Memur Kadro İşlemleri
Türk kamu personel sisteminin temeli kadro rejimine dayanmaktadır. Kadro rejimini düzenleyen temel mevzuat ise 190 sayılı Genel Kadro ve Usulü Hakkında Kanun Hükmünde Kararname ile 13.05.1984 tarihli ve 18400 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren Kadro İhdası, Serbest Bırakma ve Kadro Değişikliği İle Kadroların Kullanım Usul ve Esasları Hakkında Yönetmeliktir.
- Genel bütçe kapsamındaki kamu idarelerinin,
- 5018 sayılı Kanununa ekli (II) sayılı cetvelde yer alan özel bütçeli idareler ve (IV) sayılı cetvelde yer alan sosyal güvenlik kurumları ile bunlara bağlı döner sermayeli kuruluşlar, kanunlarla kurulan, fonlar ve kefalet sandıklarının;
- Özel kanunla kurulan kuruluş ve teşekküller ve hizmetlerini genel bütçenin transfer tertiplerinden aldıkları ödeneklerle yürüten kamu kurum ve kuruluşlarının, kadro rejimleri söz konusu mevzuat ile düzenlenmektedir.
- Mahalli idareler,
- Cumhurbaşkanlığı Genel Sekreterliği,
- Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığı İdari Teşkilatı,
- Kamu İktisadi Teşebbüsleri,
- Kamu Kurumu Niteliğindeki Meslek Teşekkülleri,
- Üniversite Öğretim elemanları,
- Türk Silahlı Kuvvetleri Personeli kadroları ile
- Milli güvenlik sebebiyle gizli kalması gereken kadrolar ise kendi özel mevzuatları çerçevesinde düzenlenmektedir.
KADRO CETVELLERİ
190 sayılı Kanun Hükmünde Kararname kapsamında bulunan kurumlara ait kadrolar 190 sayılı KHK’ya ekli (I), (II), (III) sayılı cetvellerde yer almaktadır.
a) (I) sayılı Cetvel: Genel bütçe kapsamındaki kamu idareleri, 5018 sayılı Kamu Malî Yönetimi ve kontrol Kanununa ekli (II) sayılı cetvelde yer alan özel bütçeli idareler ve (IV) sayılı cetvelde yer alan sosyal güvenlik kurumları ile bunlara bağlı döner sermayeli kuruluşların, kanunlarla kurulan fonların ve kefalet sandıklarının, 657 sayılı Devlet Memurları Kanununa tabi memur kadrolarına aittir.
b) (II) sayılı cetvel: Anayasa Mahkemesi, Yargıtay, Danıştay, Sayıştay Başkanlıklarında ve Adalet Bakanlığında, hakimlik ve savcılık mesleklerinde bulunanlar ile bu mesleklerden sayılan görevlerde olanların kadrolarına aittir.
c) (III) sayılı cetvel: İkinci maddenin (c) fıkrası kapsamına giren diğer kamu kurum ve kuruluşlarının 657 sayılı Devlet Memurları Kanununa tabi memur kadrolarına aittir.
Bu cetvellerde, taşra teşkilatı bulunan kurum ve kuruluşların, kadroları, merkez ve taşraya ait olmak üzere, iki ayrı bölümde düzenlenir.
KADRO İHDASI
Mevcut kadrolarla kurum hizmetlerinin yerine getirilmesinin mümkün olmadığı hallerde, Kanunla yeni kadroların oluşturulmasıdır.
Her yeni kadro; kamu hizmetinde iyileştirme anlamına gelmekle birlikte, kamuda yeni bir görev ve yetki mercii, uzun yıllar bir görevlinin istihdamı ve aynı zamanda kamu harcaması demektir. Bu nedenle Bakanlıklar tarafından yeni kadroların ihdasına ilişkin hazırlanan kanun taslakları Başkanlığımızın ve Maliye Bakanlığının görüşüne sunulduktan sonra yasalaşma sürecine girmektedir.
SERBEST BIRAKMA
Kanunla ihdas edilmiş olan kadroların bir kısmı tutulu bulunmaktadır. Kurumlar tutulu kadroları serbest bırakılmadıkça kadrolarını kullanamamaktadırlar. Serbest bırakma bir kadronun kullanılabilirliğini anlatmaktadır.
Kurum ve kuruluşlara kanunlarla verilmiş bulunan görevlerin gerektirdiği kadrolar, Maliye Bakanlığı ile Devlet Personel Başkanlığının görüşleri de eklenerek ilgili Bakanlığın teklifi üzerine ve Bakanlar Kurulunca serbest bırakılabilir.
