Kamunun Finans Haberleri Merkezi
Kamunun Finans Haberleri Merkezi
admin
EĞİTİM HİZMETİ İHALELERİNDE
ZAMAN VE MEKAN BELİRTME ZORUNLULUĞU
I-GİRİŞ
Kamu idarelerinin çalışmalarını, mevzuata uygun şekilde yürütmek acamıyla, mevzuatta meydana gelen değişmeler de dahil olmak üzere, mevzuatla iligli konularda eğitim hizmeti satın almaları yaygın uygulamalardan birdir.
Özellikle mahalli idare birlikleri, eğitim hizmeti verilmesi konusunda önemli çalışmalar yapmakta olup, dikkate değer bütçelere sahiptirler.
Zaman zaman eleştiri konusu olsada, eğitimin nerde ve nezaman yapıldığından ziyade, belediyelerle ve diğer kamu idareleriyle mevzuata ilişkin eğitim yapılması, vatandaşın kamu idarelerinden üst düzeyde hizmet alması bakımından son derece önem arzetmektedir.
Verilecek eğitimin zaman ve mekanı farklılıklar gösterebileceği gibi, asıl olan eğitimin niteliğinin olduğu, tarafımızca değerlendirilse de, eğitim hizmeti alınmasıyla iligli ihalelerin sağlıklı şekilde sonuçlandırılması noktasnda, eğitimin nerde ne zaman yapılacağı ihale mevzuatı açısından önem arzetmektedir.
II-YAKLAŞIK MALİYET ve DOĞRU OLARAK TESPİT EDİLMESİ
Eğitim ihalelerinin düzenlenmesiyle iligli olarak, ihalelerde özellikle üzerinde durulması gereken husus, yapılacak olan işin doğru tespit edilmesi ve bu tespit işlemi yapıldıktan sonra, bu işin maliyetinin ne kadar olacağının net olarak nihai şekilde tespit edilmesi gerekmektedir.
Kamu İhale Kanunu ile Hizmet Alımları Uygulama Yönetmeliğinde Konuyla iligli olan düzenlemeler aşağıda gösterilmiştir.
Kamu İhale Kanununun ilgili maddeleri;
“Yaklaşık maliyet
Madde 9-
Mal veya hizmet alımları ile yapım işlerinin ihalesi yapılmadan önce idarece, her türlü fiyat araştırması yapılarak katma değer vergisi hariç olmak üzere yaklaşık maliyet belirlenir ve dayanaklarıyla birlikte bir hesap cetvelinde gösterilir. Yaklaşık maliyete ihale ve ön yeterlik ilânlarında yer verilmez, isteklilere veya ihale süreci ile resmî ilişkisi olmayan diğer kişilere açıklanmaz.”
“Şartnameler
Madde 12- İhale konusu mal veya hizmet alımları ile yapım işlerinin her türlü özelliğini belirten idari ve teknik şartnamelerin idarelerce hazırlanması esastır. Ancak, mal veya hizmet alımları ile yapım işlerinin özelliği nedeniyle idarelerce hazırlanmasının mümkün olmadığının ihale yetkilisi tarafından onaylanması kaydıyla, teknik şartnameler bu Kanun hükümlerine göre hazırlattırılabilir.
İhale konusu mal veya hizmet alımları ile yapım işlerinin teknik kriterlerine ihale dokümanının bir parçası olan teknik şartnamelerde yer verilir. Belirlenecek teknik kriterler, verimliliği ve fonksiyonelliği sağlamaya yönelik olacak, rekabeti engelleyici hususlar içermeyecek ve bütün istekliler için fırsat eşitliği sağlayacaktır.
Teknik şartnamelerde, varsa ulusal ve/veya uluslararası teknik standartlara uygunluğu sağlamaya yönelik düzenlemeler de yapılır. Bu şartnamelerde teknik özelliklere ve tanımlamalara yer verilir. Belli bir marka, model, patent, menşei, kaynak veya ürün belirtilemez ve belirli bir marka veya modele yönelik özellik ve tanımlamalara yer verilmeyecektir.
