VEKALET ÇEŞİTLERİ
Vekalet görevi, vekalet edilen göreve ait kadronun durumuna göre;
– Dolu kadrolara vekalet,
– Boş kadrolara vekalet,
olmak üzere ikiye ayrılmaktadır.
Diğer taraftan vekalet edenin durumuna göre de;
– Kurum içinden vekalet,
– Kurum dışından vekalet,
– Açıktan vekalet,
olmak üzere üçe ayrılmaktadır.
Vekalet çeşitlerine geçmeden önce, kurum içinden, kurum dışından ve açıktan kavramlarını açıklamak gerekir.
Vekalet aylığına hak kazanmada aynı ya da ayrı kurum kavramı özellik arz etmektedir. Vekaleten görevlendirmelerde, görevlendirmenin kurum içinden mi yoksa kurum dışında mı olduğu hususuna 15.05.1960 ve 2550/1 sayılı Sayıştay Genel Kurulu Kararı ile açıklığa kavuşturulmuştur.
1-Merkezde, her bakanlık veya özel yasalarla kurulmuş olup, katma ya da özel bütçesi olan genel müdürlükler, şubeleri ile birlikte birer kurum sayılmaktadır.
2-Bir il yada ilçe merkezinde bakanlıkların, katma veya özel bütçeli genel müdürlüklerin çeşitli teşkilat yada birimleri bulunması halinde:
a-İller yasasına göre, vali veya kaymakamın başında bulunduğu mülki bölümün dahilindeki teşkilatın (Defterdarlık, Emniyet, Sağlık, Milli Eğitim Müdürlükleri gibi) ya da mülki idare bölümüne girmeyerek bölge bölümüne göre örgütlendirilmiş bulunan kademelerin (Karayolları, Orman, D.S.İ. Başmüdürlükleri gibi) şube daire ve büroları kendi aralarında bir tek kurum sayılmaktadır. Örneğin: Karayolları Bölge müdürlüğü ile Karayolları Şube Şefliğinin, Orman Başmüdürlüğü ile Orman İşletme Müdürlüğünün, Defterdarlık ile Vergi Dairesinin aynı kurum sayılmaları gibi.
b-Bir bakanlığın veya katma bütçe ya da özel bütçeli genel müdürlüğün o il ya da ilçe merkezindeki örgütü, diğer bakanlık, katma bütçe veya özel bütçeli genel müdürlüğün o il veya ilçedeki örgütüne karşı ayrı daire sayılmaktadır. Örneğin, Sağlık Müdürlüğü ile Defterdarlık veya bu dairelerle Milli Eğitim Müdürlükleri ayrı daire sayılmışlardır.
c-Bir il veya ilçe nezdindeki bakanlık ya da katma veya özel bütçeli genel müdürlükler, o il veya ilçe bölümüne dahil olmayan örgüt veya kuruluşlarına karşı ayrı daire sayılmaktadır.
d-Bakanlıklar, katma ya da özel bütçeli genel müdürlükler merkez örgütü, il örgütüne karşı ayrı daire sayılmaktadır. Her iki örgütün aynı yerde bulunması durumunda etkili olmaz. Zira; il örgütü, iller yasası hükümlerine göre Valinin başında bulunduğu idari bölümün içine dahildir. Örneğin; Sağlık Bakanlığının Ankara İl sağlık Müdürlüğüne karşı ayrı daire sayılması v.s. gibi.