Kamunun Finans Haberleri Merkezi
Kamunun Finans Haberleri Merkezi
admin
Bankaların bağımsız dış denetim yaptırma zorunluluğu, Merkez Bankası Kanunu’ nun 43’ncü maddesi ve Bankalar Kanunu’nun 54’ncü maddesinden kaynaklanmaktadır.
Merkez Bankası Kanunu’ nun bankaların denetimiyle ilgili maddesi şöyledir;
Bankalar, mali durumlarının gözetim ve denetiminin sağlanması maksadıyla Başbakanlıkça belirlenecek, bağımsız denetim kuruluşlarınca hazırlanacak denetim raporlarını, Merkez Bankasına vermek zorundadırlar. Bu zorunluluğa uyulmamasının müeyyidesi ise yine Merkez Bankası Kanunu’ nun 68’nci maddesinde düzenlenmiştir.
Bankaların bağımsız denetim raporlarının, Merkez Bankasına verilmesi zorunluluğunun getiriliş amacı, Merkez Bankasının bankaları yakından takip etmek istemesi ve bankaların sürekli gözetim altında tutularak finansal durumu kötüye giden bankaların önceden tespit edilebilmesini sağlamaktadır.
Bankaların bağımsız dış denetimine ilişkin, Bankalar Kanunu’nun ilgili maddesi ise şöyledir:
– Bankalar, bilançoları ile kar ve zarar cetvellerinin bağımsız denetim kuruluşları ve denetçilerince onaylı birer örneğini, genel kurullarının toplandığı tarihten itibaren 3 ay içinde yönetim kurulu ve denetçilerinin raporları ile birlikte Müsteşarlık ve TCMB’ na tevdi ederek Resmi Gazete ve yurt çapında yayın yapan bir gazete ile ilan etmek zorundadırlar. Genel kurulu bulunmayan bankalarda 3 aylık süre, bilanço ile kar ve zarar cetvellerinin yönetim kurullarınca onaylandığı tarihten itibaren başlar.
– Türkiye’de şube açmak suretiyle faaliyette bulunan bankaların, Türkiye’deki yönetim merkezleri tarafından düzenlenen ve müdürler kurulları tarafından imzalanan Türkiye’deki faaliyetlerine ait bilançoları ile kar ve zarar cetvelleri, bağımsız denetim kuruluşlarınca onaylandıktan sonra merkezlerinin son bilanço ve kar ve zarar cetvelleri ile birlikte yukarıda belirtilen mercilere tevdi edilerek aynı şekilde ilan olunur.
– Bankalar, ilan edilecek bilanço ile kar ve zarar cetvellerinde, bağımsız denetim kuruluşlarının bunların genel kabul görmüş muhasebe ilkelerine uygun olup olmadığına dair açıklamalarına yer vermek zorundadırlar.
– Bağımsız denetim kuruluşlarının kuruluşlarına, çalışmalarına, faaliyetlerinin geçici veya daimi olarak durdurulmasına ilişkin esaslar TCMB’ nın da görüşü alınarak Müsteşarlıkça düzenlenir. Bağımsız denetim kuruluşları, bu Kanun uyarınca yaptıkları faaliyetler dolayısıyla üçüncü kişilere verecekleri zararlardan sorumludurlar.
Bankalarca bu zorunluluklara uyulmamasının müeyyidesi ise yine Bankalar Kanunu’nun 79’ncu maddesinde düzenlenmiştir.
Bankalar Kanunu’nun 54’ncü maddesiyle Hazine Müsteşarlığı’na verilen yetki kullanılmış ve 21.03.1997 tarihli Bankalarda Bağımsız Denetim Yapacak Kuruluşlara İlişkin Esaslar Hakkında Yönetmelik yayınlanmıştır. Bu Yönetmelikle bağımsız denetim kuruluşlarına ilişkin düzenlemeler yapılmıştır.
Sermaye piyasası mevzuatındaki düzenlemelerden farklı olarak bankalarda bağımsız dış denetim yapacak kuruluşlarda aranan şartlar Yönetmeliğin[1] 4’ncü maddesinde açıklanmıştır. Buna göre, bağımsız denetim kuruluşları;
Bağımsız denetim kuruluşlarının ortaklarında aranan şartlar ise şunlardır;
Yukarıda belirtilen şartları taşıyan ve gerekli belgeleri tamamlayan kuruluşlardan, Merkez Bankası’nın da görüşü alınarak yapılacak değerlendirmeler sonucunda Müsteşarlıkça durumu uygun bulunanlara Bakan’ın onayı ile bankalarda bağımsız denetim yapma yetkisi verilecektir.
Bankalarda bağımsız denetim yapma yetkisi olan kuruluşların ünvanı Yönetmeliğin[2] 6’ncı maddesine göre, Türkiye Bankalar Birliği aracılığıyla bankalara duyurulacaktır.
Yönetmeliğin[3] 8’nci maddesine göre, bankalar her yılın kasım ayı sonuna kadar o yıl için denetim yaptıracakları kuruluşun adını Hazine Müsteşarlığına ve Merkez Bankasına bildireceklerdir.
Aynı Yönetmeliğin 7’nci maddesine göre, bağımsız denetim kuruluşları, bankalardaki çalışmalarını bu Yönetmelikte açıklık bulunmayan hallerde 3568 sayılı Kanun ve buna ilişkin yönetmelik ve tebliğlerde belirlenen esaslara göre yürütmek zorundadırlar.
[1] Bankalarda Bağımsız Denetim Yapacak Kuruluşlara İlişkin Esaslar Hakkında Yönetmelik
[2] Bankalarda Bağımsız Denetim Yapacak Kuruluşlara İlişkin Esaslar Hakkında Yönetmelik
[3] Bankalarda Bağımsız Denetim Yapacak Kuruluşlara İlişkin Esaslar Hakkında Yönetmelik
adminKatma Bütçeler: Türkiye’de katma bütçe uygulaması genel muhasebe kanununda bütçenin genellik ilkesinin bir istinası olarak yer almıştır. Yasa katma bütçeleri , giderleri özel gelirleri ile karşılanan ve genel bütçe dışında …
adminİL ÖZEL İDARELERİNE VE BELEDİYELERE GENEL BÜTÇE VERGİ GELİRLERİNDEN PAY VERİLMESİ I-GİRİŞ Son yıllarda belediyecilik anlayışındaki gelişmeler, büyük şehirlerde yaşanan nüfus artışı nedeniyle belediye hizmetleri nitelik olarak gelişmeye başlamıştır. Bu…
