Kamunun Finans Haberleri Merkezi
Kamunun Finans Haberleri Merkezi
admin
İnşaat İşlerinde Geçici ve Kesin Kabul Nedir?
Geçici Ve Kesin Kabul
Kamu insaat sözlesmelerinde, sözlesme konusu is tamamlandiginda,
yüklenici idareye verecegi dilekçe ile geçici kabul isteginde bulunur. Bunun üzerine
yapilan isler, idarece verilecek talimat üzerine yapi denetim görevlisince ön
incelemeden geçirilir. Ön incelemenin amaci insaatin tamamlanip tamamlanmadigi,
teslim alinmasina engel bir ayibin bulunup bulunmadiginin belirlenmesidir. Is kabule
hazir degilse, eksik ve kusurlu isleri gösteren ve bu eksikliklerin ne kadar sürede
giderilebilecegine iliskin görüsleri içeren tutanak, üç gün içinde idareye sunulur
(YIGS. m. 41/II).197
Geçici kabul komisyonunun olusturulmasi ve isyerine gönderilebilmesi,
yapilan isin ya noksansiz olmasi ya da noksanlik varsa, bu kusurlu ve eksik
kisimlarinin bedelleri toplaminin isin sözlesme bedelinin yüzde besinden fazla
olmamasina, ayni zamanda bu kusur ve eksikliklerin isin idareye teslimine ve
kullanilmasina engel olmayacak ve herhangi bir tehlikeye meydan vermeyecek
nitelikte olmasina baglidir (YIGS. m. 41/IV).198 Su halde insa eserindeki ayip ve
eksikliklerin giderilmesi masrafi, sözlesme bedelinin yüzde besini asiyorsa, is sahibi
yüklenicinin hiç ifa etmemesinden hareketle YIGS. m. 47’ye göre teslim almaktan
kaçinabilir.199
Teslime engel ön sartin bulunmamasi durumunda geçici kabul komisyonu
olusturulur. Kabul komisyonu insaatta ayipli ve sözlesmeye uymayan isler tespit
ederse bu isleri ve bunlarin giderilmesi için gerekli olan süreyi tespit ederek
yükleniciye birakir (YIGS. m. 41/V(a)). Yükleniciye bu sürenin taninmasi
zorunludur. Bu süre içinde, is sahibi ayipli isleri, masraflari yükleniciye ait olmak
üzere üçüncü bir kisiye yaptiramaz. Ayrica sözlesmede öngörülen cezai sart da bu
süre içinde islemez.200
Belirlenen sürede yüklenici tarafindan bu eksiklikler giderilmezse, sürenin
bitiminden sonra eksikliklerin giderilmesine kadar geçecek her gün için, giderilecek
197 Duman, 670; Gök, Yapim Sözlesmeleri, 476; Gök, Yapi Isleri, 482; Karaca, 71.
198 Uçar, 97; Gök, Yapi Isleri, 482; Duman, 670; Gök, Yapim Sözlesmeleri, 476.
199 Karaca, 71.
200 Karaca, 72.
eksikliklerin durumuna göre sözlesmesinde günlük gecikme cezasi olarak yazilan
miktarin belli bir oraninda günlük ceza uygulanir. Bu durumda geçici kabul tarihi
kusur ve eksikliklerin giderilmesi tarihine ertelenecektir. Bu durumda teminat süresi
de islemeye baslamaz.201 Ancak bu gecikme otuz günü geçtigi takdirde idare,
yüklenici hesabina eksiklerin giderilmesini kendisi yaptirabilir. Bu takdirde de
eksikler tamamlanincaya kadar ceza uygulamasi devam edecek ve kabul tarihi
ertelenecektir (YIGS. m. 41/V(b)).202
Su halde YIGS. m. 41’de düzenlenen geçici kabul, insaatin idare tarafindan
teslim alinmasini ifade etmektedir. Burada insaat tamamlanmis olup, tamamlanan
insaatin idarece teslim alinmasi söz konusudur.203 Bunun disinda geçici kabulün
müteahhidin sorumlulugu üzerine bir etkisi bulunmamaktadir. Nitekim YIGS. m.
