Kamunun Finans Haberleri Merkezi
Kamunun Finans Haberleri Merkezi
admin
Memur İnternet Sitesinden Para Kazanabilir Mi?
Teknolojinin gelişmesiyle artık hemen herkes internetin imkânlarından yararlanmaya başladı. Böyle olunca internet üzerinden para kazanmak da artık toplumun birçok farklı kesimi tarafından alternatif bir yol olarak görüldü. Tabi bu pastadan pay almak isteyen memurlar ya da diğer kamu görevlileri de olacaktır. Peki memurun internetten para kazanması memurun ticaret ve diğer kazanç getirici faaliyetlerde bulunma yasağına aykırı mı? Bu soruyu cevaplamadan önce kamu kesimine ve kanuni düzenlemelere bakmamız yerinde olacak.
Kamuda Çalışan Kesim
Devlet Personel Başkanlığının Kasım 2015 verilerine göre kamuda toplam 3.339.086 kişi istihdam edilmekte olup dağılımı aşağıdaki şekildeki gibidir.
Memur Sayısı: 2.489.668
Hakim-Savcı Sayısı: 15.915
Öğretim Elemanı: 126.168
Sözleşmeli Personel: 107.110
İşçi: 278.088
Geçici Personel: 23.220
Özel Hükümlere Tabii Personel (*): 61.877
Asker Sayıları: 237.040
*Kamu Bankaları (T.C. Ziraat Bankası A.Ş, Merkez Bankası, Türkiye Halk Bankası A.Ş., Vakıflar Bankası T.A.O)
Kamu personelin cinsiyete göre dağılımı ise %63,27 erkek oranına %36,73 kadın şekildedir.
Yasağın Kapsamı
Asli ve sürekli kamu hizmetlerini yürüten kamu personelinden memurların hizmete alınma, atanma, yükselme, mali hak ve yükümlülükleri gibi konular, temel bir kanun olarak 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’nda hükme bağlanmıştır.
657 sayılı Kanun’un 28. maddesinde, ticaret ve diğer kazanç getirici faaliyetlerde bulunma yasağı düzenlenmiştir. Madde ile memurların,
Türk Ticaret Kanunu’na göre (Tacir) veya (Esnaf) sayılmalarını gerektirecek bir faaliyette bulunamayacakları,
Ticaret ve sanayi müesseselerinde görev alamayacakları,
Ticari mümessil veya ticari vekil veya kolektif şirketlerde ortak veya komandit şirkette komandite ortak olamayacakları
hükme bağlanmıştır.
Görevli oldukları kurumların iştiraklerinde kurumlarını temsilen memurların alacakları görevler,
Üyesi oldukları yapı, kalkınma ve tüketim kooperatifleri ile kanunla kurulmuş yardım sandıklarının yönetim ve denetim kurulları üyelikleri görevleri ve özel kanunlarda belirtilen görevler ise,
bu yasaklamanın istisnaları olarak belirtilmiştir.
Son Düzenlemelerle Ticaret Yapma Ve Kazanç Getirici Faaliyet Yasağı
6514 sayılı Kanunun 9’uncu maddesiyle 02.01.2014 yılında 657 sayılı Kanun’un 28. maddesinin birinci fıkrasına yeni bir cümle eklenmiş ve anılan maddenin ikinci fıkrası değiştirilmiştir.
Yapılan değişikler sonrası,
Memurların meslekî faaliyette veya serbest meslek icrasında bulunmak üzere ofis, büro, muayenehane ve benzeri yerler açamayacakları,
Gerçek kişilere, özel hukuk tüzel kişilerine veya kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşlarına ait herhangi bir işyerinde veya vakıf üniversitelerinde çalışamayacakları
hükme bağlanmıştır.
Bu düzenleme ile tacir veya esnaf sayılmayı gerektiren faaliyetleri yapmanın yanı sıra serbest meslek faaliyetlerinin ofis, büro, muayenehane ve benzeri yerler açılmak suretiyle yürütülmesi yasaklanmış, gerek serbest meslek erbabı olarak ve gerekse ücret karşılığı özel sektör kuruluş ve işletmelerinde, işyerlerinde, kamu kurumu niteliğindeki mesleki örgütlenmelerine ait işyerlerinde hangi statüde olursa olsun çalışma yapılamayacağı belirtilmiştir.
Türk Ticaret Kanunu Kapsamında Tacir/Esnaf Kavramı
6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu’nda tacir, bir ticari işletmeyi, kısmen de olsa, kendi adına işleten kişi olarak; esnaf, ister gezici olsun ister bir dükkânda veya bir sokağın belirli yerlerinde sabit bulunsun, ekonomik faaliyeti sermayesinden fazla bedenî çalışmasına dayanan ve geliri, Bakanlar Kurulu’nca çıkarılacak kararnamede gösterilen sınırı aşmayan ve sanat veya ticaretle uğraşan kişi olarak tanımlanmıştır.