Ancak, ulusal ve/veya uluslararası teknik standartların bulunmaması veya teknik özelliklerin belirlenmesinin mümkün olmaması hallerinde “veya dengi” ifadesine yer verilmek şartıyla marka veya model belirtilebilir.”
Hizmet alımları Uygulama yönetmeliğinin ilgili maddeleri;
“Yaklaşık maliyetin hesaplanmasına esas miktar ve fiyatların tespiti
MADDE 8 – (1) İdareler, yaklaşık maliyetin hesaplanabilmesi için öncelikle ihale konusu hizmeti oluşturan iş kalemlerini veya gruplarını ve bunlara ilişkin miktarları tespit ederler. Bu amaçla, idare tarafından gerek duyulduğunda, aşağıda belirtilen esas ve usuller çerçevesinde miktar araştırması da yapılabilir.
(2) Yaklaşık maliyete ilişkin fiyatların tespitinde;
a) Kamu kurum ve kuruluşlarınca işin niteliğine göre belirlenmiş fiyatlar,
b) İhaleyi yapan idare veya diğer idarelerce gerçekleştirilmiş aynı veya benzer işlerdeki fiyatlar,
c) İlgili odalarca belirlenmiş fiyatlar,
ç) İhale konusu işi oluşturan iş kalemlerine veya gruplarına ilişkin olarak piyasadan yapılacak fiyat araştırması kapsamında elde edilecek fiyat tekliflerinin aritmetik ortalaması alınmak suretiyle ya da konusunda uzman bilirkişi ve ekspertizlerden soruşturularak oluşturulan fiyatlar,
d) İhale konusu işe ilişkin olarak Bütçe Uygulama Talimatlarında ve/veya Sağlık Uygulama Tebliğinde yer alan fiyatlardan KDV veya farklı nitelikteki diğer giderler indirilmek suretiyle bulunan fiyatlar,
Esas alınır.
(3) İdareler yaklaşık maliyete ilişkin fiyatların tespitinde, (a), (b), (c), (ç) ve (d) bentlerinde belirtilen fiyatların birini, birkaçını veya tamamını herhangi bir öncelik sırası olmaksızın kullanabilirler.
(4) Fiyat araştırması için yapılan çalışmalarda fiyat sorulacak kişi ve kuruluşlara yazılan yazıda fiyatı tespit edilecek iş grubu veya iş kaleminin ayrıntılı özelliklerine yer verilir. Fiyat istenecek kişi ve kuruluşlara aynı koşulları taşıyan yazılarla başvurulur ve fiyatlar KDV hariç istenir. İstenen özellikleri taşımayan veya gerçek piyasa rayiçlerini yansıtmadığı düşünülen fiyat bildirimleri ve proforma faturalar değerlendirmeye alınmaz ve buna ilişkin gerekçeler yaklaşık maliyet hesap cetvelinde gösterilir.
(5) Özelliği bulunan hizmet alımlarında; önceki yıllarda bitirilmiş benzer nitelikteki işlerde oluşan fiyatların piyasa fiyatları ile karşılaştırılması suretiyle bulunan fiyatlar veya benzer nitelikteki hizmetlerde uzmanlık ve deneyimini kanıtlamış kamu ve özel sektör kuruluşları ile gerçek kişilerden soruşturularak oluşturulan fiyatlar kullanılabilir. Yapılan her türlü araştırmaya rağmen fiyatın tespit edilemediği veya tespit edilen fiyatların rayiçleri yansıtmadığının anlaşıldığı durumlarda; idarece re’sen fiyat belirlenir ve gerekçesi yaklaşık maliyet hesap cetvelinde gösterilir.”
“Yaklaşık maliyetin hesaplanması ve güncellenmesi
MADDE 9 – (1) Birim fiyat üzerinden teklif alınan ihalelerde;
a) Her bir iş kaleminin miktarını ve gerçekleştirilmesine ilişkin şartları gösteren bir cetvel hazırlanır. Bu cetvelde her bir iş kaleminin adı, birimi, birim fiyatı ve bu fiyata dahil olan maliyetler ile varsa diğer unsurlar gösterilir.
b) Birim fiyata dahil olan maliyetler, iş kalemi ile ilgili bütün unsurları içerecek şekilde düzenlenir ve bu iş kalemine dahil olmayan başka giderler öngörülmez.
