KARİYER UZMANLIKLARIN BAZILARI KIZAK KADROLARA DÖNÜŞTÜ
personel 6Kamu kurum ve kuruluşlarının merkez teşkilatlarına ait kariyer meleklere nasıl girileceği, hangi sınavlardan geçilmesi gerekeceği ve hangi aşamalardan sonra atama yapılacağı gibi hususlar, 657 sayılı Kanunda ve kurumların ilgili özel düzenlemeleriyle belirlenmiştir.
Ancak son yıllarda yapılan yasal düzenlemelerle, kurumların merkez teşkilatına ait kariyer mesleklere atanabilmek için gerekli olan şartlar aranmaksızın, bazı görevlerde beli süre çalıştıktan sonra görevden alınmış olanların atanması imkanı getirildi. Bu düzenlemeler, kurumların merkez teşkilatına ait kariyer meslek unvanlı (Müfettiş, Uzman, Murakıp, Aktüer, Kontrolör, Denetçi, vb.) kadroların adeta “kızak kadro”ya dönüşmesine neden oldu.
Bu yazımızda, kurumların merkez teşkilatına ait kariyer mesleklerin tamamına değinilmekle birlikte, esas itibariyle kurumların uzman (merkez-kariyer) kadrolarının kızak kadroya dönüşmesine değinilecektir.
Uzman (merkez-kariyer) karolarına atanma şartları
657 sayılı Devlet Memurları Kanunu (ek madde 41), kurumların merkez teşkilatına ait çeşitli unvanlardaki kariyer “Uzman” kadrolarına atanabilmek için gerekli şartların neler olduğunu belirtmiştir. Bu düzenlemeye göre, Uzman kadrosuna atanabilmek için;
-Mesleğe uzman yardımcısı olarak girmek,
-İlgili kurumların, KPSS puanlarını esas alarak özel düzenlemeleri çerçevesinde yapacakları “Uzman Yardımcılığına Giriş Sınavı”nda (yazılı ve sözlü sınav veya yalnızca sözlü sınav) başarılı olmak,
-Uzman yardımcısı olarak en az üç yıl çalışmak ve uzmanlık tezi hazırlamak,
-İlgili kurumların özel düzenlemeleri çerçevesinde yapılacak yeterlik sınavında başarılı olmak,
-Kamu Personeli Yabancı Dil Bilgisi Seviye Tespit Sınavından asgari C düzeyinde (Dışişleri Uzmanlığı için asgari B düzeyinde) puan almış olmak
gerekmektedir.
Merkez kariyer uzman kadrolarının kızak kadroya dönüşmesi
Yapılan çeşitli yasal düzenlemelerle, bazı görevlerde belli bir süre bulunmuş olanların görevden alınmaları durumunda kurumlarının merkez teşkilatlarına ait kariyer uzman kadrolarına atanması imkanı getirilmiştir.
Bu düzenlemelerle, kurumların merkez teşkilatına ait kariyer uzman kadrolarına;
-KPSS’ye girmeden,
-Uzman yardımcılığı giriş sınavına katılmadan,
-Meslek içinde 3 yıl yetiştirilmeden,
-Tez hazırlamadan,
-Yeterlik sınavına girmeden,
-Yabancı dil şartı aranmadan
atanma imkanı getirilmiştir.
Ancak, kurumların merkez teşkilatlarına ait kariyer uzman kadrolarının görevden alınan bazı personelin atanacağı kadrolara dönüşmesinin, memurnyeri.com olarak kariyer meslek uygulamasına her bakımdan zarar verdiğini/vereceğini düşünmekteyiz.
Görevden alınan hangi personel uzman (merkez-kariyer) kadrolarına atanabiliyor?
