Değerleme Nedir? Değerleme Ölçüleri Nelerdir?

muhasebe-4

Değerleme Nedir? Değerleme Ölçüleri Nelerdir?

Değerlemenin tarifi:
Madde 258 – Değerleme, vergi matrahlarının hesaplanmasiyle ilgili iktisadi kıymetlerin takdir ve tesbitidir.
Değerleme günü:
Madde 259 – Değerlemede, iktisadi kıymetlerin vergi kanunlarında gösterilen gün ve zamanlarda haiz oldukları kıymetler esas tutulur.
Değerlemede esas:
Madde 260 – Değerlemede, iktisadi kıymetlerden her biri tek başına nazara alınır. Teamülen aynı cinsten sayılan malları ve düşük kıymetli müteferik eşyayı toplu olarak değerlemek caizdir.
Değerleme ölçüleri:
Madde 261 – Değerleme, iktisadi kıymetin nevi ve mahiyetine göre, aşağıdaki ölçülerden biri ile yapılır:
1. Maliyet bedeli;
2. Borsa rayici;
3. Tasarruf değeri;
4. Mukayyet değer;
5. İtibari değer;
6. Vergi değeri;
7. (Ek : 30/12/1980 – 2365/46 md.) Rayiç bedel,
8. Emsal bedeli ve ücreti. (1)
Maliyet bedeli:
Madde 262 – Maliyet bedeli, iktisadi bir kıymetin iktisap edilmesi veyahut değerinin artırılması münasebetiyle yapılan ödemelerle bunlara müteferri bilümum giderlerin toplamını ifade eder.
Borsa rayici:
Madde 263 – Borsa rayici, gerek menkul kıymetler ve kambiyo borsasına, gerekse ticaret borsalarına kayıtlı olan iktisadi kıymetlerin değerlemeden evvelki son muamele gününde borsadaki muamelelerinin ortalama değerlerini ifade eder.
Normal temevvüçler dışında fiyatlarda bariz kararsızlıklar görülen hallerde, son muamele günü yerine değerlemeye takaddüm eden 30 gün içindeki ortalama rayici esas olarak aldırmaya Maliye Bakanlığı yetkilidir.
Tasarruf değeri:
Madde 264 – Tasarruf değeri, bir iktisadi kıymetin değerleme gününde sahibi için arz ettiği gerçek değerdir.
Mukayyet değer:
Madde 265 -– Mukayyet değer, bir iktisadi kıymetin muhasebe kayıtlarında gösterilen hesap değeridir.
İtibari değer:
Madde 266 – İtibari değer, her nevi senetlerle esham ve tahvillerin üzerinde yazılı olan değerlerdir.
Rayiç bedel:
Mükerrer Madde 266 – (Ek : 30/12/1980 – 2365/47 md.)
Rayiç bedel, bir iktisadi kıymetin değerleme günündeki normal alım satım değeridir.

——————————
(1) Bentteki sıra numarası, 30/12/1980 tarih ve 2365 sayılı Kanunun 46 ncı maddesi ile değiştirilmiştir.

