Etkin hesap verme sorumlulu÷u iliúkisinin uygulamaları ve özelliklerini somutlaútıran beú prensibi bulunmaktadır;
a.Rollerin ve sorumlulukların açık olması: Hesap verme
sorumlulu÷u iliúkisinde yer alan tarafların rolleri ve sorumlulukları iyi
anlaúılmıú ve üzerinde mutabakata varılmıú olmalıdır. Hesap verme
sorumluluk iliúkisinde bulunan taraflar, prosedürler ve süreçler için geçerli
olan sorumlulukların açık ve seçik oldu÷undan emin olmalıdırlar.
b.Performans beklentilerinin açık olması: Peúinde koúulan amaçlar, beklenen baúarılar ve dikkate alınan kısıtlamalar belirgin, anlaúılır ve üzerinde mutabakata varılmıú olmalıdır. Beklentiler net olmazsa do÷aldır ki gerçekleúme olasılıkları da düúük olacaktır.Bu yüzden beklentilerin karúılıklı olarak anlaúılması ve benimsenmesi son derece önemlidir.
Beklenenlerle, yetkiler ve sa÷lanan kaynak arasında mantıklı bir iliúkinin bulunmaması hesap verme sorumlulu÷unun etkinli÷ini zedeleyecektir.
d. Raporların güvenilir olması: Etkin hesap verme sorumlulu÷u
nelerin baúarılmıú oldu÷unu gösteren bir raporlamayı gerektirir. Tarafların
sorumlu oldukları organlara (örne÷in parlamentoya, üst yöneticiye) yapaca÷ı
raporlama kesinlikle inanılır, zamanlı ve içerdi÷i bilgiler bakımından faydalı
olmalıdır. Raporlama úartlara ba÷lı olarak sürekli, periyodik veya her ikisi
ile birlikte yapılabilece÷i gibi performans bilgilerinin güvenilirli÷ini artırmak
için dıú denetimden de faydalanılabilir.
e. Gözden geçirme ve düzeltme mekanizmalarının rasyonel olması:
Hesap verme sorumluluk bilgilerini raporlamanın bir gere÷i olarak baúarılar
veya zorluklar taraflarca gözden geçirilmelidir. Beklentilerin
gerçekleúmedi÷i durumlarda düzeltici önlemler alınmalı, sorumluluk
düzeyine uygun de÷iúiklikler yapılmalı, çıkarılan dersler kaydedilmelidir.