Trend HaberlerÖdeme Belgelerinin Harcama Birimlerine Teslim SüresiTasfiye Memurları ile Kamu Alacaklarının TakibiYeniden Değerleme İşleminin MuhasebeleştirilmesiEYT Çıkar mı…EYT Son Dakika….EYT 9 Eylül 2019Döviz Hesabı Muhasebe Kayıtları ve İşlemler-1Devlet Memuru Hastalık İzinleri4483 Sayılı Kanuna Göre Soruşturma İzni VerilmesiKarşıt İnceleme Tutanağı ve Eleştirileri…..Birim Fiyat Teklif Cetvelinde Artık Gün İçin Ayrıca Satır Açılmasına Gerek Olmadığı2019 Yılı Parasal Sınırlar (2019 Bütçe Kanunu i Cetveli)Gider Yazma Şartları Nelerdir? Belgesiz Gider Yazılabilir mi?Kamu Tüzel Kişiliği Nedir? Kamu Tüzel Kişiliği Nasıl Kurulur?Derneklerde Kimlere Ücret Ödenebilir?Değerli Konut Vergisi Nedir? Değerli Konut Vergisini Kimler Ödeyecek?Teminat Mektuplarının Bankaya Gönderilmesine İlişkin Muhasebe KaydıEYT Gündem…EYT Son Dakika…EYT’liler Ne İstiyor?B1 Grubundaki İşlerin Nasıl Tespit Edileceğine İlişkin KİK KararıMal Alım İhalelerinde Aday veya İsteklinin Alım Konusu Malı Teklif Etme Yetkisini Gösteren Belgeler Nelerdir?Sosyal güvencesi olmayan muhtaç dul kadınlara maaş bağlanır4/B Sözleşmeli Personel Sürekli Görev Yolluğu (Harcırah) Alır mı?Kairos Planet (Teknoloji) Yasal mı? Kairos Planet Para Kazandırıyor mu?Mülhakat Ne Demek? Mülhakat Adliye Ne Demek?Vale Nedir? Vale Ne İşe Yarar ? Vale Güvenli mi?İlkkez İhaleye Girmek İsteyenler İçin İzlenmesi Gereken YolKarşılıksız Çek Düzenlemeden Kimler Şikayetçi Olabilir?Çek Yasaklarının Bildirilmesi ve Duyurulması (Tebliğ)Yapım İhalelerinde İş Hacmi ve Bilanço ile İlgili Belgelerin İstenilmesi Zorunlu mudur…Kik KararıÖğretmen Atama Usulleri Nelerdir?Orta Vadeli Program Nedir?Kamu Net Nedir? (Kamu Sanal Ağı) Kamu Net Ne İşe Yarar?Noter Onaylı Kira Sözleşmesi İhale İptal Nedeni Olabilir mi?Malullük aylığı alanlardan çalışanın maaşı kesilir mi?Emlak Vergisinden Nasıl Muaf Olunur?Yaklaşık Maliyetin Yanlış Hesaplanmasının İhale Sonucuna Etkisi…Kik KararıKar Primi Nedemek?Memurların Mali Sourmluluğunun 5018 Sayılı Kanun Açısından DeğerlendirilmesiAkaryakıt Alım İşinde Alt Yüklenicinin Çalıştırılamayacağının BelirtilmesiEmeklilerin Bina Vergisinde Sıfır Oran UygulamasıElektrik faturasında KDV oranı ne kadar ?4734 Sayılı Kamu İhale Kanununda İhale KomisyonuHakim Kararı Olmadan Polis Arama Yapılabilir mi? Araç Aranabilir mi?Harcırah Kanunu İle İlgili Örnek Sayıştay Kararları-5Memurlara Kira Yardımı Geliyor….Kira Yardımı Nedir? Kira Yardımı Kaç Lira?Anayasa Değişikliği Maddeleri…Başkanlık SistemiMasrafları Başka Kurum Tarafından Karşılanması Halinde Harcırah Ödenmeyeceğine Dair Danıştay KararıMuhasebat Kontrolörleri Görev ve Çalışma Yönetmeliğiİş Yeri Açarken Dikkat Edilmesi Gereken Hususlar Nelerdir?Hile Denetiminde Tümevarım YaklaşımıTahakkuk nedemek?Oscar Ödüllü Filmler 2021Mahalli İdarelerde Kadroların İhdası Nasıl Yapılır…Tenzih Ne Demek? Tenzih Etmek Ne Demek….???Cuma selası ile ezan arasında duaların kabul olduğu an nedir? Cuma duasıDış Denetim ve SayıştayEk Gösterge Zammında Son Dakika….3600 Ek Gösterge Zammı Ne Zaman Çıkacak?Yıllara sari inşaat ve onarma işleri ile ilgili diğer özellikli durumlarAnonim şirket defterlerinin pay sahiplerince incelenmesiBeş Vakit Namaz Nasıl Kılınır? Namaz Nasıl Kılınır?