(2) Götürü bedel üzerinden teklif alınan ihalelerde, işin gerçekleştirilmesine ilişkin şartları gösteren bir cetvel hazırlanır. Bu cetvelde işçilik ile varsa malzeme, ekipman ve diğer unsurlar için belirlenen fiyatlar ve bu fiyata dahil olan maliyetler gösterilir.
(3) Hizmetin gerçekleştirilmesi için gerekli olan iş kalemlerine veya iş gruplarına ilişkin miktarların tespit edilen fiyatlarla çarpımı sonucu bulunan tutarların toplanması ile elde edilen genel toplam tutar, sözleşme giderleri ve genel giderler ile KDV hariç olarak belirlenir. Bulunan bu tutara işin niteliği dikkate alınarak % 20 oranını geçmemek üzere yüklenici kârı eklenir. Bu tutar, kâr hariç belirlenen genel toplam tutar üzerinden hesaplanan sözleşme giderleri ve genel giderler ile toplanarak yaklaşık maliyet hesaplanır. Buna ilişkin hesap cetveli hazırlayanlarca imzalandıktan sonra, ihale onay belgesinin ekine konularak ihale yetkilisine sunulur. Yüklenici için öngörülen kar tutarının bu cetvelde gösterilmesi zorunludur.
…..”
“Personel çalıştırılmasına dayalı ihalelerde yaklaşık maliyet
MADDE 10 – (1) Personel çalıştırılmasına dayalı ihalelerde, personel maliyeti, tarım dışında ve 16 yaşından büyük işçiler için belirlenmiş brüt asgari ücret tutarı ile bu tutar üzerinden hesaplanan işveren payı toplamından az olmamak üzere bulunan maliyetler dikkate alınarak hesaplanır.
(2) İhale konusu işte çalışacak personele ilişkin yemek, yol ve giyecek gibi maliyetlerin teklif fiyatına dahil edilmesinin öngörüldüğü hallerde, yukarıda yapılan hesaplamalara; yol, yemek ve giyecek gibi maliyetlerin brüt tutarları da eklenerek işçilik maliyeti bulunur. Ayrıca personele nakdi olarak ödenmesi öngörülen yemek ve yol bedelinin günlük brüt tutarları ile söz konusu yemek ve yol bedellerinin bir ayda kaç gün üzerinden verileceği idari şartnamede gösterilir.
(3) İhale konusu işin kapsamında yer alan iş kollarının iş kazası ve meslek hastalığı bakımından gösterdiği tehlike sınıf ve derecelerine ilişkin kısa vadeli sigorta kolları prim oranları, işin niteliği ayrıntılı olarak belirtilmek suretiyle ilgili Sosyal Güvenlik İl Müdürlüğünden alınacak yazı ile tespit edilerek yaklaşık maliyet hesabı buna göre yapılır. Ayrıca ihale konusu işe ilişkin kısa vadeli sigorta kolları prim oranları idari şartnamenin ilgili maddesinde belirtilir.
(4) Personele asgari ücretin üzerinde ödeme yapılmasının öngörülmesi halinde, bu ücretin brüt asgari ücretin en az yüzde (%) kaç fazlası olacağı idarece belirlenerek, bu oran üzerinden yaklaşık maliyet hesaplanır ve söz konusu oran idari şartnamede açıkça gösterilir.”
(5) Personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımlarında, ihale konusu işin niteliği dikkate alınarak işçi sayısı üzerinden teklif alınması idarece uygun görülmeyen iş kalemleri bulunması halinde, bu kalemlerin kapsamındaki işler dahil, ihale konusu işin yerine getirilmesi için çalıştırılacak asgari personel sayısının ihale dokümanında belirtilmesi kaydıyla, işçi sayısı yerine, yaptırılacak işi oluşturan iş kalemi veya kalemleri üzerinden teklif alınabilir.”