25/I’de, kesin kabul tarihine kadar her türlü sorumlulugun yükleniciye ait oldugu, m.
43’de teminat süresi içinde ortaya çikacak kusur ve aksakliklarin yüklenici tarafindan
giderilecegi, m. 44/IV’de ise teminat süresi içinde yükleniciye atfedilecek bir kusur
ve eksiklik görülmedigi takdirde kesin kabulün yapilabilecegi belirtilmistir. Bu
hükümlerden de anlasildigi gibi, idare, geçici kabule ragmen kusur ve eksikliklerle
ilgili haklarini sakli tutmaktadir.204
Geçici kabulle is sahibi artik temerrüt sebebiyle sözlesmeyi sona erdirme
hakkini kullanamayacaktir. YIGS. m. 44’de düzenlenen kesin kabul ise insaatin
uygun bir ifa olarak kabul edildigi anlaminda kullanilmaktadir. Kesin kabul islemleri
de geçici kabule iliskin usule göre yapilir (YIGS. m. 44/I).205
201 Uçar, 97.
202 Öz, Eser Sözlesmesi, 185; Karaca, 72; Gök, Yapim Sözlesmeleri, 490; Duman, 670-671; Gök,
Yapi Isleri, 491.
203 Gök, Yapim Sözlesmeleri, 545; Gök, Yapi Isleri, 518; Uçar, 97; Öz, Eser Sözlesmesi, 185.
204 Uçar, 97.
205 Öz, Eser Sözlesmesi, 185; Gök, Yapim Sözlesmeleri, 501; Gök, Yapi Isleri, 498; Uçar, 96.
teminat süresidir. Sözlesmesinde aksine bir hüküm yoksa yapim islerinde teminat
süresi on iki aydan az olamaz. Ancak islerin özelligine göre bu süre, arttirilabilir
veya eksiltilebilir (YIGS. m. 42). Teminat süresi, çok büyük ve karmasik insaat
teknigi gerektiren islerde, emniyet ihtiyacindan dogmustur. Ilk anda tespit
edilemeyecek kusur ve eksiklikleri ortaya çikarabilmek ve ayni zamanda teslim
alinan insaatin dayanikliligini denetleyebilmek için idare, teminat süresi denilen bu
süreyi gerekli görmüstür.206 Teminat süresi, özelikle yüklenicinin bakim, kusur ve
eksiklikleri giderme ve muhafaza yükümlülügünün süresini tespit bakimindan
önemlidir. Ayni zamanda teminat süresi kesin kabulün yapilmasi gereken azami
süreyi de belirlediginden, bu süre içinde kesin kabul islemlerinin de ikmal edilmesi
gerekmektedir.207
Teminat süresi içinde ayip ve eksiklikler düzeltilmemisse, idare yükleniciye
düzeltme için tekrar süre verecektir (YIGS. m. 44/V). Bu süre sonunda da düzeltme
yapilmamissa, idare ya yükleniciye 41 inci maddede (geçici kabuldeki gibi) belirtilen
sekilde ceza uygulayarak eksik ve kusurlarin giderilmesini bekleyecek ya da gecikme
otuz günü geçerse ceza uygulamasina devam etmekle birlikte kusur ve eksiklikleri
yüklenici hesabina kendisi giderecektir (YIGS. m. 44/VI). Teminat süresi içinde
kesin kabul komisyonu, yüklenicinin borçlarini yerine getirip getirmedigini, insaatin
kötü yapilmasindan kaynaklanan bir eksiklik veya geçici kabulden sonra ortaya çikan
bir eksiklik olup olmadigini denetleyerek, eksiklik olmadigi tespitinde bulunursa,
kesin kabul tutanagini düzenler. Kesin kabul tutanaginin yetkili makam tarafindan
onaylanmasi ile kesin kabul islemi tamamlanmis olur (YIGS. m. 44/VI).