Şahmerdan Nedir? Şahmerdan Ne İşe Yarar?2020 Memur Maaş Katsayıları TemmuzVotka ile Rakı Arasındaki Farklar Nelerdir? Votka mı Rakı mı?Bağlamada Tel Kalınlıkları Nelerdir?Stajyer Öğrencilerin Yetim Aylıklarının KesilmesiVarlık barışında sermaye artırımıSahte Fatura Kullananlara Af GeldiLens Solüsyonu Uçağa Alınır mı?Şengen Vizesi Nedir? Şemgen Vizesi Nasıl Alınır?Teklif geçerlilik süresinin uzatılmasına ve bu sürenin dolmasına rağmen sözleşmenin imzalanamamasıBireysel Emeklilik Sistemi – 4Ekonomi Kurumları (Ekonomi Bakanlıkları) Görev Dağılımı ve GörevleriElham Duası…Elham Duası Okunuşu ve Anlamı Nedir?Devlet Memurları Maaş Unsurları Nelerdir?696 sayılı KHK İle Sürekli İşçi Kadrolarına Geçişleri Yapılan İşçiler Hakkında T.C. Sağlık Bakanlığı UygulamasıHatır Senedi Nedir? Hatır Senedi Geçerli mi?Ev Alırken Ödenmesi Gereken Vergi ve Harçlar Nelerdir?2024 Değerli Kağıt Bedelleri Ne Kadar? Ehliyet, Evlenme Cüzdanı BedelleriEşik Dğer Nedir? Eşik Değer Ne İşe Yarar?Yönetmelik Nedir? Hangi Kurumlar Yönetmelik Çıkarabilir?Vergiler nereye harcanıyorÖğretmen, internet sitesinden para kazanabilir mi?Yol ve Yemek Yardımı Kıdem Tazminatında Dikkate Alınır mı?Üniversitelere Bağlı Döner Sermaye İşletmelerinde Döner Sermaye Katkı Payları ve Hazine Hissesi HesaplamasıMahsup Dönemi Nedir?Ehliyet Türleri Nelerdir?Dahli Olmak Nedir? Dahli Olmak Nasıl Yazılır?Hamit Altınla Reşat Altın Arasındaki Fark Nedir?4483 Sayılı Kanuna Tabi Olmayan KimselerPembe ve Mavi Tapu Nedir? Tapu Renkleri ve Özellikleriİşe Gelinmeyen Günlerde Yol ve Yemek Yardımları Kesilir mi ?Sahte ve Muhteviyatı İtibariyle Yanıltıcı Belge (SMİYB) Nedir?Köfte Çeşitleri Nelerdir? Hangi İlde Hangi Köfte Meşhur? Köfte TarifleriCARİ HARCAMALARIN KONTROL ALTINDA TUTULMASINA YÖNELİK PROJE VE İŞLERİN DESTEKLENMESİNE İLİŞKİN USUL VE ESASLARMenkul Kıymet Yatırım Ortaklığı Nedir?Stratejik planlamanın özellikleri ve yöneldiği hedefler nelerdir?2019 Yılı Ödenek Aktarma, Ödenek Ekleme, Ödenek Devir ve Ödenek İptal İşlemleriİhale Yetkilisi İhale Komisyonunda Yer Alabilir mi?En Karlı Bes Fonları HangileriTaşınmaz Üzerinde İrtifak Hakkı Tesis Edilmesi ve Muhasebe Kaydının YapılmasıYeniden Değerleme Oranı Nasıl Hesaplanır?Avukat vergi idaresi ilişkisi
Trend HaberlerÖdeme Belgelerinin Harcama Birimlerine Teslim SüresiTasfiye Memurları ile Kamu Alacaklarının TakibiYeniden Değerleme İşleminin MuhasebeleştirilmesiEYT Çıkar mı…EYT Son Dakika….EYT 9 Eylül 2019Döviz Hesabı Muhasebe Kayıtları ve İşlemler-1Devlet Memuru Hastalık İzinleri4483 Sayılı Kanuna Göre Soruşturma İzni VerilmesiKarşıt İnceleme Tutanağı ve Eleştirileri…..Birim Fiyat Teklif Cetvelinde Artık Gün İçin Ayrıca Satır Açılmasına Gerek Olmadığı2019 Yılı Parasal Sınırlar (2019 Bütçe Kanunu i Cetveli)Gider Yazma Şartları Nelerdir? Belgesiz Gider Yazılabilir mi?Kamu Tüzel Kişiliği Nedir? Kamu Tüzel Kişiliği Nasıl Kurulur?Derneklerde Kimlere Ücret Ödenebilir?Değerli Konut Vergisi Nedir? Değerli Konut Vergisini Kimler Ödeyecek?Teminat Mektuplarının Bankaya Gönderilmesine İlişkin Muhasebe KaydıEYT Gündem…EYT Son Dakika…EYT’liler Ne İstiyor?B1 Grubundaki İşlerin Nasıl Tespit Edileceğine İlişkin KİK KararıMal Alım İhalelerinde Aday veya İsteklinin Alım Konusu Malı Teklif Etme Yetkisini Gösteren Belgeler Nelerdir?Sosyal güvencesi olmayan muhtaç dul kadınlara maaş bağlanır4/B Sözleşmeli Personel Sürekli Görev Yolluğu (Harcırah) Alır mı?Kairos Planet (Teknoloji) Yasal mı? Kairos Planet Para Kazandırıyor mu?Mülhakat Ne Demek? Mülhakat Adliye Ne Demek?Vale Nedir? Vale Ne İşe Yarar ? Vale Güvenli mi?