Kamu da görevli memurlar ve diğer personelden geçici veya sürekli bir görevin ifası amacıyla memuriyet mahalli dışına gönderilenlere harcırah (Yolluk) ödenmesi gerekiyor.
Buradaki memuriyet mahalli tabiri “Memur ve hizmetlinin asıl görevli olduğu veya ikametgâhının bulunduğu şehir ve kasabaların belediye sınırları içinde bulunan mahaller ile bu mahallerin dışında kalmakla birlikte yerleşim özellikleri bakımından bu şehir ve kasabaların devamı niteliğinde bulunup belediye hizmetlerinin götürüldüğü veya kurumlarınca sağlanan taşıt araçları ile gidilip gelinebilen yerleri” ifade ediyor.
Bu bakımdan memurun yolluğa hak kazanıyor olması için hem asli görevli olduğu yerden hem de ikametgâhının bulunduğu yerin dışına gönderiliyor olması gerekiyor.
Sürekli Görev Yolluğu
Yurt içinde veya yurt dışında görev yapmakta iken yurt içinde veya yurt dışındaki sürekli bir göreve naklen atanan ya da yabancı ülkelerdeki memuriyet merkezi değiştirilen memur ve hizmetlilere yeni görev yerlerine kadar harcırah adı altında;
1-Yol masrafı,
2-yevmiye,
3-aile masrafı ve
4-yer değiştirme masrafı” verilmesi gerekiyor.
Memurun kendisi için yol masrafı ve gündeliklerden başka aile masrafı ve yer değiştirme masrafı ödenmesi gerekiyor.
Aile Masrafı
Aile masrafı, aile fertlerinden her biri için memur veya hizmetlilerin 6245 sayılı Kanuna göre müstehak oldukları taşıt ücreti ile gündeliklerinden oluşur. Yer değiştirme masrafının içindeki aile bireyi sayısı azami dört ile sınırlı iken aile masrafı içinde aile bireyi sayısı sınırsızdır. Sözgelimi ailenin bakmakla yükümlü olduğu eş, çocuk, ana-baba ve kardeş sayısı 8 ise 8 kişi için de taşıt ücreti ve günlük yevmiye ödenmesi gerekir.
Yer Değiştirme Masrafı
Yurtiçinde yer değiştirme masrafı memur veya hizmetlinin;
Kendisi için yurtiçi gündeliğinin yirmi katı,
Yurtiçi gündeliğinin kırk katını aşmamak üzere harcıraha müstehak aile fertlerinin her biri için yurtiçi gündeliğinin on katı,
Her kilometre veya deniz mili başına, yalnız kendisi için yurtiçi gündeliğinin yüzde beşi,
Olarak hesaplanması gerekiyor.
Gündelik miktarları her yıl Bütçe Kanunları eki H Cetveli içinde yayınlanıyor.
Yollukta Püf Noktaları
Yurtiçi yer değiştirme masrafının hesabında dikkate alınacak kilometre veya deniz mili, iki yer arasında mutat olan, gidip gelmeye elverişli en kısa kara ve deniz yolunu ifade ediyor. İller arası ve il ve ilçeleri arası mesafelerin Karayolları Genel Müdürlüğünün www.kgm.gov.tr adresinden tespit edilmesi mümkün bulunuyor.
Seyahat günlerine ait gündelikler, seyahat edilen aracın hareket saatinden gidilecek yere varış saatine kadar gelen her 24 saat için hesap olunur. Bu süreden az devam eden seyahatler de bir gün olarak değerlendirilir. Yani seyahat süresinin 24 saati aşan kesri de tam gün sayılır. Örneğin yolculuk 26 saat sürmüşse iki gündelik verilmesi gerekir.
Harcıraha esas derece memurun almakta olduğu aylığa esas derecesidir. Terfi suretiyle atananların harcırahının, terfi ettikleri aylık derecesi üzerinden ödenmedi gerekiyor.
Yolluğa hak kazanan memurun eski görev yerinden yeni görev yerine atanan memur veya hizmetli eşine bendi uyarınca hesaplanacak miktarın yarısı ödenir.
