TOPLANTIYA KATILAN ÜYELER:
Başkan: Mahmut GÜRSES
Üyeler: II. Başkan Kazım ÖZKAN, Ahmet ÖZBAKIR, Mehmet Zeki ADLI, Hasan KOCAGÖZ, Hamdi GÜLEÇ, Dr. Mehmet AKSOY
BAŞVURU SAHİBİ:
Cihan İnşaat Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti.,
Rızaiye Mah. Kazım Hoca Sk. No: 15/4 ELAZIĞ
İHALEYİ YAPAN İDARE:
Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü 22.Bölge Müdürlüğü,
Yalıncak/TRABZON
BAŞVURUYA KONU İHALE:
2015/134158İhale Kayıt Numaralı “Gümüşhane Tersun Göleti” İhalesi
KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:
Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü 22.Bölge Müdürlüğü tarafından 23.11.2015 tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “Gümüşhane Tersun Göleti” ihalesine ilişkin olarak Cihan İnşaat Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti.nin 21.01.2016 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin 29.01.2016 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibince 08.02.2016 tarih ve 7804 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 08.02.2016 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.
Başvuruya ilişkin olarak 2016/386 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.
KARAR:
Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.
İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle, ihale üzerinde bırakılan istekli olan Okyanus Mühendislik ve İnşaat Anonim Şirketinin sunmuş olduğu aşırı düşük teklif açıklamalarının mevzuata uygun olmadığı dolayısıyla teklifinin değerlendirme dışı bırakılması gerektiği iddialarına yer verilmiştir.
A) Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir.
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Aşırı düşük teklifler” başlıklı 38’inci maddesinde “İhale komisyonu verilen teklifleri değerlendirdikten sonra, diğer tekliflere veya idarenin tespit ettiği yaklaşık maliyete göre teklif fiyatı aşırı düşük olanları tespit eder. Bu teklifleri reddetmeden önce, belirlediği süre içinde teklif sahiplerinden teklifte önemli olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak ister.
İhale komisyonu;
a) İmalat sürecinin, verilen hizmetin ve yapım yönteminin ekonomik olması,
b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin mal ve hizmetlerin temini veya yapım işinin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar,
c) Teklif edilen mal, hizmet veya yapım işinin özgünlüğü,
gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak, aşırı düşük teklifleri değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifleri reddedilir.
Kurum, ihale konusu işin türü, niteliği ve yaklaşık maliyeti ile ihale edilme usulüne göre aşırı düşük tekliflerin tespiti, değerlendirilmesi ve ekonomik açıdan en avantajlı teklifin belirlenmesi amacıyla sınır değerler ve sorgulama kriterleri belirlemeye, ihalenin bu maddede öngörülen açıklama istenilmeksizin sonuçlandırılabilmesine, ayrıca yaklaşık maliyeti 8 inci maddede öngörülen eşik değerlerin yarısına kadar olan hizmet alımları ile yapım işleri ihalelerinde sınır değerin altında olan tekliflerin bu maddede öngörülen açıklama istenilmeksizin reddedilmesine ilişkin düzenlemeler yapmaya yetkilidir. İhale komisyonu bu maddenin uygulanmasında Kurum tarafından yapılan düzenlemeleri esas alır.” hükmü,
Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Sınır değer ve aşırı düşük teklifler” başlıklı 60’ıncı maddesinde “(1) İhale komisyonu verilen teklifleri değerlendirdikten sonra Kurum tarafından belirlenen yönteme göre sınır değeri hesaplar.
(2) Aşırı düşük teklif tespit ve değerlendirme işlemlerine ilişkin olarak, ihale ilanı ve
dokümanında belirtilmek kaydıyla, üçüncü, dördüncü, beşinci ve altıncı fıkralardaki koşullar çerçevesinde aşağıdaki seçeneklerden bir tanesi kullanılır.
a) Sınır değerin altında olan teklifler ihale komisyonunca aşırı düşük teklif olarak tespit edilir ve bu teklif sahiplerinden Kurum tarafından belirlenen kriterlere göre teklifte önemli olduğu tespit edilen bileşenler ile ilgili ayrıntılar yazılı olarak istenir. İhale komisyonu;
1) Yapım yönteminin ekonomik olması,
2) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin işin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar,
3) Teklif edilen işin özgünlüğü,
gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak aşırı düşük teklifleri değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifleri reddedilir.
b) İhale, aşırı düşük teklif tespit ve değerlendirme işlemleri yapılmaksızın sonuçlandırılır.
c) Aşırı düşük teklif sınır değerinin altında teklif sunan isteklilerin teklifi açıklama istenmeksizin reddedilir.
(3) Yaklaşık maliyeti Kanunun 8 inci maddesinde öngörülen eşik değerin üçte birine eşit veya bu değerin üzerinde olan ihalelerde, ikinci fıkranın (a) bendinin kullanılması zorunludur.
(4) Yaklaşık maliyeti Kanunun 8 inci maddesinde öngörülen eşik değerin üçte birine kadar olan ve açık ihale veya Kanunun 21 nci maddesinin (b) ve (c) bentleri gereğince pazarlık usulü ile yapılan ihalelerde, ikinci fıkranın (a), (b) veya (c) bendindeki seçeneklerden birisinin kullanılması zorunludur.
(5) Yaklaşık maliyeti Kanunun 8 inci maddesinde öngörülen eşik değerin üçte birine kadar olan ve belli istekliler arasında ihale veya Kanunun 21 nci maddesinin (a), (d) ve (e) bentleri gereğince pazarlık usulü ile yapılan ihalelerde ikinci fıkranın (b) bendinin kullanılması zorunludur.
(6) Kurum tarafından yayımlanan aşırı düşük teklif sorgulaması yapılamayacak alımlar listesinde yer alan işlerin ihalelerinde ikinci fıkranın (b) bendinin kullanılması zorunludur.” hükmü,
Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Sınır değer tespiti ve aşırı düşük teklifler” başlıklı 45’inci maddesinde “…45.1.2. Sınır değerin altındaki teklif sahiplerinden yaklaşık maliyetin % 80’lik bölümünü oluşturan iş kalemleri/gruplarına ilişkin ayrıntılar yazılı olarak istenir. Bu çerçevede; istenen açıklamanın niteliği dikkate alınarak, isteklilere beş (5) iş gününden az olmamak üzere makul bir süre verilir.
45.1.2.1. İhale komisyonunca, (38.1) maddesi kapsamında idarece hazırlanan “sıralı iş kalemleri/grupları listesi” kullanılarak yaklaşık maliyetin % 80’lik kısmına giren iş kalemleri/grupları belirlenir.
Sıralı listeye göre, tutarlarının yaklaşık maliyete oranlarının kümülatif toplamı % 80 oranına kadar olan iş kalemleri/grupları ile kümülatif toplama eklendiğinde % 80 oranının aşılmasına neden olan iş kalemi/grubu, sorgulamaya tabi tutulacak olan iş kalemleri/grupları olarak belirlenecektir. Bunların dışında kalan iş kalemleri/grupları için sorgulama yapılmayacaktır.
45.1.2.2.İhale komisyonu tarafından, açıklama istenilmesi gereken iş kalemleri/gruplarına ait idarece (38.1) maddesine göre oluşturulan “sıralı analiz girdileri listesi” kullanılarak tutarı kar ve genel gider hariç analiz toplamının % 3’üne eşit ve bu tutarın altında olan analiz girdileri tespit edilecektir.
Yaklaşık maliyeti oluşturan iş kalemi/grubu analizlerindeki analiz girdilerinden, tutarı kar ve genel gider hariç analiz toplamının %3’üneeşit ve altında olanlar için isteklilerden açıklama yapılması istenilmeyecektir.
Tutarı, kar ve genel gider hariç analiz toplamının % 3’üne eşit veya altında olması nedeniyle sorgulamaya tabi tutulmayacak analiz girdilerinin tutarlarının kümülatif toplamının kar ve genel gider hariç analiz toplamının %15’ini aşması durumunda; en küçük tutardan itibaren kümülatif toplamda % 15’lik tutarın aşılmasına neden olan analiz girdisi belirlenecek, tutarı bu girdinin tutarından daha az olan girdiler için açıklama istenilmeyecektir.
Aynı girdinin yaklaşık maliyeti oluşturan birden fazla iş kalemi/grubunun analizinde yer alması halinde bu girdinin oranı her analiz için ayrı ayrı değerlendirilerek analiz toplamının % 3’ünün altında kalıp kalmadığına göre işlem yapılır. Herhangi bir analizdeki oranı %3’ün üstünde olan analiz girdisi için açıklama istenilecektir.
Analizlerdeki işçilik girdisi, tutarları analiz toplamının % 3’üne eşit veya altında olsa dahi, açıklama istenilmeyecek girdiler arasında yer alamaz.
45.1.2.3. İhale komisyonu teklifleri aşırı düşük olarak tespit edilen isteklilerden (45.1.2.1) maddesinde belirlediği iş kalemleri/grupları için isteyeceği açıklama ile ilgili yazıda, (45.1.2.2) maddesine göre açıklama istenilmeyecek olan analiz girdilerini de belirtecektir.