İlkkez İhaleye Girmek İsteyenler İçin İzlenmesi Gereken YolKarşılıksız Çek Düzenlemeden Kimler Şikayetçi Olabilir?Çek Yasaklarının Bildirilmesi ve Duyurulması (Tebliğ)Yapım İhalelerinde İş Hacmi ve Bilanço ile İlgili Belgelerin İstenilmesi Zorunlu mudur…Kik KararıÖğretmen Atama Usulleri Nelerdir?Orta Vadeli Program Nedir?Kamu Net Nedir? (Kamu Sanal Ağı) Kamu Net Ne İşe Yarar?Noter Onaylı Kira Sözleşmesi İhale İptal Nedeni Olabilir mi?Malullük aylığı alanlardan çalışanın maaşı kesilir mi?Emlak Vergisinden Nasıl Muaf Olunur?Yaklaşık Maliyetin Yanlış Hesaplanmasının İhale Sonucuna Etkisi…Kik KararıKar Primi Nedemek?Memurların Mali Sourmluluğunun 5018 Sayılı Kanun Açısından DeğerlendirilmesiAkaryakıt Alım İşinde Alt Yüklenicinin Çalıştırılamayacağının BelirtilmesiEmeklilerin Bina Vergisinde Sıfır Oran UygulamasıElektrik faturasında KDV oranı ne kadar ?4734 Sayılı Kamu İhale Kanununda İhale KomisyonuHakim Kararı Olmadan Polis Arama Yapılabilir mi? Araç Aranabilir mi?Harcırah Kanunu İle İlgili Örnek Sayıştay Kararları-5Memurlara Kira Yardımı Geliyor….Kira Yardımı Nedir? Kira Yardımı Kaç Lira?Anayasa Değişikliği Maddeleri…Başkanlık SistemiMasrafları Başka Kurum Tarafından Karşılanması Halinde Harcırah Ödenmeyeceğine Dair Danıştay KararıMuhasebat Kontrolörleri Görev ve Çalışma Yönetmeliğiİş Yeri Açarken Dikkat Edilmesi Gereken Hususlar Nelerdir?Hile Denetiminde Tümevarım YaklaşımıTahakkuk nedemek?Oscar Ödüllü Filmler 2021Mahalli İdarelerde Kadroların İhdası Nasıl Yapılır…Tenzih Ne Demek? Tenzih Etmek Ne Demek….???Cuma selası ile ezan arasında duaların kabul olduğu an nedir? Cuma duasıDış Denetim ve SayıştayEk Gösterge Zammında Son Dakika….3600 Ek Gösterge Zammı Ne Zaman Çıkacak?Yıllara sari inşaat ve onarma işleri ile ilgili diğer özellikli durumlarAnonim şirket defterlerinin pay sahiplerince incelenmesiBeş Vakit Namaz Nasıl Kılınır? Namaz Nasıl Kılınır?Şahmerdan Nedir? Şahmerdan Ne İşe Yarar?2020 Memur Maaş Katsayıları TemmuzVotka ile Rakı Arasındaki Farklar Nelerdir? Votka mı Rakı mı?Bağlamada Tel Kalınlıkları Nelerdir?Stajyer Öğrencilerin Yetim Aylıklarının KesilmesiVarlık barışında sermaye artırımıSahte Fatura Kullananlara Af GeldiLens Solüsyonu Uçağa Alınır mı?Şengen Vizesi Nedir? Şemgen Vizesi Nasıl Alınır?Teklif geçerlilik süresinin uzatılmasına ve bu sürenin dolmasına rağmen sözleşmenin imzalanamamasıBireysel Emeklilik Sistemi – 4Ekonomi Kurumları (Ekonomi Bakanlıkları) Görev Dağılımı ve GörevleriElham Duası…Elham Duası Okunuşu ve Anlamı Nedir?Devlet Memurları Maaş Unsurları Nelerdir?696 sayılı KHK İle Sürekli İşçi Kadrolarına Geçişleri Yapılan İşçiler Hakkında T.C. Sağlık Bakanlığı UygulamasıHatır Senedi Nedir? Hatır Senedi Geçerli mi?Ev Alırken Ödenmesi Gereken Vergi ve Harçlar Nelerdir?2024 Değerli Kağıt Bedelleri Ne Kadar? Ehliyet, Evlenme Cüzdanı BedelleriEşik Dğer Nedir? Eşik Değer Ne İşe Yarar?Yönetmelik Nedir? Hangi Kurumlar Yönetmelik Çıkarabilir?Vergiler nereye harcanıyorÖğretmen, internet sitesinden para kazanabilir mi?Yol ve Yemek Yardımı Kıdem Tazminatında Dikkate Alınır mı?