TOPLANTIYA KATILAN ÜYELER:
Başkan: Hamdi GÜLEÇ
Üyeler: II. Başkan Şinasi CANDAN, Osman DURU, Erol ÖZ, Köksal SARINCA, Dr. Ahmet İhsan ŞATIR, Mehmet ATASEVER, Oğuzhan YILDIZ
BAŞVURU SAHİBİ:
Çetinkaya Turizm Taşımacılık Güv. Sistem ve Hiz. Tem. Tic. Ltd. Şti.,
Türkocağı Cad. No: 66/3 Balgat Çankaya/ANKARA
İHALEYİ YAPAN İDARE:
Kocaeli Valiliği İl Sağlık Müdürlüğü,
Körfez Mah. Ankara Karayolu Cad. No: 129 Kat: 1 Real Avm Yanı 41040 İzmit/KOCAELİ
BAŞVURUYA KONU İHALE:
2016/89728 İhale Kayıt Numaralı “14 Adet Sedan Tipi Araç Kiralama Hizmeti” ihalesi
KURUMCA YAPILAN İNCELEME:
Kocaeli Valiliği İl Sağlık Müdürlüğü tarafından 20.04.2016 tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “14 Adet Sedan Tipi Araç Kiralama Hizmeti” ihalesine ilişkin olarak Çetinkaya Turizm Taşımacılık Güv. Sistem ve Hiz. Tem. Tic. Ltd. Şti. tarafından 16.09.2016 tarih ve 52130 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 16.09.2016 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.
Başvuruya ilişkin olarak 2016/2138 sayılı şikâyet dosyası kapsamında yapılan inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.
KARAR:
Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi:
İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle; 20.04.2016 tarihinde gerçekleşen ihaleye teklif verdikleri, 05.05.2016 tarihli ihale komisyonu kararı ile ihalenin Baki Oto. Gıda Teks. İnş. Turz. San. İç. ve Dış Tic. Ltd. Şti.nin üzerinde bırakıldığı, Azizoğlu Motorlu Araç. İnş. Turizm Taş. Tic. Ltd. Şti.nin ise ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi olarak belirlendiği, söz konusu komisyon kararına karşı ihale üzerinde bırakılan istekli ile ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi isteklinin aşırı düşük teklif açıklamalarının mevzuata uygun olmadığı gerekçesiyle Kuruma itirazen şikayet başvurusunda bulundukları, 29.06.2016 tarihli ve 2016/UH.II-1739 sayılı Kurul kararı ile aşırı düşük teklif sorgulamasının yenilenmesine karar verildiği, kurul kararı üzerine 22.07.2016 tarihli komisyon kararı ile Baki Oto. Gıda Teks. İnş. Turz. San. İç. ve Dış Tic. Ltd. Şti.nin aşırı düşük teklif açıklaması uygun bulunarak ihalenin Baki Oto. Gıda Teks. İnş. Turz. San. İç. ve Dış Tic. Ltd. Şti.nin üzerinde bırakıldığı, kendilerinin de ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi olarak belirlendiği, anılan komisyon kararı üzerine tekrar Kuruma itirazen şikayet başvurusunda bulundukları, başvuru üzerine Kurulun 24.08.2016 tarihli ve 2016/UH.II-2141 sayılı kararı ile Baki Oto. Gıda Teks. İnş. Turz. San. İç. ve Dış Tic. Ltd. Şti.nin aşırı düşük teklif açıklaması mevzuata uygun bulunmayarak değerlendirme dışı bırakılmasına karar verildiği, ancak kurul kararı üzerine idarenin 07.09.2016 tarihli ihale komisyonu kararı ile ihalenin iptaline karar verdiği, öncelikle iptale karşı 5 gün içinde doğrudan Kuruma başvuru yapılması gerekirken idarenin EKAP üzerinden gönderdiği tebligatta komisyon kararına karşı 30 gün içinde İdare Mahkemesine dava açılacağının belirtildiği, bu durumda idarenin kendilerini yanılttığı, diğer taraftan idarenin ihalenin iptal gerekçelerinin ise mevzuata aykırı olduğu iddialarına yer verilmiştir.
İptal gerekçeleri ile sınırlı olarak yapılan inceleme sonucunda aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir.
Anayasa’nın “Temel hak ve hürriyetlerin korunması” başlıklı 40’ıncı maddesinde “Anayasa ile tanınmış hak ve hürriyetleri ihlal edilen herkes, yetkili makama geciktirilmeden başvurma imkanının sağlanmasını isteme hakkına sahiptir.
