1299-1838 Döneminde Maaş Rejimi
Osmanlı Devletinin kuruluşundan 1838 yılına kadar olan dönemde bugünkü anlamı ile hazineden aylık ödenmesi uygulaması mevcut değildi. Nitekim Osmanlı Devletinde uygulanmakta olan Has, Zeamet ve Tımar usulü aynı zamanda ücret rejimini de teşkil etmiştir. Bu dönemde Vezirlere, Beylerbeylerine ve yüksek derece mevki sahiplerine Has, ilmiye ve Mülkiye sınıflarındaki memurlara Arpalıklar tahsis edilir, ilmiye sınıfından sayılan hocalara medreselerin vakıf gelirlerinden, yargı görevi yapanlara Aidatı Şer’iye, kalem katiplerine Tekalifi Örfiye adı altında toplanan paralardan aylık ödenirdi. İşgal edilen araziler ise, eyaletler ve sancaklar şeklinde ayrılır ve dirlik adı altında savaşta yararlılık gösterenlere,hizmette bulunanlara pay edilirdi. Osmanlı İmparatorluğu’nda bazı memurlarla kalem katipleri için ise ayrı bir ücret sistemi uygulanmıştır. Bu ücret sistemine göre halktan “ Tekalifi Örfiye “ adı altında toplanan paralar, hizmetlerin görülmesi sırasında memurlara dağıtılır, büyük memurlar memuriyet yerlerine gittiklerinde ise “Tebşiriye, Kudumiyye, Caize, Hediyye, Kaftan Baha “ adları altında halktan toplanan paralar defterlere geçirilirdi. .Ayrıca “ İane-i Hükkamiye, Bedeli Mübaşiriye, Katibiye, Kalemiyye, Evaidi Hademe, Harcı Mahkeme, Harcı Defter, İhzariye, Yazıcı Akçesi, Ahzı Vekalet Harcı, Tahsildariye “ adları ile kısmen yardım, kısmen hizmet karşılığı olarak halktan para toplanarak dağıtılır, diğer yandan da daire giderleri için de para toplanır ve ayrıca bazı memur ve katiplere verilmek üzere “ Avaidi Mutade “ adı altında yardım parası tahsil edilirdi. (31)