Üniversitelere Bağlı Döner Sermaye İşletmelerinde Döner Sermaye Katkı Payları ve Hazine Hissesi HesaplamasıMahsup Dönemi Nedir?Ehliyet Türleri Nelerdir?Dahli Olmak Nedir? Dahli Olmak Nasıl Yazılır?Hamit Altınla Reşat Altın Arasındaki Fark Nedir?4483 Sayılı Kanuna Tabi Olmayan KimselerPembe ve Mavi Tapu Nedir? Tapu Renkleri ve Özellikleriİşe Gelinmeyen Günlerde Yol ve Yemek Yardımları Kesilir mi ?Sahte ve Muhteviyatı İtibariyle Yanıltıcı Belge (SMİYB) Nedir?Köfte Çeşitleri Nelerdir? Hangi İlde Hangi Köfte Meşhur? Köfte TarifleriCARİ HARCAMALARIN KONTROL ALTINDA TUTULMASINA YÖNELİK PROJE VE İŞLERİN DESTEKLENMESİNE İLİŞKİN USUL VE ESASLARMenkul Kıymet Yatırım Ortaklığı Nedir?Stratejik planlamanın özellikleri ve yöneldiği hedefler nelerdir?2019 Yılı Ödenek Aktarma, Ödenek Ekleme, Ödenek Devir ve Ödenek İptal İşlemleriİhale Yetkilisi İhale Komisyonunda Yer Alabilir mi?En Karlı Bes Fonları HangileriTaşınmaz Üzerinde İrtifak Hakkı Tesis Edilmesi ve Muhasebe Kaydının YapılmasıYeniden Değerleme Oranı Nasıl Hesaplanır?Avukat vergi idaresi ilişkisi
Gecikme zammı, amme alacaklarının süresinde ödenmemesi durumunda uygulanan mali bir zamdır. Gecikme faizi ise gecikme zammından farklı olarak zamanında tahakkuk etmemiş bir vergiye ilişkin olarak ortaya çıkar.Gecikme Zammı Nedir?
Gecikme Zammı
Amme alacaklarının vadesinde ödenmemesi durumunda gecikme zammı uygulanır. Amme alacağının tanımı 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanunun birinci maddesinde yapılmıştır. Buna göre, Devlete, vilâyet hususi idarelerine ve belediyelere ait vergi, resim, harç, ceza tahkik ve takiplerine ait muhakeme masrafı, vergi cezası, para cezası gibi asli, gecikme zammı, faiz gibi fer’i amme alacakları ve aynı idarelerin akitten, haksız fiil ve haksız iktisaptan doğanlar dışında kalan ve amme hizmetleri tatbikatından mütevellit olan diğer alacakları ile; bunların takip masrafları hakkında bu kanun hükümleri tatbik olunur. İdarelerin akitten, haksız fiilden ve haksız iktisaptan doğan alacakları amme alacağı niteliğini haiz olmadığı için bu tür alacaklar hakkında 6183 sayılı Kanun uygulanmayacaktır. Bu tür alacaklar genel hükümlere göre tahsil edilir. Bu alacakların vadesinde ödenmemesi durumunda 3095 sayılı Kanuni Faiz ve Temerrüt Faizine İlişkin Kanun hükümlerine göre kanuni faiz uygulanır.
Anılan Kanunun 51 inci maddesine göre amme alacağının ödeme müddeti içinde ödenmeyen kısmına vadenin bitim tarihinden itibaren her ay için ayrı ayrı % 4 oranında gecikme zammı tatbik olunur. Ay kesirlerine isabet eden gecikme zammı günlük olarak hesap edilir. Gecikme zammı birmilyon liradan az olamaz. Gecikme zammı, 213 sayılı Vergi Usul Kanununa göre uygulanan vergi ziyaı cezalarında bu madde uyarınca belirlenen oranda, mahkemeler tarafından verilen ve ceza mahiyetinde olan amme alacaklarında ise bu oranın yarısı ölçüsünde uygulanır. Bunların dışındaki ceza mahiyetinde olan amme alacaklarına gecikme zammı tatbik edilmez. 2004 yılı için 3095 sayılı Kanuna göre kanuni faiz oranı aylık % 1,25 olmak üzere yıllık % 15’tir. 6183 sayılı Kanuna göre 2004 yılı için gecikme zammı ve dolaylı olarak gecikme faizi aylık % 4, yıllık ise % 48’dir.
