Hızlandırılmış KDV İade Sistemi (HİS) nedir?
Mükelleflerin nakden ve/veya mahsuben iade talepleri tutarına bakılmaksızın, teminat, inceleme raporu veya YMM tasdik raporu aranılmadan yerine getirilmesini sağlayan sistemdir.
Bildiğimiz gibi 01 Kasım 1984’de Resmi Gazetede yayınlanan Katma Değer Vergisi Kanunu 1 Ocak 1985’de yürürlüğe girmiş ve bugüne kadar 123 adet Genel Tebliğ yayınlanmıştı. Geçtiğimiz aylarda yani 26 Nisan 2014’de Resmi Gazetede yayınlanarak bu 123 Genel Tebliği ortadan kaldıran “Katma Değer Vergisi Uygulama Genel Tebliği” 1 Mayıs 2014’de yürürlüğe girmiştir.
Hızlandırılmış KDV İade Sistemi (HİS) ise 84 no’lu Genel Tebliğ’de belirlenen esaslara ek olarak, 11/04/2008 tarih ve 26844 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 109 seri No’lu KDVK Genel Tebliği ile, KDVK’nın 8/2, 9/1, 29/2 ve 32’nci maddelerinin Maliye Bakanlığı’na verdiği yetkiye istinaden uygulamaya dahil edilmiştir.
Makalemizde eski ve yeni haliyle HİS hakkında hatırlatmalar yapmaya çalışacağız.
Eski 109 seri numaralı KDV Genel Tebliğinde HİS;
“Bu Tebliğde belirtilen şartları sağlayan mükelleflerin katma değer vergisi iade talepleri aşağıda yapılan açıklamalar çerçevesinde yerine getirilecek, bu uygulama Hızlandırılmış KDV İade Sistemi (HİS) adıyla anılacaktır.
Bu Genel Tebliğde geçen “olumsuz rapor”, “olumsuz tespit”, “olumlu rapor”, “genel esaslar”, “özel esaslar”, “sahte veya muhteviyatı itibariyle yanıltıcı belge (SMİYB)” ibareleri 84 seri No.lu KDV Genel Tebliğinde tanımı yapılmış olan kavramları ifade etmektedir.
Aşağıdaki şartları taşıyan mükelleflere bağlı oldukları Vergi Dairesi Başkanlığı/Defterdarlık tarafından HİS sertifikası verilecektir.
- Başvuru tarihinden önceki son 5 tam yıl itibariyle vergi mükellefiyetinin bulunması,
- Başvuru tarihinden önce vergi dairesine vermiş olduğu son yıllık kurumlar vergisi beyannamesinin ekinde yer alan bilançoya göre en az;
- a) aktif toplamının 400.000.000 YTL,
- b) maddi duran varlıkları toplamının 100.000.000 YTL,
- c) öz sermaye tutarının 200.000.000 YTL,
- d) net satışlarının 500.000.000 YTL, olması
- Başvurudan önceki takvim yılında vergi dairesine vermiş olduğu muhtasar beyannamelere göre aylık ortalama çalıştırılan kişi sayısının 750 ve daha fazla olması,
- Başvuru tarihinden önceki son 5 yıl içinde;
- a) mücbir sebep sayılan haller dışındaki nedenlerle, defter ve belgelerin ibrazından imtina edilmemiş olması,
- b) farklı vergilerin her birine ait beyanname verme ödevinin birden fazla dönem için aksatılmamış olması (süresinden sonra kendiliğinden verilen beyannameler hariç),
- c) sahte veya muhteviyatı itibariyle yanıltıcı belge düzenleme veya kullanma fiili nedeniyle hakkında olumsuz rapor düzenlenmemiş olması, (Raporun, son 5 yıl içindeki vergilendirme dönemleri ile ilgili ve öngördüğü tarhiyatın tamamının nihai yargı kararıyla iptal edilmemiş olması gerekmektedir.)
- Başvuru tarihi itibariyle;
- a) KDV iade taleplerinde özel esaslara tabi olmayı gerektiren bir durumunun bulunmaması,
- b) Ödenmesi gereken vergi borcunun bulunmaması (vergilerin tecil edilmiş olması bu şartın ihlali sayılmaz) gerekmektedir.
Bu şartları birlikte taşıyan mükelleflerin bağlı oldukları vergi dairesi başkanlığına/defterdarlığa bir dilekçe ile başvurması halinde yukarıdaki şartları taşıdığı anlaşılanlara başvuru tarihini izleyen 15 gün içinde HİS Sertifikası verilecektir.” şeklindeydi.
18 Ağustos 2012’de yayınlanan 120 nolu KDV Genel Tebliğinde, yukarıda aktarmış olduğumuz hadler aşağıdaki şeklini alarak 109 Nolu KDV Genel tebiliğinin ilgili maddelerini değiştirmiştir. Şöyle ki;
“2. Başvuru tarihinden önce vergi dairesine vermiş olduğu son yıllık kurumlar vergisi beyannamesinin ekinde yer alan bilançoya göre en az;
- a) Aktif toplamının 200 Milyon TL,
- b) Maddi duran varlıkları toplamının 50 Milyon TL,
- c) Öz sermaye tutarının 100 Milyon TL,
- d) Net satışlarının 250 Milyon TL,
olması,
- Başvurudan önceki takvim yılında vergi dairesine vermiş olduğu muhtasar beyannamelere göre aylık ortalama çalıştırılan kişi sayısının 350 ve daha fazla olması,”
01 Mayıs 2014’de yayınlanan Yeni Katma Değer Vergisi Genel Tebliği’ne göre ise;
“Aşağıdaki şartları taşıyan mükelleflere talep etmeleri ve aşağıda belirtilen belgeleri ibraz etmeleri halinde bağlı oldukları Vergi Dairesi Başkanlığı (bulunmayan yerlerde Defterdarlık) tarafından “HİS sertifikası” verilir.