İstekliler, teklifi kapsamında yer alan iş kalemleri/grupları için hazırlayacakları analizlerde (45.1.2.2) maddesine göre açıklama istenilmeyecek olan analiz girdileri de dahil analizlerini oluşturan tüm girdileri göstereceklerdir.
…
45.1.3. İsteklilerden teklifleri kapsamında analiz ve hesap cetveli sunmaları istenmeyecektir. Analizler ve hesap cetveli, Kanunun 38 inci maddesi uyarınca teklif fiyatı aşırı düşük olarak tespit edilen isteklilerin tekliflerinin önemli bileşenleri ile ilgili ayrıntıların belirlenmesi amacıyla, sadece aşırı düşük teklif sahibi isteklilerden istenecektir. Bu çerçevede; teklif fiyatının aşırı düşük olduğu tespit edilen istekliler tekliflerinde önemli olduğu tespit edilen bileşenlerine ilişkin olarak yapacakları açıklama kapsamında;
a) Anahtar teslimi götürü bedel işlerde, toplam teklif bedelini oluşturan iş kalemleri ve/veya iş gruplarına ait miktarlar ve bunlara ait birim fiyatların gösterildiği hesap cetveli ile açıklama istenen iş kalemleri ve/veya iş gruplarının birim fiyatlarına ilişkin ihale dokümanında verilen analiz formatına uygun analizleri,
b) Teklif birim fiyatlı işlerde; açıklama istenen iş kalemlerinin birim fiyatlarına ilişkin olarak ihale dokümanında verilen analiz formatına uygun analizleri
sunacaklardır. Sorgulamaya konu edilmeyen iş kalemleri/grupları için analiz sunulması istenmeyecektir.
Anahtar teslimi götürü bedel teklif alınan ihalelerde istekli tarafından sunulacak hesap cetvelinde, sorgulamaya tabi tutulmayan iş kalemlerinin ve/veya iş gruplarının her biri için miktar ve birim fiyatların ayrı ayrı gösterilmesi zorunlu olmayıp, sorgulanmayan iş kalemlerinin tamamı için teklif edilen toplam bedelin gösterilmesi yeterlidir.
45.1.4. İdare tarafından ihale dokümanı kapsamında;
a) Teklif birim fiyatlı işlerde; her bir iş kaleminin yapım şartlarına, tarif ve içeriğine göre analizde yer almasını istediği “malzeme, işçilik, makine ve diğerleri (varsa; nakliyeler, inşaat yerindeki yükleme, boşaltma, yatay ve düşey taşımalar, zamlar vb.)” sadece girdi cinslerinin belirlendiği, analiz girdileri ile miktarlarının ve tutarlarının belirtilmediği,
b) Anahtar teslimi götürü bedel işlerde; iş kalemleri ve/veya iş gruplarının yapım şartlarına bağlı kalınarak, her iş kalemi/iş grubunun içeriğine göre analizde yer almasını istediği “malzeme, işçilik, makine ve diğerleri (varsa; nakliyeler, inşaat yerindeki yükleme, boşaltma, yatay ve düşey taşımalar, zamlar vb.)” sadece girdi cinslerinin belirlendiği, analiz girdileri ile miktarlarının ve tutarlarının belirtilmediği,
(Ek-Y.2)’de yer alan örneğe uygun analiz formatının isteklilere verilmesi, isteklilerin de tekliflerinin aşırı düşük olarak tespit edilerek kendilerinden açıklama istenmesi durumunda, yapacakları açıklamada sunacakları analizlerin verilen bu formata uygun olması gerekmektedir.
İdare tarafından bütün iş kalemleri/iş grupları için tek bir analiz formatı düzenlenebileceği gibi, iş kalemleri/iş gruplarının yapım şartlarına göre birden fazla analiz formatı da düzenlenebilir. Ancak bu durumda, idare ihale dokümanında hangi analiz formatının hangi iş kalemleri/iş grupları için kullanılacağını belirtmek zorundadır.
Kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanmış birim fiyatlar ile uyumlu olmayan iş kalemleri (özel iş kalemleri) ile idarelerce tasarlanan ve birden fazla iş kalemini ihtiva eden iş kalemleri (paçal iş kalemi) için bu iş kalemlerinde bulunan analiz girdileri ve miktarlarının gösterildiği analiz formatlarının, ihale dokümanı kapsamında istekli olabileceklere verilmesi gerekmektedir. Ancak idarece niteliği gereği analiz formatı hazırlanamayan iş kalemlerine ilişkin isteklilerin açıklamaları kapsamında analiz sunmalarına gerek olmayıp, anılan iş kalemlerine ilişkin açıklamalar 45.1.13 maddesi uyarınca yapılabilir.
45.1.5. İsteklilerin iş kalemleri/iş grupları için kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanmış cari yıl birim fiyatları veya bu fiyatlardan daha yüksek fiyatları teklif etmeleri ve söz konusu iş kalemleri/grupları için; hangi kamu kurum ve kuruluşunun birim fiyatını kullandıklarını, birim fiyat poz numarasını da yazmak suretiyle liste halinde belirterek açıklamaları kapsamında sunmaları durumunda analiz düzenlemeleri zorunlu değildir. Bu kapsamda; isteklilerin, kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanmış “kar ve genel gider içermeyen birim fiyatların” üzerine, kendi belirledikleri “kar ve genel gideri” ilave ederek birim fiyatlarını oluşturmaları durumunda da; hangi kamu kurum ve kuruluşunun “kar ve genel gider hariç birim fiyatını” kullandıklarını ve kendi belirledikleri “kar ve genel gider” tutarını yazmak suretiyle liste halinde belirterek açıklamaları kapsamında sunmaları halinde de, söz konusu iş kalemleri/iş grupları için analiz düzenlemeleri zorunlu değildir. Bu kapsamda isteklilerin analiz düzenlemeleri zorunlu olmayan söz konusu iş kalemleri/grupları için 45.1.13 maddesinde belirtilen belgeleri sunmalarına da gerek bulunmamaktadır.
İş kalemleri/grupları için, kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanmış birim fiyatlar esas alınarak teklif sunulmuş olmakla birlikte; yukarıda belirtildiği şekliyle liste halinde belirtilmemesi durumunda, söz konusu iş kalemleri/grupları için analiz sunulması zorunludur.
İlan veya davet tarihinde cari yıl birim fiyatın yayımlanmamış olması durumunda, istekli tarafından önceki yılın yayımlanmış birim fiyatları kullanılabilir.
45.1.6.Analizler ile yardımcı ve/veya alt analizlerde, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından belirlenerek yayımlanmış rayiçleri kullanan ve söz konusu rayiçleri poz numaralarını da belirtmek suretiyle liste halinde sunan isteklilerin, söz konusu rayiçlere ilişkin olarak 45.1.13 maddesinde belirtilen belgeleri sunmalarına gerek bulunmamaktadır.
45.1.7. İstekliler tarafından, inşaat iş kalemleri/iş grupları dışında yer alan sıhhi tesisat, kalorifer tesisatı, müşterek tesisat, havalandırma, brülör, asansör, elektrik tesisatı vb. iş kalemleri/iş gruplarına ait analiz sunulması yerine bu iş kalemi/iş gruplarına ait malzeme ve montaj bedelini ayrı ayrı gösterecek şekilde açıklama yapılması kabul edilecektir.
45.1.8. Aşırı düşük teklifine ilişkin olarak yaptığı açıklamada sunduğu analizler, ihale dokümanı kapsamındaki analiz formatına, birim fiyat tariflerine, idarece tanımlanan yapım şartlarına veya teknik şartnameye uygun olmayan, analiz fiyat tutarları teklif fiyatların üzerinde olan isteklilere ait teklifler reddedilecektir. Analizler üzerinde yapılan incelemede; çarpım ve toplamlarda hesaplama hatası bulunması durumunda, analiz girdilerine ait fiyatlar esas alınarak, hesaplama hatası ihale komisyonu tarafından re’sen düzeltilir. Bu şekilde düzeltilmiş analiz fiyatı, teklif fiyatın üzerinde olan isteklilerin teklifleri reddedilir.
45.1.9. İş kalemleri/gruplarına ait analizler ile yardımcı ve/veya alt analizlerde yer alan işçilik fiyatları ihale tarihinde yürürlükte olan saatlik asgari ücretin altında olamaz.
45.1.10. İhale komisyonu, sınır değerin altındaki tekliflerin önemli bileşenlerini;
a) Yapım yönteminin ekonomik olması,
b) Seçilen teknik çözümler ve yapım işinin yerine getirilmesinde kullanılacak avantajlı koşullar,
c) Teklif edilen yapım işinin özgünlüğü,
gibi hususlarda istekliler tarafından yapılan yazılı açıklamaları da dikkate almak suretiyle değerlendirir ve ihaleyi sonuçlandırır.
45.1.11. Yapım yönteminin ekonomik olması hususunda bir açıklamada bulunulması durumunda; kullanılan yapım yöntemi ve teknolojisinin sağlayacağı maliyet avantajının açıklanması gereklidir.