Bakanlar Kurulu, gecikme zammı oranlarını aylar itibarıyla topluca veya her ay için ayrı ayrı, yüzde onuna kadar indirmeye, gecikme zammı oranı ile gecikme zammı asgari tutarını iki katına kadar artırmaya, ayrıca gecikme zammı oranını aylar itibarıyla farklı olarak belirlemeye ve gecikme zammını bileşik faiz usulüyle aylık, üç aylık, altı aylık veya yıllık olarak hesaplatmaya yetkilidir. Anılan Kanunun 52 nci maddesine göre gecikme zammının tatbik müddeti, amme alacağının tecilinde tecilin yapıldığı, iflas halinde iflasın açıldığı, aciz halinde bu durumun sabit olduğu güne kadar olan müddettir. Gecikme zammının önceden borçluya bildirilmesi gerekmez. Aslın ödenmiş olması gecikme zammının takip ve tahsiline mani değildir.
Gecikme Faizi Nedir?
Gecikme Faizi
Vergi Usul Kanununun 112/3 üncü maddesine göre, ikmalen, re’sen veya idarece yapılan tarhiyatlarda; dava konusu yapılmaksızın kesinleşen vergilere, kendi vergi kanunlarında belirtilen ve tarhiyatın ilgili bulunduğu döneme ilişkin normal vade tarihinden itibaren, son yapılan tarhiyatın tahakkuk tarihine kadar; dava konusu yapılan vergilerin ödeme yapılmamış kısmına, kendi vergi kanunlarında belirtilen ve tarhiyatın ilgili bulunduğu döneme ilişkin normal vade tarihinden itibaren, yargı organı kararının tebliğ tarihine kadar geçen süreler için 6183 sayılı Kanuna göre tespit edilen gecikme zammı oranında gecikme faizi uygulanır. Gecikme faizi de aynı süre içinde ödenir. Gecikme faizinin hesaplanmasında ay kesirleri nazara alınmaz.
Gecikme faizi vergi ziyaı cezasının hesaplanmasında da kullanılmaktadır. VUK un 344 üncü maddesine göre vergi ziyaı suçu, mükellef veya sorumlu tarafından 341 inci maddede yazılı hallerde vergi ziyaına sebebiyet verilmesidir. Vergi ziyaı suçu işleyenlere vergi ziyaı cezası kesilir ve bu ceza ziyaa uğratılan verginin 1 katına, bu verginin kendi kanununda belirtilen normal vade tarihinden cezaya ilişkin ihbarnamenin düzenlendiği tarihe kadar geçen süre için, bu Kanunun 112 nci maddesine göre ziyaa uğratılan vergi tutarı üzerinden hesaplanan gecikme faizinin yarısının eklenmesi suretiyle bulunur. Vergi ziyaına 359 uncu maddede yazılı fiillerle sebebiyet verilmesi halinde bu ceza 3 kat, bu fiillere iştirak edenlere ise 1 kat olarak uygulanır. Vergi incelemesine başlanılmasından veya takdir komisyonuna sevk edilmesinden sonra verilenler hariç olmak üzere, kanunî süresi geçtikten sonra verilen vergi beyannameleri için bu madde uyarınca kesilecek ceza yüzde 50 oranında uygulanır.
Görüldüğü gibi, 6183 sayılı Kanunun 51 inci maddesine göre belirlenen gecikme zammı oranı Vergi Usul Kanununa göre belirlenen gecikme faizini doğrudan, vergi ziyaı cezasının tutarını da dolaylı olarak belirlemektedir.
Gecikme zammı ve gecikme faizi mahiyet itibariyle amme alacaklarının zamanında tahakkuk etmemesi ya da tahakkuk etmiş alacakların zamanında ödenmemesi durumunda talep edilen bir mali tazminattır. Oran belirleme yetkisi ise 6183 sayılı Kanunla Bakanlar Kuruluna verilmiştir.
Yıllar İtibariyle Gecikme Zammı Oranları ve Uygulama Süreleri
Aşağıdaki tabloda 6183 sayılı Kanunun 51 inci maddesinde yer alan yetkiye istinaden Bakanlar Kurulu tarafından belirlenen gecikme zammı oranları yer almaktadır. Tablodan da görüleceği üzere son sekiz yıl içinde uygulanan en yüksek gecikme zammı oranı % 15, en düşük gecikme zammı oranı ise % 4’tür. En uzun süre uygulanan oran 888 gün ile % 15 oranı olurken en kısa süreyle uygulanan oran 116 gün ile % 5 olmuştur.
