Damga Vergisindeki Son Değişiklikler Neler?

6728 SAYILI TORBA KANUN İLE DAMGA VERGİSİNE GETİRİLEN YENİLİKLER

Yapılan düzenlemeyle, pey akçesi (bağlanma parası), cayma tazminatı (zamanı rücu, cayma parası), ücret tevkifi, cezai şart gibi bir sözleşmenin yaptırımı olarak belirlenen taahhütlerden, bunlar başlı başına bir sözleşmeye konu olmadıkça Harçlar Kanununda olduğu gibi damga vergisi alınmaması sağlanmaktadır.

3. Azami Tutardan Vergi Alınan Sözleşmelerde Artan Bedele İlişkin Olarak Damga Vergisi Alınmaması

Bu Kanunun 25 inci maddesiyle, Damga Vergisi Kanunu’nun Nispet başlıklı 14 üncü maddesi ikinci fıkrasında yapılan düzenlemeyle, azami tutardan vergi alınan sözleşmelerde, sözleşmenin diğer hükümlerinde değişiklik olmaksızın sadece bedelin artırılmasına ilişkin değişiklik yapılması halinde, artan bedele ilişkin olarak damga vergisi alınmaması sağlanmaktadır. Öte yandan, sözleşmelerin bedel dışında ilave iş, taraf ve miktar gibi unsurlarının da değiştirilmesi halinde, artan tutardan ayrıca vergi alınması uygulaması devam edecektir.

4. Bankacılık Mevzuatına İlişkin Düzenlenen Kağıtlara Sıfır Nispetinde Damga Vergisi Uygulanmasına İlişkin Bakanlar Kuruluna Yetki Tanınması

Bu Kanunun 26’ncı maddesiyle, Damga Vergisi Kanunu’nun mükerrer 30 uncu maddesinin üçüncü ve dördüncü fıkralarında yapılması öngörülen değişiklikle, halihazırda sermaye piyasası mevzuatına göre düzenlenen kağıtlara sıfır nispetinde damga vergisi uygulanmasına ilişkin Bakanlar Kuruluna tanınan yetki, sermaye piyasası mevzuatındaki değişikliklere paralel olarak bankacılık mevzuatına ilişkin düzenlenen kağıtlara da uygulanacak şekilde genişletilmektedir.

Ayrıca, nispi vergilerde oran indirmeye ilişkin olarak Bakanlar Kuruluna verilen yetki genişletilerek farklı kağıt türleri için farklı oranlar belirlenmesine imkan verilmekte ve ekonomik gelişmeler paralelinde damga vergisi uygulamasına esneklik kazandırılmaktadır.

5.  Döviz Kazandırıcı Faaliyetlere İlişkin Damga Vergisi İstisnası Uygulamasına Açıklık Kazandırılması

Bu Kanunun 27 nci maddesiyle, Damga Vergisi Kanunu’nun döviz kazandırıcı faaliyetlere ilişkin damga vergisi istisnasına ilişkin ek 2 nci maddesi değiştirilerek, ihtilafların önlenmesini teminen ihracat ve diğer döviz kazandırıcı faaliyetler ile istisna uygulamasının usul ve esasları Kanun hükmünde belirtilerek, Ekonomi Bakanlığı ve Maliye Bakanlığına tanınan yetki yeniden düzenlenmekte, ayrıca Kamu İhale Kanunu ve diğer mevzuatta yapılmış bir “uluslararası ihale” tanımının bulunmadığı göz önünde bulundurularak, döviz kazandırıcı faaliyetlere ilişkin damga vergisi istisnası uygulamasında uluslararası ihale kavramına açıklık kazandırılmaktadır.

6. İhalenin İptal Edilmesi Halinde, İhale Kararına İlişkin Damga Vergisinin İade Edilmesi

Bu Kanunun 28 inci maddesiyle, Damga Vergisi Kanunu’na ekli (1) sayılı tablonun;

a) “I. Akitlerle ilgili kağıtlar” başlıklı bölümünün “A. Belli parayı ihtiva eden kağıtlar” başlıklı fıkrasına yeni bentler eklenerek, bu kağıtlar için oran farklılaştırılmasına imkan verilmesi sağlanmaktadır. Bu şekilde, Damga Vergisi Kanununun mükerrer 30 uncu maddesiyle Bakanlar Kuruluna verilen yetki çerçevesinde bu sözleşme çeşitleri için vergi oranını sıfıra kadar indirmek dahil farklı oranlar tespit edilebilecektir.

b) “II. Kararlar ve mazbatalar” başlıklı bölümünün (2) numaralı fıkrasına parantez içi hüküm eklenerek, – Kamu İhale Kanununa tabi ihalelerde şikayet ve itirazen şikayet üzerine ilgili kurum ve kuruluşlar ile Kamu İhale Kurumu kararı ve yargı kararlarına istinaden ihalenin iptal edilmesi halinde, ihale kararına ilişkin damga vergisinin iade edilmesine imkan tanınmaktadır. Ayrıca, söz konusu ihale konusu işlerde düzenlenen sözleşmelere ait damga vergisinin iade edilmeyeceği hususuna açıklık getirilmektedir.

