Büyükbaş damızlık hayvanlar için devletten alınan teşvik primlerini nasıl vergilendireceği hk.
Sayı: 72788441-105-57
Tarih: 22/08/2012
T.C.
GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI
GAZİANTEP VERGİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI
MÜKELLEF HİZMETLERİ VE USUL MÜDÜRLÜĞÜ
Sayı:72788441-105-57
22/08/2012
Konu: Havancılık Teşvik Primi
İlgide kayıtlı özelge talep formunuzla, büyükbaş damızlık hayvan için devletten almış olduğunuz teşvik primlerini nasıl vergilendireceğiniz hakkında bilgi talep etmektesiniz.
193 sayılı Gelir Vergisi Kanununun 53 üncü maddesinde; “Çiftçilerin elde ettikleri zirai kazançlar, bu Kanunun 94 üncü maddesine göre hâsılatları üzerinden tevkifat yapılmak suretiyle vergilendirilir. 54 üncü maddede yazılı işletme büyüklüğü ölçülerini aşan çiftçiler ile bir biçerdövere veya bu mahiyetteki bir motorlu araca veya on yaşına kadar ikiden fazla traktöre sahip olan çiftçilerin kazançları gerçek usulde (zirai işletme hesabı veya diledikleri takdirde bilânço esasına göre) tespit olunarak vergilendirilir. Kazançları gerçek usulde vergilendirilmeyen çiftçiler bu kazançları için beyanname vermezler.” hükmü yer almaktadır.
Anılan Kanunun 56 ncı maddesinin birinci fıkrasının (1) numaralı bendine göre; evvelki yıllardan devredilenler de dâhil olmak üzere istihsal olunan, satın alınan veya sair suretlerle elde edilen her türlü zirai mahsullerin satış bedelleri (primler, risturnlar ve benzerleri dâhil) zirai işletme hesabı esasına göre hâsılat sayılmaktadır.
Mezkûr Kanunun 94 üncü maddesinin birinci fıkrasında da, vergi tevkifatı yapacak olanlar sıralanmış ve bunların, ödemeleri (avans olarak ödenenler dâhil) nakden veya hesaben yaptıkları sırada, istihkak sahiplerinin gelir vergilerine mahsuben tevkifat yapmaya mecbur oldukları belirtilmiştir.
Anılan maddenin (11) numaralı bendinde ise, vergi tevkifatı yapmakla yükümlü kişi, kurum ve kuruluşlarca çiftçilerden satın alınan zirai mahsuller ve hizmetler için yapılan ödemelerden tevkifat yapılacağı belirtilmiş ve bu tevkifat oranları, hayvanlar ve bunların mahsulleri ile kara ve su avcılığı mahsulleri için ticaret borsalarında tescil ettirilerek satın alınanlarda % 1, bunun dışında kalanlarda % 2; diğer zirai mahsuller için ticaret borsalarında tescil ettirilerek satın alınanlarda % 2, bunun dışında kalanlarda % 4 olarak belirlenmiştir.
Buna göre, büyükbaş damızlık hayvan için devletten alınan kredi tutarlarının Gelir Vergisi Kanununun 56 ncı maddesinin birinci fıkrasının (1) numaralı bendi kapsamında hâsılat sayılması ve aynı Kanunun 94 üncü maddesinin birinci fıkrasında sayılan kişi ve kurumlarca ödenen tutarların aynı fıkranın (11) numaralı bendi kapsamında gelir vergisi tevkifatına tabi tutulması gerekmektedir.
Ayrıca, hâsılatları üzerinden tevkifat yapılmak suretiyle vergilendirilen (gerçek usule tabi olmayan) çiftçilerin, kesilen bu vergilerin nihai vergileri olması nedeniyle beyanname vermeyeceği; kazançları gerçek usulde vergilendirilen çiftçilerin ise, anılan ödemeler üzerinden yapılan vergi tevkifatını, verecekleri yıllık gelir vergisi beyannameleri üzerinden hesaplanan vergiden mahsup edebileceği tabiidir.
Ayrıca, alınan söz konusu kredilerin zirai kazancın gerçek usulde veya tevkifat yoluyla vergilendirilmesi yönünde bir etkisi bulunmamakta olup, zirai kazancın gerçek usulde veya tevkifat yoluyla vergilendirilmesinde Gelir Vergisi Kanununun 54 üncü maddesinde yer alan “İşletme Büyüklüğü Ölçüleri” ile gerçek usulde vergilendirilmek isteyen zirai kazanç mükelleflerinin bu yöndeki talepleri esas alınmaktadır.