Merhaba arkadaşlar.
Bu bölümümüzde sizlere bağlama hakkında kendi görüşlerimi anlatmak istedim.
İnternette kolayca bulabileceğiniz basma kalıp sözler yerine kendimden bişeyler yazmayı uygun buldum.
Bağlama bence sadece ağaç parçalarından oluşan ve ses üretmeye yarayan bir alet değildir kesinlikle.
Yapan ustasının iç dünyasını,kişiliğini,yapım aşamasındaki ruh halini yansıtan bir aynadır.
Sadece yapan ustanın değil onu çalan,hayata,yaşamaya başlatan kişininde iç dünyasını,
duygularını,kişiliğini ortaya çıkaran sergileyen bir enstruman bence.
Ne kadarda zamana,yöresine,çalım tarzlarına,çalan kişilere göre farklılık göstersede bence görevi hep aynı.
Dile gelmeyeni söylemek.Bir usta olarak ki çevremdekiler öyle diyorlar ama ben değil,Bağlama yapmak bence gönül işi olmalı.
Ticari kaygılardan kesinlikle uzak olmalı ki sadece bir enstrüman yapmak için işe başlansın.
Bağlama her müzik aletinde olduğu gibi kaliteli malzemelerden yapılmalıdır.
Malzeme seçimi çok çok önemlidirki bağlamanın kişiliğini belirleyecek en önemli unsurdur.
Bulunan malzemelerin kuruluk dereceside sonderece önemli ve olmazsa olmazlarındandır.
Bağlama teknesi bugüne kadar gördüğüm ve okuduğum yazılara göre gerektiği kadar
ilgi ve dikkatle seçilmiyor ve yapılmıyor.Oysa bağlamanın temelidir teknesi.
Kapakta (ses tahtası – göğüs ) kolda (sap) ona monte edilirki en önemli parçalardandır.
Teknedeki 1 mm lik bozulma saptada, kapaktada çok büyük sorunlara yolçar.
Teknenin kalınlık oranları her yerinde aynı derecede olmalıdır.İşin temeli sağlam olsunki üzerine konan
diğer parçalar ilk günkü gibi kalsın.Tekne nekadar sağlam olursa bağlamanın ömrü okadar uzun olur.
Zaman içinde kapak çöksede,deforme olsada yenisi ile değiştirildiğinde
yaşamaya devam eder.Tekne kalitesizse çok kısa bir ömrü olur bağlamanın.Ağaç seçiminde bence birinci seçim yöresel ağaçlar olmalıdır.
Nedeni ise o bölgede yetişmiş olması ve o bölgede hayata devam etmesidir.Ama şimdilerde bu çokta mümkün görünmüyor.
Birde dayanıklı ağaçlar seçilirse
bağlama yine uzun ömürlü olur.Dayanıklı derken sert demek değil tabii.Ağacın sağlamlığı ne sert,ne çok yumuşak,nede gevrek.
Mesela Ardıç ve Vengi.Ardıç işlemesi sonderece kolay,
ses alması bi okadar kolay ve renk açısındanda göze hoş gelir.Ama çokta gevrektir.
En ufak bir darbede tekne bir uçtan diğer uca yarılırki buda bağlamanın sonu demektir.
Vengi ise sürekli bir çalışma halindedir ve iyice inceltilmediğinde çok ağır olur.
Tecrübelerim şunu gösterdiki bir bağlama 1 kg dan fazla ağır olmayacak.
Bağlama çalan herkesin sorunudur burgular.Şimdilerde mekanik burgu,gitar ve mandolin burgusu takılmakta.
Ama herşeyin aslına döndüğü gibi oda aslına yani ahşap burguya dönecektir ve dönüyorda.
Bence bugünlerdeki en güzel burgu çeşidi Pelesenk burgudurki nerdeyse her ağaca uyum sağlamaktadır.
Kapak seçimindede kesinlikle yumuşak olmalıdır.Ladin benim tercihimdir her zaman.Köknarda kullananlar vardır ama bence ladin.
İsteğe göre bas tonlu (geniş damar ) yada tiz tonlu (sık damar) olmalıdır.Damarları 65 derece kadar eğimli olmalıdır.
Bence rengi çok önemli değildir yeterki güzel ses versin.
Sap (kol) orta sertlikte olmalıdır.Damarları düz ve dik olmalıdır.Ağaç deseni yan tarafa,fireze deseni üst ve alta gelmelidir.
Bu sapın direncini artıracaktır.
Bundan sonrası ustanın bağlamaya istiyerek ve canıgönülden başlamasıdır.Hangi ağaçtan olursa olsun
tınısı güzel olamayan bir bağlama kesinlikle çalınmamalıdır.Bunun iki türlü zararı vardır.Birincisi sizi çabuk bıktırır, ikincisi ilerlemeniz için
teşvik etmeyecektir kötü tınıları sayesinde.
Bağlama alırken ilk dikkat edeceğiniz şey sesinin sizin hoşunuza gitmesidir.İkincisi çalım rahatlığı.Sap kalınlığı ve tellerin klavyeden
yüksekliği.Bağlamanın sap kalınlığı kişiye özel olmalıdır.Günümüzde hazır bağlama alındığı için bunlara dikkat etmek biraz zor olur tabii.
Her ustanın kendine özgü sap kalınlığı ve klavye genişliği vardır.Sizin elinize tam oturan yani ne ince nede kalın olan iyidir.
Çok önemli bir konuda kesinlikle bağlama imalatçıdan alınmalıdır.Ufak bir sorunda bile müdahale edebilir.Mağazadan alınan bağlama
yapan ustasından başkasına tamir ettirilirki buda çok hoş olmayan bir olaydır.En güzel tınılar sizlerle olsun.Sevgi ve selamlar.