T.C.
MALİYE BAKANLIĞI
Muhasebat Genel Müdürlüğü
13.10.2010 * 13828
Sayı :B.07.0.MGM.0.45/210-01
Konu : Emaneten yapılan tahsilat ve ödeme
Bakanlığımız teftiş ve denetim elemanlarının, bazı saymanlıkların muhasebe işlemlerine ilişkin yaptıkları incelemeler sonucunda, Tarım Müdürlüğünde görevli personele ödenmek üzere, vatandaşın bazı talepleri karşılığı olarak yasal dayanağı bulunmadığı halde Tarım Müdürlüğünden getirdikleri yazıya istinaden emaneten tahsilat yapılarak, Emanetler Hesabının “memur yolluğu” bölümüne kaydedildiği ve yapılan bu tahsilatların saymanlık veznesinden bahsedilen personele ödendiği tespit edilmiştir.
Bilindiği üzere, 6245 sayılı Harcırah Kanununun 3 üncü maddesine göre, harcırah, ödenmesi gereken yol masrafı, gündelik, aile masrafı ve yer değiştirme masrafından birini, bir kaçını veya tamamını ifade etmektedir. Kanunun müteakip maddelerinde, harcırahın bu unsurlardan her birinin hangi hallerde hak edildiği açıklanmış, 57 nci maddesinde ise, harcırahın hizmetin taalluk ettiği kurum bütçesinden ödeneceğine hükmedilmiş, söz konusu maddenin devamında ise kurum bütçesinden ödemenin istisnasına yer verilerek, adli uyuşmazlıkların çözümünde ve ceza davalarında görevli olanların harcırahının, daha sonra haksız çıkan taraftan alınmak üzere ilgililerden alınacağı belirtilmiştir.
Ayrıca, 16/08/2004 tarihli ve 15239 sayılı, “Emanet Yabancı Kaynaklar” ile ilgili düzenlemelere de yer verilen 2 No.lu Muhasebat Genel Müdürlüğü Genelgesinde Değişiklik Yapılmasına İlişkin Genelgede; 492 sayılı Harçlar Kanununun 70 inci maddesinin ikinci fıkrası hükmü uyarınca ifraz, taksim, yüzölçümü gibi işler için harice giden memurların yollukları, 3091 sayılı Taşınmaz Mal Zilyetliğine Yapılan Tecavüzlerin Önlenmesi Hakkında Kanunun 17 nci maddesi gereğince soruşturma ve infaz işlemlerinde görevlendirilecek memurların yevmiye ve taşıt giderleri için yapılacak tahsilatlar ile diğer kanun ve mevzuat hükümleri gereğince görevlendirileceklerin yollukları, karşılığı olarak ilgili kişiler tarafından yatırılan paraların emanetler hesabının “333.02.07.03” memur yollukları ayrıntı koduna kaydedileceği belirtilmiştir.
Diğer taraftan, 5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanununun “Yetkisiz tahsil ve ödeme” başlıklı 72 nci maddesinde; kanunların öngördüğü şekilde yetkili kılınmamış hiçbir gerçek veya tüzel kişinin, kamu adına tahsilat veya ödeme yapamayacağı, yetkisiz tahsilat veya ödeme yapılması, kamu hizmeti karşılığında veya kamu hizmetleriyle ilişkilendirilerek bağış veya yardım toplanması veya başka adlarla tahsilat veya ödeme yapılması hallerinde; söz konusu tutarların, yetkisiz tahsilat veya ödeme yapılanlardan alınarak, ilgisine göre bütçeye gelir kaydedileceği veya ilgililerine iade edilmek üzere emanet hesaplarına kaydedileceği, ayrıca, bunlar hakkında ilgili kanunları uyarınca adli ve idari yönden gerekli işlemlerin yapılacağı hüküm altına alınmıştır.