| Maliye Bakanlığı (Gelir İdaresi Başkanlığı)’ndan:
GELİR VERGİSİ GENEL TEBLİĞİ
(SERİ NO: 291)
Giriş
MADDE 1 – (1) 31/12/1960 tarihli ve 193 sayılı Gelir Vergisi Kanununun geçici 67 nci maddesinde, menkul kıymetler ve diğer sermaye piyasası araçlarının elde tutulması ve elden çıkarılmasından sağlanan gelirler ile mevduat faizleri, repo gelirleri ve katılım bankalarından elde edilen gelirlerin tevkifat yoluyla vergilendirilmesine yönelik düzenlemelere yer verilmiş olup, söz konusu madde kapsamında tevkifat matrahının tespitine ilişkin ayrıntılı açıklamalar, 30/12/2005 tarihli ve 26039 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan 257 seri numaralı, 30/9/2006 tarihli ve 26305 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan 258 seri numaralı, 8/3/2007 tarihli ve 26456 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan 263 seri numaralı ve 19/1/2012 tarihli ve 28178 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan 282 seri numaralı Gelir Vergisi Genel Tebliğlerinde yapılmıştır.
(2) Enflasyondaki değişmelerden etkilenmeyen öngörülebilir net getiri garantisi sağlayan TÜFE’ye endeksli anüite Devlet tahvillerinin elde tutulması ve elden çıkarılmasından doğan kazançların geçici 193 sayılı Gelir Vergisi Kanununun 67 nci maddesi kapsamında vergilendirilmesinde, tevkifat matrahının nasıl tespit edileceği bu Tebliğin konusunu oluşturmaktadır.
TÜFE’ye endeksli anüite Devlet tahvillerinde vergileme
MADDE 2 – (1) TÜFE’ye endeksli anüite Devlet tahvillerinin ara dönemdeki sabit reel anüite ödemesi dahil dönemsel ödemeleri anapara ödemesini de içerdiğinden vergilendirmenin söz konusu tutarın ayrıştırılarak sadece ödenen faiz tutarı üzerinden yapılması gerekmektedir.
(2) TÜFE’ye endeksli anüite Devlet tahvillerinde enflasyon farkını içeren temiz fiyatın hesaplanmasında reel birikmiş faiz yerine enflasyon dahil birikmiş faizin dikkate alınması gerekmektedir.
(3) Kupon başına ödenen prim tutarı, enflasyon farkını içeren temiz alış fiyatı ile senedin alış tarihindeki kalan anapara tutarı arasındaki farkın, kupon sayısına bölünmesi suretiyle hesaplanacaktır. Söz konusu oran negatif olur ise bu oran 0 (sıfır) olarak varsayılacaktır.
Örnek:
Hazine tarafından 07/10/2015 tarihinde ihraç edilen 10.000 TL nominal bedelli, 30 yıl vadeli, yılda bir kupon ödemeli ve % 4,465 reel anüite oranına sahip (yıllık %2 reel faizli) TÜFE’ye endeksli anüite Devlet tahviline ait diğer bilgiler aşağıdaki gibidir:
| İlk İhraç Tarihi |
= |
07/10/2015 |
| İtfa Tarihi |
= |
30/08/2045 |
| Toplam Kupon Sayısı |
= |
30 |
| Reel Anüite Oranı |
= |
% 4,465 |
| Hazinece Belirlenen Reel Faiz (r) |
= |
% 2 |
| İhraç Günü Referans Endeksi |
= |
260 |
| İtfa Tarihindeki Referans Endeksi |
= |
1.124 |
| İtfa Tarihindeki Anapara Ödeme Oranı |
= |
% 4,40 |
| Takas Alış Fiyatı |
= |
11.470,27 |
| Alış Tarihi |
= |
11/07/2017 |
| Alış Günü Referans Endeksi |
= |
283 |
| Alış Günü İtibarıyla Senedin Kalan Anapara Oranı |
= |
% 97,54 |
| Alış Günü İtibarıyla Senedin Kalan Kupon Ödeme Sayısı |
= |
29 |
| Senedin Alış Tarihinden Sonraki İlk Kupon Ödeme Tarihi |
= |
04/10/2017 |
| İlk Kupon Ödeme Günü Referans Endeksi |
= |
287 |
| Alıştan Sonraki İlk Kupon Ödeme Dönemindeki Anapara Oranı |
= |
% 2,51 |
| 3. Kupon Günü Referans Endeksi |
= |
297,68 |
| 3. Kupon Dönemindeki Anapara Oranı |
= |
% 2,56 |
| Takas Satış Fiyatı |
= |
11.635,24 |
| Satış Tarihi |
= |
08/04/2020 |
| Satış Günü Referans Endeksi |
= |
320 |
| Satış Günü İtibarıyla Senedin Kalan Anapara Oranı |
= |
% 89,85 |
| Satış Öncesi Yatırımcıya Ödenen Kupon Adedi |
= |
3 |
Söz konusu tahvile ilişkin kupon faiz ödemeleri ile tahvilin alım-satım ve itfasındaki tevkifat matrahlarının tespiti aşağıdaki şekilde yapılacaktır.