F. Insa Eserinin Tesliminden Sonra Ayiba Karsi Tekeffül Borcu
Yüklenici ayipsiz bir insa eseri meydana getirmek ve bunu is sahibine teslim
etmekle yükümlüdür. Aksi halde ayiba karsi tekeffül borcu dogar. Yüklenicinin
ayiba karsi tekeffül borcu, eseri teslim borcunun tamamlayicisi olarak meydana
206 Uçar, 97.
207 Gök, Yapim Sözlesmeleri, 498-499; Gök, Yapi Isleri, 496.
getirdigi eserde ortaya çikan ayip ve eksiklikleri üstlenme borcudur.208 Yüklenicinin
ayiba karsi tekeffül borcunun dogmasi için gerekli sartlari asagidaki gibi
siralayabiliriz.
BK. m. 362 anlaminda kabul islemi, kamu insaat sözlesmelerinde YIGS. m.
44’de düzenlenen kesin kabul asamasinda söz konusu olur.212 Isin kabulüne iliskin
olarak iki düzenleme arasinda fark bulunmaktadir. Borçlar Kanununda eserin zimni
kabulüne de imkan taninmisken, kamunun ihale yolu ile yaptirdigi imal ve insa
208 Uçar, 36; Senocak, Ayibin Giderilmesi, 32.
209 Tandogan, Borçlar, 218; Uçar, 254; Öz Eser Sözlesmesi, 119.
210 Seliçi, Insaat, 201; Uçar, 254; Gauch, Nr.1502; “…yeni yapilan arabanin iki ay müddetle
kullanilmasi onun açikça ve haliyle kabul edildigini gösterir ve BK. m. 62 uyarinca onu yapan
müteahhit sorumluluktan kurtulur. “ Y.3.H.D. 9.5.1961 tarih ve 3872/3115 sayili karar için bkz.
Tandogan, Borçlar, 218, dn. 462.
211 Celal, 124; Aral, 368; Tandogan, Borçlar, 220; Uçar, 257.
212 Kesin kabul, teslim alinan insaatin teminat süresinin sonunda, ihale dokümanina uygun bir ifa
oldugunun is sahibi tarafindan kabul edilmesidir. Teslim ve kabul kavramlari için bkz. 1. Bölüm,
§2, I, E.
islerinin kabulünün, mutlaka sarih (yazili) bir biçimde kabul komisyonlari vasitasiyla
yapilmasi gerekmektedir.213 Ayrica sorumlulugun kapsamini tayin açisindan KISK.
m. 30 ve YIGS. m. 25/IV’deki düzenlemeden, açik ve gizli ayip ayriminin da
sonuçlari itibariyle ortadan kalktigi görülmektedir.214
2. Insa Eseri Ayipli Olmali
BK. m. 360/I’e göre sözlesmenin konusu eser, “is sahibinin kullanamayacagi
ve nisfet kaidesine göre kabule icbar edilemeyecegi derecede kusurlu veya mukavele
sartlarina aykiri” ise ayiplidir. Ayip,215 insa eserinin sözlesmeyle taahhüt edilen
veya kanun geregi bulunmasi gereken ya da dürüstlük kurali geregince kendisinden
beklenen vasiflara sahip olmamasidir.216 Eserin ayipli olmasi, somut insaat
sözlesmesinin içerigine bagli nisbi bir kavram olup, bunun tespiti için sözlesmede
öngörülen nitelikler ile eserin fiilen tasidigi niteliklerin karsilastirilmasi gerekir. Bu
karsilastirma yapilirken, is sahibinin sözlesmenin içerigine ve dürüstlük kuralina
göre nasil bir eser beklemekte hakli sayilabilecegi esas alinmalidir.217 Bu sebeple
ayipli bir insa eserinin meydana getirilmesi ve ayipli sekilde teslim edilmesi,
sözlesmenin geregi gibi ifa edilmedigi anlamina gelir.218
Sözlesmede taraflarin üzerinde anlastigi vasiflar yer, biçim, imal tarzi, renk
gibi eseri belirlemeye yarayan genel vasiflar veya genel olarak belirlenmis eseri
tanimlayan özel vasiflar (çatinin yalitim biçimi, kalorifer tesisatinin isitma derecesi
gibi) olabilir. Insaat sözlesmelerinde bu tür vasiflar, plan, proje ve teknik
sartnamelerde gösterilmektedir. Sözlesmede taraflarca kararlastirilan veya insaat
213 Akbulut, Sorumluluk, 56.
214 Bkz. 2. Bölüm, §3, II, D, 5.
215 Ayip kavrami ve türleri için bkz. Akinci, 26; Celal, 123 vd; Burcuoglu, 285 vd; Senocak, Ayibin
Giderilmesi, 92 vd.; Uçar, 124 vd.
