ŞİKÂYETLERİN İNCELENMESİ VE ANLAŞMAZLIKLARIN ÇÖZÜMÜ
21.1. Şikayet konusu yapılabilecek işlem ve eylemler
İlan, ihale dokümanı hükümleri ve ihale sürecinde idarece gerçekleştirilen tüm işlem ve eylemler şikayet ve itirazen şikayet konusu yapılabilecektir.
21.2. Genel olarak şikayet ve itirazen şikayet süreci
İdareye şikayet
Süre :
Şikayete konu işlem veya eylemin farkına varıldığı veya farkına varılmış olması gereken tarihi izleyen günden itibaren;
– 21 inci maddenin (b) ve (c) bentlerine göre yapılan ihalelerde beş gün,
– Diğer ihalelerde on gün.
Şikayet ehliyeti :
- a) İstekli olabilecekler; ön yeterlik ve/veya ihale dokümanının verilmesi, ön yeterlik ve/veya ihale ilanında veya ön yeterlik ve/veya ihale dokümanında yer verilen düzenlemeler ve/veya bu düzenlemeler ile idari uygulamalar arasındaki uyumsuzluklara karşı,
- b) Adaylar; Ön yeterlik başvurularının sunulması, değerlendirmesi ve sonuçlandırılmasına ilişkin idari işlem ve eylemler; danışmanlık hizmet alımı ihalelerinde ise kısa listeye alınmış olmaları kaydıyla ayrıca ihale daveti ve/veya ihale dokümanının gönderilmesi, ihale dokümanında yer verilen düzenlemeler ve/veya bu düzenlemeler ile idari uygulamalar arasındaki uyumsuzluklara karşı,
İstekliler; yeterlik başvurularının veya tekliflerin sunulması, değerlendirilmesi ve ihalenin sonuçlandırılmasına ilişkin idari işlem veya eylemlere karşı, şikayet başvurusunda bulunabilir.
Gözetilmesi gereken diğer kurallar :
İlanda yer alan hususlara yönelik başvuruların süresi ilk ilan tarihini izleyen günden itibaren başlar.
Kamu İhale Bülteni ve yerel gazetede birlikte yayımlanması gereken ilanlar bakımından ilanın Bültende yayım tarihi ilk ilan tarihi olarak kabul edilir.
Sadece yerel gazetelerde yayımlanacak ilanlar açısından, ilk yayımlanan gazetedeki yayım tarihi ilk ilan tarihi olarak esas alınır.
Düzeltme ilanı yapılan hallerde, düzeltilen hususlarla ilgili konularda düzeltme ilanının yayımlandığı tarihi; gazetelerde veya bültende birden fazla yayımlanan ilanlar arasında çelişki olması halinde son ilan tarihini izleyen gün sürenin başlangıcı kabul edilir.
Ön yeterlik veya ihale dokümanının ilana yansımayan diğer hükümlerine yönelik başvuruların süresi dokümanın satın alındığı tarihi, zeyilnameye yönelik başvuruların süresi zeyilnamenin bildirildiği tarihi izleyen gün başlar.
İlan, ön yeterlik veya ihale dokümanına ilişkin şikayetler idareye başvuru için öngörülen (beş ve on gün) süreleri aşmamak üzere, başvuru veya teklif sunulmadan önce, en geç ihale veya son başvuru tarihinden üç iş günü öncesine kadar yapılabilir.
Süresinde ilana veya dokümana yönelik şikayet başvurusunda bulunmayarak ihaleye teklif veren istekli sonraki aşamalarda ihale ilanı veya ihale dokümanının içeriğine yönelik şikayet başvurusunda bulunamaz. Ancak, ilana veya dokümana karşı şikayet başvurusunda bulunulduktan sonra ihaleye teklif verilmiş olması Kuruma itirazen şikayet başvurusunda bulunulmasını engellemez.
İdarece inceleme:
Süre : Tüm ihaleler için on gün.
Gözetilmesi gereken diğer kurallar :
Şikayeti karara bağlama yetkisi ihale yetkilisine aittir. İhale yetkilisi doğrudan inceleyip sonuçlandırabileceği gibi, raportör görevlendirerek de inceletebilir. İhale komisyonu veya komisyon üyelerinden bir kısmı da raportör olarak görevlendirilebilir.
İlan, ön yeterlik veya ihale dokümanına ilişkin şikayetlerin idarece ihale veya son başvuru tarihinden önce sonuçlandırılması esastır.
İdare, şikayet başvurusu üzerine gerekli incelemeyi yaparak on gün içinde gerekçeli bir karar alır.
Alınan karar, şikayetçi ile diğer aday veya istekliler ile istekli olabileceklere karar tarihini izleyen üç gün içinde bildirilir. İlan ile ihale veya ön yeterlik dokümanına yönelik başvurular dışında istekli olabileceklere bildirim yapılmaz.
Başvuru üzerine alınan kararın son bildirim tarihini, süresi içerisinde bir karar alınmaması halinde ise bu sürenin bitimini izleyen tarihten itibaren on gün geçmeden ve itirazen şikayet başvurusunda bulunulmadığı hususuna ilişkin KİK’ in www.ihale.gov.tr adresinde yer alan “şikayet sorgulama” bölümünden sorgulama yapılmadan veya itirazen şikayet başvurusunda bulunulması halinde ise KİK tarafından nihai karar verilmeden idare sözleşme imzalayamaz.
KİK’ e itirazen şikayet başvurusu
Süre :
İdarenin ihaleyi iptal işlemlerine karşı doğrudan KİK’ e yapılacak başvurularda beş gün.
Diğer durumlarda on gün.
Gözetilmesi gereken diğer kurallar :
İhalenin iptali kararına karşı yapılan itirazen şikayet başvurularında süre iptal kararının bildirildiği tarihi izleyen günden itibaren başlar.
