HAKEDİŞ ÖDENMESİ SURETİYLE MADDİ DURAN VARLIK EDİNİLMESİ İŞLEM SÜRECİ
Bu çalışma bir örnek üzerinden yapılacaktır. Örneğin yapıldığı kamu idaresinde tek bir
muhasebe biriminin bulunduğu, kamu idaresinin katma değer vergisi ve kurumlar vergisi
mükellefi olmadığı ve yapılan işin yıllara sari bir iş olmadığı kabul edilmiştir.
Örnek:
Kamu idaresince, yol yapımı için ihaleye çıkılmıştır.
– İhaleyi 800.000.- YTL fiyat teklifi veren müteahhit kazanmıştır. Müteahhitten % 6 oranında kesin teminat mektubu alınmış ve sözleşme imzalanmıştır. Sözleşmeye göre yıllara sari olmayan bu işle ilgili müteahhide teminat mektubu karşılığında %10
oranında avans verilmiştir.
1. Müteahhitten sözleşme bedelinin % 6’sı oranında kesin teminat mektubu alınması kaydı;
_____________ ___________________
910- Teminat Mektupları Hesabı 48.000.-
911- Teminat Mektupları Emanetleri Hesabı 48.000.-
____________ _______________________
2. Girişilen taahhüdün, taahhüt kartına dayanılarak, hesaplara alınması kaydı;
______________ ____________________
920- Gider Taahhütleri Hesabı 800.000.-
921- Gider Taahhütleri Karşılığı Hesabı 800.000.-
______________ ____________________
3. Avans verilmesi kaydı;
______________ ___________________
259- Yatırım Avansları Hesabı 80.000.-
360- Ödenecek Vergi ve Fonlar Hesabı 600.-
103- Verilen Çekler ve Gönderme Emirleri Hesabı 79.400.-
_____________ ___________________
4. Avans karşılığı avans teminat mektubu alınması kaydı;
_____________ ________________
910- Teminat Mektupları Hesabı 80.000.-
911- Teminat Mektupları Emanetleri Hesabı 80.000.-
___________ _________________
Yol yapım işi ile ilgili müteahhit 500.000.- YTL + KDV tutarında ilk hakedişini
getirmiştir. Verilen avansın 75.000 YTL’si mahsup edilmiş; müteahhidin isteği üzerine
teminat mektubunun ilgili kısmı çözülmüştür.
5. İlk hakedişin ödemesi kaydı;
_____________ _____________
258- Yapılmakta Olan Yatırımlar Hesabı 590.000 .-
259- Yatırım Avansları Hesabı1 75.000.-
360- Ödenecek Vergi ve Fonlar Hesabı (Damga Vergisi: 500.000*binde 7,5) 3.750.-
360- Ödenecek Vergi ve Fonlar Hesabı (Katma Değer Vergisi Tevkifatı: 90.000*1/6)215.000.-
320- Bütçe Emanetleri Hesabı 496.250.-
____________ _____________
830- Bütçe Giderleri Hesabı 590.000 –
835- Gider Yansıtma Hesabı 590.000.-
____________ _____________
6.Taahhütten düşme kaydı;3
____________ _____________
921- Gider Taahhütleri Karşılığı Hesabı 500.000.-
920- Gider Taahhütleri Hesabı 500.000.-
___________ _____________
7. Mahsup edilen avansa ilişkin teminat mektubunun serbest bırakılması kaydı;
_____________ ____________
911- Teminat Mektupları Emanetleri Hesabı 75.000.-
910- Teminat Mektupları Hesabı 75.000.-
_____________ ____________
8. Ödenek kullanılması kaydı;4
____________ ______________
905- Ödenekli Giderler Hesabı 590.000.-
900- Gönderilecek Bütçe Ödenekleri Hesabı 590.000.-
____________ _____________
50.000 ytl’si keşif artışı olmak üzere daha sonra 350.000.- YTL tutarında ikinci
hakediş bedeli ödenerek yol yapımı geçici kabul aşamasına kadar getirilmiştir.
9- İkinci Hakedişin ödenmesi kaydı;
1- Hakedişlerden verilen avansların mahsup işlemi, avans verme oranının % 50 fazlasının
hakedişlerden kesilmesi suretiyle yapılmaktadır. Bu işlemde başlangıçta % 10 müteahhit avansı
verilmişti. Bu nedenle hakediş bedelinin % 15’i oranında kesinti yapılmıştır.
2- 91 nolu KDV tebliğine göre 1/6 KDV tevkifatı yapılmaktadır.
3- Taahhütten düşme kayıtları, katma değer vergisi hariç tutar üzerinden yapılmaktadır. Çünkü
taahhüde alma tutarları da sözleşme bedelinden yani katma değer vergisi hariç tutarlar üzerinden
yapılmıştır.
4- Ödenekler bütçelerden yola çıkılarak “900- Gönderilecek Bütçe Ödenekleri Hesabı”na Borç; “901-
Bütçe Ödenekleri Hesabı”na Alacak kaydedilmektedir. Tek muhasebe birimi olan kamu idarelerinde
başka bir işlem yapılmamakta bütçe giderinin yapılmasını müteakip bu kayıtda belirtildiği şekilde
ödenekten düşme işlemi yapılmaktadır.
12. Yapılmakta olan yatırımlar hesabında izlenen varlığın geçici kabul
tutanağının idarece imzalandığı tarihi müteakip ilgili varlık hesabına aktarılması kaydı;
13. Kesin kabul sırasında müteahhitten alacaklı çıkılması kaydı;