45.1.12. Seçilen teknik çözümler, yapım işinin yerine getirilmesinde kullanılacak avantajlı koşullar veya yapım işinin özgünlüğü hususunda bir açıklamada bulunulması durumunda; belirtilen çözüm, avantajlı koşul ve özgünlük sayesinde elde edilen maliyet avantajıaçıklanmalıdır.
45.1.13. Teklifi aşırı düşük bulunan isteklilerin, tekliflerinde önemli olduğu tespit edilen bileşenler ile ilgili olarak 4734 sayılı Kanunun 38 inci maddesi uyarınca yapacakları açıklamada, sorgulamaya konu iş kalemlerine/gruplarına ilişkin analizler ile bu analizlere dayanak teşkil eden bilgi ve belgeleri sunmaları gerekmektedir.
İsteklilerin analizlerine dayanak teşkil eden bilgi ve belgeler;
a. Üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifleri,
b. Çimento ve demir ürünleri için ilan edilmiş üretici fiyat tarifeleri,
c. Kamu kurum ve kuruluşları tarafından sunulan mal ve hizmetlere ilişkin ilan edilmiş fiyat tarifeleri veya bunlardan alınmış fiyat teklifleri,
ç. Kamu kurum ve kuruluşları tarafından ilgili mal veya hizmetlere ilişkin ilan edilen asgari fiyatlar,
d. Ürettiği, aldığı veya sattığı mallara ilişkin maliyet/satış tutarı tespit tutanakları,
e. Stoğunda bulunan mallara ilişkin stok tespit tutanakları,
f. İdarece istenmesi durumunda yardımcı analizler v.b. dir.
İstekliler tekliflerine ilişkin olarak yukarıda sayılan belgelerden kendileri için uygun olanları açıklamaları kapsamında sunacaklardır.
Yukarıda sayılan bilgi ve belgelerden herhangi biri ile açıklama yapılmasının fiilen mümkün olmadığının anlaşıldığı durumlarda, istekliler tarafından gerekçesi belirtilmek suretiyle ilgili mevzuatına göre son 12 ay içinde düzenlenen açıklamaya elverişli diğer bilgi ve belgeler kullanılarak da açıklama yapılabilir (Örnek: Yurt dışından ithal edilen mallara ilişkin olarak gümrük giriş beyannamesi kullanılarak açıklama yapılabilir). Yüklenicinin dışında üçüncü kişilerce inşaat mahalli dışında imal edilen ve esaslı başka bir işçilik veya malzeme katkısı yapılmaksızın yapıya monte edilen iş kalemlerinin üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifleri ile açıklanması durumunda, bu iş kalemlerine ilişkin analiz sunulması zorunlu değildir. Ayrıca, istekliler tarafından teklif kapsamındaki harita, kadastro ve proje işlerine ilişkin yapılacak açıklamalarda üçüncü kişilerden alınan fiyat tekliflerinin sunulması yeterlidir.
45.1.13.1.Teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin üçüncü kişilerden fiyat teklifi alınması durumunda, öncelikli olarak fiyat teklifini veren kişiyle tam tasdik sözleşmesi yapan veya beyannamelerini imzalamaya yetkili olan meslek mensubu tarafından ilgisine göre teklife konu mal veya hizmet için maliyet tespit tutanağı (Ek-O.5) veya satış tutarı tespit tutanağı (Ek-O.6) düzenlenecektir. Tutanaklar fiyat teklifinin dayanağı olarak düzenlenecek olup, meslek mensubu tarafından muhafaza edilecek ve fiyat teklifinin ekinde idareye verilmeyecektir. Ancak idare veya Kurum tarafından gerekli görülmesi halinde bu tutanaklar meslek mensubundan istenebilecektir.
Maliyet tespit tutanağı dayanak alınarak fiyat teklifi sunulabilmesi için, fiyat teklifinin mamul/mala ilişkin olması halinde mamul/malın birim fiyatının, tutanakta tespit edilen ağırlıklı ortalama birim maliyetin altında olmaması; fiyat teklifinin hizmete ilişkin olması halinde ise bu hizmetin birim fiyatının, tutanakta tespit edilen toplam birim maliyetin altında olmaması, bu tespitin (Ek-O.5) formunda yapılması, fiyat teklifi üzerine meslek mensubu tarafından “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre tarafımca düzenlenerek onaylanan (…/…/…) tarih ve (…) sayılı maliyet tespit tutanağındaki ortalama/toplam birim maliyet tutarının altında olmadığını beyan ederim.” ibaresinin yazılarak imzalanması ve iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle kaşelenmesi/mühürlenmesi gerekmektedir.
Satış tutarı tespit tutanağı dayanak alınarak fiyat teklifi sunulabilmesi için teklif edilen birim fiyatın, ilgili tutanakta tespit edilen ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin altında olmaması, bu tespitin (Ek-O.6) formunda yapılması, fiyat teklifi üzerine meslek mensubu tarafından “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre tarafımca düzenlenerek onaylanan (…/…/…) tarih ve (…) sayılı satış tutarı tespit tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin altında olmadığını beyan ederim.” ibaresinin yazılarak imzalanması ve iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle kaşelenmesi/mühürlenmesi gerekmektedir.
Üçüncü kişilerden alınan fiyat tekliflerinin teklife konu alanda faaliyet gösterenlerden alınması gerekmekte olup, bu belgelerin ihale tarihinden önce düzenlenmiş olması zorunlu değildir.
Kaşeleme işlemi 8.4 üncü maddede belirtilen özel kaşe kullanılmak suretiyle yapılabileceği gibi, bu kaşe dışında meslek mensubuna ilişkin bilgileri içeren kaşe kullanılmak suretiyle de yapılabilir.
…
45.1.13.3. İsteklinin teklifine konu çimento veya demir ürünlerine ilişkin açıklamalarında çimento veya demir ürünleri üreticisinin ilan edilmiş fiyat tarifelerini kullanması halinde, sadece ilan/davet ile ihale tarihi arasında (ihale tarihi hariç) geçerli olan bir tarifeyi gösterir belgeyi sunması yeterlidir.
45.1.13.4. İsteklinin, kamu kurum ve kuruluşları tarafından sunulanmal ve hizmetlere ilişkin ilan edilen fiyat tarifelerinde belirtilen fiyatları kullanması halinde, sadece ilan/davet ile ihale tarihi arasında (ihale tarihi hariç) geçerli olan bir tarifeyi gösterir belgeyi sunması yeterlidir. (Örnek: Orman Genel Müdürlüğüne bağlı işletmeler tarafından satılan ürünlere ilişkin ilan edilmiş fiyatlar vb.)
45.1.13.4.1. İsteklinin, kamu kurum ve kuruluşları tarafından sunulanmal ve hizmetlere ilişkin fiyat tekliflerini kullanması halinde, sadece ilan/davet ile ihale tarihi arasında (ihale tarihi hariç) düzenlenmiş fiyat teklifini sunması yeterlidir. (Örnek: Karayolları Genel Müdürlüğü, İl Özel İdareleri, Belediyeler vb.nin sattıkları kum, çakıl, kırmataş vb. mallara ilişkin verdikleri fiyat teklifleri.)
45.1.13.5 İstekli tarafından açıklaması yapılacak girdinin fiyatı, kamu kurum ve kuruluşlarınca ilan edilen ilgili mala ilişkin asgari fiyatlara uygun olması halinde, sadece ilan/davet ile ihale tarihi arasında (ihale tarihi hariç) geçerli olan asgari fiyatın belgelendirilmesi suretiyle açıklama yapılması yeterlidir. (Örnek: EPDK tarafından il bazında günlük yayımlanan akaryakıt fiyatları vb.)
45.1.13.6. Teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin olarak isteklinin kendi ürettiği, aldığı veya sattığı mallara ait fiyatların kullanılması durumunda, istekliyle tam tasdik sözleşmesi yapan veya beyannamelerini imzalamaya yetkili olan meslek mensubu tarafından ilgisine göre teklife konu olan mal için düzenlenen maliyet/satış tutarı tespit tutanağı (EK.O.7) ile açıklama yapılabilir.
Maliyetler dayanak alınarak yapılan açıklamanın geçerli olabilmesi için teklif edilen birim fiyatın, ilgili tutanakta tespit edilen ağırlıklı ortalama birim maliyetin altında olmaması ve isteklinin son veya bir önceki geçici vergi beyanname döneminde ihale konusu işte kullanılmasını öngördüğü mal miktarının en az yarısı kadar alım yapmış olması gerekir.
Satışlar dayanak alınarak yapılan açıklamanın geçerli olabilmesi için teklif edilen birim fiyatın, ilgili tutanakta tespit edilen ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin altında olmaması ve malın ticaretinin isteklinin faaliyet alanında olması gerekir.