Devlet, işlemlerinde, ilgili kişilerin hangi kanun yolları ve mercilere başvuracağını ve sürelerini belirtmek zorundadır…” hükmü,
İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmelik’in “Kararlarda bulunacak hususlar” başlıklı 12’nci maddesinde “(1) Şikayet başvurusu üzerine idare tarafından alınacak kararlarda aşağıdaki hususlar gösterilir: … Karara karşı başvuru yapılabilecek itiraz mercii ve başvuru süresi.” hükmü,
Aynı Yönetmelik’in “Başvuru süreleri” başlıklı 6’ncı maddesinde “(1) İdareye şikayet süresi; ihale sürecindeki şikayete konu işlem veya eylemlerin farkına varıldığı veya farkına varılmış olması gerektiği tarihi izleyen günden itibaren Kanunun 21 inci maddesinin birinci fıkrasının (b) ve (c) bentlerine göre yapılan ihalelere yönelik başvurularda beş gün, diğer hallerde on gündür.
(2) Ancak, ilan ile ön yeterlik veya ihale dokümanına yönelik şikayetler, birinci fıkradaki süreleri aşmamak kaydıyla başvuru veya teklif sunulmadan önce en geç ihale veya son başvuru tarihinden üç iş günü öncesine kadar yapılabilir.
(3) Kuruma itirazen şikayet süresi; şikayet veya itirazen şikayet üzerine idare tarafından alınan iptal kararına karşı yapılacak başvurularda beş gün, diğer hallerde on gündür.” hükmü ile
“İtirazen şikayet başvuruları” başlıklı 14’üncü maddesinde “(1) İdareye yapılan şikayet başvurusu üzerine idare tarafından alınan kararın uygun bulunmaması veya süresi içinde karar alınmaması hallerinde veya şikayet ya da itirazen şikayet üzerine idare tarafından alınan ihalenin iptali kararlarına karşı doğrudan Kuruma itirazen şikayet başvurusunda bulunulabilir.” hükmü yer almaktadır.
Yapılan incelemede, idarenin 24.08.2016 tarihli ve 2016/UH.II-2141 sayılı Kurul kararından sonra 05.09.2016 tarihli ihale komisyonu kararı ile ihalenin iptaline karar verdiği, idarenin kararının 07.09.2016 tarihinde başvuru sahibine EKAP üzerinden bildirildiği ve başvuru sahibinin 16.09.2016 tarihinde Kurum kayıtlarına alınan dilekçesi ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunduğu tespit edilmiştir.
İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmelik’te şikayet veya itirazen şikayet üzerine idare tarafından alınan iptal kararına karşı yapılacak başvurularda, başvuru süresinin beş gün, başvurunun ise doğrudan kuruma yapılacağı hüküm altına alınmıştır. Başvuru sahibinin ihalenin iptali kararının farkına vardığı tarihin 07.09.2016 olduğu, tebliğ tarihinden sonraki beşinci günün (12.09.2016) bayram tatiline (4 gün) denk gelmesi hasebiyle son başvuru tarihinin 16.09.2016 olduğu, kaldı ki başvuru sahibinin Kuruma 16.09.2016 tarihinde başvuruda bulunduğu dikkate alındığında, başvurunun süresinde yapıldığı anlaşılmıştır.
Diğer taraftan idarece ihalenin iptali kararına dayanak teşkil eden 05.09.2016 tarihli ihale komisyonu kararının, 07.09.2016 tarihinde EKAP üzerinden bildirildiği, söz konusu EKAP üzerinden yapılan tebligatta, karara karşı başvuru merciinin Ankara İdare Mahkemesi ve süresinin 30 gün olduğunun bildirildiği görülmüştür. Anayasa’nın 40’ıncı maddesi, idareye tesis ettiği işlemlere karşı hangi makama ve hangi sürede başvurmaları gerektiğini belirtme yükümlülüğü getirilmiş, özellikle süre yönünden yaşanan hak kayıplarının önüne geçilmesi amaçlanmıştır.
Anayasa idarelere tesis ettikleri işlemlere karşı yapılacak başvurularda, başvuru merci ve süresini belirtme yükümlülüğü getirmiş ve buna paralel olarak da İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmelik’in “Kararlarda bulunacak hususlar” başlıklı 12’nci maddesinde, şikâyet başvurusu üzerine alınan kararlarda, karara karşı başvuru yapılabilecek itiraz mercii ve başvuru süresinin yer alması gerektiği hüküm altına almıştır.
