlem bedelinin KDV dahil tutarının, Vergi Usul Kanunu’nun 232. maddesine göre belirlenen fatura düzenleme sınırının (2008 yılı için 600 YTL) altında olması halinde, diğer mükellefler tarafından yapılacak teslimlerde,
tevkifat uygulanmayacaktır. 600 YTL sınırının uygulamasında faturada gösterilen işlem bedeli esas olup, aynı faturada tevkifat kapsamına giren birden fazla türde mal (örneğin kıyma ve sakatat) varsa, faturada yer alan tevkifata tabi toplam mal bedelinin dikkate alınması gerekir. Öte yandan, sadece tevkifat uygulaması kapsamı dışına çıkmak amacıyla bir işlemin birden fazla faturaya bölünmesinin, işlemi tevkifat kapsamından çıkartmayacağı açıktır.
Tevkifat sınırıyla ilgili düzenleme, kuruluşların bu Tebliğin ilgili bölümünde belirtilen teslimlerinde uygulanmak üzere yapılmıştır. Bu ifadeden; pamuk, tiftik, yün ve yapağı, ham post ve deri teslimleriyle, büyük ve küçükbaş hayvan etlerinin teslimleri için tevkifat sınırı olduğu, daha önceki tebliğlerle tevkifat uygulaması kapsamına alınan işlemler için yukarıdaki sınırlamanın geçerli olmadığı anlaşılmaktadır.
2.4. Bildirim Zorunluluğu ve Müteselsil Sorumluluk
108 seri no.lu KDV Genel Tebliğinde yapılan düzenlemeyle, bu Tebliğle tevkifat uygulaması kapsamına alınan işlemleri yapan satıcılar için bazı yükümlülükler getirilmiştir. Daha önce tevkifat kapsamına alınan işlemlerde satıcının sorumluluğuna ilişkin bir düzenleme bulunmamakta olup, ilk defa bu Tebliğle kapsama alınan işlemler için getirilmiştir.
Yapılan düzenlemeye göre, tevkifat kapsamına alınan işlemlerde satıcılar, tevkifat uygulanan satışları ile satış yaptıkları alıcılara ait bir listeyi izleyen ayın 15. gününün mesai saati bitimine kadar bağlı oldukları vergi dairesine vermek zorundadırlar.
Buna göre tevkifat uygulanan her satış faturası itibariyle;
– Faturanın tarih ve numarası,
– Tevkifat uygulanan malın cinsi, miktarı, tutarı,
– Teslimin tabi olduğu KDV oranı, toplam hesaplanan KDV tutarı, alıcı tarafından tevkif edilen ve satıcı tarafından beyan edilecek KDV tutarları,
– Alıcının kimlik bilgileri ile bağlı olduğu vergi dairesi ve vergi kimlik numarası,
bir liste halinde düzenlenerek satıcı mükellefler tarafından doğruluğu imza ve kaşe tatbik edilmek suretiyle onaylanacak ve yukarıda belirtilen süre içinde vergi dairesine verilecektir.
Belirtilen süre içinde bu listeyi vermeyen veya eksik veren satıcılar, alıcının tevkifat tutarını beyan etmemesi veya beyan etmekle birlikte vergi dairesine ödememesi halinde Hazineye intikal etmeyen vergi tutarlarının ödenmesinden alıcılar ile birlikte müteselsilen sorumlu olacaktır. Bildirim yükümlülüğünün yerine getirilmesi müteselsil sorumluluğu ortadan kaldırmakta olduğundan, yükümlülüğün eksiksiz ve zamanında yerine getirilmesine dikkat edilmelidir.
Bildirim zorunluluğu ve müteselsil sorumlulukla ilgili düzenleme, daha önceki tebliğlerle tevkifat uygulaması kapsamına alınan işlemler için uygulanmayacaktır. Tebliğde yapılan düzenlemede, “bu bölümde tevkifat kapsamına alınan işlemlerde” ifadesi geçmekte olup, Tebliğin “B. TEVKİFAT UYGULAMASI” bölümünde büyük ve küçükbaş hayvan etlerinin tesliminin kapsama alındığı ve bildirim zorunluluğu ve müteselsil sorumluluğun sadece bu teslimler için getirildiği anlaşılmaktadır.
Söz konusu genel tebliğin metnine aşağıdaki bağlantı yardımıyla ulaşabilirsiniz.
– Katma Değer Vergisi Genel Tebliği (seri No: 108)
kaynak:https://www.vergiportali.com/Content.aspx?Type=BulletinD&Id=1839
adminMAL DEĞİŞİM SÖZLEŞMELERİNDE KDV MATRAHI I-GİRİŞ: Bilindiği üzere Katma Değer Vergisi (KDV) bir işletmede yaratılan katma değeri esas alan dolaylı bir vergilendirme sistemidir. Temel olarak KDV mal ve hizmet tedavülü…
adminGÜNCEL KDV ORANLARI 01/12/2013 tarih ve 2013/5595 Sayılı BKK için tıklayınız. (2007/13033 SAYILI KDV ORANLARINA İLİŞKİN GENEL KARARNAME İLE BU KARARNAMEDE 2008/13234, 2008/13426, 2008/13902, 2008/14092, 2009/14802, 2009/14812, 2011/1673, 2011/2466, 2011/2604,…