İsteklinin son veya bir önceki geçici vergi beyanname döneminde 4734 sayılı Kanun kapsamındaki idarelere açıklama konusu mala ilişkin satış yapmış ve satılan malın idarece kabul edilmiş olması durumunda, maliyet/satış tutarı tespit tutanağı sunmasına gerek bulunmayıp, sadece söz konusu satışa ilişkin fatura örnekleri veya bu örneklerin noter, SM, YMM, SMMM ya da vergi dairesince onaylı suretleri ile de belgelendirme yapılabilecektir.
Kaşeleme işlemi 8.4 üncü maddede belirtilen özel kaşe kullanılmak suretiyle yapılabileceği gibi, bu kaşe dışında meslek mensubuna ilişkin bilgileri içeren kaşe kullanılmak suretiyle de yapılabilir.
45.1.13.7. İstekliler tarafından yapılan açıklamada; malın ihale tarihi itibariyle stoklarda bulunduğunun belirtilmesi durumunda, stokta bulunan mala ilişkin “stok tespit tutanağı”nın (Ek-O.8) sunulması zorunludur. Stok tespit tutanağında ilgili malın ağırlıklı ortalama birim maliyeti gösterilecektir. İsteklilerce teklif edilen tutara ilişkin birim fiyatlar, stok tespit tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim maliyetin altında olamaz. Ayrıca stoklarda olduğu belirtilen söz konusu malın miktarının, ihale konusu işte kullanılacağı belirtilen miktardan az olması halinde eksik kalan miktar için bu Tebliğdeki diğer açıklama yöntemlerine uygun olarak açıklama yapılması gereklidir.
45.1.13.8. İsteklinin ortağı olduğu tüzel kişiye ait işletmeden mal çekmesi veya satın alması durumunda söz konusu malın emsal bedeli ile değerlenmesi gereklidir. Emsal bedelinin tespitinde Vergi Usul Kanununun ilgili hükümleri esas alınır. Bu durumda, Vergi Usul Kanununa göre hesaplanan emsal bedeli gösteren ve istekliyle tam tasdik sözleşmesi yapan veya beyannamelerini imzalamaya yetkili olan meslek mensubu tarafından hazırlanarak imzalanan ve kaşelenen beyanın verilmesi yeterlidir.
Kaşeleme işlemi bu Tebliğin 8.4 maddesinde belirtilen özel kaşe kullanılmak suretiyle yapılabileceği gibi, bu kaşe dışında meslek mensubuna ilişkin bilgileri içeren kaşe kullanılmak suretiyle de yapılabilir.
45.1.13.9. İstekliler tarafından aşırı düşük teklif sorgulaması kapsamındaki mallara ilişkin olarak stok tespit tutanağı veya üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifi yerine sadece alış faturası ile açıklamada bulunulması geçerli bir açıklama olarak kabul edilmeyecektir.
45.1.13.10. Meslek mensubu; üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifi üzerindeki beyanın ve emsal bedel beyanı ile Ek-O.5, Ek-O.6, Ek-O.7 ve Ek-O.8 numaralı tutanaklardaki bilgilerin doğruluğundan sorumludur. Meslek mensubu ibaresinden Yeminli Mali Müşavirler veya Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler anlaşılır.
45.1.13.11. Ek-O.5, Ek-O.6, Ek-O.7 ve Ek-O.8 numaralı tutanakların son veya bir önceki geçici vergi beyanname dönemine ilişkin olarak düzenlenmesi zorunludur. Son veya bir önceki geçici vergi beyanname döneminin tespitinde; 4734 sayılı Kanunun 21 inci maddesinin birinci fıkrasının (a), (d) ve (e) bentlerine göre pazarlık usulü ile yapılan ihalelerde ilk yazılı fiyat tekliflerinin alındığı tarih, diğer ihale usulleri ile yapılan ihalelerde ise ihale tarihi esas alınır.
Örneğin; 11.1.2014 tarihinde açık ihale usulü ile yapılan ihalede son geçici vergi beyanname dönemi “Ekim-Kasım-Aralık 2013”, 15.7.2014 tarihinde açık ihale usulü ile yapılan ihalede son geçici vergi beyanname dönemi “Nisan-Mayıs-Haziran 2014” tür.
…
45.1.13.13. İşletme hesabına göre defter tutuluyor olması durumunda; yukarıda belirtilen tutanaklar, işletme hesabı defteri ve işletme hesap özeti kayıtlarına göre düzenlenecektir.
45.1.14. Aşırı düşük teklif sorgulaması sonucunda; (45.1.3 – 45.1.13) maddelerine uygun açıklamada bulunmayan, açıklamaları idarece tanımlanan yapım şartlarına uymayan veya teknik şartnameye aykırı hususlar içeren isteklilerin teklifleri gerekçeleri belirtilmek suretiyle reddedilecektir.
…
45.1.16. Aşırı düşük teklifine ilişkin olarak istenen sürede açıklama yapmasına rağmen teklifi reddedilen isteklilerin açıklamalarının yeterli görülmeme nedenlerinin, sadece ilgili madde numaralarına atıf yapılmakla yetinilmeyerek hangi düzenlemeye aykırılık bulunduğu da belirtilmek suretiyle kesinleşen ihale kararının bildirilmesi zorunludur.
45.1.17. İhale süreci devam ederken çeşitli nedenlerle teklif geçerlik süresinin bitmesi ve 4734 sayılı Kanunun 32 nci maddesi uyarınca teklif geçerlik sürelerinin uzatılması yönündeki idare talebini kabul etmeyen isteklilerin bulunması durumunda; yeniden bir sınır değer tespit edilmeyecek ve idarece aşırı düşük teklif sorgulaması, tespit edilen ilk sınır değer dikkate alınarak gerçekleştirilecektir. Ancak; gerek idarece gerek Kurum veya mahkemeler tarafından alınan kararlar çerçevesinde, ihale tarihi itibari ile geçerli olan teklif sayısında değişiklik olması halinde aşırı düşük teklif sınır değerinin geçerli teklifler dikkate alınarak yeniden belirlenmesi gerekmektedir. …”açıklaması yer almaktadır.
Birim fiyat teklif alınmak suretiyle gerçekleştirilen ihaleye 49 isteklinin teklif verdiği, idare tarafından hesaplanan 31.356.262,53 TL sınır değerin altında geçerli teklif sahibi 22 istekliden aşırı düşük teklif açıklaması istenildiği, 17 isteklinin aşırı düşük teklif açıklaması sunmadığından değerlendirme dışı bırakıldığı, açıklama sunan 5 isteklinin (Okyanus Mühendislik ve İnşaat Anonim Şirketi, Cihan İnşaat Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti., Abu Yapı Taahhüt İnşaat Anonim Şirketi, Abm Yol İnşaat Turizm Petrol Nakliyat Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi – Genel İnş.Ltd.Şti. İş Ortaklığı, Türen İnşaat Taahhüt Nakliyat Turizm. Maden. Tic. Ltd. Şti.)yapmış oldukları açıklamaların idare tarafından, mevzuata uygun olduğu gerekçesiyle kabul edildiği ve tekliflerinin geçerli sayıldığı, aşırı düşük teklif açıklaması sunan isteklilerden Okyanus Mühendislik ve İnşaat Anonim Şirketi üzerine ihalenin bırakıldığı ihale komisyonu kararından anlaşılmıştır.
İhale komisyonu tarafından hazırlanan “sıralı iş kalemleri/grupları listesi” kullanılarak yaklaşık maliyetin % 80’lik kısmına giren iş kalemleri/gruplarının belirlendiği, sıralı listeye göre, tutarlarının yaklaşık maliyete oranlarının kümülatif toplamı % 80 oranına kadar olan iş kalemleri/grupları ile kümülatif toplama eklendiğinde % 80 oranının aşılmasına neden olan TB- 1, TB-02, TB-04, TB-15, TB-18, TB-23 iş kalemi/grubunun sorgulamaya tabi tutulacak olan iş kalemleri/grupları olarak belirlendiği,
Açıklama istenilmesi gereken iş kalemleri/gruplarına ait idarece oluşturulan “sıralı analiz girdileri listesi” kullanılarak tutarı kar ve genel gider hariç analiz toplamının % 3’üne eşit ve bu tutarın altında olan analiz girdilerinin tespit edildiği, yaklaşık maliyeti oluşturan iş kalemi/grubu analizlerindeki analiz girdilerinden, tutarı kar ve genel gider hariç analiz toplamının %3’üne eşit ve altında olanlar için açıklama istenilmeyeceğinin belirtildiği, tutarı, kar ve genel gider hariç analiz toplamının % 3’üne eşit veya altında olması nedeniyle sorgulamaya tabi tutulmayacak analiz girdilerinin tutarlarının kümülatif toplamının kar ve genel gider hariç analiz toplamının %15’ini aşan TB-04 ve TB-23 iş kalemi/grubu analizlerinde en küçük tutardan itibaren kümülatif toplamda % 15’lik tutarın aşılmasına neden olan analiz girdisinin belirlendiği ve tutarı bu girdinin tutarından daha az olan girdiler için açıklama istenilmediği, bahsedilen tutarı aşan analiz girdilerinden açıklama istenileceğinin belirtildiği, analizlerdeki işçilik girdisi, tutarları analiz toplamının % 3’üne eşit veya altında olsa dahi, işçilikler için açıklama istenildiği anlaşılmıştır.