*Kurumların merkez teşkilatına ait bütün kariyer meslek kadrolarına atama
Görevden alınan Devlet memurlarından, ek göstergesi 3600 (dâhil) – 6400 (hariç) olan yönetici kadrolarında toplam en az üç yıl süreyle görev yapmış olanlar, görevden alındıkları kurumun merkez teşkilatına ait kariyer meslek kadrolarına atanıyor. (375 sayılı KHK’nın ek 18 inci maddesi gereği)
*Sosyal Güvenlik Uzmanı kadrosuna atama
Sosyal Güvenlik Kurumu merkez teşkilatında genel müdür yardımcısı, daire başkanı veya taşra teşkilatında il müdürü kadrolarında toplam en az üç yıl süreyle görev yapmış olanlar, görevden alındıklarında Sosyal Güvenlik Uzmanı kadrosuna atanabiliyor. (5502 sayılı Sosyal Güvenlik Kurumu Kanununun 30 uncu maddesi gereği)
*Maliye Uzmanı kadrosuna atama
Maliye Bakanlığı merkez teşkilatında daire başkanı, genel müdür yardımcısı ve başkan yardımcısı veya taşra teşkilatında defterdar kadrolarında toplam en az üç yıl süreyle görev yapmış olanlar, görevden alındıklarında Maliye Uzmanı kadrosuna atanabiliyor. (178 sayılı Maliye Bakanlığının Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararnamenin 43 üncü maddesi gereği)
*Devlet Gelir Uzmanı kadrosuna atama
Maliye Bakanlığı merkez teşkilatında Grup Başkanı, Daire Başkanı veya taşra teşkilatında Vergi Dairesi Başkanı kadrolarında toplam en az üç yıl görev yapmış olanlar, görevden alındıklarında Devlet Gelir Uzmanı kadrosuna atanabiliyor. (5345 sayılı Gelir İdaresi Başkanlığının Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanunun 29 uncu maddesi gereği)
Uygulamanın merkez kariyer uzmanlık açısından sakıncaları
İlgili merkez kariyer uzmanlık için aranan eğitim şartını taşıyan, KPSS’de belli bir puanı alıp ve kurumlar tarafından yapılan özel giriş (yazılı ve/veya sözlü) sınavlarında başarılı olarak “uzman yardımcısı” kadrosunda mesleğe başlayan, en az üç yıl süreli meslek içi eğitimden ve sınavlardan geçerek tez hazırlayan, hazırladıkları tezin kabul edilmesinin ardından yapılan yeterlik sınavında (yazılı ve/veya sözlü) başarılı olan ve yabancı dil puan şartına taşıyanların atandığı “uzman” kadrolarına, bu şartların hiç biri atanmadan da atama yapılabilecek.
Bazı görevlerden alınan memurların, niteliklerine bakılmaksızın kurumların merkez kariyer uzman kadrolarına atanması, ilgili kariyer mesleğin yapısını bozacak, aynı veya benzer niteliklerde olmayan personelin aynı mesleğin mensubu olması sonucu doğacak.
Öte yandan, yöneticilik görevlerine atamaların genellikle atamaya yetkili amirlerin takdiriyle gerçekleştiğinden, kariyer mesleğe girmesi belki de hiç mümkün olamayacak kişilerin, bir şekilde yöneticilik görevine atanıp 3 yıl bu görevlerde bulunduktan sonra kariyer mesleklere atanması sağlanmış olacaktır. Bu şekilde atananların, genellikle söz konusu uzmanlık kadrosuna ilişkin görevleri yapmayacak/yapamayacak olmaları nedeniyle, hakkaniyete aykırı ve huzursuzluk yaratan bir durum ortaya çıkacak.
Ayrıca, yapılan bu uygulamaların, kariyer mesleklere girmiş olanların meslek tercihlerini yeniden gözden geçirmeleri, imkanı olanların meslek değiştirme yoluna gitmeleri, imkanı olmayanların ise genellikle mesleki mutsuzluk ve kendini geliştirmekten uzak bir ruh hali içinde görevlerini sürdürmeleri sonucunu doğuracağını memurunyeri.com olarak düşünmekteyiz.
kaynak:memurunyeri.com