Geçici Köy Koruculuğu Yönetmeliği
İçişleri Bakanlığından
Yayımlandığı Resmi Gazete Tarihi: 01/07/2000
Yayımlandığı Resmi Gazete No: 24096
BİRİNCİ BÖLÜM : Genel Hükümler- Bu Yönetmeliğin amacı; köy korucularının işe alınması, görev alanlarının belirlenmesi, görevleri, sorumlulukları, eğitimleri ve işten çıkarılmaları ve diğer özlük hakları ile ilgili esas ve usulleri düzenlemektir.
Amaç
Madde 1
Kapsam – Bu Yönetmelik, köy korucularının işe alınmaları, görevleri, sorumlulukları, eğitimleri, işten çıkarılmaları ile kıyafet, silah, mühimmat, teçhizat, araç ve gereçlerinin sağlanması, muhafazası, bakım ve onarımlarına ilişkin hükümleri kapsar.
Madde 2
Kanuni Dayanak – Bu Yönetmelik, 442 sayılı Köy Kanununa dayanılarak hazırlanmıştır.
Madde 3
Tanımlar- Bu Yönetmelikte geçen deyimlerden;
Madde 4
a) Bakan: İçişleri Bakanını,
b) Bakanlık: İçişleri Bakanlığını,
c) Köy korucusu: 442 sayılı Köy Kanununun 70 inci maddesine göre işe alınan köy korucularını, ifade eder.
İKİNCİ BÖLÜM : Görevlendirme ve İşe Alınma İşlemleri – Köy korucularında aranacak şartlar şunlardır:
Köy Korucularında Aranacak Genel ve Özel Şartlar
Madde 5
1) T.C. vatandaşı olmak,
2) Türkçe okur -yazar olmak,
3) Askerliğini yapmış olmak,
4) 22 yaşından küçük, 60 yaşından büyük olmamak,
5) Kamu haklarından mahrum bulunmamak,
6) Bir suçtan dolayı hüküm giymemiş olmak,
7) Yıkıcı, bölücü ve irticai faaliyetlere karışmamış olmak,
İyi huylu tanınmış bulunmak ve herkesle kavga çıkarmak, sarhoşluk gibi huysuzluklara sahip olmamak,
9) Görev yapacağı köyde ikamet ediyor olmak,
10) Görevini yapmasına engel olacak vücut veya akıl hastalığı veyahut vücut sakatlığı ile özürlü bulunmadığını sağlık raporu ile belgelemek
Adayların Seçimi ve İşe Alınması – İhtiyar meclisince belirlenen korucuların isimleri, muhtar tarafından kaymakama bildirilir. İhtiyar meclisi kararına; nüfus cüzdan sureti, öğrenim durumunu gösterir belge, sağlık raporu ve 4 adet fotoğraf eklenir. Kaymakam konuyu değerlendirerek, uygun görmesi halinde onaylar ve işe alınma işlemini tamamlar. Sonuçtan, köy muhtarına bilgi verilir.
Madde 6
İşe alınan köy korucularına kaymakamlıkça düzenlenen kimlik cüzdanı verilir.
Korucuların Göreve Başlatılmaları – İşe alınma işlemi tamamlanan köy korucusuna, tebliği müteakip, ihtiyar meclisince silah, mühimmat ve teçhizat, elbise, araç, gereç ve diğer eşyalar zimmetle teslim edilerek göreve başlatılır.
Madde 7
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM : Köy Korucularının Görev Alanı ve Görevleri- Köy korucularının görev alanı, görevli oldukları köyün sınırları içinde kalan alandır. Gerektiğinde mülki amir tarafından, korucuların görevli oldukları köy sınırları dışında da, görev alanları genişletilebilir.
Görev Alanı
Madde 8
Görevleri- Köy korucularının görevleri şunlardır:
Madde 9
a) Köy halkının canına, ırzına, malına ve tasarruf emniyetine tecavüz edenleri belirlemek, bunları takip etmek, köy muhtarına ve en yakın jandarmaya en seri vasıtayla bildirmek, kaçmalarını, saklanmalarını önlemek, köy halkının ve köyün zabıta görevlilerinin de yardımıyla yakalamak,
b) Suç işlenirken veya işlendikten sonra, henüz izleri kaybolmadan sanıkları yakalamak,
c) Adli kolluk işleri ile ilgili olaylarda, delillerin kaybolmamasını sağlayacak tedbirleri almak,
d) Yangın, sel, deprem, toprak kayması, çığ gibi tabi afetleri bilgi edindiğinde, köy muhtarına ve en yakın jandarmaya haber vermek,
e) Köyde bulunan eski hükümlülerin, sabıkalı ya da şüphelilerin iş ve ilişkilerini araştırmak, asker ve yoklama kaçaklarını takip etmek, bunlar hakkında elde ettiği bilgileri muhtara veya jandarmaya bildirmek,
f) Bağ, bahçe ve yolları, içme suyu tesisleri ile trafo ve köy orta malları, su kuyuları, su setleri ve kanallarına ve benzeri köy tesislerine yönelik her türlü tecavüzleri önleyecek tedbirleri almak ve bu gibi tesislerin korunmasında genel ve özel kolluk kuvvetlerine yardımcı olmak.