“Teknik şartname
MADDE 16 – (1) İşin teknik ayrıntılarını ve şartlarını gösteren bir teknik şartname hazırlanarak ihale dokümanına dahil edilir. Teknik şartnamelerde belirlenecek teknik kriterlerin, verimliliği ve fonksiyonelliği sağlamaya yönelik olması, rekabeti engelleyici hususlar içermemesi ve bütün istekliler için fırsat eşitliği sağlaması zorunludur.
(2) Teknik şartnamede, varsa ulusal ve/veya uluslararası teknik standartlara uygunluğu sağlamaya yönelik düzenlemeler de yapılır. Bu şartnamede teknik özelliklere ve tanımlamalara yer verilir. Belli bir marka, model, patent, menşei, kaynak veya ürün belirtilemez ve belirli bir marka veya modele yönelik özellik ve tanımlamalara yer verilemez. Ancak, ulusal ve/veya uluslararası teknik standartların bulunmaması veya teknik özelliklerin belirlenmesinin mümkün olmaması hallerinde “veya dengi” ifadesine yer verilmek şartıyla marka veya model belirtilebilir.
(3) Teknik şartnamenin idare tarafından hazırlanması esastır. Ancak, işin özelliğinin gerektirdiği hallerde ihale yetkilisi tarafından onaylanması kaydıyla teknik şartname, Kanun hükümlerine uygun olarak danışmanlık hizmet sunucularına hazırlattırılabilir.
(4) Teknik şartnamede ihale konusu işte kullanılacak makine, malzeme ve ekipmanın kullanım kılavuzlarına yönelik düzenleme yapılabilir. “
III-ÖRNEK OLAY (*)
Konuyla ilgili olarak Kamu İhale Kurulunce verilmiş karar, okuyucuya faydalı olacağı değerlendirilerek aşağıda gösterilmiştir.
“İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle, ihale konusu işe ilişkin ihale dokümanını Ekap üzerinden indirdikleri, yaptıkları inceleme sonucunda ihaleye teklif vermelerini engelleyici ve mevzuata aykırı düzenlemeler bulunduğunu gördükleri, bu nedenle idareye şikâyet başvurusunda bulundukları, ancak idarenin şikâyet başvurularını reddettiği,
…..
2) Teknik şartnamenin 8.1’inci maddesinde “Eğitimler Türkiye Cumhuriyeti sınırları dahilinde idarenin onayladığı eğitime uygun mekanlarda” 7’nci paragrafta “idarenin gerekli görmesi halinde eğitim üye belediyenin bulunduğu il ya da ilçe sınırları dahilinde ve yukarıda ki şartları taşıyan yerlerde yapılacaktır.” denildiği,
aynı maddenin 10’uncu paragrafında “idare yükleniciden mekan değiştirilmesini isteyebilir” düzenlemesi,
Teknik Şartnamenin 8.2’nci maddesinin 2’nci paragrafında “programlar katılımcıların seminerlerden azami verimi elde edebilmesinin sağlanması amacıyla 5 yıldızlı otellerin eğitim ve konaklama altyapısına sahip nitelikteki tesislerde yapılacaktır. İstekliler alternatif tesislerin listesini ve ayrıntılı bilgi dosyalarını tekliflerinin ekinde sunacaklardır” düzenlemesi bulunduğu, bu ifadelerden eğitim ve konaklama yapılacak yerlerin özelliklerinin ve yerleri kesin olarak belirlenmediği, isteklinin tamamen idarenin insiyatifine bırakılarak tek taraflı bir zorlamayla karşı karşıya olduğu, 5 yıldızlı tanımlamasının muğlak olduğu, idarenin bu ifadeden yaralanarak önerilen bir tesisi uygun da bulabileceği, kabul de etmeyebileceği, ihaleye girişte alternatif tesislerin listesi ve bilgi dosyasının istenmesinin mümkün olmadığı, zira hangi eğitimin ne zaman, nerede ve kaç katılımcı ile hangi özellikteki tesiste yapılacağının belirsiz olduğu, eğitimlerin 5 yıldızlı otellerde yapılmasının istenip istenmediğinin kesin olmadığı, ayrıca bu seviye otellerin de otel bedellerinin yerine ve mevsimine göre değiştiği, İstanbul Taksim’deki 5 yıldızlı otel ile Silivri’deki 5 yıldızlı otel fiyatları arasında % 100 fark bulunduğu, bu belirsizlikler nedeniyle teklif edilebilecek fiyatın belirlenmesinin mümkün olmadığı, bu belirsizliklerin giderilmesi gerektiği iddialarına yer verilmiştir.
