Kamunun Finans Haberleri Merkezi
Kamunun Finans Haberleri Merkezi
admin
1838 – 1923 Döneminde Maaş Rejimi
Osmanlı Devletinde 1938 tarihinden itibaren memurlara aylık verilmeye başlanmıştır. Aynı zamanda memurlar için ödenecek istihkaklar yeniden tespit edilmiştir. Buna göre Sadrazam 100.000, Vezirlere 75000, diğer ileri gelenlere 25-30 bin, üçüncü derece mansıp sahiplerine 15-20’ şer bin kuruş, kalemlerde çalışan memurlara uygun bir maaş ile et ve ekmek tayınları tahsis edilmiş, eyalet merkezi olan Sancak Valilerine 7500, Katiplere 1500-2000 kuruş maaş ödenmiştir. 1862 yılında tütün Tekel idaresinde çalışan müdürlere 500-1000; başkatip ,sandık eminlerine ve merkez memurlarına 200-500 ; katiplere ise 150-300 kuruş maaş tahsis edilmiştir. (32)
Devlet memurlarının girecekleri sınıf ve dereceleri ile bu sınıf ve derecelere tahsis edilen aylıkları ilk olarak 1880 tarihli “Maaşat Kararnamesi “nde yer almıştır. Bu Kararname ile memuriyetler, görevin ifa şekli , niteliği, hiyerarşik zincir içindeki yetki ve sorumluluk durumları gözönünde tutularak belirli görev kesimleri halinde sınıflandırılarak aylık ile daima bir arada mütalaa edilmiş, her sınıf memuriyet de kendi içinde bir çok derecelere ayrılmıştır. Buna müsteşarlık 3. Genel müdürlük 4, Muhasebecilik 5, Kalem katiplikleri 3, Valilik 3, Defterdarlıklar 3 dereceye ayrılmış, elçiler ise görev yerlerine göre derecelendirilmiş; her dereceye ayrı aylık bağlanmıştır. “ 1909 yılı Nisan , Mayıs ve Haziran maaşları ve Haziran gelirleri hakkında geçici Bütçe Kanunu ve buna bağlı “Tenkıh-ı Maaşat Cetveli – Maaşların Azaltılması Cetveli “nde bu tarihe kadar geçerli maaş derecelerinde indirim yapılmıştır. Bu azalma çok yüksek seviyedeki bazı maaş kalemlerinde % 40-50 arasında, orta seviyedeki memuriyetlerde %20-25 ve daha aşağı derecelerde ise %10 civarındadır. Devlet memurlarına ödenen aylıkların barem cetveli halinde , yeni dereceler itibariyle düzenlenmesi bu dönemde gerçekleşmemiştir. Her teşkilat bünyesindeki memuriyetleri , unvan ve aylığı ile birlikte her yılın bütçe kanunlarına bağlı cetvellerde göstermişlerdir.
1915 yılına kadar aylıklar 60 kuruş ile 150 lira arasında elliden fazla derece üzerine dağılmıştır. Birinci Dünya savaşının başlaması dolayısı ile emisyon hacminin artırılması hayat pahalılığını arttırmıştır. Bunu karşılamak içinse aylıklara “ Olağanüstü ödemeler “ adı altında zamlar yapılmıştır. Bu durum 1929 yılında çıkarılan 1452 sayılı “Devlet Memurları Maaşatının Tevhit ve Teadülüne Dair Kanun”a kadar etmiştir. Ayrıca devlet memurlarının aylığı hak kazanmaları ve görev yerinde bulunmayan memurlar ile boş kadroların görevlerine vekalet etme konularını, 1927 tarihli Maaş Kanununa kadar bazı değişikliklerle birlikte 1874 tarihli Harcırah Kararnamesi düzenlemiştir. (33)
Bu dönemin sonlarına doğru 15.5.1920 tarihinde Harcırah Kararnamesi ve ayrıca 26.7.1920 tarihinde memur aylık ve yolluklarını belirleyen 108 ve 119 sayılı iki kararname yayınlanmış,ancak tasarruf gerekçesiyle 2.8.1920 tarihli 9 sayılı yasayla yolluklarda %40 indirim yapılmıştır . (34)
Kaynak:Kamu Personeli Ücret Rejimi
Ömer Köse
Maliye Bakanlığı
Muhasebat Başkontrolörü
SMMM, MSA
adminMazeret İzni Nedir? Mazeret İzni Hangi Durumlarda Verilir? MAZERET İZNİ * Madde 104- a)Kadın memura; doğumdan önce 8 hafta ve doğumdan sonra 8 hafta olmak üzere toplam 16 hafta süreyle…
adminSivil Memur Nasıl Olunur? (Askeriye Bünyesinde) 657 Sayılı Devlet Memurları Kanunun 4’ncü maddesine tabi kamu kurumlarında devletin süreklilik isteyen hizmetinde ve işlerinde aylıkla çalışan, yasalara göre sorumluluğu ve yetkisi olan…