İdare tarafından ihale dokümanı kapsamında ve teklifi sınır değerin altında kalan isteklilere gönderilen aşırı düşük teklif açıklama yazısında açıklama istenilecek iş kalemine yer verildiği ve iş kalemlerinin alt analizlerinde açıklama istenilecek ve açıklama istenilmeyecek analiz girdilerinin belirtildiği görülmüştür.
27.01.2016 tarihli ihale komisyonu kararında sınır değerin 31.356.262,53 TL olarak hesaplandığı, geçerli tekliflerin www.kik.gov.tr adresindeki “yapım işlerinde sınır değer hesaplama aracı” programına girilmesi sonucunda da aynı sonuca ulaşıldığı dolayısıyla sınır değerin idare tarafından doğru hesaplandığı anlaşılmıştır.
İdare tarafından, teklifi sınır değerin altında kalan isteklilerden TB-01, TB-02, TB-04, TB-15, TB-18, TB-23 iş kalemlerinin açıklanması istenilmiştir.
İhale üzerinde bırakılan istekli olan Okyanus Mühendislik ve İnşaat Anonim Şirketinin aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında sunmuş olduğu belgeler incelendiğinde;
Açıklama istenilen “TB-01 Açıkta kazı yapılması ve Nakli” iş kalemi için yapmış olduğu açıklamalar kapsamında, açıklama istenilen analiz girdilerini idarenin ihale dokümanı kapsamında ve aşırı düşük teklif açıklama yazısına ek olarak isteklilere vermiş olduğu analiz formatına uygun, girdi miktarlarını idarenin miktarları ile aynı sunduğu, işçilik ücretlerini ihale tarihindeki saatlik asgari ücretin üzerinde, nakliye bedelini idarenin belirlemiş olduğu nakliye bedelinin üzerinde açıkladığı ancak Kamu İhale Genel Tebliği’nin 45.1.13’üncü maddesinde sayılan, analizlere ait açıklamalara dayanak teşkil eden bilgi belgelerin tevsikine dair herhangi bir bilgi ya da belgeye açıklama kapsamında yer vermediği anlaşıldığından söz konusu iş kalemine dair yapmış olduğu açıklamaların mevzuata uygun olmadığı,
Açıklama istenilen “TB-02 Barajlarda silindirle sıkıştırılmış beton yapılması” iş kalemi için yapmış olduğu açıklamalar kapsamında, açıklama istenilen analiz girdilerini idarenin ihale dokümanı kapsamında ve aşırı düşük teklif açıklama yazısına ek olarak isteklilere vermiş olduğu analiz formatına uygun, girdilerin miktarlarını idarenin miktarları ile aynı sunduğu, işçilik ücretlerini ihale tarihindeki saatlik asgari ücretin üzerinde açıkladığı ancak “Kırmataş” ve “Konkasör Kumu” girdileri hariç Kamu İhale Genel Tebliği’nin 45.1.13’üncü maddesinde sayılan, analizlere ait açıklamalara dayanak teşkil eden bilgi belgelerin tevsikine dair herhangi bir bilgi ya da belgeye açıklama kapsamında yer vermediği,
“Kırmataş” ve “Konkasör Kumu” girdilerinin açıklamaları kapsamında Abdullah Alemdar İnş. San A.Ş. den proforma fatura alındığı, proforma faturada meslek mensubunun iletişim bilgilerini gösterir kaşe ve Türmob kaşesi olduğu, proforma faturanın altında yer alan ibarenin “Birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre çıkartılan ve tarafımdan onaylanan maliyet/satış tutarı tespit tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim satış tutarının %80 inin altında olmadığını beyan ederim.” şeklinde yazıldığı, Kamu İhale Genel Tebliği’nin 45.1.13.1’inci maddesinde yer alan ifadeye doğru şekilde yer verilmediği, maliyet/satış tespit tutanağının tarih ve sayısının belirtilmediği anlaşıldığından alınan proforma faturanın Kamu İhale Genel Tebliği’nin 45.1.13.1’inci maddesine uygun olarak hazırlanmadığı dolayısıyla söz konusu iş kalemine dair yapmış olduğu açıklamaların mevzuata uygun olmadığı,
Açıklama istenilen “TB-04 Barajlarda açıkta beton yapılması” iş kalemi için yapmış olduğu açıklamalar kapsamında, iş kaleminin tamamı için Su Yüklenim İnş. Ltd. Şti. den alınmış fiyat teklifi sunduğu, fiyat teklifi üzerinde meslek mensubunun iletişim bilgilerini gösterir kaşe ve Türmob kaşesi olduğu, fiyat teklifinin sonunda yer alan ibarenin “Birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre çıkartılan ve tarafımdan onaylanan maliyet/satış tutarı tespit tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim satış tutarının %80 inin altında olmadığını beyan ederim.” şeklinde yazıldığı, Kamu İhale Genel Tebliği’nin 45.1.13.1’inci maddesinde yer alan ifadeye doğru şekilde yer verilmediği, maliyet/satış tespit tutanağının tarih ve sayısının belirtilmediği anlaşıldığından alınan proforma faturanın Kamu İhale Genel Tebliği’nin 45.1.13.1’inci maddesine uygun olarak hazırlanmadığı diğer taraftan idarenin anılan iş kalemi için analiz düzenlediği ve bu analiz formatını ihale dokümanı kapsamında ve aşırı düşük teklif açıklama yazısına ek olarak isteklilere verdiği, aşırı düşük teklif açıklaması sunacak olan isteklilerin bu analiz formatında belirtilen girdilerin her birine dair açıklama sunması gerektiği, anılan isteklinin ise söz konusu iş kalemini idarenin vermiş olduğu analiz formatına uygun olmayan bir şekilde 3’üncü kişilerden fiyat teklifi alarak açıkladığı, fiyat teklifinde iş kaleminin girdilerinin tamamına dair bilgilere yer verilmediği dolayısıyla sunmuş olduğu açıklamanın mevzuata uygun olmadığı,
Açıklama istenilen “TB-15 Baraj imalatları bünyesine giren çimento” iş kalemi için yapmış olduğu açıklamalar kapsamında, idarenin ihale dokümanı kapsamında ve aşırı düşük teklif açıklama yazısına ek olarak isteklilere göndermiş olduğu analiz formatında anılan iş kalemi için “çimento bedeli nakliye dahil(proforma faturadan)” denildiği, anılan isteklinin de söz konusu iş kalemine ait açıklamaları kapsamında Aşkale Çimento San. T.A.Ş. dan alınmış proforma fatura sunduğu, proforma faturanın sonunda yer alan ibarenin “Birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre çıkartılan ve tarafımdan onaylanan maliyet/satış tutarı tespit tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim satış tutarının %80 inin altında olmadığını beyan ederim.” şeklinde yazıldığı, Kamu İhale Genel Tebliği’nin 45.1.13.1’inci maddesinde yer alan ifadeye doğru şekilde yer verilmediği, maliyet/satış tespit tutanağının tarih ve sayısının belirtilmediği anlaşıldığından alınan proforma faturanın Kamu İhale Genel Tebliği’nin 45.1.13.1’inci maddesine uygun olarak hazırlanmadığı dolayısıyla sunmuş olduğu açıklamanın mevzuata uygun olmadığı,
Açıklama istenilen “TB-18 Enjeksiyon deliği açılması” iş kalemi için yapmış olduğu açıklamalar kapsamında, iş kaleminin tamamı için Jeomir Mühendislik-Müşavirlik-Reklam’dan alınmış fiyat teklifi sunduğu, fiyat teklifi üzerinde meslek mensubunun iletişim bilgilerini gösterir kaşe ve Türmob kaşesi olduğu, idarenin anılan iş kalemi için analiz düzenlediği ve hem ihale dokümanında hem de aşırı düşük teklif açıklama yazısına ek olarak isteklilere bu analizi gönderdiği, aşırı düşük teklif açıklaması sunacak olan isteklilerin bu analiz formatında belirtilen girdilerin her birine dair açıklama sunması gerektiği, anılan isteklinin ise söz konusu iş kalemini idarenin vermiş olduğu analiz formatına uygun olmayan bir şekilde 3’üncü kişilerden fiyat teklifi alarak açıkladığı, fiyat teklifinde iş kaleminin girdilerinin tamamına dair bilgilere yer verilmediği dolayısıyla sunmuş olduğu açıklamanın mevzuata uygun olmadığı,
Açıklama istenilen “TB-23 Yolarda kazı yapılması, dolgu ve/veya depoya konulması” iş kalemi için yapmış olduğu açıklamalar kapsamında, açıklama istenilen analiz girdilerini idarenin ihale dokümanı kapsamında ve aşırı düşük teklif açıklama yazısına ek olarak isteklilere vermiş olduğu analiz formatına uygun, girdilerin miktarlarını idarenin miktarları ile aynı sunduğu, işçilik ücretlerini ihale tarihindeki saatlik asgari ücretin üzerinde açıkladığı ancak Kamu İhale Genel Tebliği’nin 45.1.13’üncü maddesinde sayılan analizlere ait açıklamalara dayanak teşkil eden bilgi belgelerin tevsikine dair herhangi bir bilgi ya da belgeye açıklama kapsamında yer vermediği anlaşıldığından söz konusu iş kalemine dair yapmış olduğu açıklamaların mevzuata uygun olmadığı sonucuna varılmıştır.