…
2 ) Başvuru sahibinin 2’nci iddiasına ilişkin olarak;
İhale konusu işe ait Teknik Şartnamenin 6’ncı maddesinde; “İdare bu şartname çerçevesinde 2013 yılı içinde aşağıdaki tabloda belirtilen konularda ve/veya üye belediyelerden gelebilecek benzer eğitim konularında toplam 850 saat Konaklamasız Eğitim Programı ve toplam 1000 gece Konaklamalı Eğitim Programı düzenlemeyi öngörmektedir. Yüklenici günlük eğitim programları için birim/saat ücreti olarak teklif verilecektir. Konaklamalı eğitim programları için kişi/geceleme ücreti olarak teklif verilecektir.” düzenlemesi,
Teknik Şartnamenin 8’inci maddesinde “8.1. Eğitim Zamanı ve Mekânları: Eğitimler, 2013 yılı içerisinde, Türkiye Cumhuriyeti sınırları dahilinde, İdare’nin onayladığı eğitime uygun mekânlarda Yüklenici firma tarafından uygulanacaktır. Yükleniciye ayrıca salon ücreti ödenmeyecektir. Eğitim mekânlarının aşağıda belirtilen özelliklere sahip olması gerekmektedir.
-Eğitim mekânı toplu taşımacılığın yaygın olduğu merkezi bir konumda olacaktır.
-Eğitim mekânının sabit iklimlendirme cihazı olacaktır. Eğitim mekânının havalandırma şartları, mevsime ve eğitime uygun olacaktır.
-İdarenin gerekli görmesi halinde eğitim üye belediyenin bulunduğu il ya da ilçe sınırları dâhilinde ve yukarıda ki şartları taşıyan yerlerde yapılacaktır. Bu durumlarda eğitimcinin ve idarenin görevlendireceği bir kişinin ulaşım, yemek, konaklama… v.b. giderleri yüklenici tarafından karşılanacaktır. (Günlük Eğitimlerin % 10’u ulaşım, yemek, konaklama,… v.b. giderleri gerektiren eğitim olacağı hesaplanacak ve teklif fiyata dâhil edilecek, ayrıca ücret talep edilmeyecektir.)
-Eğitim mekânı 2013 yılı Eğitim ve Eğitim Organizasyonları başlamadan en az bir hafta önce yukarıda sayılan özelliklere uygun şekilde Yüklenici tarafından hazırlanacak ve İdare bilgilendirilecektir.
8.2. Konaklamalı Eğitim Programı Mekânı:
-Programlar, katılımcıların seminerlerden azami verimi elde edebilmesinin sağlanması amacıyla, 5 yıldızlı otellerin eğitim ve konaklama altyapısına sahip nitelikteki tesislerde yapılacaktır. İstekliler, alternatif tesislerin listesini ve ayrıntılı bilgi dosyalarını tekliflerinin ekinde sunacaktır. Eğitim Programı, İdare’nin onayladığı yerlerde gerçekleştirilecektir.
..
-Eğitimler üye belediyelerin talepleri doğrultusunda, Türkiye’nin herhangi bir yerinde yapılacaktır.” düzenlemesi bulunmaktadır.
