Kamunun Finans Haberleri Merkezi
Kamunun Finans Haberleri Merkezi
admin
İDARE TARAFINDAN YÜKLENİCİYE VERİLEN MALZEMENİN,
İŞ DENEYİM BELGESİ TUTARININ TESPİTİ KARŞISINDAKİ DURUMU
I-GİRİŞ
İş deneyim belgeleri, ihaleye katılacak olan firmanın, ihale konusu işi daha önce yaptığını ve bu konuda deneyimi olduğunu gösteren belgelerdir.
Bilindiği üzere kamu ihalelerinde, yüklenici firmanın teklif fiyatının belli oranında ihale konusu işe benzer bir işi gerçekleştirdiğini, ilgili kurumdan alacağı iş deneyim belgesi ile kanıtlamak zorundadır.
Bu çerçevede, katınılan ihalenin büyüklüğüne göre iş deneyim belgesi tutarının, doğru olarak tespit edilmesi son derece önem taşımaktadır.
Bu çalışmada iş deneyim belgelerinin tutarlarının tespit edilmesi konusu üzerinde durulacak ve kamu ihale kurumu kararlarıyla konu örneklendirilecektir.
II-İŞ DENEYİM BELGELERİNİN NİTELİĞİ
İş deneyim belgelerli yüklenicinin, ihale konusu işi yada bu işe benzer işleri daha önce yaptığını gösteren belgelerdir.
İş deneyim belgesi yapım işlerinde ihaleye katılım için mutlak aranmak zorunda olunan belgelerdir.
Konuyla ilgili olarak Kamu İhale Kanununun 10’uncu maddesinde;
İhaleye katılımda yeterlik kuralları
Madde 10 – İhaleye katılacak isteklilerden, ekonomik ve malî yeterlik ile mesleki ve teknik yeterliklerinin belirlenmesine ilişkin olarak aşağıda belirtilen bilgi ve belgeler istenebilir:
…
b) Mesleki ve teknik yeterliğin belirlenmesi için;
…
2) (Değişik: 20/11/2008-5812/3 md.) İstekli tarafından kamu veya özel sektöre bedel içeren bir sözleşme kapsamında taahhüt edilen ihale konusu iş veya benzer işlere ilişkin olarak;
a) Son onbeş yıl içinde geçici kabulü yapılan yapım işleri ile kabul işlemleri tamamlanan yapımla ilgili hizmet işleriyle ilgili deneyimi gösteren belgeler,
b) Son onbeş yıl içinde geçici kabulü yapılan yapım işleri ile kabul işlemleri tamamlanan yapımla ilgili hizmet işlerinde sözleşme bedelinin en az % 80’i oranında denetlenen ya da yönetilen işlerle ilgili deneyimi gösteren belgeler,
c) Devam eden yapım ve yapımla ilgili hizmet işlerinde; ilk sözleşme bedelinin tamamlanması şartıyla, son onbeş yıl içinde gerçekleşme oranı toplam sözleşme bedelinin en az % 80’ine ulaşan ve kusursuz olarak gerçekleştirilen, denetlenen veya yönetilen işlerle ilgili deneyimi gösteren belgeler,
d) Son beş yıl içinde kabul işlemleri tamamlanan mal ve hizmet alımlarına ilişkin deneyimi gösteren belgeler,
e) Devredilen işlerde sözleşme bedelinin en az % 80’inin tamamlanması şartıyla, son onbeş yıl içinde geçici kabulü yapılan yapım işleri ile kabul işlemleri tamamlanan yapımla ilgili hizmet işleri ve son beş yıl içinde kabul işlemleri tamamlanan mal ve hizmet alımlarıyla ilgili deneyimi gösteren belgeler.
…
İhale konusu işin niteliğine göre yukarıda belirtilen bilgi veya belgelerden hangilerinin yeterlik değerlendirmesinde kullanılacağı, ihale dokümanında ve ihale veya ön yeterliğe ilişkin ilân veya davet belgelerinde belirtilir.