Bu çerçevede bakıldığında, idarenin EKAP üzerinden yapmış olduğu tebligatta, başvuru yapılacak mercii ve süresinin hatalı bildirilmesinin mevzuata aykırı olduğu anlaşılmakla birlikte, başvuru sahibinin süresinde Kuruma başvuru yaptığı göz önünde bulundurulduğunda, bu durumun esasa etkili olmadığı değerlendirilmiştir.
İptal gerekçeleri ile sınırlı olarak yapılan incelemeye ilişkin olarak;
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Bütün tekliflerin reddedilmesi ve ihalenin iptali” başlıklı 39’uncu maddesinde “İhale komisyonu kararı üzerine idare, verilmiş olan bütün teklifleri reddederek ihaleyi iptal etmekte serbesttir. İhalenin iptal edilmesi halinde bu durum bütün isteklilere derhal bildirilir. İdare bütün tekliflerin reddedilmesi nedeniyle herhangi bir yükümlülük altına girmez. Ancak, idare isteklilerin talepte bulunması halinde, ihalenin iptal edilme gerekçelerini talep eden isteklilere bildirir.” hükmü,
Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Bütün tekliflerin reddedilmesi ve ihalenin iptali” başlıklı 64’üncü maddesinde “(1) İhale komisyonu kararı üzerine idare, verilmiş olan bütün teklifleri reddederek ihaleyi iptal etmekte serbesttir. İhalenin iptal edilmesi halinde bu durum gerekçeleriyle birlikte bütün isteklilere derhal bildirilir. İdare bütün tekliflerin reddedilmesi nedeniyle herhangi bir yükümlülük altına girmez…” hükmü yer almaktadır.
Yapılan incelemede, idarenin 24.08.2016 tarihli ve 2016/UH.II-2141 sayılı Kurul kararından sonra 05.09.2016 tarihli ihale komisyonu kararı ile ihalenin iptaline karar verdiği, söz konusu komisyon kararında iptal gerekçesi olarak; Teknik Şartname’deki eksiklik ve kusurların giderilmesi gerektiği, Çetinkaya Turz. Taş. Güv. Sist. ve Hizm. Tem. Tic. Ltd. Şti.den başka isteklinin kalmadığından rekabetin sağlanamadığı, ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi olarak belirlenecek isteklinin kalmadığı ve ihalede şeffaflığın oluşmadığı hususlarının belirtildiği görülmüştür.
İdarenin ihalenin iptal edilmesi gerekçesinden Teknik Şartname’deki eksiklik ve kusurların giderilmesi gerektiği hususu hakkında, idarece 24.08.2016 tarihli ve 2016/UH.II-2141 sayılı Kurul kararında yapılan Teknik Şartname hakkındaki değerlendirmeye atıfta bulunularak ihalenin iptal edildiği görülmüştür.
Söz konusu Kurul kararında “Şikâyete konu ihalenin Teknik Şartname’sinde araçların yıllık ortalama kaç km gideceklerinin belirlenmediği, dolayısıyla lastiklerin 3 mm’nin altına ne zaman ineceğine ilişkin bir hesaplamanın da söz konusu olamayacağı anlaşılmıştır. Bu çerçevede ihale dokümanında araçların lastiklerinin ne kadar süre ile kaç defa değiştirileceğine ilişkin Teknik Şartname’nin 11’inci maddesindeki araç başına 4 adet kışlık lastik takılacağına yönelik düzenlemenin dışında başka bir düzenleme bulunmadığından, isteklinin lastiklerin ne kadar süre ile kaç defa değiştirileceğini ve buna ilişkin maliyetleri belirlemede serbestliğe sahip olduğu anlaşılmış olup, başvuru sahibinin bu iddiasının yerinde olmadığı anlaşılmıştır.”
şeklinde değerlendirmenin yapıldığı, ihalenin iptaline yönelik bir değerlendirmenin yapılmadığı görülmüştür. Dolayısıyla söz konusu Kurul kararında yapılan değerlendirmenin ihalenin iptal gerekçesi olamayacağı anlaşılmıştır.
