Kefir Kuzey Kafkasya kökenli probiyotik bir süt ürünüdür. Yüzlerce yıllık geçmişe sahip olan ve Kafkasyalıların sağlıklı ve uzun yaşamlarının sırrı, gençlik iksiri olduğu kabul edilen kefirin nasıl yapıldığı uzun süre gizli tutulmuştur. Kefir sütün mayalanması ile elde edilen tadı sodalı ayrana, kıvamı bozaya benzeyen fermente bir süt içeceğidir. Mayalanma sırasında oluşan karbonmonoksit sayesinde köpürme özelliği vardır. Diğer fermente süt ürünlerine göre daha farklı ve ferahlatıcıdır.
Kafkasya’da dağlık bölgelerdeki keçilerin sütünden serinleme amacıyla yapılan, ancak sonraları yapımında koyun ve inek sütü de kullanılan kefir buradan dünyaya yayılmıştır. Rusya’da yapılan bir araştırmada yoğurtta 2 adet olan probiyotik bakterinin kefirde 25-30 adet olduğunun tespit edilmesi üzerine tanınmış ve popülaritesi giderek artmış İskandinav ülkelerinde, Avrupa’da, ardından Amerika ve Japonya’da üretilmiştir.
Kefir Taneleri
Kafkaslar hayvan postlarından yapılan tulumların içerisine koydukları keçi sütünü fermente ederek kefir hazırlıyordu. Fermente olmuş sütün bir kısmı bu tulumların içinden alınarak yeniden taze süt ekleniyor, böylece sürekli ve doğal fermantasyon sağlanıyordu. Fermantasyondan birkaç hafta sonra tulumun iç yüzeyinde tabaka şeklinde biriken protein pıhtılarını içeren karnabahar benzeri yapılar oluşuyordu. Bu tanecikli, süngerimsi yapılar alınıp bölünerek kurutuluyordu. Kefir mayası olan bu küçük parçalar kefir tanesi, kefir danesi veya kefir tohumu olarak da biliniyor. Tanecikli yapısı kefiri diğer süt ürünlerinden ayırmaktadır. Sütü fermente eden bu kefir tanelerinin en önemli özelliği fermentasyon sonrası süzülerek tekrar kullanılabilmesidir. Kefir taneleri beyaz-sarımtırak renkte, çapı 1-2 mm ile 3-6 mm arasında değişen, karnabahar veya patlamış mısır görünümündedir. Şekilleri düzgün değildir, suda erimezler. Süte ekleyince şişerler ve renkleri beyazlaşır. İyi bir kefir tanesi esnek, yumuşak ve yapışkandır.
Evde Kefir Nasıl Yapılır?
Evde kefir yapmak çok kolaydır. Yoğurt yapmaya benzer, süte yoğurt mayası konulursa yoğurt, kefir tanesi konulursa kefir olur. Öncelikle güvenilir bir kaynaktan kefir tanesi bulmak gerekiyor. Kefir tanelerinin, yani mayanın kalitesi çok önemlidır. Mümkünse Ziraat Fakülteleri’nde üretilen içindeki bakterilerin analiz edilip onaylanmış mayalar tercih edilmelidir. Evde kaliteli bir maya ile yapılan kefirlerin bakteri çeşitliliği hazır alınan kefirlere göre daha fazladır.
Kefir Yapmak İçin Gereken Malzemeler
- 1 litre süt (Bulabilirseniz taze keçi sütü, yoksa çiğ veya pastörize süt olabilir)
- 30-50 gram kefir mayası
- Cam kavanoz
- Plastik süzgeç
Yapılışı
- Önce çiğ süt kaynatılır ve soğumaya bırakılır ve üzerinde oluşan kaymak alınır,
- Soğuyan süt 20-25 dereceye geldiğinde kefir mayası ilave edilir,
- Kavanozun ağzı hava alacak, ama toz girmeyecek bir şekilde peçete veya temiz gevşek dokulu bir bezle kapatılır,
- 20-25 derecede kalacağı bir yerde bırakılır, hava soğuk ise kavanozun etrafı bezle sarılır,
- 18-24 saat sütün pıhtılaşması beklenir,
- Süt pıhtılaştığında kefir olmuş demektir,
- Olgunlaşması için buzdolabında bir gece bekletilir,
- Sonra kefir plastik bir süzgeçle süzülür,
- Süzülen kefir içilmeye hazırdır, 2 gün kadar buzdolabında bekletilebilir.