Tablo 1
ORANI
UYGULANAN GÜN SAYISI
BKK NUMARASI
01.02.1996-08.07.1998
% 15
888
96/7798
09.07.1998-20.01.2000
% 12
560
98/11331
21.01.2000-01.12.2000
% 6
315
2000/7
02.12.2000-28.03.2001
% 5
116
2000/1555
29.03.2001-30.01.2002
% 10
307
2001/2175
31.01.2002-11.11.2003
% 7
649
2002/3550
12.11.2003-
% 4
415
2003/6345
IV.2. Yıllar İtibariyle Yeniden Değerleme Oranları, Kanuni Faiz, Bileşik Faiz ve Gecikme Zammı Oranları
Aşağıdaki tabloda ise yıllar itibariyle VUK’a göre belirlenen yeniden değerleme oranları, yeniden değerleme oranlarının yer aldığı VUK Genel Tebliğlerinin numarası, aynı dönemdeki Devlet tahvili ve Hazine bonosu ihalelerinde oluşan bileşik ortalama faiz oranı ile o yıl içinde uygulanan gecikme zammının yıla iblağ edilmiş oranları yer almaktadır.
Tablo 2
YDO
BOF
YIL İÇİNDE UYGULANAN YILLIK GECİKME ZAMMI
İLGİLİ VUK GT
1997
80,4
118,9
180
259
1998
77,8
98,8
180-144
267
1999
52,1
113,4
144
279
2000
56,0
37
144-72-60
288
2001
53,2
104,9
60-120
301
2002
59,0
67,5
120-84
310
2003
28,5
49,5
84-48
325
2004
11,2
25,6
48
341
Tablo 2’ den açıkça görüleceği üzere gecikme zammı ve gecikme faizi oranları ile yeniden değerleme oranı ve bileşik ortalama faiz arasında korelasyon bulunmakla birlikte gecikme zammı ve gecikme faizinin yeniden değerleme oranı ve bileşik ortalama faizdeki değişmelere duyarlığı esnek değildir.
Genel hükümlere göre takip edilecek ve amme alacağı niteliğinde olmayan kişi borçlarına ise 04.12.1984 tarih ve 3095 sayılı Kanuni Faiz ve Temerrüt Faizine İlişkin Kanun hükümlerine göre faiz uygulanmaktadır. Aşağıdaki tabloda amme alacağı niteliğinde olmayan alacaklar için uygulanan kanuni faiz ve temerrüt faizi oranları görülmektedir. Devletin sözleşmeye dayanan alacakları için kanuni faiz uygulanmaktadır. Örneğin, Devlete ait gayrimenkullerin kiralanması ya da irtifak hakkı tesisinde sözleşmeye dayanan bir borç söz konusu olduğu için bu alacakların vadesinde ödenmemesi durumunda aylık % 1,5 kanuni faiz uygulanacaktır.
Tablo 3
Uygulama Dönemi
Kanuni Faiz Oranı
Temerrüt Faizi Oranı
Sözleşme İle Tespit Edilmemişse
Ticari İşlerde
01.01.2004’ten itibaren
% 15 (aylık 1,25)
% 15
% 48
01.07.2003-31.12.2003
% 30 (aylık 2,5)
% 30
% 57
01.04.2003-30.06.2003
% 30 (aylık 2,5)
% 30
% 64
30.06.2002-31.03.2003
% 55
% 55
% 64
01.01.2000-30.06.2002
% 60
% 60
% 70
01.01.1998-31.12.1999
% 50
% 50
% 50
01.01.1998 öncesi
% 30
% 30
% 30
2004 yılı için belirlenen kanuni faiz oranı, yeniden değerleme oranı, Devlet tahvili ve Hazine bonosu ihalelerinde oluşan bileşik ortalama faiz oranı, gecikme faizi ve gecikme zammı oranları şu şekildedir.
Tablo 4
Gecikme Faizi
Gecikme Zammı
YDO
Kanuni Faiz
BOF
% 48
% 48
% 11,2
% 15
% 25,6
Bugünkü uygulamaya göre amme alacağı niteliğinde olan vergi veya ecrimisilin zamanında ödenmemesi durumunda % 48 gecikme zammı, akitten doğan alacaklarda ise % 15 kanuni faiz uygulanmaktadır. Örneğin vadesi 31.12.2003 olan 10.000.000.000-TL tutarındaki vergi ya da ecrimisilin 31.12.2004 tarihinde ödenmesi durumunda hesaplanan gecikme zammı 4.800.000.000-TL iken, aynı alacağın akitten doğan bir alacak olması durumunda hesaplanan kanuni faiz 1.500.000.000-TL olacaktır.