Geçici görev ile veya vekaleten bir yerde bulundukları esnada asli görev yerleri değişenlere sürekli görev yolluğu geçici görevle bulundukları yerden itibaren değil, eski memuriyetleri mahallinden itibaren verilmesi gerekir.
Başka Yere Gönderilen Aile
Memur kendisi atandığı yere ailesini de başka bir yere nakletmek isterse ayrıldığı yerden atandığı yere kadar olan hesaplanacak harcırahı aşmamak üzere ailesinin götürdüğü yer için de yolluk ödemesi alabilir. Ancak sonradan ailesini bulunduğu yere getirmek isterse artık bir yolluk daha alamaz.
Örnek Hesaplama
Örneğin iki çocuğu, annesi ve eşi ile birlikte İstanbul’dan İzmir’e nakil olan 1. derece 2200 ek göstergeli bir memurun sürekli görev yolluğunu için yevmiyesi 31.-TL
mutat otobüs bilet ücretinin 70 TL, ,
mesafenin 564 km olduğunu dikkate alarak hesaplayacak olursak,
Yol masrafı ve yevmiye: 70 + 31 = 101 TL
Aile masrafı: 70 (bilet ücreti) x 5 (aile ferdi) + 5 x 31 (yevmiye) = 505 TL
Yer değiştirme masrafı:
Sabit Unsur=(20 (kendisi)+ 4 (eş ve çocukları )* x 10) x 31
Değişken Unsur=564 x 31 x %5
Sabit Unsur +Değişken Unsur Toplamı= 874,20
Kümülatif toplam: 1480,20 TL
*eş ve çocuklar için maksimum 40 puan (her birey için 10) alınır… (4×10 =40 Puan)
Şayet bilet ibraz edilemiyorsa bilet bedelinin %18 oranındaki KDV’sinin düşülerek örnekteki bir kişilik bilet bedelinin 59,32 TL olarak dikkate alınması gerekiyor.
Malum olduğu üzere yolluk bir kurum biriminden o kurumun başka bir kurum birimine veya bir kurumdan başka bir kuruma geçme halinde doğan bir hak olmaktadır. O halde yolluk ayrıldığı kurumdan mı varacağı kurumdan mı alınacaktır? Memur bir kamu kurumundan diğer bir kamu kurumuna ya da bir saymanlığa ait birimden başka bir saymanlığa ait diğer bir birime geçici görev amacıyla veya sürekli görev amacıyla gittiğinde harcırah ödemesini yapacak olan kurum yahut birim “Harcırah hizmetin taallûk ettiği kurum bütçesinden ödenir” hükmü doğrultusunda atanılan kurum olacaktır. Zira artık memurun ayrıldığı kurumla ilişkisi kesilmiş, şahsi dosyası ve diğer evrakı yeni kurumuna nakledilecek, memur artık yeni kurumuna hizmet edecektir.
6245 sayılı Yasanın 59 uncu maddesi harcırahın memur ve hizmetlinin gidişinde ve ailenin nakli sırasında peşin olarak verilmesini amir ise de harcırahın tam miktarının önceden tayin ve tespiti mümkün olmayacağından uygulamada da ayrılınan yerden alınan bedel avans mahiyetinde olmaktadır.
Sürekli görev amacıyla bir yere gönderilen memurların gidecekleri yere varış tarihinden ve geçici görev ile gönderilenler de memuriyetleri mahalline dönüş tarihlerinden itibaren bir ay zarfında yolluk bildirimlerini, eki belgeleri ile birlikte dairesi amirine vermeleri gerekiyor. Memurun kendisinden evvel veya sonra hareket eden ailesi için avans para verildiği takdirde bu bir aylık sürenin, ailenin öncel gitmesi halinde memur veya hizmetlinin yeni görev yerine varış tarihinden ve sonra gitmesi halinde de bunların memur veya hizmetli yanına ulaşmaları tarihinden itibaren hesaplanması gerekiyor.