216 Gautschi, Art.367, Nr.14.c.; Gauch, Nr.1352; Bühler, Art.367-371, Nr.2; Altas, Eser, 207;
Tandogan, Borçlar, 161; Aral, 365; Kocaaga, 181; Yavuz, 474; Uçar, 124; Seliçi, Insaat, 135;
Seferli, 49; Öz, Eser Sözlesmesi, 92.
217 Aral, 365; Kocaaga, 181; Tandogan, Borçlar, 161-162; Uçar, 124.
218 Senocak, Ayibin Giderilmesi, 93; Karahasan, Insaat, 259; Yavuz, 474.
islerinde plan, proje ve teknik sartnamelerde gösterilen bu vasiflardan birine aykiri
olarak insa eserinin meydana getirilmis olmasi eserin ayipli olmasina sebep olur.219
Taraflarca önceden sözlesmede kararlastirilmamasina ragmen, dürüstlük
kurali ve ticari dogruluk geregince eserin kendisinden beklenen nitelikleri
tasimamasi da eserin ayipli olmasina neden olur.220 Ayip, esyanin normalde olmasi
gereken niteliklerden ayrilmasidir. Bir insa eserinde kullanim amacina uygun olarak
bulunmasi gereken niteliklerin tespit edilmesi daha kolaydir. Insaatta normal olarak
bulunmasi gereken özelliklerin bulunmamasi, insaatin deger kaybina yol açabilir ya
da is sahibinin kullanim amacini engelleyebilir.221
Kamu Ihale Kanunu ve ikincil mevzuatta ayipli insaatin ne oldugunun açik
bir tanimi yapilmamistir. Ancak Yapim Isleri Genel Sartnamesinde, insaattaki
bozukluk, aksaklik, fen ve sanat kurallarina aykirilik, proje ve sartname eklerine
aykirilik ayip olarak kabul edilmistir.222
219 Uçar, 126; Gök, Yapim Sözlesmeleri, 482, 483; Gök, Yapi isleri, 486; Tandogan, Borçlar, 162;
Senocak, Ayibin Giderilmesi, 94.
220 Tandogan, Borçlar, 164; Uçar, 128; Senocak, Ayibin Giderilmesi, 97; Burcuoglu, 285.
221 Uçar, 129; Senocak, Ayibin Giderilmesi, 99.
222 Örnegin YIGS. m. 14/III.
223 Gauch, Nr.1979; Öz, Eser Sözlesmesi, 111; Senocak, Ayibin Giderilmesi, 141; Tandogan, Borçlar,
214; Uçar, 245.
ortadan kalkabilir.224 Eserin ayipli olmasinda is sahibinin kusurlu bulunmasi sart
degildir. Kusursuz dahi olsa bu durum is sahibinin kendi faaliyet alanina iliskin bir
nedenle ortaya çikmis ise yine BK. m. 360 hükümlerine basvuramaz.225
Ancak is sahibinin yanlis talimati veya kötü malzeme vermesi, her zaman
yükleniciyi sorumluluktan kurtarmaz. Yüklenici amaca uygun bulmadigi talimatin
sonuçlari hakkinda is sahibini açikça uyarmasi,226 verilen malzeme ve arsanin
muayenesini yaparak elverisli olmadigini is sahibine bildirmis olmasi,227 ancak buna
ragmen is sahibinin bu talimatinda veya malzemede israr etmesi gerekir. Aksi halde
yüklenicin ayiba karsi tekeffül sorumlulugu devam eder.