SONUÇ
Yukarıda yer alan tablolardan açıkça görüleceği üzere gecikme zammı ya da gecikme faizi o yıla ait yeniden değerleme oranı veya Devlet tahvili ve Hazine bonosu ihalelerinde oluşan bileşik ortalama faiz oranının üzerindedir ve intibakı uzun süre almaktadır. Bu durumda başta sorduğumuz soruyu tekrarlayalım. Gecikme zammı ve gecikme faizi nedir? Paranın zaman değeri midir? Yoksa ceza mıdır? Ülkemiz uygulamasında gecikme faizi ve gecikme zammının paranın zaman değerinden ziyade caydırıcı fonksiyonu olan bir ceza niteliği ağır basmaktadır.
Çeşitli nedenlerle amme alacaklarının süresinde tahakkuk etmediği veya tahsil edilemediği durumlarda amme borçluları ya da mükellefler yüksek tutarda gecikme zammı veya gecikme faizi ödemek durumunda kalabilmektedir. Özellikle vade ile ödeme tarihi arasındaki süre uzadıkça anaparayı aşan faiz ve zamlar ortaya çıkmaktadır.
Bu nedenle gecikme zammı ve gecikme faizi oranları yeniden değerleme oranı veya bileşik ortalama faiz oranlarına karşı daha duyarlı olabilmelidir. Bu uygulamanın amme alacaklarının Hazineye intikal süresini de minimize edeceği şüphesizdir.
Borçlar Kanunu md.72, Medeni Kanun 852. md. Türk Ticaret Kanunu md.8,
12.11.2003 tarih ve 25287 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 2003/6345 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı
20.11.2004 tarih ve 25646 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 341 seri numaralı Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği
10.12.2004 tarih ve 27 seri numaralı Gelir Vergisi Sirküleri
31.12.2004 tarihine kadar hesap edilmiştir.
Yeniden değerleme oranı
Devlet tahvili ve Hazine bonosu ihalelerinde oluşan bileşik ortalama faiz oranı
Değerler yıllık olarak verilmiştir.
UYGULANACAK faiz oranları aynı olmasına rağmеn gеcikmе faizi ilе gеcikmе zammı arasında bazı farklar var.Gеcikmе faizi hеnüz kеsinlеşmеmiş vеrgi borçları için uygulanıyor. Gеcikmе faizi aylık olarak hеsaplanıyor. Faiz hеsabı sadеcе tam ay sayısına görе yapılıyor.Yani, hеsaplama yapılırkеn ay kеsirlеri dikkatе alınmıyor.
Gеcikmе zammı isе 6183 sayılı Kanun kapsamında yеr alan vе kеsinlеşmiş bütün kamu alacakları için uygulanıyor. Gеcikmе zammı da aylık hеsaplanıyor. Ancak ay kеsirlеri için ayrıca günlük faiz uygulanıyor.
Gecikme Faizi ile Gecikme Zammı Arasındaki Farklar Nelerdir?
Gecikme faizi – gecikme zammı karmaşası
Süresinde ödenmeyen vergi borçları veya diğer kamu alacakları için hesaplanan gecikme faizi ve/veya gecikme zammı, uygulamada en çok karıştırılan müesseselerdir. Bu karışıklığa yol en büyük unsur ise, oranlarının aynı olmasıdır. Yine aynı oranda olan pişmanlık zammı için bu karışıklık, pişmanlık uygulamasının dilekçe ile yapılan talebe bağlı olarak yapılması dolayısıyla söz konusu olmamaktadır. Bilindiği gibi günümüzde gecikme faizi, gecikme zammı ve pişmanlık zammının aylık oranı, Bakanlar Kurulu’nun 2010/965 sayılı kararı ile belirlenen yüzde 1.40’dır.
Bizde bu yazımızda hem uygulamacılar ve hem de öğrenciler nezdinde pek karışan gecikme faizi ve gecikme zammı müesseselerini karşılaştırmak istedik.
Gecikme faizi Vergi Usul Kanunu’nun 112/3. maddesinde düzenlenmiştir. Vergi Usul Kanunu’nun anılan maddesine göre, ikmalen, re’sen veya idarece yapılan tarhiyatlarda, dava konusu yapılmaksızın kesinleşen vergilere, kendi vergi kanunlarında belirtilen ve tarhiyatın ilgili bulunduğu döneme ilişkin normal vade tarihinden itibaren, son yapılan tarhiyatın tahakkuk tarihine kadar; dava konusu yapılan vergilerin ödeme yapılmamış kısmına, kendi vergi kanunlarında belirtilen ve tarhiyatın ilgili bulunduğu döneme ilişkin normal vade tarihinden itibaren, yargı organı kararının tebliğ tarihine kadar geçen süreler için gecikme faizi uygulanır.
