KAMU PERSONELİ KADROSU DIŞINDA ÇALIŞABİLİR Mİ?Kamu hizmetini görmek üzere Devlet çalışanlar istihdam etmektedir. Çalışanlar yetki, sorumluluk, sosyal güvenlik ve özlük haklarını Anayasa ve alt norm yasa ile yönetmeliklerle düzenlenmiştir. Kamu hizmetini gören çalışanlar bu nitelikte mevzuat dayanağı olmadan çalıştırılamaz ve çalışamazlar. Diğer türlü çalıştırılsalar bile hukuken sorumlulukları ortadan kalkmaz, çalıştıranlar bakımından işlemleri tespit edilmesiyle birlikte iptal konusu edilir. İdari, mali ve cezai yaptırımla karşılaşırlar.Kamuda çalışanlar genel adlandırma “personel” olarak kabul edilir. Bu nedenle “kamu personeli” kabul edilen bir üst adlandırma olagelmiştir. Kamu personeli yukarıda sayılan yetki, sorumluluk, sosyal güvenlik ve özlük hakları itibariyle farklı normlara tabi tutulmuştur. Ancak en geniş düzenleme 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu ile yapılmıştır. Bu normlar bir “paket” veya “kalıp” şeklinde kapsamı belirlenen “kadro” olarak belirlenmiştir. Aşağıda çalışan ile kadrosu arasındaki ilişki üzerinde durulup, kadrosu dışında hizmetlerde kamu personelinin çalışıp çalışamayacağı sorusuna cevap evrilecektir.DEVLET MEMURLARI KANUNU VE KADRODevlet Memurlar Kanunu, Genel ve Katma Bütçeli Kurumlar, İl Özel İdareleri, Belediyeler, İl Özel İdareleri ve Belediyelerin kurdukları birlikler ile bunlara bağlı döner sermayeli kuruluşlarda, kanunlarla kurulan fonlarda, kefalet sandıklarında veya Beden Terbiyesi Bölge Müdürlüklerinde çalışan memurlar hakkında uygulanmaktadır. Sözleşmeli ve geçici personel hakkında bu Kanunda belirtilen özel hükümler uygulanması öngörülmüştür.Kamu personeline genel uygulama Kanunu 657 sayılı Kanun olmakla birlikte, Anayasa Mahkemesi üye ve yedek üyeleri ile raportörleri; hakimlik ve savcılık mesleklerinde veya bu mesleklerden sayılan görevlerde bulunanlar, Danıştay ve Sayıştay meslek mansupları ve Sayıştay savcı ve yardımcıları, Üniversitelerin, İktisadi ve Ticari İlimler Akademilerinin, Devlet Mühendislik ve Mimarlık Akademilerinin, Devlet Güzel Sanatlar Akademilerinin, Türkiye ve Orta – Doğu Amme İdaresi Enstitüsünün öğretim üye ve yardımcıları, Cumhurbaşkanlığı Senfoni Orkestrası üyeleri, Genelkurmay Mehtaran Bölüğü Sanatkarları, Devlet Tiyatrosu ile Devlet Opera va Balesi ve Belediye Opera ve tiyatroları ile şehir ve belediye konservatuvar ve orkestralarının sanatkar memurları, uzman memurları, uygulatıcı uzman memurları ve stajyerleri; Spor-Toto Teşkilatında çalışan personel; subay, astsubay, uzman jandarma, uzman erbaş ve sözleşmeli erbaş ve erler ile Emniyet Teşkilatı mensupları özel kanunları hükümlerine tabidir.657 sayılı Kanun bu kapsamda, Devlet memurlarının hizmet şartlarını, niteliklerini, atanma ve yetiştirilmelerini, ilerleme ve yükselmelerini, ödev, hak, yüküm ve sorumluluklarını, aylıklarını ve ödeneklerini ve diğer özlük işlerini düzenler. Sayılan düzenlemeler istihdam şekli olarak, memurlar, sözleşmeli personel, geçici personel ve işçiler olarak gerçekleşir. İstihdam şekline göre kamu personeli özellikle memurlar 10 başlıkta