Yapim Isleri Genel Sartnamesinde de, islerin devami sirasinda yüklenicinin,
proje uygulamasi konusunda kendisine yapilan tebligatin sözlesme hükümlerine
aykiri oldugu veya tebligat konusunun fen ve sanat kurallarina uygun olmadigi
görüsüne varirsa, bu husustaki karsi görüslerini idareye bildirmek zorunda oldugu
(YIGS. m. 12), keza yüklenicinin kendisine verilen proje ve/veya sartnamelerin,
teslim edilen isyeri veya malzemenin veyahut talimatin, sözlesme ve eklerinde
bulunan hükümlere aykiri oldugunu veya fen ve sanat kurallarina uymadigi
hususundaki karsi görüslerini teslim edilis veya talimat alis tarihinden baslayarak on
bes gün içinde228 hem yapi denetim görevlisine, hem de idareye yazi ile bildirmek
zorunda oldugu, yüklenicinin iddia ve itirazlarina ragmen, idare isi kendi istedigi gibi
yaptirdigi takdirde yüklenicinin, bu uygulamanin sonunda dogabilecek
sorumluluktan kurtulacagi düzenlenmistir (YIGS. m. 14/III).
224 Aral, 365; Eren, Müteahhit, 79; Uçar, 234; Senocak, Ayibin Giderilmesi, 131.
225
Erman Arsa Payi, 123; Uçar, 234; Burcuoglu, 302; Tandogan, Borçlar, 208-209; Öz, Eser
Sözlesmesi, 111; Gauch, Nr.1916; Zindel/Pulver, Art.369, Nr.3.
226 Uçar, 238; Senocak, Ayibin Giderilmesi, 140; Erman, Arsa Payi, 123-124; Tandogan, Borçlar,
210; Öz, Eser Sözlesmesi, 111; Bühler, Art.369, Nr.42.
227 Senocak, Ayibin Giderilmesi, 142; Uçar, 246; Tandogan, Borçlar, 214-215.
228 Özelligi bakimindan incelenmesi uzun sürebilecek islerde, yüklenicinin istegi halinde bu süre
idarece artirilabilir.
4.
Ayiba Karsi Tekeffülden Dogan Hak Zamanasimina Ugramamis
Olmali
Insaat sözlesmelerinde is sahibinin, müteahhidin ayipli insaat meydana
getirmesinden dogan haklarini kullanabilmesi için, zamanasimi sürelerinin geçmemis
olmasi gerekir. BK. m. 363 hükmü geregince, insa eserindeki ayiptan dolayi is
sahibine taninan zamanasimi süreleri, tasinir ve tasinmaz eserler açisindan farkli
sürelere tabi kilinmistir. Anilan hüküm, tasinir insa eserleri için BK. m. 207’de
düzenlenen alicinin haklarinin tabi oldugu, teslimden itibaren bir yillik zamanasimi
süresine atifta bulunmustur. Tasinmaz insa eserlerinde ise bes yillik zamanasimi
süresi uygulanir.229 Tasinir ve tasinmaz insa eserlerinde kasden gizlenmis ayiplara
ise, satim sözlesmesine yapilan atif nedeniyle, on yillik zamanasimi süresi
uygulanir.230 BK. m. 363 emredici degil, tamamlayici nitelikte bir hükümdür.
Dolayisiyla zamanasimi süreleri taraflarin anlasmasi ile uzatilabilir veya
kisaltilabilir.231 Ancak on yildan fazla bir zamanasimi süresi kararlastirilamaz.