Sonuç olarak yukarıda bahsedilen sebeplerden dolayı ihale üzerinde bırakılan istekli olan Okyanus Mühendislik ve İnşaat Anonim Şirketinin yaptığı aşırı düşük teklif açıklamasının mevzuata uygun olmadığı ve başvuru sahibi isteklinin iddiasının yerinde olduğu anlaşılmıştır.
B) İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmelik’in 18’inci maddesinin ikinci fıkrası yönünden yapılan inceleme sonucunda tespit edilen aykırılıklar ve buna ilişkin inceleme ve hukuki değerlendirme aşağıda yapılmıştır.
a) Ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi istekli olan Cihan İnşaat Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti.nin aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında sunmuş olduğu belgeler incelendiğinde;
Açıklama istenilen “TB-01 Açıkta kazı yapılması ve Nakli” iş kalemi için yapmış olduğu açıklamalar kapsamında, açıklama istenilen analiz girdilerini idarenin ihale dokümanı kapsamında ve aşırı düşük teklif açıklama yazısına ek olarak isteklilere vermiş olduğu analiz formatına uygun, girdilerin miktarlarını idarenin miktarları ile aynı sunduğu, işçilik ücretlerini ihale tarihindeki saatlik asgari ücrete eşit, nakliye bedelini idarenin belirlemiş olduğu nakliye bedelinin üzerinde ve karayollarının formülünü kullanarak açıkladığı, T.C Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından belirlenerek yayımlanmış olan rayiçleri kullandığı, söz konusu rayiçleri poz numaraları ile belirtmek suretiyle liste halinde sunduğu, Kamu İhale Genel Tebliği’nin 45.1.6’ncı maddesindeki açıklama gereği söz konusu rayiçlere ilişkin 45.1.13’üncü maddesinde sayılan, analizlere ait açıklamalara dayanak teşkil eden bilgi belgelerin sunulmasına gerek olmadığı anlaşıldığından söz konusu iş kalemine dair yapmış olduğu açıklamaların mevzuata uygun olduğu,
Açıklama istenilen “TB-02 Barajlarda silindirle sıkıştırılmış beton yapılması” iş kalemi için yapmış olduğu açıklamalar kapsamında, açıklama istenilen analiz girdilerini idarenin ihale dokümanı kapsamında ve aşırı düşük teklif açıklama yazısına ek olarak isteklilere vermiş olduğu analiz formatına uygun, girdilerin miktarlarını idarenin miktarları ile aynı sunduğu, işçilik ücretlerini ihale tarihindeki saatlik asgari ücrete eşit, nakliye bedelinin toplamını idarenin belirlemiş olduğu nakliye bedelinin üzerinde ve karayollarının formülünü kullanarak açıkladığı, T.C Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından belirlenerek yayımlanmış olan rayiçleri kullandığı, söz konusu rayiçleri poz numaraları ile belirtmek suretiyle liste halinde sunduğu, Kamu İhale Genel Tebliği’nin 45.1.6’ncı maddesindeki açıklama gereği söz konusu rayiçlere ilişkin 45.1.13’üncü maddesinde sayılan, analizlere ait açıklamalara dayanak teşkil eden bilgi belgelerin sunulmasına gerek olmadığı, anılan listede Karayollarının yayımladığı rayiçlere ilişkin de poz numaraları ile belirtmek suretiyle kullandığı girdilere yer verdiği anlaşıldığından söz konusu iş kalemine dair yapmış olduğu açıklamaların mevzuata uygun olduğu,
Açıklama istenilen “TB-04 Barajlarda açıkta beton yapılması” iş kalemi için yapmış olduğu açıklamalar kapsamında, açıklama istenilen analiz girdilerini idarenin ihale dokümanı kapsamında ve aşırı düşük teklif açıklama yazısına ek olarak isteklilere vermiş olduğu analiz formatına uygun, girdilerin miktarlarını idarenin miktarları ile aynı sunduğu, işçilik ücretlerini ihale tarihindeki saatlik asgari ücrete eşit, nakliye bedelini idarenin belirlemiş olduğu mesafeden fazla ve karayollarının formülünü kullanarak açıkladığı, T.C Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından belirlenerek yayımlanmış olan rayiçleri kullandığı, söz konusu rayiçleri poz numaraları ile belirtmek suretiyle liste halinde sunduğu, Kamu İhale Genel Tebliği’nin 45.1.6’ncı maddesindeki açıklama gereği söz konusu rayiçlere ilişkin 45.1.13’üncü maddesinde sayılan, analizlere ait açıklamalara dayanak teşkil eden bilgi belgelerin sunulmasına gerek olmadığı anlaşıldığından söz konusu iş kalemine dair yapmış olduğu açıklamaların mevzuata uygun olduğu,
Açıklama istenilen “TB-15 Baraj imalatları bünyesine giren çimento” iş kalemi için yapmış olduğu açıklamalar kapsamında, idarenin söz konusu iş kalemine ait analizde çimento bedeli nakliye dahil proforma fatura ile açıklama yapılabileceğini düzenlediği, anılan isteklinin anılan iş kalemini Çevre ve Şehircilik Bakanlığının 04.008/2D poz numaralı Çimento Bedeli ve Karayollarının 09.001/K poz numaralı Çimentonun taşınması, boşaltılması ve istifi rayiçlerini kullandığı ve analizde poz numaraları ile birlikte belirttiği, nakliye mesafesi Gümüşhane çimento fabrikasından alındığı ve 90 km olarak hesaplandığı anlaşıldığından söz konusu iş kalemine dair yapmış olduğu açıklamaların mevzuata uygun olduğu,
Açıklama istenilen “TB-18 Enjeksiyon deliği açılması” iş kalemi için yapmış olduğu açıklamalar kapsamında, açıklama istenilen analiz girdilerini idarenin ihale dokümanı kapsamında ve aşırı düşük teklif açıklama yazısına ek olarak isteklilere vermiş olduğu analiz formatına uygun, girdilerin miktarlarını idarenin miktarları ile aynı sunduğu, işçilik ücretlerini ihale tarihindeki saatlik asgari ücrete eşit açıkladığı, T.C Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından belirlenerek yayımlanmış olan rayiçleri kullandığı, söz konusu rayiçleri poz numaraları ile belirtmek suretiyle liste halinde sunduğu, Kamu İhale Genel Tebliği’nin 45.1.6’ncı maddesindeki açıklama gereği söz konusu rayiçlere ilişkin 45.1.13’üncü maddesinde sayılan, analizlere ait açıklamalara dayanak teşkil eden bilgi belgelerin sunulmasına gerek olmadığı anlaşıldığından söz konusu iş kalemine dair yapmış olduğu açıklamaların mevzuata uygun olduğu,
Açıklama istenilen “TB-23 Yolarda kazı yapılması, dolgu ve/veya depoya konulması” iş kalemi için yapmış olduğu açıklamalar kapsamında, açıklama istenilen analiz girdilerini idarenin ihale dokümanı kapsamında ve aşırı düşük teklif açıklama yazısına ek olarak isteklilere vermiş olduğu analiz formatına uygun, girdilerin miktarlarını idarenin miktarları ile aynı sunduğu, işçilik ücretlerini ihale tarihindeki saatlik asgari ücrete eşit açıkladığı, T.C Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından belirlenerek yayımlanmış olan rayiçleri kullandığı, söz konusu rayiçleri poz numaraları ile belirtmek suretiyle liste halinde sunduğu, Kamu İhale Genel Tebliği’nin 45.1.6’ncı maddesindeki açıklama gereği söz konusu rayiçlere ilişkin 45.1.13’üncü maddesinde sayılan, analizlere ait açıklamalara dayanak teşkil eden bilgi belgelerin sunulmasına gerek olmadığının anlaşıldığı, nakliye bedelini ise Karayollarının 07.005/K-1(Nakliye-Kazının depoya taşınması) ve 07.004/K (Yarma ve yan ariyet kazılarının taşınması) poz numaralarını kullanarak açıkladığı anlaşıldığından söz konusu iş kalemi için yapmış olduğu açıklamaların mevzuata uygun olduğu sonucuna varılmıştır.