düzenlenen sınıflara, sınıflar ise kadrolara ayrılmıştır. Sınıflar aşağıda görüldüğü üzere, belirli kamu hizmetlerini kapsayan çalışma alanlarıdır. Örneğin Genel İdare Hizmetler Sınıfında, yönetim, icra, büro ve benzeri hizmetleri gören ve bu Kanunla tespit edilen diğer sınıflara girmeyen memurlar Genel İdare Hizmetleri sınıfını teşkil eder.I – GENEL İDARE HİZMETLERİ SINIFIII – TEKNİK HİZMETLER SINIFIIII – SAĞLIK HİZMETLERİ VE YARDIMCI SAĞLIK HİZMETLERİ SINIFIIV – EĞİTİM VE ÖĞRETİM HİZMETLERİ SINIFIV – AVUKATLIK HİZMETLERİ SINIFIVI – DİN HİZMETLERİ SINIFIVII – EMNİYET HİZMETLERİ SINIFIVIII – YARDIMCI HİZMETLER SINIFIIX – MÜLKİ İDARE AMİRLİĞİ HİZMETLERİ SINIFIX – MİLLİ İSTİHBARAT HİZMETLERİ SINIFIKADROLARIN HAZIRLANMASI VE ÇALIŞMAGenel ve Katma Bütçeli kuruluşlarla bunlara bağlı döner sermayeli kuruluşlar; kanunlarla kurulan fonlar, kefalet sandıkları ve Beden Terbiyesi Bölge Müdürlüklerinde memur deyimine giren kişilere gördürülen hizmetlerin gerektirdiği görevler için tespit olunan kadrolar Genel Kadro Kanununda gösterilir. Milli Güvenliğe ilişkin kadrolardan gizli kalması gerekenler hakkında bu hüküm uygulanmaz. İl özel idareleri ve belediyeler ile bunların kurdukları birliklerin kadroları yetkili organlarınca hazırlanarak İçişleri Bakanlığının onayı ile tamamlanır. Sözü edilen kadroların kaldırılması veya bu kadrolarda yapılacak değişiklikler de aynı usule tabidir.Kadroların hazırlanması, Devlet memurları için kurumlarınca teklif edilen kadrolar Maliye Bakanlığı, Devlet Personel Başkanlığı ve ilgili kurumca birlikte hazırlanır. Bu şekilde hazırlanan kadrolar, her kurum için gerekli kadroların sınıfı, derecesi, unvanı ve adedi gösterir kadro cetvellerinde bulunur.Bu bağlamda kadrosuz memur çalıştırılması mümkün olmayıp, ancak Genel ve Katma Bütçeli kuruluşlarla bunlara bağlı döner sermayeli kuruluşlar; kanunlarla kurulan fonlar, kefalet sandıkları ve Beden Terbiyesi Bölge Müdürlüklerinde memur deyimine giren kişilere gördürülen hizmetlerin gerektirdiği görevler için tespit olunan kadrolar Genel Kadro Kanununda gösterilir. Milli Güvenliğe ilişkin kadrolardan gizli kalması gerekenler hakkında bu hüküm uygulanmaz. İl özel idareleri ve belediyeler ile bunların kurdukları birliklerin kadroları yetkili organlarınca hazırlanarak İçişleri Bakanlığının onayı ile tamamlanır. Sözü edilen kadroların kaldırılması veya bu kadrolarda yapılacak değişiklikler de aynı usule tabidir.Bu kanuna tabi kurumlarda sınıflar dışında memurluk kadroları ihdas edilemez.BAŞKA SINIFTA VE DERECESİNİN ALTINDA ÇALIŞMAHiç bir memur sınıfının dışında ve sınıfının içindeki derecesinin altında bir derecenin görevinde çalıştırılamaz. Bu nedenle memurlar yukarıda sayılan sınıflarının dışında veya sınıfı içinde olsa bile derecesinin altında bulunan görevde çalıştırılamazlar. Ancak memurun kendi talebiyle gerçekleşmeye engel bir durum yoktur.MEMURUN BAŞKA KURUMA NAKLİMemurların 657 sayılı Kanuna tabi kurumlar arasında, kurumların muvafakatı ile kazanılmış hak dereceleri üzerinden veya 657 sayılı Kanunun 68 inci maddedeki esaslar çerçevesinde derece