Insa eserindeki ayiplara iliskin ihbar süresinin geçirilmis olmasindan dolayi,
is sahibine taninan seçimlik haklarin düstügü hallerde, zamanasimi süresinin islemesi
söz konusu olmaz. Bu nedenle is sahibi ayiptan dogan hakkinin düsmemesi ve bu
haklarin kullanilmasi sonucunda elde edecegi alacak hakkindan yararlanabilmek için
öncelikle açik ayiplar bakimindan eseri muayene etmeli ve ihbar külfetlerini islerin
olagan akisina göre imkan bulur bulmaz yerine getirmelidir. Gizli ayiplari ise ortaya
çikar çikmaz derhal müteahhide bildirmelidir. Is sahibi ayiplari en geç zamanasimi
süresi içinde ihbar etmek mecburiyetindedir.232
Kamu insaat sözlesmelerinde eserin ayipli olmasindan dolayi is sahibi lehine
dogan haklara iliskin zamanasimi süreleri KISK. m. 30’da ve YIGS. m. 25/IV‘de
düzenlenmistir. Anilan hükümler geregince kamu insaat sözlesmelerinde yüklenici
229 Burcuoglu, 328; Celal, 242-243; Öz, Eser Sözlesmesi, 130; Uçar, 263; Senocak, Ayibin
Giderilmesi, 231; Tandogan, Borçlar, 222.
230 Öz, Eser Sözlesmesi, 130; Senocak, Ayibin Giderilmesi, 231; Tandogan, Borçlar, 226; Burcuoglu,
328; Celal, 242-243; Uçar, 264.
231 Becker, Art.371, Nr.1; Seliçi, Insaat, 211; Celal, 260; Senocak, Ayibin Giderilmesi, 241; Öz, Eser
Sözlesmesi, 131; Tandogan, Borçlar, 226 vd.; Uçar, 279-278.
232 Senocak, Ayibin Giderilmesi, 228; Celal, 242.
ve alt yükleniciler, ayiptan dolayi genel hükümlere göre sorumlu tutulur. Baska bir
ifade ile idare is sahibi olarak BK. m. 360’da taninan haklara sahip olur. Ancak BK.
m. 360 ve m. 363 hükmüne göre 5 yillik bir zamanasimi süresi öngörülmüsken,
Kamu Ihale sözlesmeleri Kanununa göre yüklenici 15 yillik bir süre ile sorumlu
olmaktadir. Ayrica kanun koyucu anilan hükümlerde yüklenicinin eserdeki ayibi
kasden saklayip saklamadigi ayrimi da yapmamistir. Her iki durumda da 15 yillik
sürenin uygulanmasini öngörmüstür.233 Borçlar Kanununa göre zamanasimi süresi
eserin teslimiyle baslarken, Kamu Ihale sözlesmeleri Kanununa göre eserin ayipli
oldugu hallerde zamanasiminin baslangici, eserin kesin kabulü ile baslar.234
5.
Is Sahibi Eseri Muayene Ve Ayibi Ihbar Yükümlülügünü Yerine
Getirmis Olmali
BK. m. 359/I’e göre, is sahibinin ayiba karsi tekeffülden dogan haklarini
kullanabilmesi için, yüklenici tarafindan meydana getirilen ve kendisine teslim
edilen insa eserini muayene etmek235 ve söz konusu eserde bulunan ayiplari
yükleniciye bildirmekle yükümlüdür.236 Muayene edilecek eserin niteligi ve
özellikleri dikkate alinarak, makul ve itinali bir muayene için gerekli sürenin is
sahibine taninmasi gerekir.237 Teslim sirasinda açikça görülen veya muayene ile
tespit edilen açik ayiplar veya insa eserini kullanarak ortaya çikan gizli ayiplar is
sahibi tarafindan ögrenildigi anda derhal müteahhide bildirilmelidir.238 Aksi halde is
sahibi eseri zimnen kabul etmis sayilir ve BK. m. 360’daki ayiba karsi tekeffülden
dogan haklarini kaybetmis olur.
233
DIK. m. 87 ve BIGS. m. 23’de Borçlar Kanunu sistemine atifta bulunularak BK. m. 363’deki
tasinmaz insaata iliskin zamanasimi süresi uygulanmakta idi. Müteahhidin hileli olarak (kasden)
sakladigi ayiplara BK. m. 363/II’deki bes yillik zamanasimi süresi degil, BK. m. 125’e dayanarak
on yillik zamanasimi süresi uygulanmaktaydi. 4708 sayili Yapi Denetimi Hakkinda Kanun’un 3.
maddesinde de insaat yapimi esnasinda üstlendikleri görevleri geregi gibi yerine getirmeyen
ilgililerin sorumluluklari, yapinin tasiyici kismiyla ilgili olarak 15 yila çikarilmistir.