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM : Köy Korucularının Silah ve Zor Kullanma Yetkileri- Köy korucuları kendilerine verilen görevlerin ifası sırasında aşağıdaki hallerde silah kullanabilirler:
Silah Kullanma Yetkileri
Madde 10
1) Görevini yaparken kendisine saldıran ve hayatını tehlikeye koyan kimselere karşı hayatını korumak için mecbur olursa,
2) Görevini yaparken ahaliden bir kimsenin can veya ırz tehlikesi altında kaldığını görür ve onu kurtarmak için başka çare bulamazsa,
3) Cürmü meşhutta (yani yapılırken veyahut yapıldıktan sonra henüz izi meydanda iken) bir cinayetin failini yahut maznun bir şahsı yakalamak istediği halde, o kimse silahla karşı koyarsa,
4) Tutulan bir cani kaçar ve “dur” emrini dinlemez ve onu tekrar yakalamak için silah kullanmaktan başka çare bulunmazsa,
5) Eşkıya takibi sırasında yatak olan yerlerden şüpheli bir adam çıkar ve korucunun “dur” emrine itaat etmeyip kaçarsa.
Yukarıda sayılan hallerden başka korucu silahını kullandığından dolayı ceza görür. Korucu silah kullanmaya mecbur olduğu zaman bile mümkün mertebe öldürmeksizin yaralayarak tutmaya dikkat eder.
Bağlılık, Eğitim ve Denetimleri – Köy korucuları; idari bakımdan köy muhtarına bağlı olup, onun gözetim ve denetimine tabidir.
Madde 11
Köy korucuları, mesleki bakımdan görev yaptıkları köyün bağlı olduğu Jandarma Komutanının emir ve komutası altındadır. İlçe Jandarma Komutanı köy korucuları teşkilatının eğitim ve özlük haklarını yürütmek, görevlerini etkin bir biçimde yapmalarını sağlamak ve denetlemekle mülki amir adına sorumludur.
Köy korucuları, göreve başlamadan önce ve görevde ihtiyaç duyulan hallerde Jandarma Genel Komutanlığınca belirlenecek usul ve esaslara göre en yakın birlikler tarafından belli bir süre eğitime tabi tutulurlar.
Silah, Mühimmat ve Teçhizatın Temini, Korunması ve Bakımı- Köy korucularının taşıyacakları silah, mühimmat ve teçhizatın temin giderleri İçişleri Bakanlığı bütçesinden, bu silahların bakım ve onarım giderleri ise köy bütçesinden karşılanır.
Madde 12
Korucular kendilerine verilen resmi silah ve cephaneleri ancak kendileri kullanırlar. Başkalarına emanet olarak veremezler.
BEŞİNCİ BÖLÜM : Özlük Hakları- Köy korucularına, hizmetin devamı süresince ödenecek ücret, o köy ihtiyar meclisince tespit edilir ve köy bütçesinden karşılanır.
Ücretlerin Ödenmesi
Madde 13
Köy korucularının görevde bulundukları süre içinde yaralanmaları, sakatlanmaları veya ölümleri halinde 2330 sayılı Nakdi Tazminat ve Aylık Bağlanması Hakkında Kanun hükümleri uygulanır.
Giyecek Yardımı- Köy korucularının kıyafetleri ve silahlarının şekli İçişleri Bakanlığınca bu Yönetmeliğin yayımını müteakip, üç ay içerisinde belirlenerek bir genelge ile duyurulur.
Korucu elbiselerinin parası köy gelirinden senede bir defa verilir. İki senede bir de gocuk veya kepenek verilir.
Korucular, ellerine verilen koruculuk kimlik kartını daima üzerinde bulundurur ve korucusu olduğu köyün adı kalın yazı ve il ve ilçe adları ince yazı ile yazılmış olmak üzere gösterilen örneğe göre pirinçten bir levhayı göğüslerinin sol tarafına daima asmaya mecburdurlar.
İzinleri – Köy korucularına 30 gün yıllık izin verilir. Ayrıca, mazeretleri nedeniyle yılda toplam 15 günü geçmemek üzere ilgili köy muhtarının onayı ile izin verilir.
Hastalıkları halinde resmi sağlık kurum ve kuruluşlarından verilecek raporlar uyarınca, yılda toplam 30 günü geçmemek üzere sağlık izni verilir.
Ancak, köy korucularının görevleri nedeniyle, vücutlarında meydana gelecek yaralanmalar ve diğer tedavi gerektirecek durumlar üzerine, yine resmi sağlık kurum ve kuruluşlarınca verilecek rapor süresince izinli sayılırlar. Köy korucularının, yıllık, mazeret ve sağlık izinleri süresince aylık ücretleri kesilmez.
1) Koruculuktan başka iş yapmak, örneğin dükkan, kahvehane, han açıp işletmek veya bunlara ortaklık etmek,
2) Köylüden herhangi birinin veya kendi hizmetinde bulunmak için izinsiz görevini terk etmek,
5) Levha, elbise ve silah ve cüzdanını üzerinde taşımamak veya değiştirmek.
Koruculuk Görevlerine Son Verilmesi – Görevinde kayıtsızlığı ve tembelliği ve 16 ncı maddede sayılan yasak işleri yapan koruculara, ihtiyar meclisi tarafından önce uyarma, ikincisinde kınama cezası verilir ve her iki ceza da tezkerelerine işaret edilir. Üçüncü defasında işten çıkarılır.
İzinsiz veya özürsüz olarak görev yerine iki günden fazla gelmeyenler veya terk edenler işten çıkarılır.
Ayrıca, silahını ve cephanesini kayıtsızlığı yüzünden kaybeden veya isteğiyle başkasının eline geçmesine neden olan korucu hemen işten çıkarılarak, hakkında ayrıca ceza uygulanmak üzere kaymakamlığa haber verilir ve silah ve cephane parası ödettirilir.
Yürürlük – Bu Yönetmelik yayımı tarihinde yürürlüğe girer.