– 11/7/2017 tarihi itibarıyla enflasyon dahil birikmiş faiz tutarının tespiti:
| Enflasyon Dahil |
= |
Nominal Bedel x (Reel Anüite Oranı – |
| Birikmiş Faiz Tutarı |
|
Alıştan Sonraki İlk Kupon Ödeme Dönemindeki |
|
|
Anapara Oranı) x (Alış Günü Referans Endeksi/İhraç |
|
|
Günü Referans Endeksi) x Kupon Başından |
|
|
İtibaren Geçen Dönem |
|
= |
163,10 [10.000 x (0,04465 – 0,0251) x |
|
|
(283/260) x (279/364) ] |
– Enflasyon farkını içeren temiz alış fiyatının tespiti:
| Temiz Alış Fiyatı |
= |
Takas Alış Fiyatı – Enflasyon Dahil Birikmiş Faiz |
|
= |
11.307,17 (11.470,27 – 163,10) |
– Kupon başına prim tutarının tespiti:
| Kupon Başına Ödenen Prim Tutarı |
= |
(Temiz Alış Fiyatı – Alış Tarihinde Kalan |
|
|
Anapara Tutarı) / Kalan Kupon Sayısı |
|
= |
53,56 (11.307,17 – 9.754) / 29 |
– Senedin Alışından Sonraki İlk Kupon Ödemesinde Tevkifat Matrahının Tespiti:
| İlk Kupon Ödemesindeki Faiz Tutarı |
= |
Nominal Bedel x (Reel Anüite Oranı x (Kupon |
|
|
Günü Referans Endeksi/İhraç Günü Referans |
|
|
Endeksi) – Alıştan Sonraki İlk Kupon Ödeme |
|
|
Dönemindeki Anapara Oranı) |
|
= |
241,87 [10.000 x (0,04465 x |
|
|
(287/260) – 0,0251)] |
Bu çerçevede, ilk kupon ödemesinde tevkifat matrahı, faiz tutarından kupon başına ödenen prim tutarı ile enflasyon dahil birikmiş faiz tutarı düşülerek hesaplanacaktır.
| İlk Kupon Ödemesinde |
= |
25,21 (241,87 – 53,56 – 163,10) |
| Tevkifat Matrahı |
|
|
Senedin sonraki dönemlerdeki faiz ödemeleri de benzer şekilde hesaplanacak olup, sonraki dönemlerdeki kupon tevkifat matrahı ise, bulunan faiz tutarından sadece kupon başına ödenen prim tutarı düşülerek hesaplanacaktır.
| Sonraki Kupon |
= |
Nominal Bedel x (Reel Anüite |
| Dönemlerindeki Faiz Tutarı |
|
Oranı x (Kupon Günü Referans Endeksi/İhraç Günü |
|
|
Referans Endeksi) – İlgili Ödeme Dönemindeki |
|
|
Anapara Oranı) |
| Sonraki Kupon |
= |
Kupon Dönemlerindeki Faiz Tutarı |
| Dönemlerindeki Tevkifat Matrahı |
|
– Kupon Başına Ödenen Prim Tutarı |
| 3. Kupon Ödemesindeki Faiz Tutarı |
= |
255,21 [10.000 x (0,04465 x |
|
|
(297,68/260) – 0,0256)] |
| 3. Kupon Ödemesinde |
= |
201,65 (255,21 – 53,56) |
| Tevkifat Matrahı |
|
|
– Kıymetin kupon ödemesi sonrası satışında tevkifat matrahının tespiti:
Kıymetin kupon ödemesi sonrası satışında tevkifat matrahı hesaplanırken, takas satış fiyatından temiz alış fiyatı düşülüp söz konusu tutara alıştan sonra ödenen anapara tutarı ile alış satış dönemleri arasındaki kupon başına ödenen prim tutarı eklenecektir.
| Alış Satış Dönemleri |
= |
Alış Tarihinde Kalan Anapara |
| Arasında Ödenen Anapara Tutarı |
|
Tutarı – Satış Tarihinde Kalan Anapara Tutarı |
|
= |
769 (9.754 – 8.985) |
| Kıymetin Kupon Ödemesi |
= |
Takas Satış Fiyatı – Temiz Alış |
| Sonrası Satışında Tevkifat |
|
Fiyatı + Alış Satış Dönemleri |
| Matrahı |
|
Arasında Ödenen Anapara Tutarı + |
|
|
(Alıştan Sonra Ödenen Kupon |
|
|
Adedi x Kupon Başına Ödenen Prim Tutarı) |
|
= |
1.257,75 [11.635,24 – 11.307,17 + |
|
|
769 + (3×53,56)] |
– İtfada tevkifat matrahının tespiti:
Senedin yatırımcı tarafından satılmayıp vade boyunca elde tutulması durumunda, itfa tarihindeki tevkifat matrahı hesaplanırken, ara dönem kupon ödemelerinde yapılan hesaplama kullanılacaktır.
| İtfada Ödenen Faiz Tutarı |
= |
Nominal Bedel x (Reel Anüite |
|
|
Oranı x (İtfa Günü Referans |
|
|
Endeksi / İhraç Günü Referans |
|
|
Endeksi) – İtfadaki Anapara Oranı) |
| İtfada Ödenen Faiz Tutarı |
= |
1.490,25 [10.000 x (0,04465 x |
|
|
(1.124/260) – 0,044)] |
| İtfada Tevkifat Matrahı |
= |
İtfada Ödenen Faiz Tutarı – Kupon |
|
|
Başına Ödenen Prim Tutarı |
| İtfada Tevkifat Matrahı |
= |
1.436,69 (1.490,25 – 53,56) |
Yürürlük
MADDE 3 – (1) Bu Tebliğ yayımı tarihinde yürürlüğe girer.
Yürütme
MADDE 4 – (1) Bu Tebliğ hükümlerini Maliye Bakanı yürütür.
|
admin