234 Tandogan, Borçlar, 233; Uçar, 274, 277; Öz, Eser Sözlesmesi, 136.
235 Insa eserinin muayenesi, insaat sözlesmesinin konusu olan eserde sözlesmede kararlastirilan veya
normal olarak bulunmasi gerekli olan niteliklerin mevcut olup olmadiginin ortaya çikarilmasidir.
Seliçi, Insaat, 145-146; Kaplan, Mimarlik, 139.
236 Uçar, 137; Öz, Eser Sözlesmesi, 112; Tandogan, Borçlar, 167; Senocak, Ayibin Giderilmesi, 107.
237 Tandogan, Borçlar, 169; Aral, 369; Senocak, Ayibin Giderilmesi, 110; Uçar, 144; Öz, Eser
Sözlesmesi, 114.
238 Celal, 144; Uçar, 149-150; Öz, Eser Sözlesmesi, 117; Tandogan, Borçlar, 173-174.
Muayeneyi is sahibi kendisi yapabilecegi gibi, gerek yüklenicinin gerekse is
sahibinin BK. m. 359/II’ye göre masrafi kendine ait olmak üzere eserin bilirkisiye
muayene ettirilmesini ve sonucun bir raporla tespitini isteme hakki da vardir. KISK.
m. 11 ve YIMKY. m. 3’de ise, muayene ve kabul islemlerinin idarelerce kurulacak
en az üç kisilik muayene ve kabul komisyonlari (geçici veya kesin kabul
komisyonlari) tarafindan yapilacagi,239 yapilan is yüklenici tarafindan idareye teslim
edilmedikçe muayene ve kabul islemlerinin yapilamayacagi düzenlenmistir.
Yapilan isin idareye tesliminin geçici kabul ile gerçeklesecegi, taahhüt edilen
isin, sözlesme ve eklerinde yer alan hükümlere uygun olarak tamamlanmasi
durumunda yüklenicinin idareye geçici kabulün yapilmasi için yazili olarak
basvuruda bulunacagi (YIGS. m. 41 ve YIMKY. m. 6) yukarda anlatilmistir.240
Zorunlu bir neden bulunmadikça, basvuru tarihinden itibaren en geç on (10) gün
içinde, eser yapi denetim görevlisince ön incelemeye tabi tutulur. Inceleme sonucu
isin sözlesme ve eklerine uygun olarak tamamlandiginin ve Yapim Isleri Genel
Sartnamesine göre kabul isleminin yapilmasinda bir engel bulunmadiginin
anlasilmasi durumunda, yapi denetim görevlisi “Geçici Kabul Teklif Belgesi”ni
düzenleyerek yetkili makama gönderir. Yetkili makam, en geç on (10) gün içinde
Geçici Kabul Komisyonunu olusturur (YIMKY. m. 6). Komisyon kurulmasindan
itibaren en geç on (10) gün içinde isyerine giderek yüklenici tarafindan
gerçeklestirilen isleri inceler ve muayene eder. Geçici kabule engel bir durum
bulunmadigi takdirde, isin geçici kabulünü yapar. Yapilan inceleme ve muayene
sonucunda komisyon, isi geçici kabule hazir bulmadigi takdirde, durumu bir
tutanakla tespit ederek idareye bildirir. Bu durumda geçici kabul yapilmamis sayilir
(YIMKY. m. 7).