(Ek fıkra: 12/6/2002-4761/13 md.) Birinci fıkranın (b) bendinin (2) numaralı alt bendinde belirtilen belgelerden, yapım ve yapımla ilgili hizmet işlerinde, denetleme veya yönetme görevi nedeniyle alınanlarda gerçek kişinin mühendis veya mimar olma şartı aranır. İş bitirme, yönetim veya denetim suretiyle elde edilecek belgeler, belge sahibi kişi veya kuruluşların dışındaki istekliler tarafından kullanılamaz, belgeler devredilemez, kiraya verilemez ve satılamaz. Bu belge sahiplerinin kuracakları veya ortak olacakları tüzel kişiliklerin ihaleye girebilmesinde en az bir yıldır tüzel kişiliğin yarısından fazla hissesine sahip olmaları, her ihalede bu oranın aranması ve teminat süresince bu oranın muhafaza edilmesi zorunludur. (Değişik son cümle: 20/11/2008-5812/3 md.) Denetim faaliyetleri nedeniyle alınacak belgeler ilk beş yıl en fazla beşte bir oranında, daha sonraki yıllarda gerçek kişiler ile tüzel kişilerin en az beş yıldır yarısından fazla hissesine sahip olan mühendis ve mimarların iş denetleme nedeniyle alacakları belgeler tam olarak, yönetim faaliyetleri nedeniyle alınacak belgeler en fazla beşte bir oranında dikkate alınır.” Şeklinde ifade edilmiştir.
III- İŞ DENEYİM TUTARININ TESPİTİ
İş deneyim belgelerine, fiilen gerçekleştirilen, denetlenen veya yönetilen işlerin tutarı olarak, devam eden işlerde ara hakediş raporlarındaki, geçici kabulü yapılmış işlerde ise hakediş raporları ve varsa kesin hakediş raporundaki iş veya görevle ilgili tutarlar herhangi bir güncelleştirmeye tabi tutulmadan yazılır.
Bu tutar;
a) Yurt içinde keşfindeki birim fiyatlar üzerinden ihale indirimi yapılmak suretiyle sözleşmeye bağlanmış işlerde; her türlü fiyat farkları hariç, varsa yasal keşif artışları dahil, ihale indirimi yapılmış, hakedişteki sözleşme yılı birim fiyatları ile yapılan işin tutarı üzerinden,
b) Yurt içinde anahtar teslimi götürü bedel veya teklif birim fiyat ya da karma teklif alınmak suretiyle sözleşmeye bağlanan işlerde; fiyat farkları hariç, varsa yasal keşif artışları dahil hakedişteki sözleşme fiyatları ile yapılan işin tutarı üzerinden,
c) Yabancı para birimi cinsinden sözleşmeye bağlanan işlerde ise; varsa fiyat farkları hariç, yasal keşif artışları dahil, sözleşme fiyatları ile işin döviz cinsinden tutarı üzerinden,
ç) Kontrol şefi ve şantiye şefi hariç denetleme görevlerinde bulunanların iş deneyimi, denetledikleri işlerin lisans eğitimini aldıkları kendi mesleki alanları ile ilgili tutarları üzerinden, işin tamamında veya bir kısmında aynı sıfat ve görev unvanı ile eşzamanlı görev yapan birden fazla denetleme görevlisi bulunması halinde ise; görevlilerin sayısına bölünerek bulunan tutarlar üzerinden,
d) Kontrol şefi ve şantiye şefi ile işin tümünden sorumlu olarak görevlendirilen kontrol mühendisinin iş deneyimi, aldıkları lisans eğitimlerine bakılmaksızın denetledikleri işin tamamı üzerinden,
e) Yönetme görevlerinde bulunanların iş deneyimi yönettikleri tutarlar üzerinden, ancak işin tamamında veya bir kısmında aynı sıfat ve görev unvanı ile eşzamanlı görev yapan birden fazla yönetici olması halinde belge tutarı, yöneticilerin sayısına bölünerek bulunan tutarlar üzerinden,
f) İlk sözleşme bedelinin en az % 80’i oranındaki işin bir kısmında denetleme, diğer kısmında yönetme görevinde bulunanların iş deneyimi, (ç), (d) ve (e) bentlerinde belirtilen esaslar dahilinde, denetledikleri ve yönettikleri iş tutarlarının toplamı üzerinden,
belirlenir.
İş deneyim belgesi düzenlemeye yetkili kurum ve kuruluşlara doğrudan tek sözleşme ile taahhüt edilmiş işlerin bir bölümünü yapan alt yüklenicilerin iş deneyim tutarının tespitinde; diğer belgelerin de bu tutarı doğrulaması şartıyla, yaptıkları işin esas sözleşme fiyatları ile hesaplanan tutarını geçmemek üzere, kendi sözleşmelerinde yazılı bedel esas alınır.
