Denetim Riski Nedir?
Denetçi Eldeki Bilgilere Göre Rapor Verirken Kendide Hata Yapabilir Buna Denir. Daha Geniş Anlamda,” Denetçinin Finansal Tablolar Hakkında Uygun Olmayan Görüş Verme Olasılığıdır. Bilgi Riski İse, Denetçinin Kendisinden Kaynaklanan İş Riskinin Toplamından Oluşur.
Denetim Riskinin 3 Ana Bileşeni Vardır.
- Asıl(Doğal) Risk: İç Kontrolün Olmadığı Varsayımıyla(Sav)
- Kontrol Risk: Yanıltıcı Beyanların Müşterinin İç Kontrol Sistemi Tarafından Zamanında Engellenmemesidir.
- Bulgu Riski: Yapılan Maddi Doğrulama Yordamlarının Hesap Kalanlarında Yanıltıcı Beyan Ortaya Çıkarmamasıdır.
Ve Asıl Risk X Kontrol Riski X Bulgu Riski Olarak Bütünleşir.
Dr=Ar X Kr X Br
Bulgu Riskinin Formülü İse
Br=Dr /Ar X Kr (Bulgu Riski Kr Ve Ar Ye Ters İlişkilidir.
Bulgu riski hesaplama formülü
Bir Soru ?
Denetçi riskini 0,04 düzeyinde tutmak istemektedir. Asıl riskin 0,80 düzeyinde ve kontrol riskinin 0,60 olduğu kabul edilirse bulma riski ne kadardır ?
a) 0,036
b) 0,062
c) 0,083
d) 0,4
e) 0,12
… Ve Cevap
Bulgu riski = Denetim riski / Doğal risk x Kontrol riski olduğuna göre,
= 0,04/0,80 x 0,60
= 0,083 olacaktır.
Cevabımız “c” olsun.
Denetim Riskleri Arasındaki İlişkiler
Bir hesabın yapısal ve kontrol riskleri ile bu hesap için denetçinin kabul edebileceği bulgu riski düzeyi arasında TERS yönde bir ilişki vardır. Belli bir denetim riski düzeyinde (yüksek, % 10 gibi) yapısal ve kontrol risklerinde azalma bulgu riskinde bir artışla dengelenebilir.
Yapısal ve kontrol riskleri müşteri işletmenin koşullarıyla ilgili iken bulgu riski tamamen denetçinin kontrolündeki tek risk bileşenidir. Denetçinin denetim riski seviyesini ayarlaması tamamen bulgu riski yoluyla olabilir.