Kefirin bileşiminde %1 kadar süt asidi ve % 0.5-2.0 düzeyinde etil alkol bulunmaktadır, bekledikçe içindeki alkol oranı artar.
Kefir Taneleri Nasıl Saklanır?
Süzgeçte kalan kefir taneleri klorsuz su ile yıkanır. Eğer hemen kefir yapılacaksa yıkamaya gerek yoktur. Saklanacak taneler su dolu temiz bir kavanoza konur ve buzdolabında 2-3 gün bekleyebilir. Taneleri 2-3 günde bir klorsuz su ile yıkayıp, su veya süt içinde saklamak gerekir. Bu işlem uygulanmazsa maya salyalaşır ve bozulmaya başlar. Saklama koşullarına dikkat edilirse kefir taneleri uzun yıllar dayanır. Diğer önemli nokta kefir tanelerinin metal ile temas etmemesidir. Metal yerine plastik süzgeç ve kaşık kullanılmalıdır.
Kefir düzenli olarak günde yarım litre tüketilirse destek gıda olarak sağlık üzerine olumlu etkileri vardır.
Yoğurt ve kefir probiyotik içeren gıdalardır. Yoğurt tüketiminin bu kadar yaygın olduğu ülkemizde kefir yoğurttan daha yoğun bir probiyotik kaynağı olmasına rağmen pek tüketilmemektedir.
Eğer kefirin tadını sevmiyorsanız içerisine sevdiğiniz bir meyveyi ekleyerek blenderden geçirip içebilir veya birkaç kaşık yulaf ve kuru meyve ekleyerek kahvaltıda yiyebilirsiniz. Biraz sulandırıp içine nane veya dereotu koyup ayran gibi içebilir yahut içine salatalık ve dereotu ekleyerek cacık gibi tüketebilirsiniz.
Kefirin oluşumu sırasında sütteki laktoz ve proteinlerdeki değişimler kefirin sindirilmesini kolaylaştırır. Kefirdeki laktoz oranı süte oranla daha az olduğu için laktoza duyarlı kişiler bile kefiri rahatlıkla içebilirler. Herkese ve her yaş gruna uygun bir besindir. Kefir sütteki tüm besin maddelerini içerdiği için beslenme değeri çok yüksektir. Başta B12 olmak üzere B grubu vitaminleri,kalsiyum, folat ve K2 vitamini içerir. Ayrıca iyi bir biotin (H vitamini) kaynağıdır. Yararlı mikroorganizmalar, mineraller, protein ve vitamin açısından zengindir.
Sindirim sistemimiz sağlığımızı doğrudan etkileyen yararlı, zararlı ve nötr etkilere sahip toplam ağırlıkları 1-1,5 kilo arasında değişen, 500’den fazla türde yaklaşık 100 trilyon mikroorganizmayı barındırır. Sindirim sistemimizin florasında yaşayan probiyotik denilen bu dost mikroorganizmalar sağlığımızı korumak ve bağışıklık sistemimizi güçlendirmek için, bu yararlı ve zararlı bakteriler arasında denge kurmamızı sağlar. Probiyotikleri ağız yoluyla alarak, hastalık yapan bakterileri kontrol etmek için, hastalık yapmayan dost bakterileri kullanıyoruz.
Kefir hangi rahatsızlıklara iyi gelir?
Kalın bağırsak çeperinde kolonize plan probiyotiklerin antibakteriyel, antioksidan ve antiallerjenik özellikleri vardır. Bağırsak florasını düzenleyerek ve bağışıklık sistemini uyararak, hastalık yapan mikroorganizmaların o bölgeye yerleşip hastalığa ishal, kabızlık ve bazı kanser türlerine yol açmasını engeller. Kefir tazeyken içilirse bağırsakların iyi çalışmasına, 36-48 saat sonra içilirse kabıza neden olur. Hastalıkları önlemeye yardım eder ve besin alerjisi riskini azaltır.
Kefir, mide ve pankreas gibi organların salgılarını da artırmaktadır. Ayrıca kefir sinirsel rahatsızlıklar, iştahsızlık ve uykusuzluğa karşı etkili olduğu saptanmıştır. Yüksek tansiyon, bronşit ve safra kesesi rahatsızlıklarında da etkili olan kefirin karaciğer, böbrek fonksiyonları ve kan dolaşımı üzerinde de olumlu etkileri vardır.
