TAŞERON İŞÇİYE YOL VE YEMEK PARASI RAPORLU VE İZİNLİ OLDUĞU DÖNEMDE ÖDENİR Mİ?
TAŞERON İŞÇİYE YOL VE YEMEK PARASI RAPORLU VE İZİNLİ OLDUĞU DÖNEMDE ÖDENİR Mİ?
Kamu Hastaneleri Birlikleri ve bağlı sağlık tesisleri 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu hükümleri çerçevesinde hizmet alımları kapsamında yükleniciler vasıtasıyla çalışan taşeron işçilere ayni ve nakdi olarak yemek ve yol yardımı herhangi bir nedenle (raporlu, izinli vb.) işe gelmeyen personele o döneme ait yemek ve yol ücretinin ödenip ödenemeyeceği ve yüklenicilerin hakedişlerinden bu ücretlerin kesilip kesilmeyeceği hususunda Kamu İhale Kurumu ile Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığından görüş alınmıştır.
Kamu İhale Kurumu verdiği cevapta;”Hizmet İşleri Genel Şartnamesinin 7 nci bölümünde, hakedişlerin düzenlenmesi ile ödemelerin yapılmasına ilişkin usul ve esaslara yer verilmiş olup, bu kapsamda, kural olarak yüklenici tarafından ihale kapsamında gerçekleştirilen -yüklenici için maliyet teşkil eden-işlerin kontrol teşkilatı tarafından yüklenici veya vekili ile birlikte hesaplanması ve bulunan miktarların, teklif edilen birim fiyatlarla çarpılmak suretiyle sözleşmedeki esaslara uygun olarak hakediş raporlarına yansıtılması gerekmektedir.” ifade edilirken;Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı verdiği cevapta;”Asgari ücretin üzerindeki ücret ve sosyal haklar (yemek ve yol ücreti v.b) ise, İşçi ve işveren arasında akdedilen hizmet akitleri, işyeri yönetmelikleri ve taraflar arasında bağıtlanan toplu iş sözleşmeleriile hizmet alım sözleşmeleri ile serbestçe belirlenebilmektedir.Buna göre, 4857 sayılı İş Kanunu’nda yemek ve yol ücreti ile ilgili herhangi bir hüküm yer almadığından, izinli ve raporlu sürelerde söz konusu sosyal hakların ödenip ödenmeyeceği konusunda yukarıda belirtilen sözleşmelerde yer alan hükümlere göre işlem yapılması gerektiği görüşüne varılmıştır.” denilmektedir.
Bu bakımdan, verilen cevaplara göre; hizmet ihale şartname ve sözleşmesine öncelikle bakılmalıdır. İhale şartname ve sözleşmesinde açık bir hükümle kesilme veya kesilmeyceğine ilişkin bir üküm varsa bu hüküm uygulanmalıdır. Açık bir hüküm bulunmamakla birlikte taşeron işçisi ile işveren arasında yapılan sözleşmede kesilmesi söz konusu ise kesilmesi gerekmektedir. İş sözleşmesinde de bir hüküm yoksa, işçi lehine düşünülerek yardım niteliğinde ödeme yapılmasının önünde bir engel bulunmamakla birlikte, genellikte yemek ve yol ücretleri çalışma esasına göre ödendiğinden gelinmeyen dönemde kesinti yapılması genel kuraldır.
Kamu İhale Kurumu açık bir cevap vermeyip mevzuatı hatırlatırken, aslında örtülü şekilde Kurumların taşeron işçilerin izinli ve raporlu dönemlerini kontrol edilerek kesinti yapılmasını ifade etmektedir. Çalışma Bakanlığı ise sözleşmeye vurgu yapmaktadır.