yükselmesi suretiyle, bulundukları sınıftan veya öğrenim durumları itibariyle girebilecekleri sınıftan, bir kadroya nakilleri mümkündür. Kazanılmış hak derecelerinin altındaki derecelere atanabilmeleri için ise atanacakları kadro derecesi ile kazanılmış hak dereceleri arasındaki farkın 3 dereceden çok olmaması ve memurların isteği de şarttır. Aşağı dereceye atananların 68 inci maddede yazılı süre kaydı aranmaksızın eski derecelerine tekrar atanabilirler.160 sayılı Kanunun 4 üncü maddesi kapsamına giren Kurumlarla bu Kanuna tabi kurumlar arasındaki nakillerde de yukarıdaki hükümler uygulanır. Aynı kanunun 4 üncü maddesi kapsamına giren kurumlarda çalışıp 657 sayılı Kanuna tabi olmayan personelden, hizmete giriş dereceleri 36 ncı madde ile tespit edilen giriş derecelerinin üzerinde olanların ilk ilerleme ve yükselmeleri için kanuni bekleme sürelerine yukarıda yazılı dereceler arasındaki sürelere tekabül eden süre kadar ilave edilir.MEMURLARIN DİĞER KURUMLARDAN BU KANUNA TABİ KURUMLARA GEÇMELERİKurumlar, görev ve unvan eşitliği gözetmeden kazanılmış hak aylık dereceleriyle memurları bulundukları kadro derecelerine eşit veya 68 inci maddedeki esaslar çerçevesinde daha üst, kurum içinde aynı veya başka yerlerdeki diğer kadrolara naklen atayabilirler. Memurlar istekleri ile, kurumlarında kazanılmış hak derecelerinin en çok üç derece altında aynı veya başka yerlerdeki kadrolara atanabilirler. Aşağı dereceye atananların 68 inci maddede yazılı süre kaydı aranmaksızın eski derecelerine tekrar atanmaları mümkündür. Kazanılmış hak derecelerinden aşağı derecelere atananların aylık derece ve kademeleri genel hükümlere göre tespit edilmekle beraber, atandıkları bu derecelerde geçirdikleri süreler (kesenek ve karşılık farklarının kendileri tarafından her ay T.C. Emekli Sandığına göderilmesini kabul etmeleri şartiyle) emeklilik yönünden eski derecelerinde değerlendirilir.657 sayılı Devlet Memurları Kanunu hükümleri uyarınca memurun sınıfının dışında idarelerince çalıştırılması mümkün değildir. Memura bu bakımdan güvence sağlanmıştır. Diğer taraftan ise sınıfının içinde derecesi altındaki bir derecenin görevde çalışması söz konusu edilemez. Memurun görevi kadro ünvanı ölçeğinde mevzuatta belirlendiği için kadro ünvan görevi dışında da çalıştırılması engellenmştir. Bu bakımdanda memura güvence sağlanmaktadır. Ancak memurun kendi isteği ile yapılan çalışmalar hariçtir. Bu durumda çalıştıran yönetici sorumluluk almıştır. Çünkü çalıştığı görevin eğitim dahil diğer yeterliliğe sahip olup olmadığı, herhangi bir olayda ilk bakılacak konular olacaktır.BAŞKA SINIF VEYA SINIFI İÇİNDE DERECESİ ALTINDA GÖREVDE ÇALIŞANLAR NE YAPABİLİR?Tüm bu teminata rağmen memur sözlü görevlendirilirse, yazılı görevlendirilmesini isteyebilir. Yazılı görevlendirilmesi halinde ise idareye başvurarak durumun düzeltilmesini, işlemin iptali istenebilir. Düzeltilmemesi durumunda bir üst makama şikayette bulunulabilir. Başvuru üzerine yine görevlendirme işleminde ısrar edilirse idare mahkemesine işlemin iptali için dava açılabilir.kaynak:KamudanHaberler
admin