Kefirin tok tutma özelliği vardır, diyet yapanlara önerilir. Ayrıca Ramazan’da sahurda içilen bir bardak kefir, kalsiyum ve protein ihtiyacını karşılar ve tok tutar.
Kefirin Faydaları
Kafkasya’da yaşayan insanların uzun ömürlü ve sağlıklı olmalarının nedenlerinden biriside kefir içmeleridir. Kefir bağışıklık sistemini güçlendirerek hastalıkları engeller ve bazı hastalıklara da iyi gelir.
[youtube https://www.youtube.com/watch?v=Id4xizdUzI0]
Kefirin yararları aşağıda sıralanmıştır.
- Mikrobik enfeksiyonlara karşı direnci arttırır,
- Serinletici aromasıyla kronik yorgunluğu giderir,
- stres azaltır, sakinleştirir ve kolesterolü düşürür,
- Sinir sistemini güçlendirir,
- Uykusuzluğu ve sinirsel depresyonu ortadan kaldırır,
- Damar sertliğini ve kas kasılmalarını önler,
- Yüksek tansiyonu düzenler ve dengeler,
- Kan bozukluklarını giderir ve kanı temizler,
- Karaciğer rahatsızlıklarını iyileştirir,
- Cildi güzelleştirir ve parlaklık verir,
- Egzema ve benzeri deri hastalıklarına iyi gelir,
- Yara ve yanıkların hızla iyileşmesini sağlar,
- İdrar yolu iltihaplarını tedavi eder,
- Mide ve bağırsak rahatsızlıklarına iyi gelir,
- Safra kesesi ve böbrek hastalıklarına iyi gelir,
- Sindirim sistemini mükemmel şekilde düzenler,
- Sağlıklı diyet için önemlidir, kilo almayı önler.
- Bebeklikten ergenliğe kadar; kemiklerin ve dişlerin oluşumu ile sağlıklı dokuların ve kasların gelişimini olumlu etkiler.
- Vücudun gelişmesi için gerekli olan vitamin, mineral ve protein desteğini sağlar.
- Bağışıklık sistemini güçlendirdiği için mikrobik enfeksiyonlara karşı direnci arttırır.
- Aşırı çikolata, şeker ve sakız tüketen çocukların sağlık risklerini azaltır.
- Diş çürüklerini önler.
- Şekerin özümlenmesini sağlar ve şekeri enerjiye dönüştürür.
- İştah açar ve beslenmeye güçlü destek oluşturur.
- Asabi hastalıklarda rahatlatıcı görevi görür.
- İshale ve kabızlığa karşı etkindir.
- Kansızlığı önler ve kan bozukluğunu giderir.Tırnakların sağlıklı kalmasını sağlar.
- Görme yeteneğini güçlendirir.
- Kesiklerin ve yaraların hızla iyileşmesini sağlar.
- Zekâ gelişimine önemli katkı ve zihinsel aktiflik sağlar.
- Astım ve Alerjiye karşı direnç oluşturur.
- Çocukların büyümesinde doğal koruma ve güvenli Beslenme sağlayan nefis bir süt içeceğidir.
- Büyümeye güçlü destek sağlar.
- Boy uzamasına ve sağlıklı gelişime yardımcı olur.
- Ergenlik dönemine Pozitif etkinlik katar.
- Hormon dengesinin kuruluşuna yardımcı olur.
- İhtiyaç duyulan enerji için mükemmel destek verir.
- Zihinsel ve fiziksel gelişime benzersiz katkı sağlar.
- Beyin hücrelerini aktifleştirir ve beyinsel dinamizmi arttırır.
- Aşırı şişmanlamaya veya zayıflamaya karşı frenleyici görev üstlenir.
- Sindirim sistemini inşa eder ve tam beslenme sağlar.
- Sindirim esnasında protein sentezine olumlu yardım eder.
- Bağırsak florasını inşa eder.
- Böbrek fonksiyonlarını düzenler.
- Vitamin ve mineraller arasında işbirlikçi yapısıyla simbiotik çimento görevi görür.
- Cilt güzelliğine ve parlaklığına olumlu etkiler yapar.