Gecikme zammı ise 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun’un 51. maddesinde “amme alacağının ödeme müddeti içinde ödenmeyen kısmına vadenin bitim tarihinden itibaren” hesaplanan faiz olarak düzenlenmiştir.
Gecikme faizi sadece ikmalen, re’sen veya idarece tarh olunan vergiler için hesaplanırken, gecikme zammı 6183 sayılı Kanuna göre takip edilen tüm kamu alacakları için uygulama alanı bulmaktadır.
Vergilerin normal vade tarihlerinden, tarhiyatın tahakkuk ettiği tarihe kadar, dava açılması durumunda ise vergi mahkemesi kararının idareye tebliğ edildiği tarihe kadar geçen süreler için gecikme faizi hesaplanır. Davanın mükellef (veya vergi sorumlusunun) lehine olması, ancak kararın temyiz yolu ile bozulması ve mahkemenin de buna uyması halinde de uymayı içeren vergi mahkemesi kararının tebliğ tarihine kadar uygulanır. Vergi mahkemesi kararının tebliğ tarihi tahakkuku ifade etmekteyse de, burada gecikme faizi idarece tarh olunarak hesaplandıktan sonra, 2. ihbarname veya 112 ihbarnamesi olarak anılan Vergi / Ceza ihbarnamesi ile mükellefe duyurulur. Bu ihbarname, gecikme faizi açısından tarh işlemi niteliğindedir. Dolayısıyla gecikme faizinin yanlış hesaplandığı veya haksız olduğu iddiası ile bu işlem aleyhine dava açıldığında, işlemin yürütmesi, İdari Yargılama Usulü Kanununun 27. maddesi uyarınca kendiliğinden durur ve artık tahakkuk veya takip işlemleri oluşturulamaz. 2. İhbarname ile tebliğ edilen gecikme faizinin bir ay içinde ödenmesi gerekir. Mükellefin (veya vergi sorumlusunun) uzlaşma yoluna gitmesi ve uzlaşması halinde gecikme faizi uzlaşma tutanağının imza tarihine kadar hesaplanır.
Tahakkuk aşamasından sonra belli bir ödeme süresi söz konusudur ki, bu süre için gecikme faizi veya gecikme zammı hesaplanmaz. Gecikme zammı ise kamu alacağının ödeme süresinin, bir başka deyişle vadesinin dolduğu tarihten, ödemenin yapıldığı güne kadar hesaplanır. Bu sürenin hesabında, vadenin dolduğu tarihi izleyen günden itibaren başlanır ve ödemenin yapıldığı gün de süreye dâhil edilerek hesaplama yapılır.
Gecikme faizi aylık olarak hesaplanır, bu hesaplamada ay kesirleri dikkate alınmaz. Gecikme zammı ise, gecikilen her ay için aylık hesaplanır, ay kesirleri için de günlük faiz hesaplaması yapılır. Günlük faiz olarak aylık faizinin otuzda biri esas alınır. Vergi cezaları için gecikme faizi hesaplanmaz. Buna karşılık vadesinde ödenmeyen cezalar için gecikme zammı hesaplanır. Ancak 6183 sayılı Kanun’a göre takip edilen vergi cezası dışındaki diğer cezalar için gecikme zammı hesaplanmaz.
Vergi Usul Kanunu’na göre “dava açılması nedeniyle tahsili duran vergi ve cezaların mükellefler tarafından davanın devamı sırasında kısmen veya tamamen ödenmesi suretiyle” gecikme faizinin dava sırasında işlemesi durdurulabilir. Ancak ödeme emrine karşı açılan davalar için gecikme zammın işlemesini durdurucu, ödemenin dışında bir yol yoktur.
Gecikme faizi ve gecikme zammının ortak yönü ise hem gelir hem de kurumlar vergisi matrahının hesabında gider kalemi olarak dikkate alınamamasıdır . (bumin doğrusöz)
Ödeme Belgelerinin Harcama Birimlerine Teslim Süresi
T.C. MALİYE BAKANLIĞI Muhasebat Genel Müdürlüğü Sayı : 90192509-250.99-2386 19/02/2016 Konu : Ödeme Belgelerinin Harcama Birimlerine Teslimi İlgi : 17/01/2014 tarihli ve 90192509-250.99-453 sayılı yazı. İlgi yazıda, 5018 sayılı Kamu…
TASFİYE MEMURLARI ve TAKİP USULÜ 1- GENEL MEVZUAT 6183 Sayılı Kanunun 3 üncü maddesine göre, Amme alacağını ödemek mecburiyetinde olan hakiki ve hükmi şahısları ve bunların kanuni temsilci veya mirasçılarını…