Özel sektöre gerçekleştirilen işlerde iş deneyim tutarının tespitinde; diğer belgelerin de bu tutarı doğrulaması şartıyla, işin sözleşmesinde yazılı bedeli aşmamak üzere fiilen yapılan iş tutarı dikkate alınır. Sözleşmede iş artışına ilişkin hüküm bulunması durumunda, ayrıca sözleşme bedelinin % 10’unu aşmamak üzere tamamlanan iş tutarı da dikkate alınır.
İdare tarafından yükleniciye verilen ve işin imalatında fiilen kullanılan malzeme bedelinin yarısı, malzeme bedeli yüklenicinin hakedişinden kesilse bile, iş bitirme, iş denetleme ve iş yönetme belgelerinin tutarının tespitinde değerlendirilir.
IV-ÖRNEK OLAYLAR
A-İdare Tarafından Yükleniciye Verilen Malzemenin, İş Deneyim Belgesi Tutarının Tespiti Karşısındaki Durumu :
İtirazen şikayet dilekçesinde özetle;
1) İhale üzerinde bırakılan (X) İnş. Taah. Mad. Tar. ve Gıda San. ve Tic. Ltd. Şti.’nin iş deneyimini tevsik etmek üzere sunduğu belgeye dayanak teşkil eden hak edişler incelendiğinde, bu belgenin bir kısmının benzer işe uygun olmadığı, benzer işe uygun olan kısmının ise teklif bedelini karşılamadığı,
…
Öte yandan, Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliğinin “İş deneyim tutarının tespiti” başlıklı 46 ncı maddesinin beşinci fıkrasında;
“(5) İdare tarafından yükleniciye verilen ve işin imalatında fiilen kullanılan malzeme bedelinin yarısı, malzeme bedeli yüklenicinin hakedişinden kesilse bile, iş bitirme, iş denetleme ve iş yönetme belgelerinin tutarının tespitinde değerlendirilir.” hükmü bulunmaktadır.
Bahse konu hüküm doğrultusunda idarece iş kapsamında yükleniciye verilen malzeme bedelinin yarısının, düzenlenen iş deneyim belgesindeki belge tutarına dahil edilmesi gerektiği anlaşılmakta olup, iş deneyim belgesini düzenleyen idarece söz konusu düzenlemeye uyulmadığı ve malzeme (boru) bedelinin tamamının iş deneyim belgesinin belge tutarı kısmına yazıldığı görülmüştür.
Bu bağlamda istekli tarafından sunulan belgede yer alan belge tutarının anılan Yönetmelik maddesi göz önünde bulundurulduğunda, 383.464,59 TL tenzilatlı tutara boru bedelinin yarısı (1.307.643,71/2 = 653.821,86 TL) eklenmek suretiyle belge tutarının 1.037.286,45 TL olarak belirlenmesi ve bu bedel üzerinden güncellenme yapılması gerektiği anlaşılmıştır.
Yukarıda hesaplanan belge tutarı (1.037.286,45 TL), Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliğinin “İş deneyim tutarının güncellenmesi” başlıklı 49 uncu maddesinde yer alan hüküm doğrultusunda güncellendiğinde, güncel belge tutarı 2.443.324,25 TL olarak hesaplanmıştır. Anılan isteklinin teklif fiyatının 6.887.072,17 TL olduğu ve idari şartnamenin 7.5.1 inci maddesinde isteklilerinin teklif ettikleri fiyatların en az % 70 i oranında tek sözleşmeye ilişkin iş deneyim belgesi sunmaları gerektiğine dair düzenleme bir arada değerlendirildiğinde, isteklinin en az (6.887.072,17 TL x 0.70) 4.820.950,22 TL’lik iş deneyimine sahip olması gerektiği anlaşılmakta olup, istekliye ait belgenin güncellenmiş tutarının (2.443.324,25 TL), sunulması gerekli olan belge tutarından düşük olması nedeni ile söz konusu isteklinin teklifinin değerlendirme dışı bırakılması gerektiği sonucuna varılmıştır. (1)
B-Sözleşme Tutarı Belirtilmeyen Kat Karşılığı İnşaat İşinin, Benzer İş Belgesi Niteliği Kazanmadığı
İtirazen şikayet dilekçesinde özetle;
Söz konusu ihaleye firmalarının (X) Belediye Başkanlığı tarafından düzenlenen iş deneyim belgesi ile katıldığı, ihale komisyonunca iş deneyim belgesi ile ilgili tereddüt oluşması nedeniyle sözleşme ve ruhsatın istendiği, taraflarından inşaat sözleşmesi, inşaat ruhsatı ve yapı kullanım izin sigorta belgesinin idareye verildiği, inşaat sözleşmesi noter aracılığıyla yapılmadığı ve sözleşme bedelinin yazılmadığı gerekçeleriyle tekliflerinin idarece değerlendirme dışı bırakıldığı,
…
Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliğin “Belge Düzenleme Koşulları” başlıklı 51 inci maddesinde, “İş deneyim belgeleri; yazılı bir sözleşmeye bağlı olarak taahhüt edilen işlerde, tek sözleşme esas alınarak;
a) Geçici kabulü yapılmış işin yüklenicisine iş bitirme belgesi, (standart form KİK032.0/Y),
b) Geçici kabulü yapılmamış ancak sözleşme bedelinin asgari yüzde yetmişlik kısmı gerçekleşmiş işin yüklenicisine iş durum belgesi (standart form KİK033.0/Y),
…
Şeklinde, ilgilinin mesleki tecrübesini tevsik amacıyla düzenlenir.