Başvuru sahibi Teknik Şartnamenin 8.1’inci maddesi ile 8.2’nci maddesinde yer alan düzenlemelerin işin nerede ve ne zaman yapılacağına ilişkin belirsizlik taşıdığını ileri sürmekte olup, Teknik Şartnamede yer alan “Eğitimler, 2013 yılı içerisinde, Türkiye Cumhuriyeti sınırları dahilinde, İdare’nin onayladığı eğitime uygun mekânlarda Yüklenici firma tarafından uygulanacaktır.” düzenlemesi ile
“İdarenin gerekli görmesi halinde eğitim üye belediyenin bulunduğu il ya da ilçe sınırları dâhilinde ve yukarıda ki şartları taşıyan yerlerde yapılacaktır.” ve
“-Programlar, katılımcıların seminerlerden azami verimi elde edebilmesinin sağlanması amacıyla, 5 yıldızlı otellerin eğitim ve konaklama altyapısına sahip nitelikteki tesislerde yapılacaktır. İstekliler, alternatif tesislerin listesini ve ayrıntılı bilgi dosyalarını tekliflerinin ekinde sunacaktır. Eğitim Programı, İdare’nin onayladığı yerlerde gerçekleştirilecektir.” düzenlemelerinin işin nerede ve ne zaman yapılacağı konusunda açık olmadığı, ihale konusu işin birim fiyat teklif alınmak suretiyle gerçekleştirildiği ve “konaklama ve geceleme” sayısı üzerinden teklif alındığı dikkate alındığında eğitimlerin “Türkiye Cumhuriyeti sınırları dahilinde..” yapılacağı şeklindeki mekan belirlemesinin teklif hazırlamayı engelleyici nitelikte olduğu, ayrıca işin yapılacağı zamana ilişkin olarak “2013 yılı…” belirlemesinin ihale konusu işin niteliği dikkate alındığına açık olmadığı, bu nedenle ihalenin iptal edilmesi gerektiği değerlendirilmektedir.
Sonuç olarak, yukarıda mevzuata aykırılıkları belirtilen işlemlerin düzeltici işlemle giderilemeyecek nitelikte işlemler olduğu tespit edildiğinden, ihalenin iptali gerekmektedir.”
IV-DEĞERLENDİRME VE SONUÇ
Kamu idare birliklerinin gerçekleştirecekleri eğitim faaliyetleri için yapılan ihalelerde önemle üzerinde durulması gereken konulardan biri eğitimin nerde ve nezaman yapılacağının tam olarak tespit edilmesidir.
Ülkemiz turistik mahallerin yoğun oluğu bir ülkedir ve özellikle yaz aylarında güney bölgelerde yer alan otellerde yer bulmak oldukça zordur.
Tatile gitmek isteyen vatandaşlar için önemli olduğu kadar, eğitim faaliyeti düzenlemek isteyen mahalli idare birliklerinin eğitim düzenlenleyecekeleri mahallarin de kesin ve net olarak, ihaleye çıkmadan önce tespit etmeleri ve bunun yaklaşık maliyetin hesabında dikkate almaları; teknik şartnamede bu durumu açık olarak göstermeleri ihalede teklif edilecek bedeller açısından son dere önem arzetmetedir.
Bu hususlara dikaat edilmeden hazırlanan teknik şartnamelerle sonuçlandırılan ihalelerin iptal edilmesi kacınılmazdır.
(*) Kamu İhale Kurulunun 21.02.2013 tarih ve 2013/UH.I-1083 sayılı kararı.
adminİş Sahibi İdare ile Alt Yüklenici Arasındaki İlişkinin Hukuki Niteliği I. GİRİŞ, II. BORÇLAR HUKUKU YÖNÜNDEN İŞ SAHİBİ İLE ALT YÜKLENİCİ ARASINDAKİ HUKUKİ İLİŞKİ, III. KAMU İHALE HUKUKU YÖNÜNDEN İŞ…
adminİş deneyim belgelerinde yer alan noterin sıfatı, imzası ve mührüne apostil tasdik şerhi düşülmek suretiyle, belgenin doğruluğunun tasdik edildiği anlaşıldığından, anılan belgelerin sunuluş şeklinin uygunolduğu Toplantı No : 2016/016 Gündem…