Geçici kabul inceleme ve muayenesi sirasinda, komisyon kabule engel
nitelikte olmamakla birlikte yapilan iste kusur ve noksanliklar tespit ederse, bu
eksiklikleri tutanakta belirtir ve görülen kusur ve noksanliklarin giderilmesi için isin
özelligine göre yeterli bir süre belirler. Düzenlenen tutanagin birer nüshasi yapi
denetim görevlisine ve yükleniciye verilir. Tespit edilen noksan ve kusurlar
239
Muayene ve kabulün nasil yapilacagi 04.03.2009 tarih ve 27159/Mükerrer sayili Resmi Gazete de
yayimlanan degisik Yapim Isleri Muayene ve Kabul Yönetmeliginde düzenlenmistir.
tamamlandiginda yapi denetim görevlisi durumu tutanagin altina kaydederek imzalar
ve tutanagi yetkili makama gönderir. Komisyonca belirlenen süre içinde söz konusu
noksan ve kusurlar tamamlanmadigi takdirde, yapi denetim görevlisi tarafindan
YIGS. m. 41 hükmü uygulanir (YIMKY. m. 7).
Kesin kabul için öngörülen süre tamamlandiginda (teminat süresi
doldugunda),241 yüklenicinin kesin kabulün yapilmasi için idareye yazili olarak
basvuruda bulunmasi gerekmektedir. Kesin kabul, geçici kabuldeki esas ve usullere
göre yapilir (YIGS. m. 44; YIMKY. m. 10, m. 11).
Kusur ve noksanliklar, geçici ve kesin kabul komisyonlarinca tespit olunan
sürelerde yüklenici tarafindan tamamlanmadigi durumda, idare, YIGS. m. 41 ve 44’e
göre, kusur ve noksanliklari yüklenici nam ve hesabina tamamlatir (YIMKY. m.
12/III).
Yüklenici tarafindan yapilan islerin hata, kusur ve eksikliklerinin yapi
denetim görevlisince tespiti halinde yapi denetim görevlisinin hak ve yetkileri,
YIGS. m. 24’de düzenlenmektedir. Buna göre, yapi denetim görevlisi, yüklenici
tarafindan yapilmis olan isin eksik, hatali ve kusurlu oldugunu veya malzemenin
sartnamesine uygun olmadigini gösteren delil ve emareler gördügü takdirde, isin
yapimi sirasinda veya kesin kabule kadar olan sürede bu gibi eksiklerin, hatalarin ve
kusurlarin incelenmesi ve tespiti için gerekli görülen yerlerin kazilmasini ve/veya
yikilip yeniden yapilmasini yükleniciye teblig edecektir. Bu incelemeler yüklenici
veya vekili ile birlikte yapilir. Yüklenici veya vekili bu konuda yapilacak teblige
uymazsa, incelemeler yapi denetim görevlisince tek tarafli olarak yapilip durum bir
tutanakla tespit edilir. Bu gibi inceleme ve arastirmalarin giderleri, islerin eksik,
hatali ve kusurlu oldugunun anlasilmasi halinde yükleniciye ait olur. Aksi anlasilirsa
genel hükümlere göre islem yapilir. Inceleme sonucunda sorumlulugu yükleniciye ait
oldugu anlasilan hatali, kusurlu ve malzemesi sartnameye uymayan islerin bedelleri,
geçici hakedislere girmis olsa bile, yüklenicinin daha sonraki hakedislerinden veya
kesin hakedisinden ya da teminatindan kesilir (YIGS. m. 24/II).
240 Geçici ve kesin kabulün nasil yapilacagi hakkinda bkz. 1. Bölüm, §2, I, E, 2.
241 Teminat süresi hakkinda bkz. 1. Bölüm, §2, I, E, 3.
adminGеlir vеrgisi Kanunu’na görе ücrеt gеlirlеri “gеrçеk ücrеtlеr” vе “diğеr ücrеtlеr” olarak iki şеkildе vеrgilеndiriliyor. Diğеr ücrеtlеr, “götürü ücrеt” olarak da adlandırılıyor. Gеrçеk usuldе еldе еdilеn ücrеt gеlirlеri, işvеrеn tarafından…
adminDernek ve Vakıflara Ait İktisadî İşletmelerin KDV Açısından Hangi Vergi Dairesine BağlıOlacağı :Dernek veya vakıf iktisadi işletmelerinin KDV bakımından hangi vergi dairesine bağlı olmalarıgerektiği konusun açıklayan 6.8.2002 tarih ve…