…
Kamu kurumu niteliğindeki kuruluşlarda veya özel sektörde, herhangi bir ödeme programı bulunmayan işlerde fiziki gerçekleşme oranı, belge vermeye yetkili kılınan idarece belirlenerek sözleşme bedelinin gerçekleşme oranı bulunur” hükmü,
Anılan Yönetmeliğin iş deneyim belgelerinin verilmesini düzenleyen 54 üncü maddesinin (a) bendinin 2 nci alt bendinde “Yurtiçinde veya yurt dışında özel sektöre taahhüt edilen işler için iş bitirme belgesi, yapım işini noter tasdikli sözleşme ile taahhütte bulunarak bitirenlere, sözleşmelerinde yazılı bedel esas alınarak fiilen yapılan iş miktarı üzerinden, ilgisine göre; teknoloji geliştirme bölgesinin yetkili makamları tarafından düzenlenmesi üzerine Sanayi ve Ticaret Bakanlığının ilgili birimince onaylanmak; organize sanayi bölgesinde ise yetkili organ tarafından düzenlenmesi üzerine müteşebbis heyet kararına dayalı olarak müteşebbis heyet başkanınca, organize sanayi bölgesinde kredi kullandırılan işler için ise Sanayi ve Ticaret Bakanlığının ilgili birimince onaylanmak, diğer işler için ise ilgili belediye, valilik veya serbest bölge müdürlüğü tarafından onaylanmak suretiyle, tek sözleşme ile ilişkili olarak verilir.” hükmü bulunmaktadır.
Yukarıda bahsi geçen mevzuat hükümlerinden de anlaşılacağı üzere iş deneyim belgelerinin düzenlenmesinde sözleşmelerde yazılı bulunan bedel esas alınmaktadır. Anılan istekli tarafından sunulan kat karşılığı inşaat sözleşmelerinde yapım işine ilişkin sözleşme bedeli öngörülmediğinden, bu şekilde yapılan inşaat işine ilişkin olarak iş deneyim belgesi düzenlenmesi mevzuata göre mümkün bulunmamaktadır.
Dolayısıyla, idarece başvuru sahibinin teklifinin bu husus nedeniyle değerlendirme dışı bırakılması işlemi yerinde olduğundan idarece tesis edilen işlemin mevzuata uygun olduğu değerlendirilmiş olup başvuru sahibinin iddiası yerinde bulunmamıştır. (2)
1) Karar Tarihi : 28.03.2011, Karar No : 2011/UY.II-1139
2) Karar Tarihi : 30.07.2007, Karar No : 2007/UY.Z-2610
Ömer Köse
Muhasebat Başkontrolörü
adminVERGİ DAİRELERİ KURULUŞ VE GÖREV YÖNETMELİĞİ Vergi DaireleriMadde 4- Vergi daireleri, mükellefi tesbit eden, vergi, resim ve harç tarh eden, tahakkuk ettiren, ceza kesen ve tahsil eden dairelerdir.Vergi daireleri, Amme…
adminPasavan, idari mektup ve hudut geçiş belgesi nedir? Pasavan nerden alınır? (1) Pasavan ve idari mektup, antlaşmalarla tespit edilen hudut bölgesi içerisinde oturan Türk vatandaşlarına karşı taraf hudut bölgesi içerisinde…