İdare on günlük süre içerisinde şikayete yönelik bir karar almışsa, itirazen şikayet süresi bu kararın bildirildiği tarihi izleyen günden itibaren başlar.
İdare on günlük süre içerisinde bir karar almamışsa itirazen şikayet süresi on günlük sürenin bitimini izleyen günden itibaren başlar. Başvuru sahibi on günlük sürenin bitimini müteakip KİK’e itirazen şikayet başvurusunda bulunmuş ancak bu başvurudan sonra idarenin şikayet üzerine aldığı karar kendisine ulaşmışsa, KİK’e yeniden başvurması gerekmeyecek buna bağlı olarak itirazen şikayet süresinin yeniden başlaması da söz konusu olmayacaktır.
İdarenin şikayet üzerine aldığı kararı mevzuata aykırı bulan diğer aday, istekli olabilecek veya istekliler de kararın kendilerine bildirildiği tarihi izleyen günden itibaren on günlük süre içerisinde doğrudan KİK’e itirazen şikayet başvurusunda bulunabilirler.
Tebligat ve bildirim işlemleri Kanunun 65 inci maddesi hükümlerine göre yapılır.
Kamu İhale Kurumu tarafından inceleme
Süre :
KİK, Kanunun 21 inci maddesinin (b) ve (c) bentlerine göre yapılan ihaleler ile şikayet veya itirazen şikayet üzerine alınan ihalenin iptal edilmesi kararına karşı yapılacak itirazen şikayet başvurularına ilişkin nihai kararını, ihale işlem dosyası veya ihaleye ilişkin gerekli bilgi ve belgelerin Kurum kayıtlarına alındığı tarihten itibaren on iş günü içinde,
Diğer itirazen şikayet başvurularında yirmi gün içinde, vermek zorundadır.
Gözetilmesi gereken diğer kurallar :
İdareye başvuruda bulunulması gerekirken doğrudan Kuruma yapılan başvurular ile idareye başvurulmuş olmakla birlikte Kurumun haberdar edilmesine yönelik başvurular veya idarenin on günlük karar alma süresi beklenilmeden yapılan başvurular ihaleyi yapan idareye gönderilir.
İlgililer, hukuki durumda değişiklik yaratan Kurul kararlarının eksik veya yanlış uygulandığı iddialarıyla doğrudan Kuruma başvuruda bulunabilir.
Kurul tarafından başvurular üzerine verilen bütün nihai kararlar, karar tarihini izleyen beş iş günü içinde taraflara bildirime çıkarılır ve bu tarihi izleyen beş gün içinde Kurumun internet sayfasında yayımlanır.
İdare, hukuki durumda değişiklik yaratan Kurul kararlarının gerektirdiği işlemleri ivedilikle yerine getirmek zorundadır. Kurul tarafından alınan kararların hiç uygulanmaması halinde doğrudan Cumhuriyet Başsavcılığına suç duyurusunda bulunulabilir.
Başvurular üzerine ihaleyi yapan idare veya Kurum tarafından gerekçeli olarak;
- a) İhale sürecinin devam etmesine engel oluşturacak ve düzeltici işlemle giderilemeyecek hukuka aykırılığın tespit edilmesi halinde ihalenin iptaline,
- b) İdare tarafından düzeltme yapılması yoluyla giderilebilecek ve ihale sürecinin kesintiye uğratılmasına gerek bulunmayan durumlarda, düzeltici işlem belirlenmesine,
Yeni sistemde ivedilik ve kamu yararı kararı alınması uygulamasına son verilmiştir.
Şekil eksiklikleri başvurunun reddini gerektirmektedir. İdare ve KİK’ in eksiklikleri tamamlatma yükümlülükleri yoktur.
Hayır. Bu tür başvurularda KİK görevsizlik kararı vermektedir.
Yoktur.
Şikayet konuları ve bu konulara ilişkin olarak idarece alınan kararın içeriğiyle ve idarenin şikayet konusu işlemi diğer isteklilere nasıl uyguladığının eşit muamele ilkesi çerçevesinde denetlenmesiyle sınırlı bir inceleme yapılmaktadır. Re’sen inceleme yapılmamaktadır.
İdare, hukuki durumda değişiklik yaratan Kurul kararlarını ivedilikle yerine getirir.
İhale onayı ve bu onay öncesi işlemlerin birinin iptali halinde, idarece kararın gereği yerine getirilerek, gerekiyorsa ihale onayı alınıp yeniden ihale süreci başlatılır .
İhale onayından sonraki işlemlerden birinin iptali halinde, ihale sürecinin yeniden başlatılması gerekmez. Kararın gereği yapılarak sürece devam edilir.
Kurul kararları eksik ve yanlış uygulandığında, ilgililer idareyi Kuruma şikayet edebilmektedir.
Şikâyetlerle ilgili olarak KİK tarafından verilen nihai kararlar Türkiye Cumhuriyeti Mahkemelerinde dava konusu edilebilir ve bu davalar öncelikle görülür.
İtirazen şikayet, dava açılması öncesinde kullanılması zorunlu bir başvuru yolu (56/6) olduğundan, bu yol kullanılmadan idarenin almış olduğu karara karşı doğrudan yargıya gidilmez.
Bu hükme göre, Kurul idarenin devamı (bir parçası) olarak kabul edilmiştir. Bu nedenle, idare Kurula itirazen şikayet başvurusunda bulunamamaktadır.
Yargıya gidilmiş olması, sözleşmenin imzalanmasını ve ihale konusu taahhüdün yerine getirilmesini etkilemez. Ancak, davacı lehine yargıdan bir karar çıkması durumunda, kararın gereği yerine getirilir.