Bu çalışmada, gelir vergisi, kurumlar vergisi, komisyon hizmeti, kdv, fatura kavramları kapsamında komisyon hizmeti karşılığında fatura kesilip kesilmeyeceği ve katma değer vergisi hesabı üzerinde durulacaktır….
.C.
GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI
ESKİŞEHİR VERGİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI
(Mükellef Hizmetleri Grup Müdürlüğü) |
|
|
TARİH |
: |
26.08.2013 |
SAYI |
: |
73903997-130[6- 2012/36]-164 |
KONU |
: |
Komisyon faturası |
İLGİ: …
İlgide kayıtlı özelge talep formunda, yurtiçinden ihraç kayıtlı mermer alarak yurt dışına ihraç eden Şirketiniz tarafından, yurt dışında yerleşik bir komisyon firmasına yurtdışında müşteri bulması karşılığında, bulduğu müşteriye ait yurtdışına kesmiş olduğunuz fatura tutarının % 16 sının komisyon olarak ödediğinizi ve bu ödeme karşılığında yurt dışındaki firma tarafından adınıza katma değer vergisiz olarak düzenlenen komisyon faturalarının belirli bir kısmını söz konusu mermerleri ihraç kayıtlı olarak yurtiçinden aldığınız firmaya faturalamak istediğinizi belirterek,
- Şirketinizin, yurtdışında yerleşik firmadan, yurtdışında müşteri bulmasına ilişkin almış olduğu aracılık hizmetinin KDV ye tabi olup olmadığı,
Söz konusu aracılık hizmetine ilişkin komisyon faturası tutarının tamamının gider olarak kaydedilip kaydedilemeyeceği,
Yurtdışındaki firma tarafından adınıza düzenlenen söz konusu komisyon faturalarının belirli bir kısmının, yurtiçinden ihraç kaydıyla mermer aldığınız firmaya faturalandırılıp faturalandırılamayacağı
hususunda Başkanlığımız görüşü sorulmaktadır.
KURUMLAR VERGİSİ KANUNU YÖNÜNDEN
5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanununun 6 ncı maddesinde kurumlar vergisinin, Kanunun 1 inci maddesinde yazılı mükelleflerin bir hesap dönemi içinde elde ettikleri safi kurum kazancı üzerinden hesaplanacağı ve safi kurum kazancının tespitinde, Gelir Vergisi Kanununun ticari kazanç hakkındaki hükümlerinin uygulanacağı hükme bağlanmıştır. Bu hüküm uyarınca tespit edilecek kurum kazancından Kurumlar Vergisi Kanununun 8 inci maddesi ile Gelir Vergisi Kanununun 40 ıncı maddesinde safi kazancın tespitinde indirilecek giderler bentler halinde sayılmış olup, anılan maddenin (1) numaralı bendinde ticari kazancın elde edilmesi ve idame ettirilmesi için yapılan genel giderlerin safi kazancın tespitinde indirim konusu yapılabileceği hüküm altına alınmıştır.
5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanununun 3 üncü maddesinin ikinci fıkrasında; birinci maddede yazılı kurumlardan kanuni ve iş merkezlerinden her ikisi de Türkiye içinde bulunmayanların, yalnız Türkiye’de elde ettikleri kazançları üzerinden vergilendirileceği hükme bağlanmış, üçüncü fıkrasında ise dar mükellefiyet mevzuuna giren kurum kazancının hangi kazanç ve iratlardan oluştuğu belirtilmiştir. Anılan maddenin 3 üncü fıkrasının (a) bendinde, 213 sayılı Vergi Usul Kanunu hükümlerine uygun Türkiye’de bir işyeri olan veya daimi temsilci bulunduran yabancı kurumlar tarafından bu yerlerde veya bu temsilciler vasıtasıyla yapılan işlerden elde edilen ticari kazançların dar mükellefiyet konusuna giren kurum kazancı olarak vergilendirileceği hükmüne yer verilmiştir.
