İFLASIN ERTELENMESİ NEDİR?
Borca batık durumda olan sermaye şirketleri ile kooperatiflerin Mali durumunun iyileşmesinin mümkün olması halinde şirketin iflasının önlenmesini düzenleyen hukuki bir koruma tedbiridir.
Doktrinde ise ; “ iflasın ertelenmesi, ticaret mahkemesine, borca batık durumda olan bir sermaye şirketi veya kooperatif hakkında iflas kararı vermekten, belli koşullarla geçici olarak sarfınazar etme imkânını veren ve iflasın önlenmesine hizmet eden bir kurumdur.”[1]
“ iflasın ertelenmesi, borca batık olan bir işletmenin benzer kurumların yeterli korumayı sağlayamadığı durumlarda, iflas tasfiyesine tabi tutulup yok olmasının önlenerek mevcut tüzel kişiliği ayakta tutmak suretiyle yeniden yapılandırılmasına son bir şans tanınması amacına hizmet etmek üzere düzenlenmiş bir kurumdur”.[2]
Yargıtay 19.hukuk Dairesi vermiş olduğu bir kararında “ İflasın ertelenmesi şirketin mali durumunun düzeltilmesi umudu varsa, makro dengeler ve istihdam sorunları da düşünülerek ve diğer şirketlerin de olumsuz etkilenmemelerini de sağlayabilmek, dolayısıyla milli ekonominin zarar görmemesi, için”[3]gibi çeşitli tanımların yapıldığı görülmektedir.
“İflasın ertelenmesi, bir sermaye şirketi veya kooperatifin borca batıklık bildirimi ile asliye ticaret mahkemesine başvurması üzerine, kanunda sayılan kimseler tarafından iflasın ertelenmesi talebinde bulunulması ve iyileştirme projesinin sunulması kaydıyla, borca batıklığı tespit eden mahkemenin, iyileştirme projesini ciddi, inandırıcı ve uygulanabilir nitelikte görmesi üzerine talepte bulunan sermaye şirketi veya kooperatifin iflasının ertelenmesini sağlayan bir hukuksal çaredir.”[4]
Öte yandan; İflasın ertelenmesi 6762 Sayılı Türk Ticaret Kanunun 324. ( 6102 sayılı Yeni Türk Ticaret Kanunu 376) Maddesi ile Kooperatifler Kanunun 63’üncü Maddelerinde yer almasına rağmen İcra ve İflas Kanununda yer almaması nedeniyle uzun yıllar uygulama imkânı bulamamıştır. Şöyle ki; Türk Ticaret Kanunu veya Kooperatifler Kanununa göre İflasın Ertelenmesi Kararının alınmış olmasının İcra ve İflas Yasası hükümleri bakımından ne gibi sonuçlar doğuracağı ve etkilerinin neler olacağı hususlarında açıklık bulunmamaktaydı. Ancak; 4949 Sayılı Kanunun ile İcra İflas Kanunun 179’unca maddesi ayrıntılı olarak düzenlenmiş olup yapılan yasal düzenlemeden sonrası iflasın ertelenmesi müessesesi işlerlik kazanmıştır. Bu tarihten sonra müesseseye daha sık müracaat edildiği ve önemli oranda iflasın ertelenmesi kararlarının verildiği görülmektedir.