Kamunun Finans Haberleri Merkezi
Kamunun Finans Haberleri Merkezi
admin
Sorumluluğun Koşulları, Kalkması ve Azalması
Amaç 4
İdarenin mali sorumluluğunun koşullarını açıklayabilmek.
Sorumluluğun Koşulları
İdarenin gerek kusurlu ve gerekse kusursuz sorumluluğunun söz konusu olabilmesi için, idari davranış, zarar ve idari davranış ile zarar arasında bir nedensellik bağının bulunması gerekir:
İdari Davranış
İdarenin sorumlu olabilmesi için, herşeyden önce ortada bir idari davranış bulunmalıdır. Bu idari davranış bir idari işlem biçiminde ortaya çıkabileceği gibi, bir idari işlemin uygulanması için girişilen ya da herhangi bir idari işleme dayanmayan bir idari eylem de olabilir. Ayrıca zarar doğurucu idari davranış icrai olabileceği gibi, ihmali de olabilir.
Zarar
İdarenin sorumlu tutulabilmesinin ikinci şartı, idari davranışının bir zarar doğurmuş olmasıdır. Bu zarar maddi olabileceği gibi, manevi de olabilir. Maddi zarar, bir kimsenin iradesi dışında mal varlığında uğradığı kayıptır. Bu anlamda, bir kimsenin malvarlığının çoğalmasına engel olan mahrum kalınan kazanç da maddi zarardır. Manevi zarar ise, kişinin haysiyetine, vücut tamlığına veya yakınlarına yapılan saldırılar nedeniyle duyduğu bedensel ve ruhsal acı ve üzüntülerdir. Manevi zararların bir kısmı maddi etkileri de olan zararlardır. Örneğin kişinin çalışma ve kazanma gücünün azalması ya da kaybolması gibi. Manevi zararların bir kısmı ise, maddi hiçbir etkisi olmayan acı ve üzüntülerdir.
İdarenin sorumluluğuna yol açacak olan zararın belli ve gerçek bir zarar olması gerekir. Henüz doğmamış ve fakat doğması muhtemel zararlar, İdarenin sorumluluğuna yol açmaz. Bununla beraber, henüz doğmamış olmakla beraber, ileride doğacağı muhakkak olan zararların da tazmini istenebilir. Bu anlamda, mahrum kalınan kâr ya da kazancın da tazmininin istenebilmesi gerekir.
Nedensellik Bağı
Nihayet İdarenin sorumlu olabilmesi için idari davranış ile meydana gelen zarar arasında bir nedensellik bağı, yani neden- sonuç ilişkisi bulunmalıdır. Zarar idari bir davranışın sonucu olmayıp da, olayların normal akışı içinde beklenmeyen bir sonuç ise, nedensellik bağından söz edilemez. Çoğu kez idari davranış ile zarar arasında böyle bir nedensellik bağı olup olmadığı teknik bir uzmanlık ve bilgi ile saptanabilir. İşte bu gibi hallerde bilirkişi incelemesi yaptırılmak suretiyle nedensellik bağının olup olmadığı saptanmalıdır.
Sorumluluğun Kalkması veya Azalması
Amaç 5
İdarenin mali sorumluluğunun kalktığı ve azaldığı durumları belirleyebilmek.
Bazı hallerde idari davranış ile zarar arasındaki nedensellik ilişkisi, araya giren bir başka olay nedeniyle ya zayıflar ya da tamamen ortadan kalkar. Bu durum ise, İdarenin sorumluluğunun tamamen ortadan kalkmasına ya da azalmasına yol açar. İdarenin sorumluluğunun tamamen ortadan kalkmasına veya azalmasına yol açan nedenlerin başlıcaları şunlardır:
Zorlayıcı Nedenler (Mücbir Sebep)
Zorlayıcı nedenler, İdarenin iradesi dışında oluşan, öngörülmesi ve en büyük bir dikkat ve özenle dahi önlenmesi mümkün olmayan ve de bir kamu hizmetinin yürütülmesini imkânsızlaştıran olaylardır. Yer sarsıntısı, toprak kayması gibi. Zorlayıcı nedenlerin bulunması halinde idari bir davranış ile zarar arasında nedensellik bağı kurulamayacağından, İdarenin ne kusurlu ve ne de kusursuz sorumluluğu cihetine gidilebilir.
Beklenmeyen Durumlar (Kaza)
Beklenmeyen durumlar da, zorlayıcı nedenler gibi, İdarenin iradesi dışında oluşan, öngörülmesi ve önlenmesi mümkün olmayan olaylardır. Ancak zorlayıcı nedenlerin idari davranışın dışında olmasına karşılık, beklenmeyen durumlar idari davranışın içinde oluşur. Örneğin, İdareye ait bir taşıtın lastiğinin patlaması gibi. Beklenmeyen durumlar İdarenin kusurunu ortadan kaldırır. Bu nedenle, kusura dayalı sorumluluk söz konusu olduğunda, beklenmeyen durumun meydana gelmesi İdarenin sorumluluğunu ortadan kaldırır. Ancak beklenmeyen durumun ortaya çıkması, koşulları varsa, İdarenin kusursuz sorumluluğunu etkilemez.
Zarar Görenin Kusuru
Zarar, zarar görenin kusuru ile meydana gelmiş ise, İdarenin hem kusurlu hem de kusursuz sorumluluğu ortadan kalkar. Zira zarar görenin kusuru, idari davranış ile zarar arasındaki nedensellik bağını kesmiş olur. Buna karşılık, zarar, zarar görenin kusurlu davranışı sonucu artmış ise, İdare kısmen sorumlu olur. İdarenin sorumluluğundaki azalma, zarar görenin kusuru oranındadır.
Üçüncü Kişinin Kusuru
Zarar üçüncü bir kişinin kusuru ile meydana gelmiş ise, İdarenin sorumluluğu söz konusu olmaz. Üçüncü kişinin kusuru zararın artmasına yol açmış ise, İdarenin sorumluluğu üçüncü kişinin kusuru oranında azalır.
kaynak:http://notoku.com/sorumlulugun-kosullari-kalkmasi-ve-azalmasi/
adminİL ÖZEL İDARELERİNE VE BELEDİYELERE GENEL BÜTÇE VERGİ GELİRLERİNDEN PAY VERİLMESİ I-GİRİŞ Son yıllarda belediyecilik anlayışındaki gelişmeler, büyük şehirlerde yaşanan nüfus artışı nedeniyle belediye hizmetleri nitelik olarak gelişmeye başlamıştır. Bu…
adminDERNEKLERİN DENETİMİ Dernekler bir taraftan organlarından biri olan denetleme kurulu tarafından iç denetime tabi tutulurken bir taraftan da çeşitli kurullar tarafından dış denetime tabi tutulurlar. İç denetime dernek organlarından denetleme…