Aynı Kanunun 30 uncu maddesinde, dar mükellefiyete tâbi kurumların maddede bentler halinde sayılan kazanç ve iratları üzerinden, bu kazanç ve iratları avanslar da dahil olmak üzere nakden veya hesaben ödeyen veya tahakkuk ettirenler tarafından kurumlar vergisi kesintisi yapılacağı belirtilmiş olup ticari kazanç kapsamındaki ödemelerden ise kurumlar vergisi kesintisi yapılacağına ilişkin bir hükme yer verilmemiştir.
Bu düzenlemeler çerçevesinde, yurt dışındaki firma tarafından şirketinize verilen aracılık hizmetleri ticari faaliyet kapsamında bulunmaktadır. Şirketinizin yurtdışına yaptığı mal satışına aracılık eden firmaya yapacağı komisyon ödemeleri üzerinden kurumlar vergisi kesintisi yapılmayacaktır.
Öte yandan, şirketinizce yurt dışındaki yerleşik firmaya aracılık hizmeti karşılığı ödenen komisyon tutarının Gelir Vergisi Kanununun 40 ıncı maddesinin birinci fıkrasının (1) numaralı bendi kapsamında gider olarak indirilmesi mümkündür. Ayrıca, ödenen komisyon tutarının bir kısmının ya da tamamının yurt içinden ihraç kayıtlı mal alımı yaptığınız firmaya yansıtılması halinde ise komisyon faturası düzenlemeniz ve yansıttığınız tutarın şirketinizce komisyon geliri olarak dikkate alınması gerektiği tabiidir.
KATMA DEĞER VERGİSİ KANUNU YÖNÜNDEN
3065 sayılı Katma Değer Vergisi Kanununun 1/1 inci maddesinde, ticari, sınai, zirai, faaliyet ve serbest meslek faaliyeti çerçevesinde Türkiye’de yapılan teslim ve hizmetlerin katma değer vergisine tabi olduğu, 6/b maddesinde de hizmet ifalarında işlemin Türkiye’de yapılmasının, hizmetin Türkiye’de yapılmasını veya hizmetten Türkiye’de faydalanılmasını ifade ettiği hükme bağlanmış, konuya ilişkin olarak 60 No.lu KDV Sirkülerinin (1.1) numaralı bölümünde gerekli açıklamalar yapılmıştır.
Öte yandan, KDV Kanununun 20 nci maddesinde, katma değer vergisi matrahının teslim ve hizmet işlemlerinin karşılığını teşkil eden bedel olduğu; bedel deyiminin, alıcının ödediği veya borçlandığı para, mal ve diğer şekillerde sağlanan ve para ile temsil edilebilen menfaat, hizmet ve değerler toplamını ifade ettiği; 24/b maddesinde ise ambalaj giderleri, sigorta, komisyon ve benzeri gider karşılıkları ile vergi, resim, harç, pay, fon karşılığı gibi unsurların matraha dahil olduğu hükme bağlanmıştır.
Buna göre, Türkiye’den ihraç edeceğiniz mallar için, yurt dışında yerleşik firmanın, yurtdışında müşteri bulmanıza ilişkin olarak ifa ettiği aracılık hizmeti, söz konusu hizmet yurtdışında yapıldığından ve hizmetten yurtdışında faydalanıldığından KDV nin konusuna girmemekte olup, yurtdışındaki firmaya söz konusu aracılık hizmetine ilişkin yapacağınız ödemeler üzerinden sorumlu sıfatıyla KDV hesaplanmasına gerek bulunmamaktadır.
Diğer taraftan, söz konusu aracılık hizmeti için yurt dışında yerleşik firmaya ödediğiniz komisyon bedelinin tamamının veya bir kısmının yurtiçinden ihraç kaydıyla mermer aldığınız firmaya aktarılması sırasında yurtiçi firma adına düzenlenen faturada, ödenen komisyon bedelini aşan bir tutarın yer alması halinde, aşan kısım genel oranda (%18) KDV ye tabi olacaktır.
Bilgi edinilmesini rica ederim.