DOLU – BOŞ KADRO DEĞİŞİKLİK İŞLEMLERİ
Kurumlar için serbest bırakılan kadrolar kullanım durumlarına göre dolu ve boş olmak üzere ikiye ayrılır. Kurumsal hizmet ihtiyaçlarına göre boş kadroları için unvan ve derece değişiklikleri teklifi yapabilirken; dolu kadroları için söz konusu kadroda çalışan memurun müktesbine göre sadece derece değişikliği teklifinde bulunabilmektedirler.
Anılan değişiklik teklifleri, Devlet Personel Başkanlığı ile Maliye Bakanlığı temsilcileri ile kurum temsilcilerinin katılımıyla gerçekleştirilen inceleme ve araştırma toplantısında uygun görülmesi durumunda Bakanlar Kurulunca dolu-boş kadro değişikliği gerçekleştirilir.
KADRO DAĞILIMI
Kanunla ihdas edilen ya da Bakanlar Kurulu Kararı ile değişikliği yapılan kadroların merkez ve taşra teşkilatlarında birimlerine yerleştirilmesi işlemidir.
İlk dağılımdan sonra ihtiyaç durumuna göre kadroların birimler arası aktarmaları da yapılmaktadır. Bu işlem tenkis-tahsis işlemi olarak da adlandırılmaktadır.
ATAMA İZNİ İŞLEMLERİ
657 sayılı Kanunun 59 ve 92 inci maddelerine göre yapılacak açıktan atama izni için ilgili makamlardan alınması icap eden izindir.
657 sayılı Devlet Memurları Kanunun “istisnai memurluklar” başlıklı 59 uncu maddesinde sayılan (Cumhurbaşkanlığı Genel Sekreterliği, TBMM’nin memurluklarına, Başbakanlık ve Bakanlık Müşavirlikleri, Valilik, Büyükelçilik, Özel Kalem Müdürlüğü gibi) görevlere atanılabilmesi için ilgili kamu kurum ve kuruluşunca Başbakanlık ve Devlet Personel Başkanlığından izin alınması gerekmektedir.
657 sayılı Devlet Memurları Kanunun 92 inci maddesine göre memurluktan çekilenlerin yeniden atanabilmesi ise; iki defadan fazla olmamak üzere memurluktan kendi istekleriyle çekilmiş olmak kaydıyla, ayrıldığı sınıfta boş kadro bulunmak ve bu sınıfın niteliklerinin taşınmak şartıyla, daha önce görev yapılan kamu kurum ve kuruluşuna ya da başka bir kamu kurum ve kuruluşuna atanabilmek için ilgili kurum ve kuruluşun hizmete ihtiyaç duyması ve müracaatın uygun görülmesi halinde mümkündür.
190 sayılı Genel Kadro Usulü Hakkında Kanun Hükmünde Kararnamenin Ek-7 inci maddesinde göre; 2 nci maddesinde belirtilen kamu idare, kurum ve kuruluşlarının; serbest memur kadrolarına açıktan veya diğer kamu idare, kurum ve kuruluşlarından nakil suretiyle yapabilecekleri toplam atama sayısı sınırı merkezî yönetim bütçe kanununda gösterilmektedir.
Diğer taraftan, Aynı Maddenin ikinci fıkrası gereğince;
- Hâkimlik ve savcılık meslekleri ile bu meslekten sayılan görevlere
- Tıpta ve Diş Hekimliğinde Uzmanlık Eğitimi Yönetmeliği uyarınca asistan kadrolarına yapılacak atamalar,
- 7/5/1987 tarihli ve 3359 sayılı Sağlık Hizmetleri Temel Kanununun ek 1 inci ve ek 6 ncı maddeleri uyarınca yapılacak atamalar,
Ayrıca, 78 sayılı Yükseköğretim Kurumları Öğretim Elemanlarının Kadroları Hakkında Kanun Hükmünde Kararname hükümlerine göre boş öğretim elemanı kadrolarına açıktan veya yükseköğretim kurumları ile diğer kamu idare, kurum ve kuruluşlarından nakil suretiyle yapılabilecek toplam atama sayısı sınırı da merkezî yönetim bütçe kanununda gösterilir.
Merkezî yönetim bütçe kanununda belirtilen atama sayısının yükseköğretim kurumları itibarıyla dağılımı, kullanımı ve diğer hususlar Maliye Bakanlığının ve Devlet Personel Başkanlığının görüşleri üzerine Yükseköğretim Kurulunca belirlenir ve boş öğretim elemanı kadrolarına Yükseköğretim Kurulunun izni olmadıkça atama yapılamaz.
657 sayılı Kanunun 59 uncu ve 92 nci maddeleri uyarınca yapılabilecek açıktan atamalar için Devlet Personel Başkanlığından izin alınması zorunludur