657 sayılı Kanun’da serbest meslek erbabı olmanın sınırlarını ofis, büro, muayenehane ve benzeri yerler açmaya bağlaması bazı tereddütlere yol açmıştır. Zira 213 sayılı Vergi Usul Kanunun serbest meslek erbabı tanımı 657 sayılı Devlet Memurları Kanununa göre daha geniş yorumlanmıştır.
213 sayılı Vergi Usul Kanunu’nda Yer Alan Düzenleme
Kanunu’nun 155’nci maddesinde; serbest meslek erbabı,
Muayenehane, yazıhane, atölye gibi özel iş yerleri açmak,
Çalışılan yere tabela, levha gibi mesleki faaliyette bulunulduğunu ifade eden alametleri asmak,
Her ne şekilde olursa olsun devamlı olarak mesleki faaliyette bulunduğunu gösteren ilanlar yapmak,
Serbest olarak mesleki faaliyette bulunmak üzere mesleki teşekküllere kaydolunmak
işe başlamanın belirtileri olarak belirlenmiş, mesleki teşekküllere kaydolunanlardan görevleri veya durumları icabı bilfiil mesleki faaliyette bulunmayacak olanların bildirmelerinde bu durumu da açıklayacakları hükme bağlanmıştır.
Memurların Ticaret Şirketlerine Ortaklık Durumları
Yukarıda yer alan düzenlemelere göre memurlar komandit şirketlerde komanditer ortak olabilecekleri gibi limited ve anonim şirketlerin ortağı olmalarında herhangi bir kısıtlama mevcut değildir.
Ancak memurlar ticari mümessil veya ticari vekil veya kollektif şirketlerde ortak veya komandit şirkette komandite ortak olamazlar. Bu bağlamada, memurlar ticaret şirketlerinin organlarında (yönetim kurulu, denetleme kurulu vb.) görev almayacakları gibi, şirket müdürlüğü, müessese müdürlüğü gibi her hangi bir görev alamazlar.
indir (7)Memur Mesai Saatinde İnternet Sitesi Kontrol Edebilir Mi?
Devlet memurunun ücretsiz dahi olsa mesai saatleri içerisinde başka bir özel iş ile iştigal etmesi yasaktır. 657 sayılı Kanunun 125’inci maddesinin (B) bendinin (e) bendinde Devlete ait resmi araç, gereç ve benzeri eşyayı özel işlerinde kullanmanın cezası “Kınama”dır.
İnternet sitesinden para kazanılabilir mi?
Memurların kendilerine ait internet sitesinden reklam türünde gelir elde etmeleri, Devlet Memurları Kanunu’nun 28’inci maddesinde yer alan yasak kapsamındadır. Bu maddeye göre; memurlar, Türk Ticaret Kanunu’na göre (tacir) veya (esnaf) sayılmalarını gerektirecek bir faaliyette bulunamazlar.
Memurlar dizi ve filmlerde rol alabilir mi?
İşverenle sosyal güvenlik ilişkisi kurmaksızın ve bu işi mesai saatleri dışında yapmak şartıyla memurun film ve dizlerde yer almasında bir mahsur yoktur.
Memur Tarımla İştigal Edebilir Mi?
Memurun kendine ait arazi üzerinde tarım yapması veya arıcılık, hayvancılık faaliyetinde bulunması yani küçük çiftçilikle uğraşması yasak kapsamı dışındadır. Memur bu şekilde çiftçilik yapabileceği gibi Ziraat Odalarına kayıt olmalarına da bir engel bulunmamaktadır.
Memur Aracını Kiraya Verebilir mi?
193 sayılı Gelir Vergisi Kanunu’nun ‘Gayrimenkul sermaye iradının tarifi’ başlıklı 70’inci maddesinin 3239 sayılı Kanunla değişik sekizinci bendinde sayılan motorlu nakil ve cer vasıtaları, her türlü motorlu araç, makine ve tesisat ile bunların eklentilerinin, hak sahipleri tarafından kiraya verilmesi sonucu elde edilen gelirler gayrimenkul sermaye iradı olarak vergilendirilmektedir.
Buna göre, devlet memurunun üzerine kayıtlı olan aracını kiralık olarak vermesi halinde elde edeceği gelirin 193 sayılı Kanun’un 70’inci maddesi uyarınca gayrimenkul sermaye iradı olarak vergilendirilmesi gerekmektedir. Bu nedenle, araç kiralama faaliyeti 657 sayılı Kanun’un 28’inci maddesinin ilk fıkrası uyarınca Türk Ticaret Kanunu’na göre, (tacir) veya (esnaf) sayılmayı gerektirecek bir ticari faaliyet olmamakta ve devlet memuriyeti açısından bir sakınca doğurmamaktadır.
otomobilMemur Motorlu Araç Alım Satımı Yapabilir Mi?
