B-Gelir Hesapları ve İlkeleri
Nakit esasında bütçe gelirlerini kayıt ve takip etmek için “800-Bütçe Gelirleri Hesabı”
ve Bunlardan yapılan ret ve iadeler içinde “810- Bütçe Gelirlerinden Ret ve İadeler Hesabı”
ve bu hesaplar karşılığında kullanılan “805- Gelir Yansıtma Hesabı” kullanılmaktadır.
Tahakkuk esasında gelirleri takip etmek için “600-Gelirler Hesabı” kullanılmaktadır.
Bütçe gelirleri hesabının alacak bakiyesi ile bütçe gelirlerinden ret ve iadeler
hesabının borç bakiyesi arasındaki fark her zaman gelir yansıtma hesabının borç bakiyesine
eşit olmak durumundadır.
Genel kabul görmüş muhasebe ilkeleri gereği tahakkuk ettirilen her türlü gelir
işleminin tahsil edilip edilmediğine bakılmaksızın “600 Gelirler Hesabı”na kaydı
gerekmektedir. Tahakkuk eden gelirlerin tahakkuk ve tahsilatı arasında genellikle bir zaman
farkı olduğundan bütçe gelirleri hesabı ile gelirler hesabı birbirinden farklılık arz etmektedir.
Gelirler hesabı ile bütçe gelirleri hesabı arasındaki diğer bir fark da bütçe geliri olarak
tanımlanan her işlemin gelirler hesabında; gelirler hesabında tanımlanan her işlemin de
bütçe gelirleri hesabında tanımlanmamış olabileceğidir. Mesela bütçedeki ödeneğine
dayanılarak verilen bir alacağın tahsili bütçe geliri olarak tanımlanmakta iken, bu durum
genel kabul görmüş muhasebe ilkelerine göre bir gelir işlemi olarak değil varlık unsurları
arasındaki bir akım olarak tanımlanmaktadır. Aynı şekilde döviz cinsinden takip edilen
varlıklarda kur değişikliğinden kaynaklanan artışlar gelir işlemi olarak tanımlanırken, bu
durum bütçe kanunlarına göre bütçe geliri olarak tanımlanmamaktadır.