7. Kanuni Süresinde Düzeltme Amacıyla Verilen Vergi Beyannamelerinden Damga Vergisi Alınmaması

c) “IV. Makbuzlar ve diğer kağıtlar” başlıklı bölümünde değişiklik yapılarak, vergi beyannamelerine ilişkin kanuni süresinde düzeltme amacıyla verilen vergi beyannameleri damga vergisinin konusu dışına çıkarılmaktadır.

8. Damga Vergisi İstisnası Getirilen Kâğıtlar

Bilindiği üzere, Damga Vergisi Kanunu’na ekli (2) sayılı tabloda yazılı kağıtlar Damga Vergisinden müstesnadır.

Bu Kanunun 29 uncu maddesiyle, Damga Vergisi Kanunu’na ekli (2) sayılı tabloda yazılı kağıtlara yeni eklemeler yapılmaktadır. Yapılan düzenlemeyle;

• Halihazırda sigorta sözleşmeleri (reasürans ve koasürans sözleşmeleri dahil) ve sigorta ücretinin ödenmesine ilişkin kağıtlar damga vergisinden istisna olup yapılan düzenleme ile aynı kağıtta yer alan sigorta yaptırma taahhütlerininde istisna kapsamına alınması suretiyle damga vergisinin asıl akit bedeli üzerinden alınması sağlanmaktadır. Ayrıca,bireysel emeklilik, gruba bağlı bireysel emeklilik, işveren grup emeklilik sözleşmelerine de damga vergisi istisnası sağlanmaktadır.
• Anonim, limited ve eshamlı komandit şirketlerin pay devirleri de istisna kapsamına alınmaktadır.
• 6362 sayılı Sermaye Piyasası Kanunu kapsamında tezgah üstü piyasalarda müşterileri ile karşılıklı türev araç düzenleme ve işlem yapma yetkisi, bankaların yanı sıra aracı kurumlara da verildiğinden aracı kurumların da istisna kapsamına alınması sağlanmaktadır.
• Gayrimenkul yatırım ortaklıklarında olduğu gibi gayrimenkul yatırım fonlarının münhasıran gayrimenkul portföylerine ilişkin alım satım sözleşmeleri ile gayrimenkul satış vaadi sözleşmelerine damga vergisi istisnası sağlanmaktadır.
• Bankalar, yurtdışı kredi kuruluşları ve uluslararası kurumların fatura temliki, kredinin devri işlemlerine ilişkin düzenlenen kağıtların damga vergisinden istisna edilmesi sağlanmaktadır.
• Finansman şirketlerinin düzenlemiş olduğu kredi sözleşmelerinin devrine ilişkin kağıtların da istisna kapsamına alınması sağlanmaktadır.
• Damga vergisinden istisna olan kira sözleşmelerinde yer alan kefalet şerhleri ve teminatlar da istisna kapsamına alınarak kefil imzası ve teminat içeren söz konusu kira sözleşmelerindeki damga vergisi yükü kaldırılmaktadır.
• Kira sertifikası işlemlerine konu varlıkları menkul ve gayrimenkul mallar ile maddi olmayan varlıklar olarak sınırlı bir şekilde belirten mevcut istisna hükmünde yapılan değişiklikle, farklı kira sertifikası türlerine göre düzenlenen kağıtlar ve kira sertifikaları ödemeleri ile bunların teminatlarına ilişkin olarak düzenlenen her türlü kağıtların damga vergisinden istisna edilmesi sağlanmaktadır.
• Yatırım Teşvik Belgesi kapsamında yer alan yatırım mallarına ilişkin olarak yatırım teşvik belgesi sahibi yatırımcılarla bu malların üreticileri ve tedarikçileri arasında düzenlenen kağıtlara; münhasıran yatırım döneminde belge kapsamındaki yatırımlarla ilgili bir malın üretiminde ya da bir hizmetin sağlanmasında kullanılan patent, know-how gibi gayrimaddi hakların kiralanması ve satın alınmasında düzenlenen kağıtlara; belge kapsamındaki sabit kıymet yatırımlarının imal ve inşasına yönelik olarak teşvik belgesi sahibi yatırımcılarla bu işi yapanlar arasında düzenlenen sözleşmeler, taahhütnameler, teminatlar ve bu mahiyetteki kağıtlara; söz konusu yatırımlara yönelik teşvik belgesi sahibi yatırımcılara verilecek danışmanlık ve teknik müşavirlik hizmetlerine ilişkin düzenlenen kağıtlara damga vergisi istisnası sağlanmaktadır.
• Yatırımlarda Devlet yardımları hakkında kararlarla belirlenen yüksek ve orta-yüksek teknolojili sanayi ürünlerinin imalatında maliyetleri düşürmek ve uluslararası rekabet gücünü artırmak amacıyla söz konusu ürünlerin imalatına ilişkin olarak imalatçılarla tedarikçileri arasında düzenlenen kağıtlara damga vergisi istisnası sağlanmaktadır.
• Özel Tüketim Vergisi Kanunu ve aynı Kanunun ikincil mevzuatı gereğince düzenlenmesi ve verilmesi gereken taahhütnamelere damga vergisi istisnası sağlanmaktadır.
• 6493 sayılı Kanun kapsamında, ödeme hizmeti sağlayıcısı olarak tanımlanan bankalar, elektronik para kuruluşları ve ödeme kuruluşları ile ödeme hizmeti kullanıcıları arasında bir defaya mahsus ödeme işlemi için düzenlenen tek seferlik ödeme sözleşmelerine damga vergisi istisnası sağlanmaktadır.