Gelir Vergisi Kanunun 37’nci maddesi hükmü gereğince bir takvim yılı içerisinde birden çok motorlu araç alım satımının yapılması ticari faaliyet olarak değerlendirilmekte ve bu işi sürekli yapanların gelir vergisi kaydı vergi dairesi tarafından resen açılabilmektedir.
Sürekli olarak araç satımı ölçüsü hakkında bir kişinin bir takvim yılı içerisinde birden fazla araç alıp satması halinde bu durum mutat meslek olarak ifa edildiği kabul olunmaktadır. (GVK md 82)
Memurlar Gayrimenkullerin Alım Satımı Yapabilir Mi?
Gayrimenkullerin alım satım ve inşa işleri ile sürekli olarak uğraşılması ticari kazanç sayılmaktadır. Ayrıca, kendi nam ve hesaplarına menkul kıymet alım – satımı ile devamlı olarak uğraşanların bu faaliyetlerden elde ettikleri gelirlerle ticari kazanç olarak kabul olunmaktadır. (GVK GT 103 ,104)
Kimyager ve Kimya Mühendislerin Durumu
Kimyager ve kimya mühendisi unvanlı memurlar 6269 Sayılı Kanun çerçevesinde mesai saatleri dışında kendi adına ya da bir işverenle mesleğini serbest olarak icra edebilmesi mümkündür.
cezaKazanç Getirici Faaliyetlerin Müeyyidesi
657 sayılı Kanun’un “Disiplin cezalarının çeşitleri ile ceza uygulanacak fiil ve haller”i düzenleyen 125. maddesinin (D) bendinin (h) bendinde ticaret yapmak veya devlet memurlarına yasaklanan diğer kazanç getirici faaliyetlerde bulunmak kademe ilerlemesinin durdurulması cezası olarak düzenlenmiştir.
Buna göre yasaklanmış faaliyetlerde bulunan ve gelir getirici faaliyetleri devam ettiren devlet memurlarına, fiilin ağırlık derecesine göre bulunduğu kademede 1-3 yıl ilerlemesi durdurulabilecektir.
Eşlerinin, reşit olmayan veya mahcur olan çocuklarının kazanç getiren sürekli faaliyetlerini belirlenen sürede kurumuna bildirmemenin yaptırımı da 657 sayılı Kanunun 125’inci maddesinin (B) bendinde kınama disiplin cezası olarak gösterilmiştir.
Türk Ceza Kanunu Kapsamında Ceza
5237 sayılı Türk Ceza Kanununun 259’uncu maddesine göre; yürüttüğü görevin sağladığı nüfuzdan yararlanarak, bir başkasına mal veya hizmet satmaya çalışan kamu görevlisi, altı aya kadar hapis veya adlî para cezası ile cezalandırılır.
Yasağın Üçüncü Kişilere Etkisi
Yasak olmasına rağmen memurun ticari faaliyette bulunması halinde üçüncü kişilerle yaptığı akitler ve yüklenmelerden sorumluluğu kalkmaz veya geçersiz sayılmaz. Yani memur bu kanun kapsamında ticari faaliyet yasağı bulunduğu savına dayanarak yürüttüğü ticari faaliyetten dolayı yüklendiği edimleri yerine getirmekten kaçınamaz. İmzaladığı sözleşmelerin geçersizliğini ileri süremez. (Türk Ticaret Kanunu md. 14)
Kaynak: Mustafa ÇOLAK/Yaklaşım, Yaşar GÜÇLÜ/türkhukuksitesi.com, Faruk ERDEM/Sabah, Takvim, Ahmet Ünlü/Muhasebe.net, Mustafa ALPARSLAN/muhasebetr.com
adminBirliklerin Birbirlerinden ve Sağlık Hizmeti Sunan Diğer İdarelerden «Teşhis ve Tedaviye Yönelik» Yapacakları Mal ve Hizmet Alımları Teşhis ve Tedaviye Yönelik Sağlık Hizmeti Sunan İdarelerin Birbirinden Yapacakları Mal ve Hizmet…
adminMAL DEĞİŞİM SÖZLEŞMELERİNDE KDV MATRAHI I-GİRİŞ: Bilindiği üzere Katma Değer Vergisi (KDV) bir işletmede yaratılan katma değeri esas alan dolaylı bir vergilendirme sistemidir. Temel olarak KDV mal ve hizmet tedavülü…
