Dış Denetim
Dış denetim kurumu Sayıştay’dır. Kamu Yönetimi Temel Kanun Ta-sarısında merkezi idareye dahil kurum ve kuruluşlarla il özel idareleri, be-lediyeler ve bunlara bağlı kuruluşlar ve mahalli idare birliklerinin dış dene-timinin Sayıştay tarafından (bu hüküm, yukarıda da belirttiğimiz gibi, Sayıştay Kanun Tasarısı Taslağında da düzenlenmiştir), Sayıştayca belirlenmiş usul ve esaslara uygun olarak yapılacağı öngörülmüştür. Bu amaçla, Sayıştay’ın kendi içerisinde özel ihtisas daireleri kurabilmesi yanında bölge düzeyinde taşra birimleri de kurabileceği (m.40) öngörülmüştür. Ancak, şu an adı geçen tasarılar henüz kanunlaşmadığı için böyle bir durum söz konusu değildir.
Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanununda Sayıştay tarafından yapılacak harcama sonrası dış denetimin amacı, “genel yönetim kapsamındaki kamu idarelerinin hesap verme sorumluluğu çerçevesinde, yönetimin malî faaliyet, karar ve işlemlerinin; kanunlara, kurumsal amaç, hedef ve planlara uygunluk yönünden incelenmesi ve sonuçlarının Türkiye Büyük Millet Meclisine raporlanması” (m.68) olarak belirtilmiştir. Dış denetim, genel kabul görmüş uluslararası standartlar dikkate alınarak mali denetim, hukuki denetim ve performans denetimi şeklinde gerçekleştirilir. Dış denetimin asıl amacı performans denetimidir. Zira, Sayıştay 1996 yılından itibaren performans denetimi geçekleştirmek için yetkilendirilmiş ve görevlendirilmiştir. Sayış-tay, hazırlayacağı “dış denetim genel değerlendirme raporunu” TBMM’ye sunar.
Yukardıda belirtilenlere ilave olarak, Maliye Bakanlığı Muhasebat Kontrolörleri de fiili olarak dış denetim yapmaktadırlar…
Hernekadar 5018 sayılı kanunda dış denetim sadece Sayıştay tarafından yapılması uygun görülsede, 5018 sayılı özel sektör mantığı ile hazırlandığı ve kamu sektörünün yapısı tam olarak algılanmadan hazırlandığı için, Muhasebat Kontrolörlerinin işlevleri görmezden gelinmiş ve dış denetim birimi olarak sayılmamıştır…