Sonuç olarak yukarıda bahsedilen sebeplerden dolayı Cihan İnşaat Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti.nin yaptığı aşırı düşük teklif açıklamasının mevzuata uygun olduğu anlaşılmıştır.
b) Aşırı düşük teklif açıklaması sunan Abu Yapı Taahhüt İnşaat Anonim Şirketinin aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında sunmuş olduğu belgeler incelendiğinde;
Açıklama istenilen iş kalemleri için proforma fatura sunduğu, TB-01, TB-02, TB-04 ve TB-23 numaralı iş kalemleri için bir tane proforma fatura ve ekinde maliyet/satış tutarı tespit tutanağı, TB-15 numaralı iş kalemi için bir adet proforma fatura ve TB-18 numaralı iş kalemi için de bir adet proforma fatura sunduğu,
Dört iş kalemi için sunmuş olduğu proforma faturanın Mehmet Akif Ersoy İnş. Taah. Pet. Ür. Güv. Hiz. Mad. ve Taş. San. Tic. Ltd. Şti.den alındığı, faturada SMMM’nin iletişim bilgilerinin olduğu kaşe ve TÜRMOB kaşesinin olduğu, proforma faturanın altında yer alan ibarenin “Birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre çıkartılan ve tarafımdan onaylanan maliyet/satış tutarı tespit tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim satış tutarının %80 inin altında olmadığını beyan ederim.” şeklinde yazıldığı, Kamu İhale Genel Tebliği’nin 45.1.13.1’inci maddesinde yer alan ifadeye doğru şekilde yer verilmediği, maliyet/satış tespit tutanağının tarih ve sayısının belirtilmediği ancak proforma faturanın ekinde maliyet/satış tutarı tespit tutanağı düzenlendiği, düzenlenen tutanağın Mehmet Akif Ersoy İnş. Taah. Pet. Ür. Güv. Hiz. Mad. ve Taş. San. Tic. Ltd. Şti.den alınan proformanın eki olduğu ve 10.12.2015 tarih ve 2015/22 sayılı maliyet/satış tutarı tespit tutanağı olduğu, söz konusu tutanağın Kamu İhale Genel Tebliğinde düzenlenen standart forma uygun olmadığı anlaşılmakla birlikte anılan dört iş kaleminin her biri için idare tarafından ayrı ayrı analiz düzenlendiği ve bu analizlerin hem ihale dokümanı kapsamında hem de aşırı düşük teklif açıklama yazısına ek olarak isteklilere verildiği dolayısıyla aşırı düşük teklif açıklaması sunacak olan isteklilerin bu analiz formatında belirtilen girdilerin her birine dair açıklama sunmaları gerektiği ancak anılan isteklinin sunmuş olduğu proforma faturada söz konusu girdilerin tamamına ilişkin açıklamalara yer verilmediği anlaşıldığından anılan isteklinin TB-01, TB-02, TB-04 ve TB-23 numaralı iş kalemlerine dair yapmış olduğu açıklamaların mevzuata uygun olmadığı,
Açıklama istenilen “TB-15 Baraj imalatları bünyesine giren çimento” iş kalemi için yapmış olduğu açıklamalar kapsamında, idarenin ihale dokümanı kapsamında ve aşırı düşük teklif açıklama yazısına ek olarak isteklilere göndermiş olduğu analiz formatında anılan iş kalemi için “çimento bedeli nakliye dahil(proforma faturadan)” denildiği, anılan isteklinin de söz konusu iş kalemine ait açıklamaları kapsamında Aşkale Çimento San. T.A.Ş.dan alınmış proforma fatura sunduğu, proforma fatura üzerinde proforma faturada Kamu İhale Genel Tebliği’nin 45.1.13.1’inci maddesinde yer alan ibareye yer verilmediği, proforma faturada meslek mensubuna ilişkin herhangi bir kaşe ve imza bulunmadığı anlaşıldığından alınan proforma faturanın Kamu İhale Genel Tebliği’nin 45.1.13.1’inci maddesine uygun olarak hazırlanmadığı,
Açıklama istenilen “TB-18 Enjeksiyon deliği açılması” iş kalemi için yapmış olduğu açıklamalar kapsamında, iş kaleminin tamamı için Tural Sondaj Enj. İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti.den alınmış fiyat teklifi sunduğu, idarenin anılan iş kalemi için analiz düzenlediği ve hem ihale dokümanında hem de aşırı düşük teklif açıklama yazısına ek olarak isteklilere bu analizi gönderdiği, aşırı düşük teklif açıklaması sunacak olan isteklilerin bu analiz formatında belirtilen girdilerin her birine dair açıklama sunması gerektiği, anılan isteklinin ise söz konusu iş kalemini idarenin vermiş olduğu analiz formatına uygun olmayan bir şekilde proforma fatura/fiyat teklifi sunarak açıkladığı, proforma fatura/fiyat teklifinde iş kaleminin girdilerin tamamına dair bilgilere yer verilmediği, sunulan belgede yetkili meslek mensubuna ilişkin kaşe ve imzanın olmadığı dolayısıyla meslek mensubu tarafından onaylanmadığı ve belgede Kamu İhale Genel Tebliği’nin 45.1.13.1’inci maddesindeki ibarenin olmadığı anlaşıldığından söz konusu iş kalemi için sunmuş olduğu açıklamanın mevzuata uygun olmadığı sonucuna varılmıştır.
Sonuç olarak yukarıda bahsedilen sebeplerden dolayı Abu Yapı Taahhüt İnşaat Anonim Şirketinin yaptığı aşırı düşük teklif açıklamasının mevzuata uygun olmadığı anlaşılmıştır.
c) Aşırı düşük teklif açıklaması sunan Türen İnşaat Taahhüt Nakliyat Turizm. Maden. Tic. Ltd. Şti.nin aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında sunmuş olduğu belgeler incelendiğinde;
Açıklama istenilen “TB-01 Açıkta kazı yapılması ve Nakli” iş kalemi için yapmış olduğu açıklamalar kapsamında, açıklama istenilen analiz girdilerini idarenin ihale dokümanı kapsamında ve aşırı düşük teklif açıklama yazısına ek olarak isteklilere vermiş olduğu analiz formatına uygun, girdilerin miktarlarını idarenin miktarları ile aynı sunduğu, işçilik ücretlerini ihale tarihindeki saatlik asgari ücrete eşit, nakliye bedelini idarenin belirlemiş olduğu nakliye bedelinin üzerinde açıkladığı ancak Kamu İhale Genel Tebliği’nin 45.1.13’üncü maddesinde sayılan, analizlere ait açıklamalara dayanak teşkil eden bilgi belgelerin tevsikine dair herhangi bir bilgi ya da belgeye açıklama kapsamında yer vermediği ve açıklama istenilmeyen analiz girdilerine dair fiyat teklifinde bulunmadığı anlaşıldığından söz konusu iş kalemine dair yapmış olduğu açıklamaların mevzuata uygun olmadığı,
Açıklama istenilen “TB-02 Barajlarda silindirle sıkıştırılmış beton yapılması” iş kalemi için yapmış olduğu açıklamalar kapsamında, açıklama istenilen analiz girdilerini idarenin ihale dokümanı kapsamında ve aşırı düşük teklif açıklama yazısına ek olarak isteklilere vermiş olduğu analiz formatına uygun, girdilerin miktarlarını idarenin miktarları ile aynı sunduğu, işçilik ücretlerini ihale tarihindeki saatlik asgari ücrete eşit, nakliye bedelini idarenin belirlemiş olduğu bedelin karsız tutarından yüksek açıkladığı ancak Kamu İhale Genel Tebliği’nin 45.1.13’üncü maddesinde sayılan, analizlere ait açıklamalara dayanak teşkil eden bilgi belgelerin tevsikine dair herhangi bir bilgi ya da belgeye açıklama kapsamında yer vermediği ve açıklama istenilmeyen analiz girdilerine dair fiyat teklifinde bulunmadığı anlaşıldığından söz konusu iş kalemine dair yapmış olduğu açıklamaların mevzuata uygun olmadığı,
Açıklama istenilen “TB-04 Barajlarda açıkta beton yapılması” iş kalemi için yapmış olduğu açıklamalar kapsamında, açıklama istenilen analiz girdilerini idarenin ihale dokümanı kapsamında ve aşırı düşük teklif açıklama yazısına ek olarak isteklilere vermiş olduğu analiz formatına uygun, girdilerin miktarlarını idarenin miktarları ile aynı, işçilik ücretlerini ihale tarihindeki saatlik asgari ücrete eşit, nakliye bedelinin toplamını idarenin belirlemiş olduğu nakliye bedelinin üzerinde açıkladığı ancak Kamu İhale Genel Tebliği’nin 45.1.13’üncü maddesinde sayılan, analizlere ait açıklamalara dayanak teşkil eden bilgi belgelerin tevsikine dair herhangi bir bilgi ya da belgeye açıklama kapsamında yer vermediği ve açıklama istenilmeyen analiz girdilerine dair fiyat teklifinde bulunmadığı anlaşıldığından söz konusu iş kalemine dair yapmış olduğu açıklamaların mevzuata uygun olmadığı,