3536

Emsal bedeli ve emsal ücreti:
Madde 267 – Emsal bedeli, gerçek bedeli olmıyan, veya bilinmiyen veyahut doğru olarak tesbit edilemiyen bir malın, değerleme gününde satılması halinde emsaline nazaran haiz olacağı değerdir.
Emsal bedeli sıra ile, aşağıdaki esaslara göre tayin olunur:
Birinci sıra: (Ortalama fiyat esası) aynı cins ve nevideki mallardan sıra ile değerlemenin yapılacağı ayda veya bir evvelki veya bir daha evvelki aylarda satış yapılmışsa, emsal bedeli bu satışların miktar ve tutarına göre mükellef tarafından çıkarılacak olan “Ortalama satış fiyatı” ile hesaplanır. Bu esasın uygulanması için, aylık satış miktarının, emsal bedeli tayin olunacak her bir malın miktarına nazaran % 25 ten az olmaması şarttır.
İkinci sıra: (Maliyet bedeli esası) Emsal bedeli belli edilecek malın, maliyet bedeli bilinir veya çıkarılması mümkün olursa, bu takdirde mükellef bu maliyet bedeline, toptan satışlar için % 5, perakende satışlar için % 10 ilave etmek suretiyle emsal bedelini bizzat belli eder.
(Değişik : 23/6/1982 – 2686/35 md.) Üçüncü sıra: (Takdir esası) Yukarıda yazılı esaslara göre belli edilemeyen emsal bedelleri ilgililerin müracaatı üzerine takdir komisyonunca takdir yolu ile belli edilir. Takdirler, maliyet bedeli ve piyasa kıymetleri araştırılmak ve kullanılmış eşya için ayrıca yıpranma dereceleri nazara alınmak suretiyle yapılır. Takdir edilen bedellere mükelleflerin vergi mahkemesinde dava açma hakkı mahfuzdur. Ancak, dava açılması verginin tahakkuk ve tahsilini durdurmaz.
Emsal bedelinin mükellef tarafından bizzat hesaplandığı hallerde, bu hesaplara ait kayıt ve cetveller ispat edici kağıtlar olarak muhafaza edilir.
Yukarıdaki esaslarla mukayyet olmaksızın kaza mercilerinin re’sen biçtikleri değerler ile zirai kazanç ölçülerini tesbit eden kararnamelerde yer alan unsurlar emsal bedeli yerine geçer.
Ücretle yapılan imalatta ücretin gerçek miktarının bilinmemesi veya doğru olarak tayin edilememesi hallerinde tesbit edilecek emsal ücret de aynı esaslara göre tayin olunur.
Vergi değeri:
Madde 268 – (Değişik : 3/4/2002-4751/1 md.)
Vergi değeri, bina ve arazinin Emlâk Vergisi Kanununun 29 uncu maddesine göre tespit edilen değeridir.

Related Posts

Bütçenin Birlik İlkesinden Sapmalar

BİRLİK  İLKESİNİN  TÜRKİYE  UYGULAMASINDAKİ  SAPMALARI Türkiye’de  birlik  kuralı  bütün  istisnalarla  uygulanmaktadır. Merkezi   devlet    örgütünün    harcamaları    ile    genel  bütçenin  dengelenmesinin   yanında  , birlik  ilkesinden  sapmalar  gösterir. Bunlar;  döner  sermaye  işletme  bütçeleri,…

KDV Beyannamesine Eklenen Belge Sayısı Hakkında Dikkat Edilmesi Gereken Hususlar

KDV BEYANNAMESİNE EKLENEN BELGE SAYISI HAKKINDA DİKKAT EDİLMESİ GEREKEN HUSUSLAR: 1- Buraya yazılacak belge adetleri , firmaların satışları/gelirleri için düzenledikleri belgeler olup, gider yada alım belgeleri yazılmayacaktır. 2-Yazılacak belgelerde KDV…

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

Bu site, istenmeyenleri azaltmak için Akismet kullanıyor. Yorum verilerinizin nasıl işlendiği hakkında daha fazla bilgi edinin.

Kaçırdığın Haberler

Arızi Serbest Meslek Kazançları Nelerdir?

  • By admin
  • Kasım 22, 2024
  • 9 views
Arızi Serbest Meslek Kazançları Nelerdir?

KDV Beyannamesine Eklenen Belge Sayısı Hakkında Dikkat Edilmesi Gereken Hususlar

  • By admin
  • Kasım 22, 2024
  • 6 views
KDV Beyannamesine Eklenen Belge Sayısı Hakkında Dikkat Edilmesi Gereken Hususlar

Bütçenin Birlik İlkesinden Sapmalar

  • By admin
  • Kasım 22, 2024
  • 4 views
Bütçenin Birlik İlkesinden Sapmalar

Askerden Dönen Çalışanı İşe Almayan Tazminatı Öder

  • By admin
  • Kasım 22, 2024
  • 9 views
Askerden Dönen Çalışanı İşe Almayan Tazminatı Öder

Varlık Barışı Nedir? Yurt Dışından Döviz Getirme…

  • By admin
  • Kasım 22, 2024
  • 7 views
Varlık Barışı Nedir? Yurt Dışından Döviz  Getirme…

İhale Tarihinde Şirketi Temsil ve İlzama Yetkili Olmayan Şahsın İmzaladığı Teklif Mektubunun Geçersiz Sayılması Gerektiği

  • By admin
  • Kasım 22, 2024
  • 9 views
İhale Tarihinde Şirketi Temsil ve İlzama Yetkili Olmayan Şahsın İmzaladığı Teklif Mektubunun Geçersiz Sayılması Gerektiği