- Ciltteki yağlanmayı ve kepeklenmeyi önler. Saçları kuvvetlendirir.
- İç ve dış kanamalarda kanamaları durdurmaya yardımcı olur.
- Yanıkların hızlı iyileşmesini sağlar.
- Dokuları tamir eder.
- Vücudun Sıvı dengesini optimum seviyede tutar.
- DNA sentezini ve yenilenmesini olumlu etkiler.
- Hücrelerin Oksijen almasında etkili görev üstlenir.
- Gençlik döneminin etkin, enerjik ve aktif bir dönem olmasında unutulmaz bir partnerdir.
- Gençlik ve dinçlik duygusunun sürekliliğini sağlar.
- Yorgunluk ve strese karşı koruyucu bir kalkandır.
- Cinsel fonksiyonların devamlılığında aktiflik kazandırır.
Vücudun bütün organlarının uyumlu ve senkronize çalışmasını düzenler.
Kanı temizler, klosterolü dengeler ve yüksek tansiyonu düşürür.
Damar sertliğini ve kalp krizi riskini önler.
Uykusuzluğu giderir. Spor yapanlar için enerji deposudur.
Ferahlatıcı hoş kukusu ve benzersiz tadıyla rahatlık verir, dinlendirir ve gevşetir.
Yemeklerde keyfinize keyif katar.
Hazmı kolaylaştırır.
Diyet yapanlar için en ideal içecektir.
Kilo aldırmaz ve beslenme sentezi oluşturur.
Kemoterapi tedavisi sürerken vücudun güçlü kalmasını ve Beslenmenin devamlılığını sağlar.
Kas kasılmalarını ve krampları önler.
Selülitlere karşı etkindir.
Yağ dokularını çözümleyici fonksiyon içerir.
Sindirim sistemindeki trafiği düzenler.
Birçok hastalığın oluşumunu ilk başlangıçtan itibaren hemen önler.
Başta üreme hormonları östrojen, progesteron, testesteron olmak üzere kortizon, ensülin, trioid, serotonin ve adrenal hormonları üzerine olumlu etkiler yapar.
Mide asitleri ile salgıların düzenli ve verimli üretilmesine katkıda bulunur.
Alkol alanlar açısından kaybolan vitaminlerin geri alımında tam bir takviye sağlar.
Zehirlenmelere karşı kanı temizler.
Vücuda giren siyanürü etkisizleştirir.
Saç dökülmesini azaltır.
Doğum kontrol hapı ve idrar söktürücü ilaç alanlara yardımcı olur.
Antibiyotik ilaçlar vücuttaki tüm vitaminleri ve bakterileri öldürdüğünden; doğal savunma ve savaş ordularını kurarak doğal antibiyotik görevi üstlenir.
Sinir sistemini sürekli reorganize ettiğinden çelik gibi güçlü yapı oluşturarak sakinlik ve rahatlık verir.
Antioksidan özellikleri ile hücre yenilenmesine katkı sağlar.
Menopoz dönemindeki riskleri azaltır.
Aşırı yıpranmayı ve yaşlanmayı yavaşlatır.
Damar sertliğini engeller.
Uzun ve sağlıklı bir ömür trendine yönelik met@bolizmanın mimarıdır. Kemiklerin ve kasların güçlü kalmasına destek sağlar.
Osteoporoz ve Alzheimer hastalığına karşı direnç oluşturur.
prostat ve Bağırsak Kanseri başta olmak üzere birçok kanseri önleyici etkisi olduğu bilinmektedir.
Adale kasılmaları ile felce karşı etkindir.
Ellerdeki titremeler ile bellek zayıflığını ve dikkat azalmasını önler.
Kronik güçsüzlüğe karşı kuvveti arttırır.
Sinir iltihaplarına bağlı olarak el ve ayaklardaki uyuşma ile karıncalanmaları azaltır.
Görme zayıflığını ve katarakt oluşumunu engeller.
Serbest radikallerin, ağır met@llerin ve zehirli Gazların vücuttaki olumsuz etkilerini azaltır.
Kronik depresyona karşı olumlu iyileştirmeler yapar.
Genç yaşlanmayı sistemize eder.
Mutlu bir yaşlılık dönemi için vazgeçilmez doğal bir dosttur.
kaynak:yemekmutfak.com,/kefirnedir.gen.tr/