Açıklama istenilen “TB-15 Baraj imalatları bünyesine giren çimento” iş kalemi için yapmış olduğu açıklamalar kapsamında, idarenin ihale dokümanı kapsamında ve aşırı düşük teklif açıklama yazısına ek olarak isteklilere göndermiş olduğu analiz formatında anılan iş kalemi için “çimento bedeli nakliye dahil(proforma faturadan)” denildiği, anılan isteklinin de söz konusu iş kalemine ait açıklamaları kapsamında Begim Pet. Ür. Turz. İnş. Nak. Mad. Tic. San. Ltd. Şti.den alınmış nakliye dahil fiyat teklifi sunduğu, fiyat teklifinde Kamu İhale Genel Tebliği’nin 45.1.13.1’inci maddesindeki ibareye yer verildiği ve YMM tarafından onaylandığı anlaşıldığından söz konusu iş kalemi için yapılmış olan açıklamanın mevzuata uygun olduğu,
Açıklama istenilen “TB-18 Enjeksiyon deliği açılması” iş kalemi için yapmış olduğu açıklamalar kapsamında, açıklama istenilen analiz girdilerini idarenin ihale dokümanı kapsamında ve aşırı düşük teklif açıklama yazısına ek olarak isteklilere vermiş olduğu analiz formatına uygun, girdilerin miktarlarını idarenin miktarları ile aynı sunduğu, işçilik ücretlerini ihale tarihindeki saatlik asgari ücrete eşit açıkladığı ancak Kamu İhale Genel Tebliği’nin 45.1.13’üncü maddesinde sayılan, analizlere ait açıklamalara dayanak teşkil eden bilgi belgelerin tevsikine dair herhangi bir bilgi ya da belgeye açıklama kapsamında yer vermediği ve açıklama istenilmeyen analiz girdilerine dair fiyat teklifinde bulunmadığı anlaşıldığından söz konusu iş kalemine dair yapmış olduğu açıklamaların mevzuata uygun olmadığı,
Açıklama istenilen “TB-23 Yolarda kazı yapılması, dolgu ve/veya depoya konulması” iş kalemi için yapmış olduğu açıklamalar kapsamında, açıklama istenilen analiz girdilerini idarenin ihale dokümanı kapsamında ve aşırı düşük teklif açıklama yazısına ek olarak isteklilere vermiş olduğu analiz formatına uygun, girdilerin miktarlarını idarenin miktarları ile aynı sunduğu, işçilik ücretlerini ihale tarihindeki saatlik asgari ücrete eşit, nakliye bedelini idarenin belirlemiş olduğu tutardan fazla açıkladığı ancak Kamu İhale Genel Tebliği’nin 45.1.13’üncü maddesinde sayılan, analizlere ait açıklamalara dayanak teşkil eden bilgi belgelerin tevsikine dair herhangi bir bilgi ya da belgeye açıklama kapsamında yer vermediği ve açıklama istenilmeyen analiz girdilerine dair fiyat teklifinde bulunmadığı anlaşıldığından söz konusu iş kalemine dair yapmış olduğu açıklamaların mevzuata uygun olmadığı sonucuna ulaşılmıştır.
d) Aşırı düşük teklif açıklaması sunan Abm Yol İnş. Turz. Petrol Nak. San. Ve Tic. A.Ş. – Genel İnş. Ltd. Şti. Ortak Girişiminin aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında sunmuş olduğu belgeler incelendiğinde;
Açıklama istenilen iş kalemlerinin tamamı için proforma fatura sunduğu, TB-01, TB-02, TB-04 ve TB-23 numaralı iş kalemleri için bir tane proforma fatura ve ekinde maliyet/satış tutarı tespit tutanağı sunduğu, TB-15 numaralı iş kalemi için bir adet proforma fatura ve TB-18 numaralı iş kalemi için de bir adet proforma fatura sunduğu,
Dört iş kalemi için sunmuş olduğu proforma faturanın Mehmet Akif Ersoy İnş. Taah. Pet. Ür. Güv. Hiz. Mad. ve Taş. San. Tic. Ltd. Şti.den alındığı, faturada SMMM’nin iletişim bilgilerinin olduğu kaşe ve TÜRMOB kaşesinin olduğu, proforma faturanın altında yer alan ibarenin “Birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre çıkartılan ve tarafımdan onaylanan maliyet/satış tutarı tespit tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim satış tutarının %80 inin altında olmadığını beyan ederim.” şeklinde yazıldığı, Kamu İhale Genel Tebliği’nin 45.1.13.1’inci maddesinde yer alan ifadeye doğru şekilde yer verilmediği, maliyet/satış tespit tutanağının tarih ve sayısının belirtilmediği ancak proforma faturanın ekinde maliyet/satış tutarı tespit tutanağı düzenlendiği, düzenlenen tutanağın Mehmet Akif Ersoy İnş. Taah. Pet. Ür. Güv. Hiz. Mad. ve Taş. San. Tic. Ltd. Şti.den alınan proformanın eki olduğu ve 02.12.2015 tarih ve 2015/21 sayılı maliyet/satış tutarı tespit tutanağı olduğu söz konusu tutanağın Kamu İhale Genel Tebliğinde düzenlenen standart forma uygun olmadığı anlaşılmakla birlikte anılan dört iş kaleminin her biri için idare tarafından ayrı ayrı analiz düzenlendiği ve bu analizlerin hem ihale dokümanı kapsamında hem de aşırı düşük teklif açıklama yazısına ek olarak isteklilere verildiği dolayısıyla aşırı düşük teklif açıklaması sunacak olan isteklilerin bu analiz formatında belirtilen girdilerin her birine dair açıklama sunmaları gerektiği ancak anılan isteklinin sunmuş olduğu proforma faturada söz konusu girdilerin tamamına ilişkin açıklamalara yer verilmediği anlaşıldığından anılan isteklinin TB-01, TB-02, TB-04 ve TB-23 numaralı iş kalemlerine dair yapmış olduğu açıklamaların mevzuata uygun olmadığı,
Açıklama istenilen “TB-15 Baraj imalatları bünyesine giren çimento” iş kalemi için yapmış olduğu açıklamalar kapsamında, idarenin ihale dokümanı kapsamında ve aşırı düşük teklif açıklama yazısına ek olarak isteklilere göndermiş olduğu analiz formatında anılan iş kalemi için “çimento bedeli nakliye dahil(proforma faturadan)” denildiği, anılan isteklinin de söz konusu iş kalemine ait açıklamaları kapsamında Aşkale Çimento San. T.A.Ş.dan alınmış proforma fatura sunduğu, proforma fatura üzerinde Kamu İhale Genel Tebliği’nin 45.1.13.1’inci maddesinde yer alan ibareye yer verilmediği, proforma faturada meslek mensubuna ilişkin herhangi bir kaşe olmadığı anlaşıldığından alınan proforma faturanın Kamu İhale Genel Tebliği’nin 45.1.13.1’inci maddesine uygun olarak hazırlanmadığı,
Açıklama istenilen “TB-18 Enjeksiyon deliği açılması” iş kalemi için yapmış olduğu açıklamalar kapsamında, iş kaleminin tamamı için Tekson Mühendislik ve Madencilik A.Ş.den alınmış proforma fatura sunduğu, sunulan belgeye ek olarak SMMM tarafından 03.12.2015 tarihli ve 2015/001 sayılı satış tutarı tespit tutanağı düzenlendiği, idarenin anılan iş kalemi için analiz düzenlediği ve hem ihale dokümanında hem de aşırı düşük teklif açıklama yazısına ek olarak isteklilere bu analizi gönderdiği, aşırı düşük teklif açıklaması sunacak olan isteklilerin bu analiz formatında belirtilen girdilerin her birine dair açıklama sunmaları gerektiği, anılan isteklinin ise söz konusu iş kalemini idarenin vermiş olduğu analiz formatına uygun olmayan bir şekilde proforma fatura sunarak açıkladığı, proforma faturada iş kaleminin girdilerine dair açıklamalara yer verilmediği, sunulan belgede yetkili meslek mensubuna ilişkin kaşe ve imzanın olmadığı dolayısıyla meslek mensubu tarafından onaylanmadığı ve belgede Kamu İhale Genel Tebliği’nin 45.1.13.1’inci maddesindeki ibarenin olmadığı anlaşıldığından sunmuş olduğu açıklamanın mevzuata uygun olmadığı sonucuna varılmıştır.
Sonuç olarak, yukarıda mevzuata aykırılıkları belirtilen işlemlerin düzeltici işlemle giderilebilecek nitelikte işlemler olduğu tespit edildiğinden, aşırı düşük teklif açıklaması sunan Okyanus Mühendislik ve İnşaat Anonim Şirketi, Abu Yapı Taahhüt İnşaat Anonim Şirketi, Abm Yol İnşaat Turizm Petrol Nakliyat Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi – Genel İnş.Ltd.Şti. İş Ortaklığı, Türen İnşaat Taahhüt Nakliyat Turizm. Maden. Tic. Ltd. Şti.nin sunmuş oldukları aşırı düşük teklif açıklamalarının mevzuata uygun olmadığı gerekçesiyle değerlendirme dışı bırakılması ve bu aşamadan sonraki işlemlerin mevzuata uygun olarak yeniden gerçekleştirilmesi gerekmektedir.
Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun’un 65’inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,
Anılan Kanun’un 54’üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (b) bendi gereğince düzeltici işlem belirlenmesine,
|