Diğer taraftan idarece iptal gerekçesinde, Teknik Şartname’deki hangi maddelerin ihalenin gerçekleşmesine engel teşkil ettiğine yönelik bir değerlendirmenin yapılmadığı, genel olarak şartnamenin eksiklik ve kusurlarından bahsedildiği, ancak söz konusu eksiklik ve kusurların neler olduğu ve bu eksiklik ve kusurların ihalenin sonuçlandırılmasını etkileyecek nitelikte olup olmadığına ilişkin somut bir durumun ortaya koyulmadığı da anlaşıldığından, söz konusu gerekçenin ihalenin iptal gerekçesi olamayacağı sonucuna ulaşılmıştır.
Çetinkaya Turz. Taş. Güv. Sist. ve Hizm. Tem. Tic. Ltd. Şti. den başka isteklinin kalmadığından rekabetin sağlanamadığı gerekçesi hakkında, 20.04.2016 tarihinde yapılan ihaleye (5) isteklinin katıldığı, isteklilerden birinin yaklaşık maliyetin üstünde, iki tanesinin sınır değerin altında, iki tanesinin ise yaklaşık maliyetin altında sınır değerin üzerinde teklif verdiği, dolayısıyla söz konusu ihaleye 5 isteklinin katıldığı, süreç içerisinde farklı gerekçelerle isteklilerin tekliflerinin değerlendirme dışı bırakılmasının ve ihaleye geçerli teklif veren istekli sayısının azalmış olmasının, rekabetin oluşmadığı anlamına gelemeyeceği, sonuç itibari ile ihalede geçerli teklifin hiç kalmaması durumunda ihalenin iptalinin söz konusu olabileceği, dolayısıyla söz konusu ihaleye 5 isteklinin katıldığı göz önünde bulundurulduğunda ihalede rekabetin oluşmadığı gerekçesi ile ihalenin iptal edilmesinin yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.
Ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi olarak belirlenecek isteklinin kalmadığı gerekçesi hakkında, kamu ihale mevzuatında, idarece ihaleye katılan isteklilerin teklifleri değerlendirildikten sonra geçerli teklifler üzerinden fiyat dışı unsur var ise fiyat dışı unsura göre, fiyat dışı unsur belirlenmemişse en düşük fiyata göre ekonomik açıdan teklif sahibinin belirleneceği hüküm altına alınmıştır. Ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibinin ise, ihaleye teklif veren istekliler arasından fiyat veya fiyat dışı unsura göre diğer isteklilerden daha avantajlı bir teklif vermesi durumunda idarece belirlenebileceği, böyle bir durumun mevcut olmaması durumunda ise ihalede ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibinin idarece belirlenmesinin zorunluluk arz etmediği değerlendirilmiştir. Dolayısıyla ihalede ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi olarak belirlenecek isteklinin kalmaması mutlaka ihalenin iptalini gerektirecek bir durum oluşturmayacaktır.
Diğer taraftan idare, ihalenin şeffaflığı açısından ihalenin iptal edilmesini gerekçe olarak göstermekte, ancak ihalede şeffaflığın ne yönden sağlanamadığına ilişkin herhangi bir tespit ve değerlendirmede bulunmamaktadır. Kamu İhale Kanunu’nun temel ilkelerinden olan saydamlık ilkesi, ihale ilanının herkes tarafından görülebilmesini, ihale dokümanının ihaleye katılmak isteyen herkes tarafından görülüp satın alınabilmesini, gizlilik şartı bulunan işlemler dışındaki işlemlerin istekliler tarafından bilinmesini teminat altına alan bir ilkedir. Dolayısıyla şikâyete konu ihalede söz konusu durumların mevcut olmadığı, idarenin ihalede şeffaflığın sağlanamadığına ilişkin herhangi bir somut olay veya durum sunmadığı da göz önünde bulundurulduğunda idarenin iptal gerekçesinin yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.
Sonuç olarak yukarıda aktarılan tespit ve değerlendirmeler neticesinde, idarenin iptal gerekçelerinin, ihalenin iptali sonucunu doğuracak gerekçeler olmadığı sonucuna ulaşılmıştır.
Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun’un 65’inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,
İdarenin ihalenin iptali kararının iptaline,
Oybirliği ile karar verildi.
Hamdi GÜLEÇ
Başkan
|
|
Şinasi CANDAN
II. Başkan
|
Osman DURU
Kurul Üyesi
|
Erol ÖZ
Kurul Üyesi
|
|
Köksal SARINCA
Kurul Üyesi
|
Dr. Ahmet İhsan ŞATIR
Kurul Üyesi
|
Mehmet ATASEVER
Kurul Üyesi
|
|
Oğuzhan YILDIZ
Kurul Üyesi
|
|
|