- a) Başvuru tarihinden önceki son beş takvim yılı itibarıyla vergi mükellefiyetinin bulunması,
- b) Başvuru tarihinden önce vergi dairesine verilmiş son yıllık kurumlar vergisi beyannamesinin ekinde yer alan bilânçoya göre en az;
– Aktif toplamının 200.000.000 TL,
– Maddi duran varlıkları toplamının 50.000.000 TL,
– Öz sermaye tutarının 100.000.000 TL,
– Net satışlarının 250.000.000 TL,
olması, (bu koşullardan herhangi üç tanesinin sağlanmış olması yeterlidir.)
- c) Başvurudan önceki takvim yılında vergi dairesine vermiş olduğu muhtasar beyannamelere göreaylık ortalama çalıştırılan kişi sayısının 250 veya daha fazla olması,
ç) Başvuru tarihinden önceki son beş takvim yılı içinde;
– Mücbir sebep sayılan haller dışındaki nedenlerle, defter ve belgelerin ibrazından imtina edilmemiş olması,
– Gelir veya kurumlar vergisi, ÖTV ve KDV uygulamalarından her birine ait beyanname verme ödevinin her bir vergi türü itibarıyla birden fazla aksatılmamış olması (süresinden sonra kendiliğinden verilen beyannameler hariç),
– Sahte belge veya muhteviyatı itibarıyla yanıltıcı belge düzenleme veya kullanma fiili nedeniyle özel esaslara tabi tutulmamış veya tutulmuşsa genel esaslara dönülmüş olması,
- d) Başvuru tarihi itibarıyla;
– KDV iade taleplerinde özel esaslara tabi olmayı gerektiren bir durumunun bulunmaması,
– Vergi borcunun bulunmaması (vergilerin tecil edilmiş olması bu şartın ihlali sayılmaz) gerekmektedir.
Eski uygulamada iade işlemi belgelerin tamamlandığı tarihi izleyen 5 işgünü içinde yerine getirilirken, yeni uygulamada ise ibraz edilen belgelere ilişkin olarak KDVİRA Sistemi tarafından yapılan sorgulamada olumsuzluk tespit edilmeyen tutarlar raporun tamamlanma sürecini izleyen 5 işgünü içinde iade edilecektir. Mahsuben iade taleplerinde ise belgelerin tamamlandığı tarih itibariye hüküm ifade edecektir.
İbraz edilen belgelerin şekil ve muhteviyat yönünden Vergi Dairesince eksiklik veya yanlışlık tespit etmesi halinde iade talepleri yerine getirilmekle birlikte, bu hususlar belgelerin ibraz edildiği tarihi izleyen 15 gün içinde mükellefe tebliğ edilmektedir. Eski tebliğe göre mükelleflerin tebliğ tarihinden itibaren en geç 30 gün içinde eksiklikleri gidermesi gerekirken, yeni tebliğe göre ise bu süre 3 ay olarak değişmiştir. Bu süre içerisinde gerekli hususların yerine getirilmemesi halinde ise durum ilgili Vergi Dairesi Başkanlığına/Defterdarlığa bildirilecektir. Vergi Dairesi Başkanlığı/Defterdarlık tarafından gerekçeler göz önünde tutularak ek 3 ay süre verilebilecektir. Bu süre sonunda da eksiklikler tamamlanmaz ise iade edilen KDV’nin ilgili bulunduğu vergilendirme dönemleri incelemeye sevk edilir. Belge eksikliğine rağmen iade edilen KDV tutarı kadar nakdi teminat veya banka teminat mektubu verilmemesi halinde HİS Sertifikası da iptal edilecektir.
Değerli Üstadlar, Kıymetli Meslektaşlar ve Aday Meslek Mensubu Arkadaşlar bu husustaki fikrimizi ifade ederek makalemize son vermek istiyoruz. Yeni Genel Tebliğ’den anladığımız üzere HİS “ Hızlandırılmış KDV İade Sistemi”nden yararlanma şartları yumuşatılmaya çalışılmışsa da çok da bir şey değişmemiştir. Az sayıda firmanın KDV iade taleplerine cevap veren HİS sisteminin bu değişiklikler ile daha çok firmanın işlemlerini hızlandırmasının yine de çok mümkün olmadığı ve belirtilen şartların tekrar gözden geçirilmesi kanaatindeyiz.
Hepinize kolaylıklar diler, saygılar sunarız..
kaynak:http://www.muhasebeweb.com/yazarlar_detay.php?id=131?baslik=H%DDS%20%93%20H%FDzland%FDr%FDlm%FD%FE%20KDV%20%DDade%20Sistemi%94%92nde%20Neler%20De%F0i%FEti?